3η τροποποιητική σύμβασης του έργου με τίτλο κατασκευή μονάδας επεξεργασίας και ανάκτησης αποβλήτων.(...)Το Δικαστήριο, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη ότι αφενός οι προς εκτέλεση εργασίες κατασκευής του κυττάρου ΧΥΤΑ Ε΄ της συμπληρωματικής σύμβασης ναι μεν θα εκτελεστούν στον ίδιο χώρο (..), πλην όμως σε σημείο διαφορετικό από τον ΧΥΤΥ Δ΄ της αρχικής σύμβασης, αφετέρου κατατείνουν σε όλως διάφορο λειτουργικό αποτέλεσμα, ήτοι στην υγειονομική ταφή ακατέργαστων αποβλήτων, κάνει δεκτό ότι οι εργασίες αυτές δεν έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα. Τούτο δε, υπό την έννοια ότι δεν συνδέονται αρρήκτως με αυτές της αρχικής σύμβασης διασφαλίζοντας την άρτια ολοκλήρωση και τελειοποίηση του τεχνικού αντικειμένου της, το οποίο εάν εκτελεσθεί όπως έχει αρχικά σχεδιαστεί θα εξυπηρετεί πλήρως τον σκοπό του, ήτοι την υγειονομική ταφή στον ΧΥΤΥ Δ΄ του υπολείμματος των αποβλήτων που θα τυγχάνουν επεξεργασίας στην υπό κατασκευή Μ.Ε.Α. Ηρακλείου, με την οποία και βρίσκεται σε άμεση διαλειτουργικότητα. Αντιθέτως, όπως ορθώς κρίθηκε και με την προσβαλλόμενη πράξη, οι προτεινόμενες με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση εργασίες συνιστούν ένα λειτουργικά αυτοτελές έργο, ήτοι μια νέα μη προβλεπόμενη υποδομή (ΧΥΤΑ Ε΄), το τεχνικό αντικείμενο της οποίας προστίθεται σε εκείνο της κύριας σύμβασης, το οποίο και επεκτείνει. Ενόψει αυτών, η ελεγχόμενη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης με την ανάθεση των ως άνω συμπληρωματικών εργασιών στην προσφεύγουσα αρχική ανάδοχο, χωρίς νέα διαγωνιστική διαδικασία, δεν καλύπτεται από το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, κατά τα ορθώς κριθέντα και από το Κλιμάκιο. 	Κατόπιν των ανωτέρω, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επικαλούμενες για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης διατάξεις του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄του ν. 4412/2016 είναι στενά ερμηνευτέες, διότι εισάγουν παρέκκλιση από τις αρχές του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων που υποβάλλουν προσφορά και της διαφάνειας των διαδικασίων που διέπουν και το στάδιο εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων και εκτιμώντας, περαιτέρω, τις περιστάσεις του πραγματικού της εξεταζόμενης υπόθεσης και ιδίως ότι α) η διαπιστωθείσα πλημμέλεια αφορά στο σύνολο του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, β) οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες ακολουθούν το όχι υψηλό ποσοστό μέσης έκπτωσης (0,14%) που ο προσφεύγων ανάδοχος προσέφερε επί της αντίστοιχης προϋπολογιζόμενης δαπάνης της αρχικής σύμβασης, γ) η προτεινόμενη τροποποίηση επιφέρει επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης κατά 13,63%, η δε αξία της συναλλαγής, η οποία αποκλείστηκε από το άνοιγμα στον ανταγωνισμό ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 5.654.269,47 ευρώ (χωρίς αναθεώρηση και Φ.Π.Α.), άγεται στην κρίση ότι η διαπιστωθείσα νομική πλημμέλεια είναι ουσιώδης, πλήττουσα την αντικειμενική ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης.	Για τους λόγους αυτούςΣυνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης α) του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης» (Ε.Σ.Δ.Α.Κ.) και β) της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…» κατά της 374/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1733/2024

