Η προσφεύγουσα εταιρεία με την προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση της παραγράφου 2.2.6 της διακήρυξης της αναθέτουσας αρχής, η οποία αφορούσε διεθνή ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την προμήθεια μεταφορικών μέσων αντικατάστασης παλαιών οχημάτων και μηχανημάτων, με συνολικό προϋπολογισμό 1.208.000€ (χωρίς ΦΠΑ). Συγκεκριμένα, η προσφυγή επικεντρώθηκε στην ομάδα Γ (Ημιφορτηγά οχήματα, προϋπολογισμός 70.000€ χωρίς ΦΠΑ), όπου η προσφεύγουσα επεσήμανε ότι ο προσβαλλόμενος όρος της διακήρυξης απαιτούσε η εκτέλεση παρόμοιας σύμβασης προμήθειας του συγκεκριμένου τύπου οχημάτων με προϋπολογισμό 100% της ομάδας Γ (70.000€), κάτι που κρίθηκε ως περιοριστικό και αντισυνταγματικό, καθώς εμπόδιζε την συμμετοχή εταιρειών που είχαν εκτελέσει συμβάσεις προμήθειας παρόμοιων οχημάτων αλλά όχι ακριβώς του ίδιου τύπου. Η προσφυγή βασίστηκε στις αρχές της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων, καθώς και στην προστασία του ανταγωνισμού, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Η Πράξη 186/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια είκοσι (20) ασθενοφόρων οχημάτων προνοσοκομειακής φροντίδας, τύπου Β 4X4 Diesel, για την 6η Υγειονομική Περιφέρεια. Ο προϋπολογισμός της δαπάνης ανερχόταν σε 1.806.451,61 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.. Στον επαναπροκηρυχθέντα διεθνή διαγωνισμό υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά από τον οικονομικό φορέα «.. Α.Ε.», η οποία κρίθηκε ως η πλέον συμφέρουσα οικονομικά βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας–τιμής. Η Επιτροπή του Διαγωνισμού πρότεινε την οριστική κατακύρωση. Το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι δεν προέκυψαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία. Συνεπώς, δε κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

Η Πράξη 1/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας των σχεδίων σύμβασης και της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την ανάθεση των Τμημάτων 4, 5 και 6 της συνολικής προμήθειας «Οχήματα Επιτήρησης Αγροδασικών Περιοχών για τη Δασική Υπηρεσία» από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Τα ελεγχόμενα τμήματα αφορούν την προμήθεια 150 συνολικά οχημάτων τύπου SUV (4x4), με συνολικό προϋπολογισμό διαγωνισμού 12.750.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διαγωνιστική διαδικασία. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης με την προσωρινή ανάδοχο εταιρεία, υπό τον όρο συγκεκριμένων διορθώσεων και επισημάνσεων, όπως η αναγραφή του ορθού ποσού εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης και η αναδιατύπωση σημείων που αφορούν τη χρηματοδότηση και τους όρους εγγύησης-συντήρησης (σέρβις).

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή ζητώντας: α) την ανάκληση της επαναπροκηρυχθείσας δημοσίως, ανοικτής, διεθνούς ηλεκτρονικής διαδικασίας επιλογής αναδόχου για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και λαμπτήρων τύπου LED, με εκτιμώμενη αξία 1.124.640 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, β) την ακύρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού, γ) την τροποποίηση συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης (όπως οι όροι 2.2.1, 2.2.5.1, 2.2.5.2, 2.2.4.2, 2.2.9.2.Β2, 2.2.6 α) β) γ), 2.2.9.2.Β4) και των τεχνικών προδιαγραφών 1 έως 13 του Παραρτήματος Α. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας στον δημοτικό φωτισμό μέσω της προμήθειας και εγκατάστασης φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και λαμπτήρων τύπου LED, με σκοπό τη βελτίωση του περιβάλλοντος και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της προμήθειας ηλεκτρικών οχημάτων του Δήμου Δυτικής … (Υποέργο 1), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.269.450,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.(....)Και τούτο διότι η απαίτηση εμπειρίας στην προμήθεια οχημάτων τεσσάρων μόνο από τους οκτώ συνολικά απαιτούμενους κατά τρόπο ενιαίο (χωρίς υποδιαίρεση) τύπους δεν αιτιολογείται, ούτε συνιστά αντικειμενική ένδειξη ως προς την ικανότητα των υποψηφίων για την καλή εκτέλεση της σύμβασης στο σύνολό της, βαίνει δε πέραν του ευλόγως αναγκαίου για το σκοπό αυτό μέτρου. Περαιτέρω, σε συμβάσεις όπως η ελεγχόμενη η ικανότητα κατασκευής και προμήθειας οχημάτων συγκεκριμένου τύπου εξαρτάται  από τους κανόνες της αγοράς, δηλαδή την προσφορά και τη ζήτηση αυτών (...). Ως εκ τούτου, η απαίτηση εκτέλεσης κατά το παρελθόν προμηθειών οχημάτων συγκεκριμένου τύπου – και όχι οποιουδήποτε αντίστοιχου τύπου ή οποιουδήποτε τύπου που ανήκει στη γενικότερη κατηγορία, εν προκειμένω, ηλεκτροκίνητων οχημάτων -  δεν εξυπηρετεί το σκοπό της ομαλής και εύρυθμης εκτέλεσης του αντικειμένου της υπό έλεγχο σύμβασης, καθόσον είναι εξίσου πιθανό να διατίθεται η ζητούμενη εμπειρία - τεχνική καταλληλότητα και από  οικονομικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων του Δήμου Δυτικής …, σύμφωνα με το σκεπτικό.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1365/2022.

Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής που έκρινε ως αποδεκτή την προφορά του παρεμβαίνοντος και τον όρισε προσωρινό ανάδοχο για τη Μίσθωση Μηχανημάτων-Οχημάτων για την εξασφάλιση της πολιτικής προστασίας, συντήρησης, βελτίωσης εγκαταστάσεων και υποδομών για τα έτη 2019-2020. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά συγκεκριμένα τη μίσθωση προωθητή γαιών (μπουλντόζα) τύπου Caterpillar D7 ή αναλόγου τύπου μηχανικής ισχύος 160HP και άνω, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών χειριστή, καυσίμου και συντήρησης, για εργασίες όπως διαμόρφωση οδοστρωμάτων, διανοίξεις δρόμων και άρση καταπτώσεων. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι ο παρεμβαίνων προσέφερε μηχάνημα που δεν πληροί τις απαιτήσεις της διακήρυξης (D8H αντί D7), ενώ η επιτροπή κρίνει ότι οι όροι της διακήρυξης ήταν ευρεία και καλύπτουν το προσφερόμενο μοντέλο.

Με τις προδικαστικές προσφυγές τους, οι προσφεύγουσες εταιρείες ζητούν την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία εκδόθηκε στο πλαίσιο δημόσιου ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια ασθενοφόρων οχημάτων τύπου “Β” και κινητών μονάδων τύπου “C” Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντίδας για τις ανάγκες του ΕΚΑΒ στα πλαίσια των ΠΕΠ ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Ο προϋπολογισμός της δαπάνης του τμήματος ανέρχεται σε 385.000,00 € πλέον Φ.Π.Α. (477.400€ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%), με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής.

Κατάτμηση προμήθειας(..) Με τα δεδομένα αυτά τα ως άνω απορριμματοφόρα οχήματα, στην προμήθεια των οποίων αφορά η δαπάνη του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, και τα ημιφορτηγά αυτοκίνητα, η προμήθεια των οποίων ανατέθηκε απευθείας, αποτελούν, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, όμοια ή ομοειδή αγαθά τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία των οχημάτων δημοσίας χρήσης ..και προορίζονται για την ικανοποίηση των αναγκών των τεχνικών υπηρεσιών των δήμων. Κατά συνέπεια, μη νομίμως επιμερίσθηκε η συνολική δαπάνη και διενεργήθηκε η προμήθεια αυτών χωριστά - με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση ..., καθόσον η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη των ως άνω προμηθειών .., ήτοι υπερβαίνει το όριο των 60.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού. 

Προμήθεια δύο (2) απορριμματοφόρων οχημάτων:Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι για την ανάθεση της υποβληθείσας προς έλεγχο προμήθειας δύο (2) απορριμματοφόρων οχημάτων, για τις ανάγκες του Δήμου Άργους – Μυκηνών, δημοσιεύθηκε διακριτή διακήρυξη (με αρ. πρωτ. 16221/22.10.2021) και ακολουθήθηκε νέα, αυτοτελής διαδικασία ανάδειξης αναδόχου, που ουδόλως σχετίζεται με εκείνη για την οποία αποφάνθηκε το Κλιμάκιο με την 10/2022 Πράξη του. Ως εκ τούτου και ανεξαρτήτως του αν για την προμήθεια των απορριμματοφόρων θα μπορούσε να διεξαχθεί και ενιαία διαδικασία, κρίνεται ότι δεν ιδρύεται αρμοδιότητα οποιουδήποτε οργάνου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης που προέκυψε από αυτήν, δοθέντος ότι ο προϋπολογισμός της υποβληθείσας προς έλεγχο προμήθειας των δύο (2) απορριμματοφόρων οχημάτων, ανερχόμενος στο ποσό των 179.838,71 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), υπολείπεται, όχι μόνο του ορίου του 1.000.000,00 ευρώ για την υπαγωγή σε έλεγχο από το αρμόδιο Κλιμάκιο, αλλά και του χρηματικού ορίου των 300.000,00 ευρώ για τη διενέργεια ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου (πρβλ. ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 231, 136/2021).

Προμήθεια με χρηματοδοτική μίσθωση(...) Με τα δεδομένα αυτά και όπως η ίδια η αναθέτουσα αρχή υπολαμβάνει ενόψει του περιεχομένου της 103/2017 μελέτης, το αντικείμενο της ελεγχόμενης προμήθειας αποτελείται από δύο αυτοτελή και απολύτως διακριτά μεταξύ τους είδη οχημάτων, ήτοι απορριμματοφόρα (Ομάδα Α) και διπλοκάμπινα ημιφορτηγά με ανατρεπόμενη καρότσα (Ομάδα Β), τα οποία διαθέτουν ίδιες τεχνικές προδιαγραφές, ομαδοποιούνται χωριστά και αξιολογούνται κατ’ αρχήν αυτοτελώς με βάση τα κριτήρια αξιολόγησης που προσιδιάζουν στα οικεία τεχνικά χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε δύο (2) τμήματα αντιστοιχούντα στους ανωτέρω ζητούμενους τύπους οχημάτων, αλλά αντ’ αυτού να απαιτήσει την υποχρεωτική υποβολή προσφοράς για το σύνολο των ειδών της διακήρυξης, έχρηζε εν προκειμένω ειδικής αιτιολογίας, η οποία, όμως, ουδόλως προκύπτει από τα έγγραφα της προμήθειας και δη τα επιμέρους τεύχη που περιλαμβάνονται στην 103/2017 μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών. Αντιθέτως, μάλιστα, στη μελέτη αυτή, γίνεται αναφορά όχι μόνο στα διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά των δύο ειδών, αλλά και στο ότι αυτά προορίζονται να καλύψουν τις ανάγκες διαφορετικών υπηρεσιών (τα μεν απορριμματοφόρα της Διεύθυνσης Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Ηλεκτροφωτισμού, τα δε ημιφορτηγά των Διευθύνσεων Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Ηλεκτροφωτισμού και Περιβάλλοντος και Πρασίνου), γεγονός που θα απέκλειε την εμπλοκή τυχόν περισσότερων αναδόχων – και την όποια εξ αυτού του λόγου υποτιθέμενη τυχόν δυσλειτουργία - κατά την εκτέλεση του αντικειμένου που θα ανετίθετο στον καθένα. Η στερούμενη οποιασδήποτε αιτιολογίας μη υποδιαίρεση της ελεγχόμενης προμήθειας σε δύο (2) τμήματα, όπως, ειδικότερα, αυτά υπολαμβάνονται στην ανωτέρω μελέτη, καθιστά εν προκειμένω πλημμελή τη διαγωνιστική διαδικασία στο σύνολό της, όχι μόνο διότι αντίκειται ευθέως στο προεκτιθέμενο άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016 αντιστρατευόμενη, παραλλήλως, τους περιγραφόμενους στο προοίμιο της Οδηγίας σκοπούς του κοινοτικού νομοθέτη, αλλά και για τον πρόσθετο λόγο στο μέτρο που, στο διενεργηθέντα διαγωνισμό, δεν αναπτύχθηκε τελικώς ανταγωνισμός, αφού κατατέθηκε μία μόνο προσφορά και δη από εταιρία που έχει τη δυνατότητα τόσο κατασκευής και διάθεσης και των δύο τύπων οχημάτων, όσο και έκδοσης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του ποσού που απαιτούσε η διακήρυξη (17.107,20 ευρώ), κατά απόλυτο περιορισμό εκείνων των οικονομικών φορέων που θα μπορούσαν – από τεχνικής ή οικονομικής απόψεως, σχετιζόμενης είτε με την προηγούμενη εμπειρία, είτε με την χρηματοοικονομική τους ικανότητα - να προσφέρουν οχήματα είτε μόνον της Α, είτε μόνον της Β ομάδας, προσκομίζοντας εγγυητική επιστολή συμμετοχής ποσού αντιστοιχούντος στον επιμέρους προϋπολογισμό εκάστου τμήματος. Περαιτέρω, επί του σχεδίου σύμβασης, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: 1) Ο περιεχόμενος στο άρθρο 15 όρος ότι «η σύμβαση τροποποιείται όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό και τα δύο συμβαλλόμενα μέρη, ύστερα από γνωμοδότηση της επιτροπής αξιολόγησης» διατυπώνεται αορίστως και δη χωρίς να ληφθούν υπόψη τα οριζόμενα στο εφαρμοστέο κατά τον ελεγχόμενο διαγωνισμό άρθρο 132 του ν. 4412/2016. 2) Το προβλεπόμενο στο άρθρο 9 χρονικό διάστημα δέκα (10) εργασίμων ημερών από την έγγραφη ειδοποίηση του αναδόχου, εντός του οποίου πρέπει να αποκαθίσταται η βλάβη οχήματος και να παραδίδεται αυτό σε πλήρη λειτουργία, δεν ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο της από 18.10.2017 υπεύθυνης δήλωσης του αναδόχου (βλ. φάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής) ότι η έντεχνη αποκατάσταση βλάβης οχήματος θα διενεργείται εντός το πολύ πέντε (5) ημερών. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με την εταιρία «…...».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1629/2018, Η ΟΠΟΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1320/2018.