Απόφαση απευθείας ανάθεσης υπηρεσίας για την προετοιμασία και υποστήριξη του φακέλου-αίτησης του άνω Δήμου στο πρόγραμμα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» του Υπουργείου Ανάπτυξης και, ακολούθως, με την ίδια απόφαση κατακυρώθηκε στην εταιρία «…», η ως άνω υπηρεσία, αντί συνολικού ποσού 15.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.). Εξάλλου, όπως προκύπτει και από το 5846/5.8.2010 έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου εντάλματος για την εκπόνηση της ως άνω υπηρεσίας απαιτείται η συνδρομή επιστημόνων μηχανικών, που δεν διαθέτει στο προσωπικό του ο Δήμος, με εξειδικευμένη εμπειρία: α) στον βιοκλιματικό σχεδιασμό κοινοχρήστων χώρων β) στην εκπόνηση μελετών φωτισμού, γ) στην εξοικονόμηση ενέργειας και σε συστήματα αυτοματισμού, δ) σε θέματα μεταφορών, κυκλοφοριακών μελετών και αστικής κινητικότητας, ε) σε θέματα ενεργειακών και περιβαλλοντικών πολιτικών και πρωτοβουλιών, καθώς και χρηματοοικονομικού συμβούλου με ειδική εμπειρία στην χρηματοδότηση και διαχείριση ενεργειακών έργων (πρβλ. και άρθρο 1.3 του Οδηγού Υποβολής Προτάσεων του «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» του Υπουργείου Ανάπτυξης). Επίσης, για την σύνταξη των ΟΣΔ και ΣΧΥ του Δήμου απαιτείται εξειδικευμένη υλικοτεχνική υποδομή και ειδικός εξοπλισμός (hardware) όπως υγρασιόμετρα, ανεμόμετρα, αναλυτής δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, αναλυτές καυσαερίων μηχανών εσωτερικής καύσης, θερμοκάμερες, τα οποία δεν διατίθενται από το Δήμο, και η απόκτησή τους, στο πλαίσιο του εν λόγω Προγράμματος, κρίνεται δαπανηρή, ενώ, εξάλλου, δεν υπάρχει σχετική εμπειρία χρήσης τους. Επιπρόσθετα, για την σύνταξη των πινάκων ΟΣΔ και ΣΧΥ του φακέλου του προγράμματος απαιτείται και ειδικό λογισμικό (software) αρχιτεκτονικής σχεδίασης, ενεργειακής προσομοίωσης κτιρίων, και μελετών φωτισμού υψηλού κόστους (εκτιμώμενο σε 15.000,00 ευρώ), το οποίο δεν διαθέτει ο Δήμος (πλην του λογισμικού αρχιτεκτονικής σχεδίασης), ούτε και την σχετική εμπειρία χρήσης του. V. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες νομίμως ανατέθηκαν στην φερόμενη ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος πληρωμής εταιρία, καθόσον για την υλοποίηση των εργασιών αυτών, που συντελούν στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία των υπηρεσιών του Δήμου και ως εκ τούτου εξυπηρετούν τη λειτουργική δραστηριότητα του, ο ως άνω Δήμος δεν διέθετε την απαιτούμενη οργάνωση, όπως σαφώς προκύπτει από τη διάρθρωση των Υπηρεσιών του και τις σχετικές αρμοδιότητές τους, όπως αυτές περιγράφονται αναλυτικά στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή πληρωμής από Δήμο σε ιδιωτική επιχείρηση για την παροχή υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης κήπων και εμπορίας φυτών και λουλουδιών, σε εκτέλεση μέρους σύμβασης, καθόσον ο Δήμος δεν διαθέτει     επαρκές προσωπικό για την εκτέλεση των ανατεθεισών υπηρεσιών, ενώ η εσφαλμένη αναφορά στη Δημοτική Κοινότητα, αντί του ορθού της Δημοτικής Ενότητας δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της απευθείας ανάθεσης αυτών.