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίτλο «Αποκατάσταση κατεστραμμένων και επέκταση στηθαίων ασφαλείας σε δίκτυα Περιφέρειας Αττικής» (...) ζητείται η αναθεώρηση της 1636/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...) Κατ’ αρχάς, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια ανάγεται σε παραβίαση που αφορά στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η προσφεύγουσα αναθέτουσα αρχή μπορούσε να τροποποιήσει την αρχική σύμβαση, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, η οποία επιτρέπει, κατ’ εξαίρεση, παρέκκλιση από τις αρχές του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, της ίσης μεταχείρισης των υποβαλόντων προσφορές και της διαφάνειας των διαδικασιών που διέπουν και το στάδιο εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. σκ. 5). Περαιτέρω, η διαπιστωθείσα πλημμέλεια αφορά στο σύνολο του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες ακολουθούν το όχι υψηλό ποσοστό έκπτωσης (15,45%) που η προσφεύγουσα προσέφερε επί της αντίστοιχης προϋπολογιζόμενης δαπάνης της αρχικής σύμβασης, αφορά δε σε μείζονος αξίας τροποποίηση της αρχικής σύμβασης (35,63%). Ενόψει των ανωτέρω δεδομένων, η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, που πλήττει την ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης ... Επομένως, ο προβαλλόμενος από την προσφεύγουσα ανάδοχο τέταρτος λόγος αναθεώρησης, με όλους τους επιμέρους αναφερόμενους κατά την ανάπτυξή του ισχυρισμούς, οι οποίοι ενόψει του ουσιώδους χαρακτήρα της διαπιστωθείσας πλημμέλειας δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό του ως αβάσιμος.(...) Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…». 

Με την υπό κρίση προσφυγή, ζητείται η αναθεώρηση της 1736/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την πράξη αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας και της παρεμβαίνουσας για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή σιδηροδρομικών σταθμών και στάσεων (κτίρια, αποβάθρες, στέγαστρα και περιβάλλων χώρος), επιδομής ηλεκτροκίνησης σηματοδοτήσεις - τηλεδιοίκησης, ETCS, τηλεπικοινωνιών και Η/Μ εγκαταστάσεων).(...)Μη προβαλλομένου άλλου λόγου αναθεώρησης, το Δικαστήριο κρίνει ότι το Τμήμα, απορρίπτοντας με την προσβαλλόμενη απόφασή του την ως άνω προσφυγή ανάκλησης, δεν υπέπεσε σε πλάνη περί τα πράγματα ή τον νόμο. Τούτο διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην 5η σκέψη της παρούσας, λόγω των διακριτών τεχνικών αντικειμένων των ως άνω εργολαβιών υποδομής και επιδομής, καθώς και των αυτοτελών διαδικασιών που ακολουθήθηκαν για τη δημοπράτησή τους, η ενοποίηση των εργασιών που αποτέλεσαν το αντικείμενο εκάστης εξ αυτών, με τη σύναψη «συμπληρωματικής» σύμβασης για την ολοκλήρωση από τον ανάδοχο της τρέχουσας σύμβασης επιδομής των υπολειπόμενων - ανεκτέλεστων εργασιών της διαλυθείσας σύμβασης υποδομής στο προαναφερόμενο τμήμα (Αραχωβίτικα έως Ρίο), δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις των άρθρων 156 (παρ. 1 β) και 337 (παρ. 1 β) του ν. 4412/2016, καθόσον συνιστά ανεπίτρεπτη διεύρυνση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης επιδομής.Κατόπιν των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν

1η συμπληρωματικής σύμβαση για την εκτέλεση του έργου «Αγροτική Οδοποιία (...)Περαιτέρω, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, για τις ανωτέρω περιγραφόμενες εργασίες της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης (σκ. 14) πληρούνται οι προϋποθέσεις των εφαρμοστέων διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η έλλειψη ορθής χαρτογράφησης ως προς την ακριβή θέση των υφιστάμενων δικτύων ΟΚΩ στη συγκεκριμένη περιοχή του Δήμου Φυλής οδήγησε στην μη συμπερίληψη των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης στις εργασίες της αρχικής εργολαβίας, η αναγκαιότητα δε εκτέλεσης των εργασιών αυτών προέκυψε κατά τη διάρκεια των εκσκαφών της αρχικής σύμβασης λόγω των λυμάτων που εντοπίσθηκαν στα σκάμματα της εργολαβίας και προέρχονταν από διαρροές σηπτικών δεξαμενών κατοικιών που δεν ήταν συνδεδεμένες με το κεντρικό αποχετευτικό δίκτυο του Δήμου και βρίσκονταν κατά μήκος των οδών, στις οποίες εκτελείτο το αρχικό έργο. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών που αποσκοπούν στη μόνιμη σύνδεση των παρόδιων κατοικιών με το δίκτυο αποχέτευσης, λόγω της χωρικής εγγύτητάς τους με το αρχικό έργο οδοποιίας, δεν συνιστά επέκταση του αρχικού συμβατικού αντικειμένου, δεν μεταβάλλει τη φύση της αρχικής σύμβασης ούτε μπορεί τεχνικά να διαχωριστεί από αυτήν. Αντιθέτως, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διασφάλιση της λειτουργικότητας και της τεχνικής αρτιότητας του αρχικού έργου, καθώς σκοπεί στη μακροχρόνια διατήρηση της σταθερότητας του υπό κατασκευή ασφαλτοτάπητα και την προστασία οδηγών και πεζών από πιθανές διαβρώσεις και καταστροφές της υποδομής του λόγω της ύπαρξης λυμάτων κάτω από το δρόμο.(...)	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Διατάσσει την απόδοση στην εταιρεία «….. ΑΕ» του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της προσφυγής ανάκλησης.Ανακαλεί την 9/2025 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

1η συμπληρωματική σύμβαση κατασκευής του έργου «Αποκατάσταση ζημιών των οδικών υποδομών και των συνοδών τους υδραυλικών έργων.(...) Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μετά και την προσκόμιση της από 18.12.2024 «Τεκμηρίωσης αναγκαιότητας εκτέλεσης νέων εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης», αποδείχθηκε ότι κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, για την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν στο οδικό δίκτυο της περιοχής ευθύνης της προσφεύγουσας αναθέτουσας αρχής, από τα έντονα καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου του 2020 (κακοκαιρία Ιανός), διαπιστώθηκε η ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, οι οποίες αφορούν σε επιπλέον ποσότητες για 10 επιμέρους συμβατικές εργασίες της κατηγορίας έργων Οδοποιίας για την αντιμετώπιση επιπλέον ζημιών, στις ίδιες ή σε γειτνιάζουσες θέσεις στους δρόμους όπου εκτελούνται οι εργασίες της αρχικής σύμβασης, που προκλήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν και πάλι την περιοχή (πλημμύρα της 11ης Δεκεμβρίου 2021, κακοκαιρία Daniel στις 6 και 7.9.2023). Υπό τις περιστάσεις αυτές, τεκμηριώνεται, όπως βασίμως προβάλλεται με τις κρινόμενες προσφυγές, επαρκώς η αναγκαιότητα των συμπληρωματικών εργασιών για την άρτια ολοκλήρωση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, όπως αυτό περιγράφεται στα οικεία συμβατικά της τεύχη, λόγω ακριβώς της εγγύτητας των ως άνω συμπληρωματικών εργασιών, που κατά βάση αφορούν στην αποκατάσταση κατεστραμμένου οδοστρώματος, με τις εργασίες της αρχικής σύμβασης, εντός του επαρχιακού οδικού δικτύου συγκεκριμένων δημοτικών κοινοτήτων, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκτέλεση του φυσικού αντικειμένου των αρχικών και συμπληρωματικών εργασιών αποσκοπεί στο να δοθεί σε λειτουργία συνολικά ένα άρτιο, πλήρως λειτουργικό και ασφαλές οδικό δίκτυο. 

Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Αποβλήτων στην Αλεξανδρούπολη.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ερμηνευτικώς ανωτέρω (βλ. σκέψη 9), το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι είναι απορριπτέος ο κρινόμενος λόγος αναθεώρησης καθώς στην προβλεπόμενη στην παρ. 3 του άρθρου 156 του ν. 4412/2016 αξία της αρχικής σύμβασης δεν συμπεριλαμβάνεται τυχόν προβλεπόμενο δικαίωμα προαίρεσης, το οποίο, ως εκ τούτου, δεν συνυπολογίζεται για την εξεύρεση του ανωτάτου ορίου (15%) μέχρι του οποίου οι τροποποιήσεις σύμβασης συνιστούν ήσσονος σημασίας τροποποιήσεις, ακόμη και αν κατά τον χρόνο ελέγχου της τροποποιητικής σύμβασης αυτό έχει ενεργοποιηθεί. . Επομένως, το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ορθώς, αν και με διαφορετική αιτιολογία, το Έβδομο Τμήμα με την 1738/2024 απόφασή του  δεν ανακάλεσε την 431/2024 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί, περαιτέρω δε πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρα 336 παρ. 1 και 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Το Έβδομο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιλαμβανόμενο προσφυγής ανάκλησης κατά της 656/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών), με την οποία κρίθηκε ότι η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «...» κωλύεται για το λόγο ότι οι περιστάσεις που αναφέρονται στη συνοδεύουσα τον 1ο Α.Π.Ε. αιτιολογική έκθεση δεν ανάγονται σε γεγονότα απρόβλεπτα, διαπίστωσε ότι το Κλιμάκιο  εφάρμοσε το άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016 όπως ίσχυε κατά τον χρόνο σύναψης της αρχικής σύμβασης ήτοι πριν από την τροποποίησή του από 1.9.2021 με το άρθρο 75 του ν. 4782/2021 και όχι όπως  ίσχυε κατά τον χρόνο που εγκρίθηκε η σύναψη της συμπληρωματικής (...), δεχόμενο έτσι σιωπηρά ότι το νομικό πλαίσιο που διέπει τις συμπληρωματικές συμβάσεις καθορίζεται από τον χρόνο υπογραφής της αρχικής σύμβασης.(...)Με βάση τα ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η τροποποιητική σύμβαση αρχικής όμοιας, καίτοι συνδέεται με αυτή, παρουσιάζει αυτοτέλεια ως προς τις προϋποθέσεις σύναψής της, οι οποίες δεν καθορίζονται από τους όρους της αρχικής σύμβασης αλλά από τις ισχύουσες κάθε φορά νομοθετικές διατάξεις, χωρίς τούτο να μεταβάλλει αναδρομικά το νομικό πλαίσιο που διέπει την εκτέλεσή της, καθόσον δεν ανάγεται στους όρους εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης. Κατά τούτο, εκάστοτε εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις που ισχύουν κατά το χρονικό σημείο, κατά το οποίο ο αναθέτων φορέας επιλέγει με γνώμονα τη βέλτιστη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, το είδος της διαδικασίας που θα εφαρμόσει για την ολοκλήρωση της εκτέλεσης της σύμβασης που βρίσκεται σε εξέλιξη και συγκεκριμένα εάν υποχρεούται να προβεί στην προκήρυξη διεξαγωγής νέας διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης ολοκλήρωσης του έργου ή μη.Κατόπιν τούτων στο υποβληθέν προδικαστικό ερώτημα του Εβδόμου Τμήματος προσήκει η απάντηση ότι στις τροποποιητικές συμβάσεις έργων, εκάστοτε εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις που ισχύουν κατά τον χρόνο που ο αναθέτων φορέας αποφασίζει να τροποποιήσει την εκτελούμενη σύμβαση με τη σύναψη της τροποποιητικής.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Έβδομο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

«Εργασίες επέκτασης αστυνομικού μεγάρου ...»...