Νομιμότητα κήρυξης απόρρητης διαδικασίας σύναψης προμήθειας εξωφύλλων διαβατηρίων με ενσωματωμένο ηλεκτρονικό επεξεργαστή, καθώς και αναλωσίμων υφιστάμενου εκτυπωτικού συστήματος για την εκτύπωση διαβατηρίων και λοιπών εγγράφων ασφαλείας μορφοτύπου ID1, κατά τροποποίηση της αρχικής σχετικής αιτιολογίας της υπ’ αριθμ. 16/2019/27-06-2019 απόφασης Υπουργού Προστασίας του Πολίτη και εξαίρεση της ως άνω διαδικασίας από την εφαρμογή των ν. 4412/2016 και 3978/2011.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Νόμιμα κηρύσσεται απόρρητη και εξαιρείται από την εφαρμογή των διατάξεων των ν. 4412/2016 και 3978/2011, η διαδικασία σύναψης προμήθειας εξωφύλλων διαβατηρίων με ενσωματωμένο ηλεκτρονικό επεξεργαστή, καθώς και αναλωσίμων υφιστάμενου εκτυπωτικού συστήματος για την εκτύπωση διαβατηρίων και λοιπών εγγράφων ασφαλείας μορφοτύπου ID1, κατά τροποποίηση της παραγράφου 25 της ανωτέρω απόφασης Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, διότι η νέα παράγραφος 25, όπως αυτή παρατίθεται στο έγγραφο του ερωτήματος, περιέχει, σχετικά με την κήρυξη του ως άνω απορρήτου, πλήρεις και ειδικές αιτιολογίες (ομόφ.).

α) Νομιμότητα απόφασης του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, με τη διαλαμβανόμενη σε αυτήν αιτιολογία, περί κήρυξης προμήθειας εξωφύλλων διαβατηρίων με ενσωματωμένο ηλεκτρονικό επεξεργαστή, καθώς και αναλωσίμων υφιστάμενου εκτυπωτικού συστήματος για την εκτύπωση διαβατηρίων και λοιπών εγγράφων ασφαλείας μορφοτύπου ID1, ως απόρρητης και εξαίρεσής της από την εφαρμογή των νόμων 4412/2016 και 3978/2011. β) Επάρκεια αιτιολογίας της ίδιας, ως άνω, απόφασης για προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης με λήψη προσφοράς μόνο από συγκεκριμένη εταιρία. (...) α) Η απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κατά το μέρος που κηρύσσει απόρρητη την εν λόγω προμήθεια, τυγχάνει πλημμελώς αιτιολογημένη, διότι δεν αιτιολογείται σ’ αυτή ειδικότερα και με πληρότητα ότι τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της χώρας δεν μπορούν να διασφαλισθούν με λιγότερα δραστικά μέτρα, όπως με την επιβολή απαιτήσεων για την προστασία του εμπιστευτικού χαρακτήρα των πληροφοριών, που η αναθέτουσα αρχή καθιστά διαθέσιμες σε μία διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης σύμβασης και, συνεπώς, η ως άνω προμήθεια δεν δύναται να εξαιρεθεί, ως απόρρητη, από την εφαρμογή των νόμων 4412/2016 και 3978/2011 (ομόφ.). β) Η ίδια, ως άνω, υπουργική απόφαση, κατά το μέρος της που αφορά στην, κατ’ εξαίρεση, προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για την απευθείας ανάθεση με λήψη προσφοράς μόνο από συγκεκριμένη εταιρία, αιτιολογείται επαρκώς και κατ’ ακολουθία η εξαίρεση είναι νόμιμη κατ’ άρθρο 42 παρ. 2 περ. ε’ του ν. 3978/2011 (πλειοψ.).

Σύναψη σύμβασης προμήθειας με απευθείας διαπραγμάτευση.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Επιτρέπεται η σύναψη σύμβασης προμήθειας με απευθείας διαπραγμάτευση για επέκταση προμήθειας χωρίς να συντρέχει απαγόρευση για το λόγο ότι παρήλθε τριετία από την αρχική σύμβαση.

Διαγωνισμός κρατικής προμήθειας – Επιτρεπτό ή μη υποβολής περισσότερων της μίας κύριων προσφορών – Παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων – Αθέμιτος ανταγωνισμός.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Δεν είναι νόμιμη η συμμετοχή σε διενεργούμενο διαγωνισμό κρατικής προμήθειας υποψήφιου προμηθευτή με περισσότερες της μίας προσφορές. β) Σε περίπτωση συμμετοχής σε δημόσιο διαγωνισμό προμήθειας υποψήφιου προμηθευτή με περισσότερες της μίας προσφορές, παραβιάζονται οι αρχές της αντικειμενικότητας και της ισότητας, καθόσον ο συμμετέχων υποψήφιος προμηθευτής τίθεται σε πλεονεκτική έναντι των λοιπών υποψηφίων προμηθευτών θέση, με αποτέλεσμα να νοθεύεται ο ανταγωνισμός.

