ΕΣ/Α΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1344/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια και τοποθέτηση λυόμενων εξεδρών.(....)Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (σκ. 3, 4 και 5) και λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο της διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως δέχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η θέσπιση του προβλεπόμενου στο άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης όρου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, κατά το μέρος που απαιτεί η προηγούμενη εμπειρία στην προμήθεια συναφών με αυτών της διακήρυξης υλικών αξίας μεγαλύτερης από το 20% του προϋπολογισμού αυτής να έχει αποκτηθεί αποκλειστικά με παραδόσεις σε δημόσιους και μόνο φορείς συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση του Εβδόμου Τμήματος, καθόσον περιορίζει υπέρμετρα τον ελεύθερο ανταγωνισμό και αντίκεται στις αρχές του ενωσιακού δικαίου, ήτοι τις αρχές της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και της αρχής της διαφάνειας στους διαγωνισμούς χωρίς την επίκληση και απόδειξη αποχρώντος λόγου δημοσίου συμφέροντος. Συνεπώς, όλοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του προσφεύγοντος Δήμου απορρίπτονται ως αβάσιμοι. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης.Δεν αναθεωρεί την 1169/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1734/2024
Με την υπό κρίση προσφυγή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. το με κωδικό 74251023495505260067 ηλεκτρονικό παράβολο), ζητείται η αναθεώρηση της 1384/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος, απορριπτικής προσφυγής ανάκλησης της υπό δίκη αιτούσας κατά της 312/2024 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ αυτής και της υπό δίκη παρεμβαίνουσας αναδόχου εταιρείας με αντικείμενο την «Ανάπλαση αθλητικών εγκαταστάσεων Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλληνίας και Ιθάκης με προμήθεια συνθετικού χλοοτάπητα, τάπητα στίβου και παρκέ γηπέδου καλαθοσφαίρισης»(...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω στις σκέψεις 6 και 7, το Δικαστήριο κρίνει, ότι ο ως άνω λόγος αναθεώρησης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο διότι, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση του Τμήματος, ο προβλεπόμενος στο άρθρο 2.2.6.1 της διακήρυξης όρος τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, κατά το μέρος που απαιτεί η προηγούμενη εμπειρία στην προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού για την αναβάθμιση αθλητικής εγκατάστασης υπαίθριας άθλησης να έχει αποκτηθεί αποκλειστικά σε δημόσιους και μόνο φορείς, παρίσταται μη νόμιμος, καθόσον περιορίζει υπέρμετρα τον ελεύθερο ανταγωνισμό και αντίκειται στις αρχές του ενωσιακού δικαίου, ήτοι τις αρχές της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και της αρχής της διαφάνειας στους διαγωνισμούς, μη συντρέχοντος ιδιαίτερου και σοβαρού λόγου δημοσίου συμφέροντος που να τον δικαιολογεί. Ως εκ τούτου, στοιχειοθετείται ουσιώδης νομική πλημμέλεια της κρίσιμης διαγωνιστικής διαδικασίας.Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει η ένδικη προσφυγή αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να απορριφθούν στο σύνολό τους
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1163/2023
Εφαρμογή βιοενίσχυσης και διαχείριση μη επικίνδυνων αποβλήτων (...)Από τη λεκτική διατύπωση του όρου 2.2.6 της διακήρυξης (σκέψη 15 της παρούσας) η ζητούμενη, επί ποινή αποκλεισμού, εμπειρία δεν απαιτείται να προέρχεται μόνο από εκτέλεση της περιγραφόμενης μεθόδου σε φορείς του δημοσίου, ενώ και στο υπόδειγμα ΕΕΕΣ που συνοδεύει την εν λόγω διακήρυξη προβλέπεται ρητά στο Μέρος IV ότι κατά τη σύνταξη του σχετικού καταλόγου παρασχεθεισών υπηρεσιών οι συμμετέχοντες θα πρέπει να αναγράφουν τα ποσά, τις ημερομηνίες και τους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς που αποτέλεσαν τους παραλήπτες των εν λόγω υπηρεσιών. Περαιτέρω, όσον αφορά στην εμπειρία από παρόμοια λειτουργία εγκατάστασης μεγέθους τουλάχιστον 20.0000 κατοίκων, λαμβανομένου υπόψη του συνολικού πληθυσμού της ... που εξυπηρετείται από τις εγκαταστάσεις αστικών λυμάτων και ο οποίος είναι υπερπολλαπλάσιος του ζητούμενου αριθμού των 20.000, η προβλεπόμενη εμπειρία σε μια τέτοια δυναμικότητα είναι εύλογη, χωρίς να προκύπτει ότι παρεμποδίζει την ανάπτυξη ανταγωνισμού και συναρτάται με την αποτελεσματική εκτέλεση της σύμβασης. Βρίσκεται δε εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει η αναθέτουσα αρχή για τον προσδιορισμό των κριτηρίων καταλληλότητας των διαγωνιζομένων (σκέψη 11 της παρούσας). Συνακόλουθα, ο ανωτέρω προβαλλόμενος από τις προσφεύγουσες λόγος πρέπει να γίνει δεκτός(...) Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 16/2023 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Περιφερειακής Ενότητας..και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης για την «Εφαρμογή βιοενίσχυσης και διαχείριση μη επικίνδυνων αποβλήτων στις
Ε.Ε.Λ. ..» μεταξύ της πρώτης προσφεύγουσας αναδόχου και της δεύτερης προσφεύγουσας αναθέτουσας ΔΙΑΔ.Ε.Υ.Α.Δ.Κ.