Οταν πρόκειται για δαπάνες που συντελούν μεν στην εκπλήρωση του σκοπού των υπηρεσιών του Δημοσίου, του ν.π.δ.δ. ή του Ο.Τ.Α. και εξυπηρετούν τις λειτουργικές τους ανάγκες, πλην όμως αφορούν σε εργασίες που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα των υπαλλήλων των εν λόγω φορέων, κατά κλάδο, όπως αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις, δεν επιτρέπεται οι εργασίες αυτές να ανατίθενται σε τρίτους, με αποτέλεσμα την αδικαιολόγητη οικονομική επιβάρυνση της οικείας υπηρεσίας. Τούτο δε, ενόψει της αρχής της οικονομικότητας, ως μερικότερης εκδηλώσεως του δημοσίου συμφέροντος, που πρέπει να διέπει τη δράση και λειτουργία των υπηρεσιών του Δημοσίου, των ν.π.δ.δ. και των Ο.Τ.Α. και η οποία επιβάλλει την εκπλήρωση των σκοπών τους με την κατά το δυνατόν ελάχιστη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους (βλ. και πράξεις IV Τμ. Ελ. Συν. 50/2005, 74/2004, 19, 21, 105, 124/ 2002, 86, 94, 106, 209/2003 κ.ά. και Ι Τμ. Ελ. Συν. 206/1999, 638/ 1988, 56/1995, 252/1985 κ.ά.). Κατ’ εξαίρεση, ανάθεση υπηρεσίας έναντι αμοιβής σε ιδιώτη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, είναι επιτρεπτή μόνον όταν αφορά σε ιδιαίτερα σοβαρές ή ειδικής φύσεως υποθέσεις, για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτείται προσωπικό με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, προσόντα τα οποία, αποδεδειγμένως, δεν διαθέτει το προσωπικό που ήδη υπηρετεί (βλ. πρ. VII Τμ. 112, 146, 147, 171/2007, 55, 56, 124, 208, 215, 251/2006 και IV Τμ. 94/2003, 19, 70/2002).

Με δεδομένα τα ανωτέρω η προεκτεθείσα έκτακτη επιχορήγηση είναι νόμιμη, δεδομένου ότι, καταρχάς, προβλέπεται αφενός ρητώς στο άρθρο 202 του Κ.Δ.Κ. η παροχή επιχορήγησης από το Δήμο σε ν.π.δ.δ. του επιπροσθέτως της τακτικής επιχορήγησής του προς αυτό και αφετέρου στο άρθρο 7 της συστατικής πράξης του … Πνευματικού Κέντρου ως πόρος αυτού «οι κάθε είδους επιχορηγήσεις». Περαιτέρω, μεταξύ των σκοπών του προαναφερόμενου ν.π.δ.δ., όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 2 της συστατικής του πράξης, ρητώς περιλαμβάνεται και η συντήρηση και βελτίωση των αθλητικών εγκαταστάσεων (στοιχείο v της σκέψης 2), που δυνάμει του ίδιου ως άνω άρθρου μπορεί να αξιοποιεί, δηλαδή των αθλητικών εγκαταστάσεων των συγχωνευθέντων νομικών προσώπων, καθώς και όλων των υπολοίπων αθλητικών εγκαταστάσεων που ήδη ανήκουν στο Δήμο ... και βρίσκονται είτε στην έδρα του Δήμου είτε στα δημοτικά διαμερίσματα (στοιχείο iv της σκέψης 2). Συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν στο φερόμενο ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος οι άνω εργασίες, καθόσον η σύνταξη των Τευχών Δημοπράτησης, πριν από την έγκριση αυτών από την αρμόδια Δημαρχιακή Επιτροπή, αφορούν σε αντικείμενο που ανάγεται στα καθήκοντα και στις αρμοδιότητες του υπηρετούντος στο Τμήμα Τεχνικών Υπηρεσιών προσωπικού, όπως προκύπτει από τη διάρθρωση των Υπηρεσιών αυτού. Περαιτέρω δεν προκύπτει ότι πρόκειται για ειδικής φύσεως εργασίες, για την εκτέλεση των οποίων απαιτούνται ειδικές γνώσεις που αποδεδειγμένα δεν διαθέτει το προσωπικό που υπηρετεί στο Δήμο, απορριπτομένου του σχετικού ισχυρισμού του Δήμου ότι πρόκειται για έργο σύνθετο και ιδιαίτερα σημαντικό, γεγονός που καθιστούσε αναγκαία την βοήθεια αρχιτέκτονα, αφού και υπό αυτή την εκδοχή δεν αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου ότι το υπάρχον προσωπικό του Δήμου (κλάδου ΠΕ4 Αρχιτεκτόνων Μηχανικών κ.λπ.) δεν διέθετε τις απαιτούμενες γνώσεις για να συνεπικουρήσει την Δημαρχιακή Επιτροπή στο έργο της

