ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των υποέργων στα οποία αφορά η συνεργασία των ανωτέρω φορέων μέσω της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσό 2.590.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ποσού των 5.000.000 ευρώ, ορίου υπαγωγής σε προσυμβατικό έλεγχο κατ’ άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 135 παρ. 1 του ν. 4926/2022 (βλ. Πράξη 472/2022 Ε΄ Κλιμ., πρβλ. Πράξη 412/2022 Ε΄ Κλ. ΕλΣυν).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσό 4.215.040 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά συνέπεια, το οικείο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ορίου υπαγωγής σε προσυμβατικό έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 135 παρ. 1 του ν. 4926/2022 (βλ. ΕλΣυν Ε΄ Κλ. 472/2022, πρβλ. 412/2022).   

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα στοιχεία του φακέλου που τέθηκαν υπόψη του Κλιμακίου, προκύπτει ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του ως άνω έργου (με αμφότερα τα δύο υποέργα που το απαρτίζουν) ανέρχεται σε 4.400.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (ύψους 1.020.000,00 ευρώ) και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί, κατά το επιλέξιμο σκέλος της,  στο πλαίσιο της τροποποίησης της πρόσκλησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΠΥΛΩΝΑΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ 1 «ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ» Άξονας Προτεραιότητας 1.4 «Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας» (ΑΔΑ:ΩΥ5Μ4653Π8-ΡΚΖ), η οποία συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τίτλο «Υποδομές Παροχής Νερού» [βλ. συναφώς την 25/2022 (ΑΔΑ:Ψ9ΙΓΟΡ8Ε-ΗΧΑ) απόφαση του Δ.Σ. ως άνω Δ.Ε.Υ.Α.]. Συνεπώς, σύμφωνα με τις διατάξεις που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση του έργου αυτού δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με τις διατάξεις που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση του έργου αυτού δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  

Προμήθεια «εγκατάσταση συστήματος τηλεμετρίας και εκσυγχρονισμός του δικτύου και των υποδομών άρδευσης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας» (...)Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμβάσεις προμήθειας αγαθών που συνάπτουν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά τους πρόσωπα, υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους, χωρίς ΦΠΑ, υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 5.000.000 ευρώ.(...)η επίμαχη προμήθεια έχει ενταχθεί στην χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Ωστόσο, η εκτιμώμενη αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο σύμβασης ανερχόμενη σε 1.770.770,00 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, υπολείπεται του ορίου των 5.000.000 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.), κάτω του οποίου το παρόν Κλιμάκιο δεν έχει εκ του νόμου αρμοδιότητα για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επί συγχρηματοδοτούμενων από ενωσιακούς πόρους προμηθειών. Ως εκ τούτου, το σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως υποβλήθηκε για προσυμβατικό έλεγχο.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 1, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, συνεπώς, απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου, αφού αντικείμενό της είναι αμιγώς η μεταβίβαση της αρμοδιότητας υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενου από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έργου, με προϋπολογισμό κατώτερο του ποσού των 5.000.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α..

Προμήθεια – Εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία Εξοπλισμού Κυτταρομετρίας Ροής για το Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «...» (...)Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι οι συγχρηματοδοτούμενες από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμβάσεις προμήθειας αγαθών που συνάπτουν οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους, χωρίς ΦΠΑ, υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 5.000.000 ευρώ. Το αυξημένο αυτό όριο θεσμοθετήθηκε ειδικώς στην κατηγορία αυτή συμβάσεων προς επίτευξη του δημοσίου συμφέροντος σκοπού της επιτάχυνσης της διαδικασίας απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκαν για έλεγχο νομιμότητας τα σχέδια σύμβασης με τίτλο «Προμήθεια – Εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία Εξοπλισμού Κυτταρομετρίας Ροής».

Η Πράξη 188/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ν. Προποντίδας και της αναδόχου εταιρείας για το έργο «ΕΡΓΑ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΟΙΚ. ΣΗΜΑΝΤΡΩΝ ΚΑΙ Ν. ΓΩΝΙΑΣ Δ. ΝΕΑΣ ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.838.709,68 ευρώ (άνευ ΦΠΑ), είναι συγχρηματοδοτούμενη από ενωσιακούς πόρους (Ταμείο Συνοχής). Σύμφωνα με τον ν. 4700/2020, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις έργων υπάγονται σε έλεγχο μόνο αν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ. Καθώς το όριο αυτό δεν επιτυγχάνεται, το σχέδιο σύμβασης κρίθηκε απαραδέκτως εισαγόμενο για έλεγχο νομιμότητας.

Η Πράξη 151/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κέας και της ανώνυμης εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «… Α.Ε.» για την υλοποίηση του έργου «ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΝΕΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΕΑΣ», προϋπολογισμού 2.226.071,77 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι, παρόλο που το έργο συγχρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους (ΕΤΠΑ), δεν πληροί το κριτήριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σύμφωνα με τον ν. 4700/2020, το όριο για τον έλεγχο είναι τα 5.000.000 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.). Δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός είναι σημαντικά μικρότερος, η σύμβαση κρίνεται απαραδέκτως εισαγόμενη για έλεγχο νομιμότητας.

Η Πράξη 472/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος Παιδικής Προστασίας, σχετικά με την «Αποκατάσταση και Εκσυγχρονισμό λειτουργίας κεντρικού κτηρίου». Το Κλιμάκιο απείχε από τον έλεγχο νομιμότητας της τροποποιητικής σύμβασης, κρίνοντας ότι, εφόσον η αρχική σύμβαση του 2014 δεν είχε υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο βάσει της Πράξης 265/2012 —καθώς το Ίδρυμα δεν θεωρήθηκε αναθέτουσα αρχή—, δεν επιτρέπεται ο έλεγχος ούτε της επιγενόμενης τροποποίησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4700/2020 και του ν. 4412/2016. Η τροποποίηση περιλάμβανε την ένταξη 7 Υποέργων συνολικού προϋπολογισμού 13.320.115,37 ευρώ.