2/68323/0022/2006
Αναδρομικός διορισμός.Συμμόρφωση σε ακυρωτική απόφαση ΣΧετ.το αριθμ.Φ.20144/20381/1169/31.7.2007 του Υπ.Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας που επισυνάπτεται
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1640/2023
Αναβάθμιση Ε.Ε.Λ.για άρδευση.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: H προσφεύγουσα Α.Α. καθόρισε, ως ελάχιστο επίπεδο για την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των προσφερόντων, συγκεκριμένο μέσο ειδικό κύκλο εργασιών (2.500.000,00 ευρώ), για τα τρία (3) προηγούμενα του διαγωνισμού διαχειριστικά έτη. Δεδομένου ότι η προκήρυξη της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας δημοσιεύθηκε το έτος 2023, ως περίοδος αναφοράς, για την απόδειξη της πλήρωσης του τεθέντος κριτηρίου επιλογής, ορίζονται, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, τα διαχειριστικά έτη 2022, 2021 και 2020. Ενόψει τούτων, μη νομίμως η παρεμβαίνουσα ανάδοχος παρέλειψε να υποβάλει οικονομικά στοιχεία για το έτος 2022, το οποίο ως εγγύτερο του χρόνου διεξαγωγής του διαγωνισμού ήταν και το πλέον πρόσφορο για τη διακρίβωση της ευμετάβλητης χρηματοοικονομικής καταλληλότητας των υποψηφίων (βλ. ΕλΣυν Ολομ. 1716/2022 σκ. 29). Λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι ο επίμαχος όρος οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας διατυπώθηκε ορθά και με σαφήνεια στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και ετέθη υπόψη των δυνητικά ενδιαφερομένων φορέων, καθώς και ότι η παρεμβαίνουσα ανάδοχος, μοναδική συμμετέχουσα στη διαγωνιστική διαδικασία, προσκόμισε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πληρούσε τις ελάχιστες προϋποθέσεις χρηματοοικονομικής επάρκειας και για την τριετία 2020 – 2022 (βλ. την από 4.10.2023 υπεύθυνη δήλωση της Γενικής Διευθύντριας της παρεμβαίνουσας αναδόχου και το σχετικό έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού, που εγκρίθηκε με την 284/26.10.2023 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της προσφεύγουσας Α.Α.), το Τμήμα κρίνει ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν δύναται, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή, να θεωρηθεί στην προκειμένη περίπτωση ως ουσιώδης, καθόσον δεν προκύπτει ότι επέφερε εν τοις πράγμασι στη σχετική αγορά ουσιώδη αλλοίωση των συνθηκών ανταγωνισμού και δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας (πρβλ. και ΕλΣυν Ολομ. 1716/2022 σκ. 30, 31). Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την 361/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Η΄ Θερινό Τμήμα) του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/127/2023
Προμήθεια και Εγκατάσταση Ολοκληρωμένου Συστήματος Ελέγχου Διαρροών και Ασύρματων Έξυπνων Υδρομετρητών στο Δήμο Μακρακώμης.(...)Τούτων δοθέντων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 9 της παρούσας, η θέσπιση του προβλεπόμενου στο άρθρο 2.2.5 της οικείας διακήρυξης όρου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, με τον οποίο περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σ’ εκείνους που πληρούσαν το κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος γενικός ετήσιος κύκλος εργασιών τουλάχιστον ίσος με την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. και θετικό αποτέλεσμα του ισολογισμού) κατά τα έτη 2019, 2020 και 2021, αποκλείοντας όσους πληρούσαν το εν λόγω κριτήριο κατά το έτος 2022, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού (δημοσίευση διακήρυξης 3.3.2023) και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, πλήττει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Εξάλλου, ενόψει του σταδίου στο οποίο ευρίσκεται η διαγωνιστική διαδικασία (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης), η διαπιστωθείσα πλημμέλεια είναι ουσιώδης, καθόσον αποτρέπει τους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι έχουν αθροιστικά γενικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης κατόπιν συμπερίληψης του έτους 2022, όχι όμως και του έτους 2019, που ζητεί μη νομίμως η διακήρυξη, να υποβάλουν την προσφορά τους.Η μη αμφισβήτηση του συγκεκριμένου όρου της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο καθώς και ο μη αποκλεισμός κάποιου εκ των συμμετεχόντων για τον λόγο αυτόν ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον ενόψει του σημείου προόδου της διαγωνιστικής διαδικασίας (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης και μη παρέλευση της προθεσμίας υποβολής προσφορών) και τα δύο αυτά ενδεχόμενα εξακολουθούν να είναι υποθετικά μεν αλλά δυνατά να συμβούν σε μεταγενέστερο χρόνο.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σ’ αυτό στοιχείων διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην υπό κρίση επί μέρους φάση (δημοσίευση της διακήρυξης) της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της επίμαχης προμήθειας.