Ανάθεση έναντι αμοιβής σε τρίτο ιδιώτη ή νομικό πρόσωπο, είναι επιτρεπτή μόνον όταν αφορά ιδιαίτερα σοβαρές ή ειδικής φύσεως υποθέσεις, που το συμφέρον του νομικού προσώπου επιβάλλει να ανατεθούν σε τρίτους με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, προσόντα τα οποία, αποδεδειγμένα, δεν διαθέτει, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση το προσωπικό που ήδη υπηρετεί

Εργασίες επισκευής και συντήρησης παιδικών χαρών:Με δεδομένα αυτά, η εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία αλλά και ειδικά τεχνικά μέσα, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΥΑ 28492/2009, η συντήρηση των παιδικών χαρών διενεργείται από ειδικευμένο προσωπικό και σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΛΟΤ ΕΝ 1176 - 7 ή ισοδύναμα αυτών, ενώ ο Δήμος δεν διαθέτει προσωπικό με γνώσεις και εξειδίκευση στον τομέα αυτό, ούτε τον κατάλληλο εξοπλισμό (39730/31.12.2018 έγγραφο επανυποβολής).

ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτη για την εκτέλεση εργολαβίας σχετικά με την επισκευή και συντήρηση φωτισμού σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου, καθόσον οι υπηρεσίες αυτές που είχαν προεχόντως χαρακτήρα εργασιών, αφορούσαν σε αντικείμενο υπαγόμενο στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του προσωπικού του Τμήματος Ηλεκτροφωτισμού - Μηχανολογικών Έργων Κοινοχρήστων Χώρων και Κτιρίων του Δήμου, ενώ επιπλέον επρόκειτο, για συνήθεις, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας,  εργασίες, δυνάμενες να εκτελεστούν από το υπάρχον προσωπικό, χωρίς να απαιτούνται προς τούτο ειδικές γνώσεις και εμπειρία (άρθρο 209 παρ. 4 και 9 του ΚΔΚ, που προστέθηκε με το άρθρο 20 παρ. 13 του ν. 3731/2008, ΦΕΚ Α΄ 263/2008 και 35130/739/9.8.2010 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ΦΕΚ Β΄ 1291/2010). Αόριστος ο ισχυρισμός περί μη υπάρξεως κατάλληλων μηχανημάτων στο Δήμο.

ΑΠΟΔΟΧΕΣ: Μη νόμιμη καταβολή αποδοχών μηνός Οκτωβρίου στην φερόμενη ως δικαιούχο για την παροχή υπηρεσιών, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ως διευθύντριας στο ξενοδοχείο. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, μη νομίμως και δη κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, προσελήφθη από τη …………………… η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, δοθέντος ότι σκοπός της επιχείρησης, όπως περιγράφεται στην προαναφερθείσα απόφαση σύστασής της, είναι προεχόντως η διοίκηση, διαχείριση και εκμετάλλευση εγκαταστάσεων για την ανάπτυξη των ειδικότερων τομέων της επιχείρησης, όπως εν προκειμένω η διαχείριση του ξενοδοχείου «…………………», στα πλαίσια της ανάπτυξης του τουριστικού τομέα δραστηριότητας της επιχείρησης. Όφειλε επομένως η …………………... να διαθέτει το κατάλληλο προσωπικό ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις λειτουργίας του ξενοδοχείου    ή να αιτηθεί τη συνδρομή του υπηρετούντος στο Δήμο προσωπικού, ενώ περαιτέρω δεν απέδειξε ότι το υπηρετούν στην επιχείρηση προσωπικό δεν ήταν σε θέση να παράσχει τις επίμαχες υπηρεσίες.