Σύμβαση προμήθειας Ενόπλων Δυνάμεων. Εγγυητικές επιστολές.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Ως προς τις απαιτήσεις προμηθευτή που προκύπτουν από την σύμβαση προμήθειας μεταξύ αυτού και του ΓΕΑ, για τις οποίες έχει ασκήσει αγωγή, η Διοίκηση ενδείκνυται να αναμείνει την δικαστική απόφαση για την ικανοποίηση ή μη αυτών. Ανεξάρτητα, όμως, από την έκβαση της ανοιγείσας δίκης, μετά την πλήρη εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων του προμηθευτή, η Διοίκηση υποχρεούται να ικανοποιήσει το αίτημα αυτού για επιστροφή των εγγυητικών επιστολών προκαταβολής και καλής εκτελέσεως (ομόφωνα). Εκδόθηκε η υπ' αριθμ. 580/2002 Γνωμ. Ολομέλειας ΝΣΚ.

Σύμβαση προμήθειας. Προμήθεια βιβλίων από τη Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η σύναψη συμβάσεων προμήθειας προϊόντων από το Δημόσιο με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης κατ άρθρο 83 παρ.3, 4 Ν 2362/95 επιτρέπεται μόνον εφόσον συντρέχουν οι περιπτώσεις του άρθρου 83 παρ.3, πλην όμως η επιλογή εκ μέρους του αρμόδιου οργάνου του προμηθευτή πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Η υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/86 του προμηθευτή ότι συντρέχει στο πρόσωπό του η περίπτωση β του άρθρου 83 παρ.3 δεν είναι δεσμευτική και ελέγχεται ως προς την αλήθεια του περιεχομένου της.

Απευθείας διαπραγμάτευση-Προμήθειες. Οι προμήθειες των φορέων του άρθρου 1 παρ. 1(Ν.2286/1995) , στους οποίους συγκαταλέγεται και η αιτούσα …Α.Ε., ως επιχείρηση συνδεδεμένη προεχόντως με Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού  (βλ. το από 30.6.2011 Πρακτικό της Γενικής Συνέλευσης αυτής ΦΕΚ ΤΑΕ-ΕΠΕ 9117/2011), εγκρίνονται με την ένταξή τους στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών (Ε.Π.Π.). Η εν λόγω ένταξη, η οποία αποβλέπει στην ύπαρξη κεντρικού προγραμματισμού, διαφάνειας και αντικειμενικότητας, καθώς και στην επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος για το Δημόσιο, μέσω της εξέτασης και αξιολόγησης των υποβαλλόμενων από τους υπόχρεους φορείς προτάσεων και της διαμόρφωσής τους σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες προτάσεις, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την έναρξη της διαδικασίας επιλογής ανάδοχου προμηθευτή, η οποία ολοκληρώνεται με τη σύναψη της οικείας σύμβασης προμήθειας. Επομένως, τυχόν παράλειψη ένταξης στο Ε.Π.Π. προμήθειας μη εξαιρούμενης, κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 3 εδ. β΄, 5 ΙΙ και 2 παρ.3 εδ. γ΄ του ως άνω ν.2286/1995, από την υποχρέωση αυτή, καθιστά πλημμελή την οικεία διαδικασία ανάδειξης προμηθευτή (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. αποφ. 2804, 117/2012, 2235/2011, 3135/2010, 1949/2009, 1465/2009, πρ. 125/2008, 217, 87/2006, 25/2005). (…) Από τη διάταξη, (άρθρο 10 π.δ. 370/95)  που είναι ομοίου περιεχομένου με τις διατάξεις των άρθρων 25 του π.δ/τος 60/2007 (ΦΕΚ Α΄ 64) και 83 παρ. 3 εδαφ. β΄ του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ Α΄ 247), συνάγεται ότι η αιτούσα μπορεί να συνάψει σύμβαση προμήθειας με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς να έχει προηγηθεί δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, στις περιοριστικά αναφερόμενες περιπτώσεις της διάταξης του ως άνω άρθρου 5 παρ. 4 του Κανονισμού Ανάθεσής της, οι οποίες, καθώς εισάγουν παρέκκλιση από τον κανόνα του ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, είναι στενά ερμηνευτέες και το σχετικό βάρος απόδειξης φέρει όποιος τις επικαλείται. Ειδικότερα, η ….Α.Ε. μπορεί να προσφύγει στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης όταν, εκτός των άλλων, για λόγους τεχνικούς (όπως η κατοχή αποκλειστικών τεχνικών μέσων, γνώσεων ή μεθόδων) ή σχετικούς με την προστασία αποκλειστικών δικαιωμάτων, καθίσταται απολύτως αναγκαίο να ανατεθεί η εκτέλεση σε συγκεκριμένο πρόσωπο, το οποίο όμως δεν αρκεί να είναι απλώς ικανό να εκτελέσει την προμήθεια, αλλά απαιτείται να είναι και το μοναδικό έναντι οιουδήποτε άλλου παρέχοντος ανάλογες προμήθειες (πρβλ. ΔΕΚ απόφαση της 18.5.1995, C-57/94, Επιτροπή κατά Ιταλικής Δημοκρατίας, Συλλογή 1995 σ. Ι-01249, σκέψη 23, ΔΕΚ απόφαση της 3.5.1994, C-328/1992, Επιτροπή κατά Βασιλείου της Ισπανίας, σ. I-1569, σκέψη 15, ΔΕΚ απόφαση της 10.3.1987, C-199/85, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 1987, σ. 1039, σκέψη 14). Τούτο, ειδικότερα, σημαίνει ότι δεν αρκεί τα επίμαχα προϊόντα να προστατεύονται από δικαιώματα αποκλειστικότητας, αλλά πρέπει επιπλέον η παρασκευή ή η διανομή τους να είναι δυνατή μόνον από ορισμένο προμηθευτή, προϋπόθεση η οποία πληρούται μόνο για προϊόντα και ιδιοσκευάσματα τα οποία δεν υπόκεινται σε ανταγωνισμό στην αγορά (πρβλ. ΔΕΚ απόφαση της 3.5.1994, C-328/1992, Επιτροπή κατά Βασιλείου της Ισπανίας, σ. I-1569, σκέψη 17). Στην περίπτωση δε αυτή, πρέπει να αποδεικνύεται, με πλήρη και ειδική αιτιολογία, που πρέπει να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η μοναδικότητα του επιλεγέντος προμηθευτή, υπό την έννοια αφενός της μη ύπαρξης παρόμοιων με το συγκεκριμένο προϊόντων, δυνάμενων να εξυπηρετήσουν εξίσου αποτελεσματικά τις ανάγκες της αναθέτουσας αρχής, αφετέρου της, για λόγους σχετιζόμενους με την προστασία δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, μη ύπαρξης ανταγωνιστικών κατασκευαστών ή προμηθευτών του ζητούμενου προϊόντος (πρβλ. Ε.Σ. IV Τμ. πρ. 49/2012, 78, 239/2011, 176, 177/2009), διαφορετικά η διαδικασία της απευθείας ανάθεσης δεν είναι νόμιμη (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. πρ. 77, 156/2008, 263/2007, 186, 187, 188, 189, 190, 191/2006). 

