Διαδικασία κοινοποίησης κατασχετηρίων για την επιβολή κατάσχεσης απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων και δήλωσης αυτών με ηλεκτρονικά μέσα κατ’ εφαρμογή των άρθρων 30Α και επόμενα του Ν.Δ. 356/1974 (Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων).

Διαδικασία δέσμευσης χρηματικών απαιτήσεων και επιβολής κατάσχεσης στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων με ηλεκτρονικά μέσα σε βάρος οφειλετών του Δημοσίου κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 30 Β του Ν.δ. 356/1974.

Επιβολή κατάσχεσης, κατά τον ΚΕΔΕ, στα χέρια πιστωτικού ιδρύματος, ως τρίτου, θετική δήλωση αυτού και απόδοση του κατασχεθέντος ποσού. Δεν επιτρέπεται η εκ μέρους της κατασχούσας Δ.Ο.Υ. επιστροφή του κατατεθέντος ποσού στο πιστωτικό ίδρυμα, σε περίπτωση που αυτό προβεί σε εκπρόθεσμη αρνητική δήλωση με την επίκληση πλάνης, ως προς το πρόσωπο του καθ’ ού η κατάσχεση προσώπου.

Περίπτωση υποχρέωσης μερικής άρσης της επιβληθείσας από το Ελληνικό Δημόσιο κατάσχεσης εις χείρας τρίτου (ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας) , για οφειλές που έχουν συμπεριληφθεί σε αίτηση της οφειλέτιδας του Ελληνικού Δημοσίου περί υπαγωγής των οφειλών της στο Ν 3869/2010, και της ως εκ τούτου υποχρέωσης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. να επιστρέφει το αποδοθέν από τον τρίτο ποσό – Ζητήματα που ανακύπτουν.  Η φορολογική διοίκηση, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης των νομικών και πραγματικών καταστάσεων που διαμορφώθηκαν εκ της επιβολής μη νόμιμης κατάσχεσης εις χείρας τραπεζικού ιδρύματος, ως τρίτου, οφείλει να άρει την επιβληθείσα κατάσχεση και, συνακολούθως, να επιστρέψει στην καθής η εκτέλεση οφειλέτιδα το καταβληθέν από την Τράπεζα προς το Δημόσιο, συνεπεία θετικής δήλωσης, κατασχεθέν ποσό, ως αχρεωστήτως καταβληθέν. Ο τρόπος της επιστροφής (ήτοι αν το ποσό θα πιστωθεί στο λογαριασμό της δικαιούχου από τον οποίο εκταμιεύθηκε ή σε άλλον που η ίδια ήθελε υποδείξει), είναι αδιάφορος και ανάγεται στη σφαίρα των επιλογών της οφειλέτιδας. Ζήτημα συμψηφισμού απαιτήσεων του Δημοσίου με τα (μετά την άρση της επιβληθείσης κατάσχεσης) επιστρεφόμενα ποσά, δεν γεννάται, δεδομένου ότι η επιστροφή θα λάβει χώρα στο πλαίσιο αποκατάστασης της νομιμότητας, από την ενέργεια δε αυτή δεν μπορεί να ωφεληθεί το Δημόσιο με το συμψηφισμό αυτών τούτων των μη νομίμως κατασχεθεισών απαιτήσεων (ομόφ.).

Νομιμότητα επιβολής κατάσχεσης εκ μέρους του δημοσίου και εις χείρας τρίτων για απαιτήσεις ανώνυμης χρηματιστηριακής εταιρείας, που τελεί σε εκκαθάριση. Συντρέχει νόμιμος λόγος ώστε το Δημόσιο α) να προβεί στην άρση της κατάσχεσης που επέβαλε εις χείρας τρίτου, ήτοι της τραπεζικής εταιρείας υπό την επωνυμία «….» και εις βάρος της οφειλέτριας εταιρείας «….», παρά την ρητή απαγόρευση της λήψης αναγκαστικών μέτρων, ενόσω η οφειλέτρια τελεί υπό εκκαθάριση κατά το Ν. 1806/1988 και το Ν. 3606/2007 και β) να αποδώσει ατόκως τα εκ μέρους της ως άνω τραπεζικής εταιρείας καταβληθέντα. (ομοφ.) - Παραπέμφθηκε από την υπ' αριθμ. 333/2013 Γνωμ. Α΄ Τμήματος ΝΣΚ.