Συμβουλευτική υποστήριξη ομάδας...Με δεδομένα αυτά, οι ως άνω ανατεθείσες εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια των μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, αλλά έχουν ως αντικείμενο την παροχή γενικών συμβουλευτικών προς την ήδη ορισθείσα Ομάδα Εργασίας του Δήμου υπηρεσιών, με στόχο την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής και την υποβολή προτάσεων για την αναβάθμιση και βέλτιστη αξιοποίησή της μέσω των δράσεων του Ανοικτού Κέντρου Εμπορίου. Ως εκ τούτου, δεν ήταν τηρητέα η διαδικασία ηλεκτρονικής κλήρωσης του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016, ενώ δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω ούτε το άρθρο 209 παρ. 4 του ν. 3463/2006 που αφορά στην εκπόνηση μελετών. Εντούτοις, μη νομίμως και ειδικότερα κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας ανατέθηκε στην ως άνω ανάδοχο η προαναφερθείσα υπηρεσία, διότι το αντικείμενό της εμπίπτει στις αρμοδιότητες της συσταθείσας ειδικώς προς τούτο Ομάδας Εργασίας του Δήμου, ταυτιζόμενο άλλωστε κατά περιεχόμενο με αυτές. Και ναι μεν στην από 3.10.2018 δήλωση αδυναμίας της ανωτέρω Ομάδας αναφέρεται ότι τα μέλη της δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ούτε και την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία για να ολοκληρώσουν την εκπόνηση της μελέτης σκοπιμότητας και να υποβάλουν ηλεκτρονικά τη σχετική αίτηση για χρηματοδότηση, όμως η αιτιολογία αυτή είναι αόριστη καθώς δεν εξειδικεύεται ο λόγος για τον οποίο δεν διαθέτουν πράγματι χρόνο για την εκπόνηση της μελέτης ούτε ποιες είναι συγκεκριμένα οι επιπλέον απαιτούμενες τεχνογνωσία, διεπιστημονική κατάρτιση και εμπειρία που επίσης δεν διαθέτουν. Εξάλλου και το ενδεχόμενο το προσωπικό του Δήμου να μην επαρκούσε για την υποβολή της πρότασης εντός της ορισθείσας προθεσμίας δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προέβη σε κάποια ενέργεια για την επιπλέον στελέχωση της Ομάδας με υπαλλήλους σχετικών ειδικοτήτων. Περαιτέρω, ο προϋπολογισμός της προκείμενης σύμβασης είναι αόριστος, διότι στη μελέτη της Υπηρεσίας αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς από τις επιμέρους δραστηριότητες της κάθε φάσης, βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας αυτών, ούτε άλλωστε εκτίθενται άλλα συγκεκριμένα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Είναι ως εκ τούτου ανέφικτος ο έλεγχος τυχόν παράβασης της αρχής της οικονομικότητας. Τέλος και σε κάθε περίπτωση το Παραδοτέο της σύμβασης παραδόθηκε από τον ανάδοχο στον εν λόγω Δήμο, ακολούθως δε ο τελευταίος ως αναθέτουσα αρχή προέβη στην παραλαβή του χωρίς επιφύλαξη, με συνέπεια να μην δημιουργείται εκ τούτου λόγος μη πληρωμής της σχετικής δαπάνης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.