Μη νομίμως εντέλλεται πληρωμένη δαπάνη προμήθειας υλικών από Υπουργείο που αφορά αποκατάσταση πάγιας προκαταβολής, από την οποία έχει εξοφληθεί η προμηθεύτρια εταιρεία, κατά καταστρατήγηση του σκοπού σύστασης των παγίων προκαταβολών, καθώς δεν προκύπτει ότι αυτή πληρώθηκε σε βάρος της πάγιας προκαταβολής, εξαιτίας άμεσων και επιτακτικών αναγκών, που λόγω της φύσης τους δεν ηδύναντο να αναβληθούν μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας δικαιολογήσεώς τους. Χρόνος αποκατάστασης πάγιας προκαταβολής (άρθ.47 παρ.2 ν.2362/1995). Μη νόμιμη  και η απευθείας ανάθεση των προμηθειών αντί της διενέργειας τακτικού διαγωνισμού, (άρθ.2 παρ.12 περ.γ’ και παρ.13 περ.1 ν.2286/1995 και Υ.Α. Π1/3305/2010). Μη απόδειξη της μοναδικότητας του προμηθευτή. 

Η προσφεύγουσα εταιρεία ζητεί την ακύρωση συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης του διαγωνισμού για την προμήθεια και τοποθέτηση καθισμάτων και εδράνων γραφής για ΑΜΕΑ στο Κεντρικό Αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου, με προϋπολογισμό 121.086€. Επικαλείται ότι οι τεχνικές προδιαγραφές είναι φωτογραφικές και ευνοούν συγκεκριμένο προμηθευτή, καθώς περιγράφουν λεπτομερώς διαστάσεις, υλικά και πιστοποιητικά που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένο μοντέλο καθίσματος. Επιπλέον, αμφισβητεί την απαίτηση για συγκεκριμένη βεβαίωση από δημόσιους φορείς ως προϋπόθεση συμμετοχής, ισχυριζόμενη ότι περιορίζει άδικα τον ανταγωνισμό.

Δυνατότητα ακύρωσης και επαναπροσδιορισμού της προκήρυξης διεθνούς διαγωνισμού επιλογής αναδόχου του έργου παραγωγής, εκτύπωσης κ.λπ. εκπαιδευτικού υποστηρικτικού υλικού και κατακύρωσης του διαγωνισμού στον μοναδικό υποψήφιο προμηθευτή.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Είναι νόμιμος ο όρος της διακηρύξεως προμήθειας ο οποίος διαχωρίζει τον τομέα προεκτυπώσεως από τον τομέα εκτυπώσεως. Είναι δυνατή η κατακύρωση ανοικτού διαγωνισμού στον μοναδικό υποψήφιο προμηθευτή εφόσον τηρηθούν οι αρχές της διαφάνειας και ελευθέρου ανταγωνισμού και η αναθέτουσα αρχή κρίνει ικανό τον μοναδικό υποψήφιο να μετάσχει στον διαγωνισμό.