ζητείται η ανάκληση της 55/2022 Πράξης της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Οι περιγραφόμενες εργασίες αυτής 1 ης συμπληρωματικής σύμβασης, πληρούν αυτής προϋποθέσεις των εφαρμοστέων διατάξεων των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, αυτής έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν. . Ειδικότερα, οι εργασίες αυτές ναι μεν περιλαμβάνονται -εν μέρει- στο αντικείμενο αυτής αρχικής σύμβασης κατ’ είδος, αλλά όχι κατά την ποσότητά τους, άρα ςυνέχονται, ως πρόσθετες, με το τεχνικό αντικείμενο αυτής, χωρίς να αλλάζουν τη φύση του. Από την διαπιστωθείσα από την Επίτροπο πλημμέλεια δεν προκύπτει ότι δι’ αυτής επήλθε πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, για τον λόγο ότι δεν είχε νόμιμα παραταθεί η ισχύς της αρχικής σύμβασης κατά τον χρόνο έγκρισης της σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Συναφώς δε, η ίδια ως άνω απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Φαρσάλων περιλαμβάνει σαφώς ορισμένο χρονικό διάστημα, ήτοι αυτό των τριών (3) μηνών από την υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου, άλλωστε, ότι ουδέν χρονικό διάστημα δύναται να εκκινήσει αν δεν υπογραφεί η συμπληρωματική σύμβαση, η οποία (υπογραφή), όμως, εξαρτάται προφανώς από το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως εν προκειμένω.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 55/2022 Πράξη της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

2ης «συμπληρωματική» σύμβαση  εργασιών Συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και διάθεση ακαθάρτων.(...)Από την επιβαλλόμενη στενή γραμματική ερμηνεία των εξαιρετικού χαρακτήρα διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016 αλλά και από τη συστηματική και τελολογική προσέγγισή τους, συνάγεται ότι μία σύμβαση έργου μπορεί να τροποποιείται, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης, μεταξύ άλλων, και στην περίπτωση ανάθεσης στον ανάδοχο αυτής συμπληρωματικών εργασιών, οι οποίες όμως προέκυψαν κατά την εκτέλεσή της, συνδέονται αρρήκτως και παρίστανται αναγκαίες για την άρτια, από τεχνικής ή λειτουργικής απόψεως, ολοκλήρωση του αντικειμένου της, όπως αυτό περιγράφεται στα οικεία συμβατικά τεύχη. Επομένως, δεν καλύπτεται από το αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με ανάθεση στον ανάδοχο αυτής συμπληρωματικών εργασιών που, χωρίς να αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για την έντεχνη ολοκλήρωση του εκτελούμενου έργου, επεκτείνουν το τεχνικό αντικείμενό της, καθώς αφορούν σε τεχνικό αντικείμενο νέο μη αδιαχώριστα συνδεδεμένο με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, ή κατατείνουν στην ποιοτική αναβάθμιση του αρχικού έργου, με υλικά ή μεθόδους μη προδιαγεγραμμένες στα οικεία συμβατικά τεύχη. (....)Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων και καθόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος αναθεώρησης, οι υπό κρίση προσφυγές πρέπει να απορριφθούν και να μην αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει τις ανωτέρω προσφυγές αναθεώρησης  της 2059/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 22/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(....)Με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας του Δήμου …» μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … … και της αναδόχου εταιρείας «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 61.000,68 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι, εν προκειμένω, συντρέχουν οι τιθέμενες με τις διατάξεις των άρθρων 132 παρ. 1 περ. β΄ και 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016, ως ισχύουν, προϋποθέσεις σύναψης τροποποιητικής σύμβασης για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών, σύμφωνα με όσα εκτίθενται ανωτέρω (βλ. σκ. 8), δεδομένου ότι (α) οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες για την κατασκευή της παρακαμπτήριας οδού δεν περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση, πλην όμως είναι απαραίτητες για την εκτέλεση του αντικειμένου αυτής, αφού η διευθέτηση της κυκλοφορίας των οχημάτων στην περιοχή του έργου μέσω της παρακαμπτήριας οδού αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη των εργασιών του βασικού αντιπλημμυρικού έργου, οι εργασίες δε αυτές κατέστησαν αναγκαίες μετά την σύναψη της αρχικής σύμβασης, όταν πλέον εγκρίθηκαν από τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης οι απαραίτητες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, με τις οποίες οριστικοποιήθηκε ο τρόπος κατασκευής της παρακαμπτήριας οδού(....)Ανακαλεί την 22/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου