Η απόφαση 792/2018 της ΕΑΔΗΣΥ αφορά τρεις προδικαστικές προσφυγές οικονομικών φορέων σχετικά με δημόσιο ηλεκτρονικό διεθνή διαγωνισμό για την ανάθεση σύμβασης 'Προμήθειας, Εγκατάστασης, Λειτουργίας και Συντήρησης Συστήματος Τροφοδοσίας Οξυγόνου με μονάδα παραγωγής οξυγόνου για ιατρική χρήση'. Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση της διακήρυξης λόγω παραβιάσεων κανονιστικών ρυθμίσεων, ελλιπών προϋπολογισμών και μη τήρησης αρχής αναλογικότητας. Ειδικότερα, επικεντρώνονται στον περιορισμό του αντικειμένου μόνο στην Κύρια Πηγή, στον μη συνυπολογισμό κόστους 10ετούς συντήρησης και σε απαιτήσεις πιστοποιήσεων. Η ΑΕΠΠ απορρίπτει δύο προσφυγές και δέχεται εν μέρει την τρίτη, ακυρώνοντας τον όρο για τη συντήρηση και αναπέμποντας τη διακήρυξη για διόρθωση.

Οι προσφέροντες ασκούν προδικαστικές προσφυγές ζητώντας την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που ενέκρινε τα πρακτικά αξιολόγησης των προσφορών και ανέδειξε τον οικονομικό φορέα «...» ως προσωρινό ανάδοχο για την παραγωγή και παράδοση 6 προϊόντων (Λευκό Αρτίδιο με τυρί τύπου γκούντα και διάφορα συνοδευτικά, Κρουασάν με καπνιστή γαλοπούλα και τυρί, κρουασάν με γέμιση πραλίνα και μαρμελάδα) στην περιοχή Α. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια ειδών κυλικείου για τα κυλικεία μονάδων και υπηρεσιών του ..., με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 212.000€ χωρίς ΦΠΑ για 18 μήνες, βάσει κριτηρίου της πλέον συμφέρουσας προσφοράς. Οι προσφεύγοντες επικεντρώνονται στα δικαιολογητικά κατακύρωσης, ιδίως στις υπεύθυνες δηλώσεις που απαιτούνταν να συντάσσονται μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών.

Οι προσφυγές ασκούνται από δύο ανώνυμες εταιρείες κατά της διακήρυξης ανοιχτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (ΥΠΟΜΕ) με αριθμό 5/2019. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια λεωφορείων διαφορετικών τεχνολογιών (πετρελαιοκίνητων, φυσικού αερίου και ηλεκτρικών) για τις περιοχές Αττικής και Θεσσαλονίκης, καθώς και τη συντήρηση και επισκευή τους για 15 έτη. Οι προσφεύγουσες επιδιώκουν την ακύρωση της διακήρυξης λόγω παραβάσεων των κανόνων δημοσίων συμβάσεων, ιδίως ως προς τεχνικές προδιαγραφές (π.χ. απαίτηση κατασκευής συστημάτων σε χώρες ΕΕ), ασαφείς όρους συντήρησης, μη αναλογικές απαιτήσεις και περιορισμούς του ανταγωνισμού. Η ΕΑΔΗΣΥ δέχεται τις προσφυγές και ακυρώνει τη διακήρυξη.

Η Πράξη 188/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια ανταλλακτικών και την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου Αχαρνών για τρία (3) έτη. Η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη ανέρχεται σε 2.958.580,65 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Ο διαγωνισμός, ο οποίος είχε μικτό χαρακτήρα με προέχοντα τον χαρακτήρα της προμήθειας, υποδιαιρέθηκε σε πέντε (5) ομάδες. Κατατέθηκαν προσφορές για τέσσερις ομάδες, με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, οπότε και αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

Με τις προδικαστικές προσφυγές, οι προσφεύγουσες επιδιώκουν την ακύρωση των αποφάσεων που απορρίπτουν τις προσφορές τους στον διαγωνισμό με αντικείμενο «Υπηρεσίες Επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίου». Η πρώτη προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι τα απορρίπτοντα κριτήρια (ανεπάρκεια πεδίου εφαρμογής πιστοποιητικού και έλλειψη μετάφρασης πτυχίου) ήταν εσφαλμένα, ενώ η δεύτερη προσφεύγουσα αντικρούει τους λόγους απόρριψης της προσφοράς της (ανεπαρκής ανάλυση κόστους και ασφαλιστήριο συμβόλαιο). Και οι δύο ζητούν τη διατήρηση του ενδιαφέροντός τους να αναλάβουν την εκτέλεση της σύμβασης, η οποία έχει προϋπολογισμένη αξία 162.096,77 € χωρίς ΦΠΑ.

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων οικονομικός φορέας ζητά την ακύρωση, ανάκληση ή τροποποίηση της απόφασης με αριθμό 27/28-6-2018 του Δ.Σ. της αναθέτουσας αρχής, η οποία είχε δεχτεί τα δικαιολογητικά συμμετοχής και την τεχνική προσφορά της εταιρίας «………» για τον διαγωνισμό ανάδειξης αναδόχου για υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής μηχανημάτων τεχνητού νεφρού. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την επισκευή και συντήρηση συγκεκριμένων μηχανημάτων για 12μηνη διάρκεια με δυνατότητα παράτασης για 3 επιπλέον μήνες, με προϋπολογισμό 142.456,92€ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Ο προσφεύγων επικαλείται ότι η επιλεγείσα εταιρία δεν πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, ιδίως ως προς τη διαθεσιμότητα επαρκούς αποθέματος ανταλλακτικών και τη συμπλήρωση του ΤΕΥΔ, παραβιάζοντας αρχές όπως η ίση μεταχείρηση και η διαφάνεια.

Με τις προδικαστικές προσφυγές, οι προσφεύγουσες ζητούν την ακύρωση της απόφασης που απέρριψε τις προσφορές τους στον διαγωνισμό για υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κτιρίου. Η πρώτη προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της ήταν αδικαιολόγητη, διότι το πιστοποιητικό υγιεινής και ασφάλειας που κατέθεσε καλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης και ότι το πτυχίο γλώσσας, αν και στα αγγλικά, αποδεικνύει τις γνώσεις του μηχανικού. Η δεύτερη προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι οι πίνακες κόστους που προσκόμισε ήταν επαρκείς και ότι το ασφαλιστήριο συμβόλαιο που κατέθεσε είναι γενικό αλλά καλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη συντήρηση και λειτουργία ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων με προϋπολογισμένη τιμή 162.096,77 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής...Περαιτέρω,στην προσβαλλόμενη πράξη αναφέρεται ότι πρέπει «να σημειωθεί ότι παρατηρείται» διαφοροποίηση μεταξύ του από 8.9.2016 Πρακτικού αξιολόγησης δικαιολογητικών και τεχνικών προσφορών της αρμόδιας Επιτροπής με την 30/002/000/6626/3.10.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, με την οποία εγκρίθηκε το εν λόγω πρακτικό και στην οποία αναγράφονται και είδη για τα οποία, είτε δεν υποβλήθηκαν προσφορές, είτε οι μοναδικές υποβληθείσες απορρίφθηκαν, γεγονός που δεν αναφέρεται πουθενά στους συνταχθέντες πίνακες του πρακτικού της αρμόδιας Επιτροπής, ενώ δεν διευκρινίζεται αν και πως θα καλυφθούν μελλοντικά. Με την ως άνω επισήμανση, αφενός μεν, δεν αποδίδεται κάποια πλημμέλεια, που να δύναται να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, αφετέρου δε, σε κάθε δε περίπτωση, δεν υφίσταται διαφοροποίηση μεταξύ του Πρακτικού της Επιτροπής και της εγκριτικής αυτού απόφασης, καθόσον στην τελευταία αυτή απόφαση καταχωρίζονται, με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της Επιτροπής, εκτός από τα είδη, για τα οποία κατατέθηκαν παραδεκτές προσφορές και τα είδη, για τα οποία είτε δεν υποβλήθηκαν προσφορές είτε οι μοναδικές υποβληθείσες απορρίφθηκαν και για οποία στη συνέχεια, με την 30/002/000/2092/4.4.2017 απόφαση του Διοικητή της αιτούσας, ο διαγωνισμός ματαιώθηκε (183 από τα 393 είδη του Πίνακα Ι και 114 από τα 142 είδη του Πίνακα ΙΙ, βλ. ανωτέρω σκέψη 3).Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, μη συντρέχοντος πλέον, ως εκ τούτου, νόμιμου λόγου που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχεδίου συμφωνίας-πλαισίου, με την οποία η αιτούσα αναθέτει, για τέσσερα (4) χρόνια από την υπογραφή της, "την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής των βλαβών του εξοπλισμού του Γενικού Χημείου του Κράτους και την προμήθεια των σχετικών ανταλλακτικών"

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 133/2022 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθ’ ο μέρος αφορά σε κάθε προσφεύγοντα, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων  σύμβασης μεταξύ της παρεμβαίνουσας Περιφέρειας Αττικής (Π.Α.) και αυτών για την εκτέλεση των  υπηρεσιών με τίτλο «Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης Ν. Αττικής (2022-2024)»(....)Όμως, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ελεγχόμενη διαδικασία (i) συμμετείχε μόνον ένας οικονομικός φορέας για κάθε Τμήμα της σύμβασης, οπότε δεν γεννάται ζήτημα προσβολής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και των αρχών του ανταγωνισμού, (ii)  δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο η ικανότητα των τρίτων, στη δάνεια ικανότητα των οποίων στηρίζονται οι προσφέροντες, να εκτελέσουν τη σύμβαση και  (iii) οι τρίτοι – μέλη της Ομάδας εκτέλεσης υπηρεσιών έχουν προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις συνεργασίας με κάθε προσφέροντα, κρίνει ότι η Αναθέτουσα Αρχή μπορεί, σύμφωνα με το άρθρο 106 παρ.3 του ν. 4412/2016, να επαναλάβει τη διαδικασία από το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, καλώντας όλους τους προσωρινούς αναδόχους να υποβάλουν για τους τρίτους (ελάχιστο προσωπικό και πλεονάζον, εφόσον προτίθενται να το χρησιμοποιήσουν), όλα τα έγγραφα που απαιτούνται από τη διακήρυξη προκειμένου να ελεγχθεί ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο αυτών λόγοι αποκλεισμού.Απορρίπτει τις συνεκδικασθείσες προσφυγές 

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου  .: «Εργασίες Συντήρησης της ΠΕΟ ...... στα Διοικητικά Όρια του Δήμου ..... και Επισκευές Φθορών.(...)Η παροχή της δυνατότητας διευκρινίσεων στον προσφέροντα ή υποψήφιο, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 4, είναι υποχρεωτική για τον αναθέτοντα φορέα, εάν επίκειται αποκλεισμός του από τη διαδικασία, λόγω ασαφειών των δικαιολογητικών και εγγράφων της προσφοράς». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, ο αναθέτων φορέας υποχρεούται να καλεί τους προσφέροντες να διευκρινίσουν ή να συμπληρώσουν έγγραφα της προσφοράς τους προς άρση ασαφειών ή προδήλων τυπικών σφαλμάτων, όταν επίκειται αποκλεισμός τους για τον λόγο αυτό από τη διαγωνιστική διαδικασία (Ε΄ Κλιμ. 380/2017). Στην προκειμένη υπόθεση, στο από 18.7.2017 Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης που υπέβαλε η διαγωνιζόμενη εταιρεία «.....» αναγραφόταν ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) της εταιρείας, πλην όμως ο ανωτέρω ΑΦΜ δεν αναγραφόταν στην 55429/30.6.2017 εγγυητική επιστολή του ΤΜΕΔΕ, παράλειψη που δεν είναι ουσιώδης, δεδομένου ότι δεν προκαλείται αμφιβολία για την ταυτότητα της ανωτέρω εταιρείας καθώς και για τη δέσμευση του ΤΜΕΔΕ ως προς τις αναλαμβανόμενες από το Ταμείο αυτό εγγυητικές δεσμεύσεις σε σχέση με την ανωτέρω συμμετέχουσα. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή έπρεπε να καλέσει την ανωτέρω διαγωνιζομένη να άρει την πλημμέλεια αυτήν, η οποία συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα που δεν επιδρά στο περιεχόμενο της υποβληθείσας προσφοράς, η σχετική δε παράλειψη της αναθέτουσας αρχής και κατ΄ επέκταση η απόρριψη της προαναφερόμενης δεύτερης μειοδότριας για τον λόγο αυτόν είναι μη νόμιμη. Τα ίδια ισχύουν και για την απόρριψη της τρίτης μειοδότριας προσφοράς της εταιρείας «..... .....», καθόσον μόνη η παράλειψη αναγραφής του ΑΔΑΜ στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής της, παρόλο που σε αυτήν αναγράφεται, εκτός από τον ολόγραφο τίτλο του έργου, ο αριθμός μελέτης και το έτος, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για το έργο που αυτή αφορά καθώς και για την έκταση της δέσμευσης του χορηγήσαντος την εγγυητική αυτή επιστολή πιστωτικού οργανισμού, συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα, επιδεχόμενο διορθώσεως. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία κατά το μέρος που αφορά στην ανάδειξη ως αναδόχου της πρώτης κατά σειρά μειοδοσίας εταιρείας «…» είναι νόμιμη. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή με την ανωτέρω μειοδότρια εταιρεία του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Εργασίες Συντήρησης της ΠΕΟ … στα Διοικητικά Όρια του Δήμου … και Επισκευές Φθορών στο Δημοτικό Οδικό Δίκτυο που Προκλήθηκαν από τις Πλημμύρες της 9ης Σεπτεμβρίου 2016», το οποίο επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι Α. στο ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης πρέπει να διορθωθούν: α) η σειρά ισχύος των συμβατικών τευχών και στοιχείων, με βάση τα οποία θα εκτελεστεί το έργο, ώστε να είναι σύμφωνη με το άρθρο 5 της Διακήρυξης και β) το σημείο που αναφέρεται στις ποινικές ρήτρες για παράβαση των προθεσμιών του έργου, ώστε να είναι σύμφωνο με τα άρθρα 148 του ν.4412/2016 και 10 της ΕΣΥ και Β. σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο ανατεθεί το ελεγχόμενο έργο σε επόμενο μειοδότη, η αναθέτουσα αρχή πρέπει προηγουμένως να προβεί σε ανασύνταξη του πίνακα μειοδοσίας, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη (5).