ΕΣ/Α ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1656/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ(...)Ορθά με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι το Κλιμάκιο δεν είχε υποχρέωση παραπομπής στην Ολομέλεια του ζητήματος της αντισυνταγματικότητας της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, απορριπτόμενου του σχετικού λόγου προσφυγής ως αβάσιμου. Η ελεγχόμενη δωδεκαετής παράταση της παραχώρησης εκμετάλλευσης τριών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, επιχειρούμενη ως τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4933/2022, ως μη εμπίπτουσα σε κάποια από τις επιτρεπτές κατ’ άρθρο 51 του ν. 4413/2016 περιπτώσεις τροποποίησης σύμβασης παραχώρησης, για τις οποίες δεν απαιτείται η τήρηση νέας διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, έρχεται σε αντίθεση με τις απορρέουσες από το δίκαιο της Ένωσης αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και της ανάπτυξης ανόθευτου ανταγωνισμού, και συνεπώς είναι μη νόμιμη όπως ορθά έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση (πρβλ. ΔΕΕ απόφ. της 13.1.2005, Επιτροπή κατά Ισπανίας, C-84/03, σκέψη 48, ΕλΣυν Μείζ. Ολ. 551/2023, σκέψη 9).Η ανωτέρω Απόφαση δεν αναθεωρεί την Απόφαση 1166/2023 του Εβδόμου Τμήματος.Η ανωτέρω Απόφαση δεν ανακαλεί την Πράξη 308/2023 του Ζ΄ Κλιμακίου.
ΕΑΔΗΣΥ/1582/2022
Με την ανωτέρω Προδικαστική Προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει, όπως ακυρωθεί η υπ΄ αριθμ. …/2022 Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, μετά του με αρ. πρωτ. …/23.06.2022 Πρακτικού αξιολόγησης δικαιολογητικών συμμετοχής – τεχνικών προσφορών και του με αρ. πρωτ. …/23.06.2022 Πρακτικού αξιολόγησης των οικονομικών προσφορών, καθώς και η υπ’ αριθμ. …/2022 Απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, μετά του με αρ. πρωτ. …/08.08.2022 Πρακτικού ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι οποίες εκδόθηκαν στο πλαίσιο του δημόσιου ανοικτού ηλεκτρονικού Διαγωνισμού με τίτλο: «Προμήθεια λυόμενων αιθουσών διδασκαλίας και λυόμενων αιθουσών w.c για την κάλυψη αναγκών σε σχολεία του Δήμου ...», προϋπολογισμού 345.340,00€ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% (278.500,00€ πλέον Φ.Π.Α), με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής για το σύνολο των ειδών της προμήθειας (με αρ. πρωτ. .../28.04.2022 Διακήρυξη, Συστημικός αριθμός Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ: ...).
2222.1/40841/2020
Έγκριση και αποδοχή των τροποποιήσεων του Διεθνούς Κώδικα Στερεών Χύδην Φορτίων (Κώδικας IMSBC), ο οποίος έγινε αποδεκτός με την υπ’ αρ. 2222.1-1.2/16818/2020 (B΄ 1169/06.04.2020) υπουργική απόφαση.
2222.1/37032/2020
Έγκριση και αποδοχή των τροποποιήσεων του Διεθνούς Κώδικα Στερεών Χύδην Φορτίων (Κώδικας IMSBC), ο οποίος έγινε αποδεκτός με την υπ’ αρ. 2222.1-1.2/16818/2020 (Β’ 1169) απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
2222.1/30507/2020
Έγκριση και αποδοχή των τροποποιήσεων του Διεθνούς Κώδικα Στερεών Χύδην Φορτίων (Κώδικας IMSBC), ο οποίος έγινε αποδεκτός με την υπ’ αρ. 2222.1-1.2/16818/2020 απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Β΄ 1169).