Ερωτάται εάν μπορεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων να αποδώσει χρηματική παρακαταθήκη στον δικαστικώς αναγνωρισθέντα δικαιούχο αυτής πριν την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης (όρου) της προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που έχει τεθεί από τον καταθέτη στο σχετικό Γραμμάτιο Σύστασης.(..)Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δεν μπορεί να αποδώσει χρηματική παρακαταθήκη στον δικαστικώς αναγνωρισθέντα δικαιούχο αυτής πριν την πλήρωση της αναβλητικής αίρεσης (όρου) της προσκόμισης φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας που έχει τεθεί από τον καταθέτη στο σχετικό Γραμμάτιο Σύστασης, διότι δεν επιτρέπεται εκ μέρους του ΤΠΔ, που είναι απλός θεματοφύλακας, αλλοίωση της παρακαταθήκης καθ’ οιονδήποτε τρόπο ούτε απόδοση αυτής, καθόσον τούτο θα αναιρούσε το σκοπό της παρακαταθήκης και θα παραβίαζε τη βούληση του παρακαταθέτη και την αναβλητική αίρεση (όρο) που έχει διατυπωθεί σ’ αυτήν (ομόφωνα).

Ζητήματα επί αίτησης τρίτων για την άρση κατάσχεσης ακινήτου οφειλέτη του Δημοσίου, για το οποίο προβάλλεται ότι, μετά την επιβολή της κατάσχεσης, περιήλθε στην κυριότητα των αιτούντων με έκτακτη χρησικτησία, η οποία αναγνωρίστηκε δικαστικώς σε δίκη μεταξύ αυτών και του κληρονόμου του οφειλέτη και αρχικού κυρίου του κατασχεμένου ακινήτου.Δεν αποκλείεται, ανάλογα με τις περιστάσεις της κάθε περίπτωσης, να επέλθει απώλεια της κυριότητας κατασχεμένου ακινήτου με την κτήση αυτής από τρίτο πρόσωπο με τα προσόντα της χρησικτησίας, εφόσον συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις της και, ειδικότερα, προκειμένου περί έκτακτης χρησικτησίας, όταν ασκήθηκε από τον χρησιδεσπόζοντα η νομή του ακινήτου επί συνεχή εικοσαετία, στην οποία μπορεί να προσμετρηθεί ο χρόνος του δικαιοπαρόχου του. Η κατάσχεση δεν διακόπτει τη χρησικτησία, που έχει ήδη ξεκινήσει πριν από την επιβολή της κατάσχεσης, παρά μόνον εάν αυτή είχε ως υλική συνέπεια την αποβολή του χρησιδεσπόζοντος από το ακίνητο είτε την παρεμπόδισή του κατά την άσκηση της φυσικής εξουσίασης του πράγματος, πράγμα που κρίνεται με βάση το πραγματικό της κάθε περίπτωσης. Περαιτέρω, δεν απαγορεύεται η απόκτηση με χρησικτησία από τρίτο, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της, πράγματος που ανήκει στην πτωχευτική περιουσία προσώπου που κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης. Το Δημόσιο, που έχει επιβάλει κατάσχεση σε ακίνητο οφειλέτη του, δεν δεσμεύεται από το δεδικασμένο που απορρέει από τελεσίδικη απόφαση επί αγωγής τρίτου κατά του οφειλέτη του Δημοσίου και φερόμενου, κατά την κατασχετήρια έκθεση, ιδιοκτήτη του κατασχεμένου ακινήτου, με αντικείμενο την αναγνώριση της κυριότητας του τρίτου επί του ακινήτου αυτού. Στο πλαίσιο των γενικών αρχών της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης, αλλά και προς αποφυγή έγερσης αποζημιωτικών αξιώσεων σε βάρος του Δημοσίου, συντρέχει περίπτωση άρσης της κατάσχεσης που αυτό επέβαλε επί ακινήτου του οφειλέτη του, εφόσον γίνει δεκτό ότι τούτο περιήλθε στην κυριότητα τρίτου προσώπου με χρησικτησία. Στην περίπτωση του ερωτήματος και σύμφωνα με το διδόμενο πραγματικό, ενδείκνυται να γίνει δεκτό από τη Διοίκηση το αίτημα που υποβλήθηκε για την άρση από το Δημόσιο κατάσχεσης του αναφερομένου στη σχετική αίτηση ακινήτου (ομόφ.).

Κατάσχεση εις χείρας τραπεζικού ιδρύματος - Δεσμευμένος λογαριασμός. Καταβολή του ποσού της κατασχεμένης απαίτησης - Εν μέρει αρνητική δήλωση - Αδικαιολόγητος πλουτισμός - Επιστροφή του ποσού(...)Συντρέχει νόμιμος λόγος επιστροφής του ποσού, το οποίο αποδόθηκε στο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ.), από την τραπεζική εταιρεία «...ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» κατόπιν επιβολής αναγκαστικής κατάσχεσης εις χείρας της, ως τρίτης, διότι το αποδοθέν ποσό προέρχεται από τον τηρούμενο στο υποκατάστημά της, ήδη δεσμευμένο, λογαριασμό του οφειλέτη του Δημοσίου Α.Β., υπέρ της τελούσας υπό εξυγίανση εταιρείας με την επωνυμία «...BANK PUBLIC. Co LTD», δυνάμει της από 23-05-2014 απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου της Λευκωσίας, που κηρύχθηκε προσωρινά εκτελεστή στην Ελλάδα με την υπ' αριθ.. 27/2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (πλειοψ.).

