Διοικητικές συμβάσεις. Ανάθεση μελετών για την επιλογή του διαγωνιζομένου στον οποίον θα ανατεθεί η εκπόνηση της επίμαχης μελέτης χωρεί αιτιολογημένη αξιολόγηση, κατ` εκτίμηση των οριζομένων στο νόμο και τη Διακήρυξη κριτηρίων, των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσης συμπράξεως στο κριτήριο αυτό αξιολογήσεως αιτιολογείται πλημμελώς, διότι η εκτίμηση των προσόντων του προτεινομένου από την αιτούσα σύμπραξη συντονιστή εχώρησε βάσει στοιχείων αναγομένων στην άσκηση αντιστοίχων καθηκόντων συντονιστή κατά την εκπόνηση μελετών προς σύνταξη ΣΧΟΟΑΠ και ΓΠΣ κατά τα προβλεπόμενα στο Ν. 2508/1997, χωρίς καμία ειδική αναφορά στις λοιπές χωροταξικές και πολεοδομικές μελέτες, κατά την εκπόνηση των οποίων ο συντονιστής που προτείνει η αιτούσα σύμπραξη είχε ασκήσει παρόμοια καθήκοντα συντονιστή. Η αποσφράγιση και ο έλεγχος των οικονομικών προσφορών πρέπει να διενεργηθεί αφού προηγουμένως καταστεί οριστική η βαθμολογία των τεχνικών προσφορών. Μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών δεν είναι επιτρεπτή, για οποιοδήποτε λόγο, η εκ νέου αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών ή η το πρώτον αιτιολόγηση της βαθμολογίας αυτών. Μη νόμιμα η αναθέτουσα αρχή προχώρησε σε αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Ματαίωση του επίδικου διαγωνισμού, εφ` όσον η νέα αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών είναι ανεπίτρεπτη. Δεκτή η αίτηση ακύρωσης.

ΜΕΛΕΤΕΣ:επιλογή αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο «Μελέτη οδικής σύνδεσης περιοχής Ακτίου με το Δυτικό Άξονα Βορρά- Νότου (οριστική μελέτη τεχνικών- συμπληρωματικές γεωτεχνικές έρευνες και μελέτες όπου απαιτηθεί)», προεκτιμηθείσης αμοιβής 1.601.356,51 ευρώ (πλέον ΦΠΑ 19%).(...)Ο ισχυρισμός αυτός απερρίφθη με την 1324/ΜΣ/820/28.05.2010 απόφαση του Διευθυντού της ΕΥΔΕ/ΜΕΔΕ με την ακόλουθη αιτιολογία: «... η πρόταση εκτέλεσης της σύμβασης σε χρόνο διαφορετικό από εκείνο που ορίζεται στα συμβατικά τεύχη και που στην ένσταση χαρακτηρίζεται ουσιώδες στοιχείο», δεν αξιολογήθηκε θετικά επειδή αποτελεί παρέκκλιση από τον καθορισμένο συμβατικό χρόνο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 27 του ν. 3316/2005». Η αιτιολογία αυτή πιθανολογείται σοβαρώς ως νόμιμη, δεδομένου ότι από τις προπαρατεθείσες, στην σκέψη 12, διατάξεις της παραγράφου 22.1.1. του άρθρου 22 της διακηρύξεως φαίνεται να προκύπτει ότι η εκπόνηση της μελέτης σε χρόνο συντομότερο από τον προβλεπόμενο στην παράγραφο 11.4 του άρθρου 11 αυτής, δεν αποτελεί στοιχείο προσαυξήσεως της βαθμολογίας των διαγωνιζομένων, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινομένη αίτηση δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμα...Απορρίπτει την αίτηση.

ΜΕΛΕΤΗ.αίτηση ζητείται η αναθεώρηση της 261/2017 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης της παρεμβαίνουσας κατά της 27/2016 πράξης της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας για την ανάθεση της μελέτης...Με την αίτηση αναθεώρησης η αιτούσα Περιφέρεια και με την παρέμβασή της η παρεμβαίνουσα επιδιώκουν την ακύρωση της πληττόμενης απόφασης, προβάλλοντας, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, εσφαλμένη ερμηνεία των άρθρων 7 και 14 του ν. 3316/2005 και 4.4 και 22 της διακήρυξης, με την αιτίαση ότι κατά την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών για την ανάθεση μελέτης αποτελεί επαρκή αιτιολογία η χρήση απλώς και μόνο λεκτικών χαρακτηρισμών που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένο εύρος βαθμολογίας και η αριθμητική βαθμολόγησή τους εντός του εύρους αυτού, αν και σε κάθε περίπτωση κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών αναφέρθηκαν τα συγκεκριμένα στοιχεία κάθε προσφοράς τα οποία λήφθηκαν υπόψη κατά τη βαθμολόγησή της.(,..)Mε τα δεδομένα αυτά, εφόσον η ποιοτική αξιολόγηση των προσφορών δεν περιέχει αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία και κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικά τους τα οποία λήφθηκαν υπόψη και εκτιμήθηκαν, οι δε τεχνικές προσφορές που έλαβαν όμοιους λεκτικούς χαρακτηρισμούς και ταυτόσημη λεκτική αιτιολόγηση επί των επιμέρους στοιχείων των κριτηρίων και υποκριτηρίων της διακήρυξης παρουσιάζουν διαφοροποίηση ως προς την αριθμητική βαθμολογία τους, ορθά με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι η βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων σε όλα τα κριτήρια και υποκριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη και στερείται της προσήκουσας ειδικότητας. Όσα δε αντίθετα υποστηρίζονται με την αίτηση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση είναι αβάσιμα και απορριπτέα...Κατ’ ακολουθία, η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης και υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.

Ούτε στην διακήρυξη, ούτε σε άλλο κανονιστικό κείμενο που διέπει τον διαγωνισμό προβλέπεται ο ειδικότερος τρόπος και η ακολουθητέα διαδικασία βαθμολογήσεως των τεχνικών προσφορών, ώστε να πιθανολογηθεί ότι ο επιλεγείς τρόπος δεν είναι νόμιμος. Εξ άλλου, η Διοίκηση έχει παραθέσει λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολογίας όλων των υποψηφίων και επίσης προέβη σε, κατ’ αρχήν, συγκριτική αξιολόγηση των προσφορών, εφ’ όσον κάθε προσφορά κρίνεται και σε σχέση με άλλες και βαθμολογείται ανάλογα με την, κατά την κρίση της Διοικήσεως, υστέρηση που παρουσιάζει προς αυτές.

Από τις ανωτέρω διατάξεις, σε συνδυασμό με τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και επιβάλλουν, σε κάθε περίπτωση, αιτιολόγηση της επιλογής του αναδόχου, προκύπτει ότι η Αναθέτουσα Αρχή, κατά το στάδιο αξιολόγησης και βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών των συμμετεχόντων, οφείλει να αιτιολογεί ειδικά, με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία των τεχνικών προσφορών τους, την δοθείσα σε αυτούς βαθμολογία στα αναφερόμενα στο άρθρο 22 της προκήρυξης επιμέρους κριτήρια (Πληρότητα και αρτιότητα της εκτίμησης του αντικειμένου της μελέτης – πληρότητα και ορθότητα του σχολιασμού του, αποτελεσματικότητα των προτάσεων για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων). Η παραπάνω όμως εκ του νόμου υποχρέωση αιτιολόγησης της δοθείσας βαθμολογίας δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι εκπληρώνεται στην περίπτωση που διατυπώνονται γενικού και συμπερασματικού χαρακτήρα παρατηρήσεις επί των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, χωρίς να παρατίθενται τα ειδικότερα εκείνα στοιχεία που αιτιολογούν αυτές και κατ΄ επέκταση δικαιολογούν τις βαθμολογικές αποκλίσεις, καθόσον διαφορετικά ο δικαστικός έλεγχος νομιμότητας επί της πληρότητας και σαφήνειας της σχετικής κρίσης της αναθέτουσας αρχής θα καθίστατο αδύνατος (βλ. σχετ. Πράξεις 205/2007, 224/2006 VI Τμ. Ε.Σ).

Προμήθεια οχημάτων μεταφοράς φορτίων...Επειδή, τέλος, και ο προβαλλόμενος από την αιτούσα με την προδικαστική προσφυγή, και επαναλαμβανόμενος με την κρινόμενη αίτηση ως άνω λόγος, περί μη δημιουργίας άνισης κατάστασης, μεταξύ των διαγωνιζοµένων, λόγω της µη προσκόµισης εκ µέρους των ανωτέρω εταιρειών των προαναφερόµενων, περί ονοµαστικοποίησης των µετοχών στοιχείων, µε την υποβολή της προσφοράς τους, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν θα γίνονταν, κατά την αιτούσα, αποδεκτές οι εν λόγω προσφορές, λόγω των λοιπών, κατ` αυτήν, υπαρχόντων πληµµελειών των δικαιολογητικών συµµετοχής των εν λόγω εταιρειών, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιµος, και αιτιολογηµένα απορρίφθηκε µε την προσβαλλόµενη απόφαση. Τούτο δε διότι, η εξέταση της ύπαρξης τυχόν λοιπών πληµµελειών στις προσφορές των ως άνω διαγωνιζοµένων, οι οποίες είναι διάφορες αυτών που τις οδήγησαν στην υποβολή απαράδεκτης προσφοράς, λόγω της προαναφερόµενης ασάφειας της διακήρυξης, δεν αποτελεί λόγο, ο οποίος θα επηρέαζε τη νοµιµότητα της αιτιολογίας της επίδικης πράξης µαταίωσης του διαγωνισµού, που έλαβε χώρα, για τους προαναφερόµενους λόγους...η κρινόµενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιµη,

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ:..η Επιτροπή Διαγωνισμού,...αξιολόγησε και βαθμολόγησε τις τεχνικές προσφορές όλων των υποψηφίων ανά κριτήριο U1 και U2, εντός δε του κριτηρίου U2, ανά υποκριτήριο αυτού U2A και U2B, η αξιολόγηση δε και η βαθμολόγηση έγιναν βάσει του βαθμού ανταποκρίσεως ή αποκλίσεως των προσφορών σε σχέση προς τα στοιχεία αξιολογήσεως, που τίθενται από το νόμο και τη Διακήρυξη, για κάθε ένα από τα ανωτέρω κριτήρια και υποκριτήρια. Εξ άλλου, από το άρθρο 7 παράγραφοι 6 και 8 του ν. 3316/2005 και το άρθρο 22.1.1. της Διακηρύξεως (βλ. ανωτέρω 6η σκέψη), προκύπτει ότι τα στοιχεία αξιολογήσεως σε κάθε κριτήριο και υποκριτήριο της τεχνικής προσφοράς διαφέρουν κατά τη φύση και τον αριθμό τους, ενώ διαφορετικός είναι και ο συντελεστής βαρύτητας κάθε κριτηρίου στη διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας της προσφοράς (35% το κριτήριο U1, 40% το κριτήριο U2), ομοίως δε, διαφορετικός είναι και ο συντελεστής βαρύτητας κάθε υποκριτηρίου στη διαμόρφωση της βαθμολογίας του κριτηρίου U2 (40% το υποκριτήριο U2A, 60% το υποκριτήριο U2B).Εν όψει των ανωτέρω ρυθμίσεων του νόμου και της Διακηρύξεως, ζήτημα παραβάσεως του ίσου μέτρου κρίσεως, λόγω διαφορετικής βαθμολογήσεως τεχνικών προσφορών που αξιολογούνται με τον ίδιο λεκτικό χαρακτηρισμό, δύναται να ανακύψει, κατ’ αρχήν, μόνον στη περίπτωση κατά την οποία, στα πλαίσια αξιολογήσεως του ίδιου κριτηρίου ή υποκριτηρίου, τεχνικές προσφορές, οι οποίες αξιολογούνται με τον ίδιο λεκτικό χαρακτηρισμό, συνοδευόμενο από την ίδια ακριβώς λεκτική αιτιολόγηση, βαθμολογούνται, εν τούτοις, με διαφορετικό βαθμό (πρβλ. Ε.Α. 71/2009, σκ. 8). Επομένως, δεν πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος ο λόγος, με τον οποίο η αιτούσα προβάλλει παράβαση του ίσου μέτρου κρίσεως εκ μόνου του γεγονότος ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού, στα πλαίσια αξιολογήσεως του κριτηρίου U1 και του υποκριτηρίου U2A, όσες προσφορές χαρακτήρισε λεκτικά ως «πάρα πολύ καλές», τις βαθμολόγησε με το βαθμό 75, ενώ, αντιθέτως, στα πλαίσια αξιολογήσεως του υποκριτηρίου U2Β, την τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας, μολονότι την χαρακτήρισε λεκτικά «πάρα πολύ καλή», εν τούτοις, τη βαθμολόγησε με τον βαθμό 85. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.

Επειδή, τέλος, προβάλλεται ότι, κατά παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσεως, η αναθέτουσα αρχή, παρ’ότι διεπίστωσε ότι η εταιρεία «…» δεν προσκόμισε τα απαραίτητα έγγραφα των «ειδικών όρων», αρκέσθηκε στην υπεύθυνη δήλωσή της περί τηρήσεως των όρων της διακηρύξεως, ενώ, αντιθέτως, απέκλεισε την αιτούσα, η οποία υπέβαλε αντίστοιχη υπεύθυνη δήλωση. Ο λόγος, όμως, αυτός δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος, δεδομένου ότι η αιτούσα δεν επικαλείται πλημμέλεια της προσφοράς της ως άνω εταιρείας όμοια με αυτήν ένεκα της οποίας εχώρησε ο αποκλεισμός της δικής της προσφοράς και η οποία προβλεπόταν, όπως αναφέρθηκε στην σκέψη 7, από τους «γενικούς», και όχι από τους «ειδικούς», όρους της διακηρύξεως. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, πιθανολογείται σοβαρώς ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως απέρριψε την προσφορά της αιτούσας, η δε υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα.

Η θέσπιση από τον εθνικό νομοθέτη κατώτατων επιτρεπτών ορίων αμοιβών των μελετητών δεν αντίκειται στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ. Νόμιμα αποκλείστηκαν διαγωνιζόμενοι που υπέβαλαν οικονομικές προσφορές υπολειπόμενες των κατωτάτων προβλεπόμενων ορίων. Είναι νόμιμη η αιτιολόγηση της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών, καθόσον από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των επιμέρους κριτηρίων. Ο όρος περί δικαιώματος προαίρεσης που εκ παραδρομής αναγράφηκε στην περίληψη της διακήρυξης θα πρέπει να θεωρηθεί ως μη γεγραμμένος. Η ανάθεση συμπληρωματικών μελετών επιτρέπεται μόνο υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 29 ν.3316/2005.

Επειδή, στην παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 3316/2005 (Α` 42), το οποίο αναφέρεται στην ανάθεση οριστικής μελέτης ή άλλων σταδίων εκτός προκαταρκτικών μελετών, ορίζεται ότι: «Κατά του πρακτικού ελέγχου και βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών υποβάλλονται ενστάσεις στον πρόεδρο της Επιτροπής Διαγωνισμού, μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την κοινοποίηση. Επί των ενστάσεων αποφασίζει η Προϊσταμένη Αρχή, μετά από γνώμη της Επιτροπής Διαγωνισμού. Αν γίνει δεκτή η ένσταση για το νομότυπο της τεχνικής προσφοράς διαγωνιζομένου, η Προϊσταμένη Αρχή διαμορφώνει αναλόγως το πρακτικό. Αν η ένσταση αφορά την βαθμολόγηση, το πρακτικό αναπέμπεται στην Επιτροπή Διαγωνισμού με αναλυτικές παρατηρήσεις της Προϊσταμένης Αρχής σχετικά με τις πλημμέλειες της βαθμολόγησης, η οποία τις λαμβάνει υπόψη και το διαμορφώνει αναλόγως», ενώ σύμφωνα με την παρ. 10 του ιδίου άρθρου: «Μετά την οριστικοποίηση της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών … σε δημόσια συνεδρίαση της Επιτροπής Διαγωνισμού που γνωστοποιείται εγγράφως στους υποψήφιους προ πέντε (5) ημερών, αποσφραγίζονται οι οικονομικές προσφορές ...». 6. Επειδή, στην προπαρατεθείσα διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 3316/2005 δεν ορίζεται ρητώς ότι σε περίπτωση αποδοχής ενστάσεως σχετικά με την βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, μετά την αναβαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών από την Επιτροπή του Διαγωνισμού σύμφωνα με τις παρατηρήσεις της Προϊσταμένης Αρχής, το σχετικό πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού επανυποβάλλεται προς έγκριση στην Προϊσταμένη Αρχή. Δεδομένου, όμως, ότι κατά την έννοια των διατάξεων του ως άνω νόμου (άρθρα 1 παρ. 12 και 21), η Επιτροπή του Διαγωνισμού μόνον γνωμοδοτική αρμοδιότητα έχει στο πλαίσιο της διαδικασίας αναθέσεως εκπονήσεως μελέτης, είναι υποστηρίξιμη η άποψη ότι για την οριστικοποίηση της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών απαιτείται, οπωσδήποτε, η έκδοση σχετικής πράξεως του αποφασίζοντος οργάνου, δηλαδή της Προϊσταμένης Αρχής (βλ. και τα προβλεπόμενα στις παραγράφους 6 και 10 του άρθρου 6 του ν. 3316/2005 για την διαδικασία ανάθεσης προκαταρκτικών μελετών και προμελέτης με την ίδια προκήρυξη). Εν όψει των ανωτέρω, ανακύπτουν αμφιβολίες ως προς τον εκτελεστό χαρακτήρα του προσβαλλομένου πρακτικού της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο αναδιαμορφώθηκε η βαθμολογία της τεχνικής προσφορά της αιτούσης συμπράξεως, ενώ δεν προκύπτει ότι έχει εκδοθεί απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής για την έγκριση του εν λόγω πρακτικού. Υπό τα δεδομένα δε αυτά, εφ` όσον γεννώνται αμφιβολίες ως προς τον εκτελεστό χαρακτήρα του επιμάχου πρακτικού της Επιτροπής του Διαγωνισμού και συνακόλουθα, ως προς το παραδεκτό της αιτήσεως ακυρώσεως που έχει ασκήσει η αιτούσα κατά του εν λόγω πρακτικού, η αίτηση αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ως προδήλως βάσιμη. Δεν συντρέχει, επομένως, σύμφωνα και με τα εκτεθέντα στην τέταρτη σκέψη, περίπτωση αποδοχής της υπό κρίση αιτήσεως λόγω πρόδηλης βασιμότητας της αιτήσεως ακυρώσεως, πρέπει δε να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της αιτούσης συμπράξεως (πρβλ. Ε.Α. 1329, 938/08, 527/2005 κ.α.).