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. (ΕΤΕ) – Απόδοση στο Δημόσιο ή αποδέσμευση ποσών που δεσμεύθηκαν, βάσει κατασχέσεων που επιβλήθηκαν εις χείρας της, και προέρχονται από αναδρομικές συντάξεις. α) Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. (ΕΤΕ) υποχρεούται να αναγάγει το σύνολο των ποσών που προέρχονται από αναδρομικές συντάξεις σε μηνιαία καταβολή και να εφαρμόσει την προστατευτική ρήτρα περί μηνιαίας καταβαλλόμενης σύνταξης σε ό,τι αφορά το ακατάσχετο αυτής, κατά τα οριζόμενα στο πρώτο (α’) εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ, όπως αυτή προστέθηκε με την περ. 4 της παρ. Α του άρθρου τρίτου του ν. 4254/2014 και το όριο τούτου (ακατάσχετου) ίσχυε, ανερχόμενο τότε στο ύψος των 1.500 ευρώ το μήνα, ενόψει του χρόνου γένεσης των επίμαχων απαιτήσεων, δηλ. πριν από την αντικατάσταση του α’ εδαφίου αυτής, με την περίπτωση 8 β’ της υποπαραγράφου Δ1 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, υπό τον όρο ότι: ι) έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία της, εκ μέρους του δικαιούχου της ως άνω προστασίας, ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης γνωστοποίησης, για την ύπαρξη ενός μοναδικού και αποκλειστικού λογαριασμού περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων και ιι) έχει προηγηθεί η (μερική) άρση των ως άνω επιβληθεισών κατασχέσεων μέχρι του ανωτέρω ακατάσχετου ορίου, δίχως η υποχρέωση αυτή να αναιρείται από τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο της ως άνω προστεθείσης παραγράφου 2 του άρθρου 31. β) Δεν προκύπτει χρονικός περιορισμός εντός του οποίου πρέπει να αναληφθούν από τον καταθέτη και οφειλέτη του Δημοσίου οι ως άνω καταλαμβανόμενες από το όριο ακατάσχετου απαιτήσεις του επί των τραπεζικών καταθέσεων (ομοφ.).

Ανακοπή κατά προγράμματος πλειστηριασμού εκδοθέντος σε βάρος συνυπόχρεου προσώπου - διευθύνοντος συμβούλου εταιρίας για χρέη αυτής, σε βάρος του οποίου είχε ήδη επιβληθεί αναγκαστική κατάσχεση ακινήτων του. Το ΣτΕ επανέλαβε την πάγια νομολογία του ότι απαιτείται νόμιμη έκδοση και κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης του άρθρου 4 παρ. 1 ΚΕΔΕ προς το συνυπεύθυνο πρόσωπο πριν από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως η αναγκαστική κατάσχεση ακινήτων. Επίσης έκρινε απαράδεκτο τον λόγο αναίρεσης περί πλημμελούς αιτιολογίας της αναιρεσιβαλλομένης, διότι αυτός περιοριζόταν στο ζήτημα της αιτιολογίας και δεν αναφερόταν σε διατυπωμένη στην αναιρεσιβαλλόμενη ερμηνεία διατάξεων νόμου ή γενικής αρχής δικαίου. Σχόλιο: Στην ένδικη περίπτωση τόσο η έκθεση της αναγκαστικής κατάσχεσης, όσο και το ανακοπτόμενο πρόγραμμα είχαν επιδοθεί στο συνυπεύθυνο πρόσωπο με δικαστικό επιμελητή, κατ’ έφεση δε είχε, ορθά, προβληθεί από το Δημόσιο ότι το κύρος της έκθεσης της αναγκαστικής κατάσχεσης δεν μπορεί να ελεγθεί παρεμπιπτόντως, κατ’ άρθρο 224 παρ. 3 ΚΔΔ, στα πλαίσια ανακοπής κατά του επακολουθήσαντος προγράμματος πλειστηριασμού, ισχυρισμός ο οποίος στο αναιρετήριο διατυπώθηκε με το λόγο περί αιτιολογίας. Ενδεχομένως το ΣτΕ εννοεί ότι ο περί αιτιολογίας λόγος δεν συσχετίσθηκε ρητά με την ερμηνεία του άρθρου 224 παρ. 3 ΚΔΔ. Ο σχετικός λόγος έφεσης του Δημοσίου είχε πάντως αγνοηθεί από την αναιρεσιβαλλομένη, η οποία περιορίστηκε στην κρίση ότι «δεν προέκυψε από τα στοιχεία του φακέλου ότι το Δημόσιο είχε εκδώσει και κοινοποιήσει νόμιμα ατομική ειδοποίηση προ κατάσχεσης στο συνυπεύθυνο για τα χρέη της εταιρίας πρόσωπο