Η Πράξη 21/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 27.235.268,29 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Οι πλημμέλειες αφορούν τα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας: Η απαίτηση για απόδειξη εμπειρίας μέσω πέντε (5) τουλάχιστον συμβάσεων συγκεκριμένου τύπου και ποσότητας θεωρήθηκε υπέρμετρα περιοριστική. Επιπλέον, η απαίτηση για κατοχή δύο αποθηκευτικών χώρων (ο ένας 2.000 τ.μ.) και 18 φορτηγών οχημάτων κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης κρίθηκε δυσανάλογη και αδικαιολόγητα περιοριστική του ανταγωνισμού. Το γεγονός ότι υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά επιβεβαίωσε την έλλειψη ανταγωνισμού, οδηγώντας στην κώλυση της υπογραφής του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.

Η Πράξη 282/2025 του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κρήτης, του Δήμου Ηρακλείου και του Ο.Δ.Α.Π. για την υλοποίηση του έργου «Προστασία, αξιοποίηση και ανάδειξη της Ενετικής Οχύρωσης και των Νεωρίων Ηρακλείου», συνολικού προϋπολογισμού 22.570.971,15 ευρώ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου, καθώς πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις συνεργασίας δημοσίων φορέων. Ωστόσο, έθεσε δύο σημαντικές επισημάνσεις: Πρώτον, να αφαιρεθεί από το άρθρο 6 η φράση σχετικά με την παραχώρηση χρήσης των Νεωρίων στον Δήμο Ηρακλείου, δεδομένου ότι η σχετική υπουργική απόφαση (236692/26.5.2025) ενέκρινε μόνο την παραχώρηση των Ενετικών Τειχών. Δεύτερον, οποιαδήποτε μελλοντική τροποποίηση της σύμβασης πρέπει να υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η Πράξη 22/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο τριετούς διάρκειας, συμβατικού τιμήματος 21.434.065,14 ευρώ (προ ΦΠΑ), μεταξύ της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της ένωσης εταιρειών «...ΑΒΕΕ». Αντικείμενο της συμφωνίας είναι η προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για τις ανάγκες του προγράμματος αντιμετώπισης της υλικής στέρησης απόρων. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι κωλύεται η υπογραφή της συμφωνίας. Η υπογραφή κωλύεται διότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2 της διακήρυξης) κρίνονται υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι, τυποποιώντας σύνθετα την αιτούμενη εμπειρία και απαιτώντας εκ των προτέρων τη διάθεση συγκεκριμένων εγκαταστάσεων (αποθήκης 700 τ.μ.) και οχημάτων.

Η Πράξη 99/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) και δύο οικονομικών φορέων για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ) για απόρους. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2 της διακήρυξης) είναι υπέρμετρα περιοριστικοί και τελούν σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό, καθότι τυποποιούν την απαιτούμενη εμπειρία κατά ιδιαίτερα σύνθετο τρόπο και υποχρεώνουν τους ενδιαφερόμενους να διαθέτουν τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και οχήματα προτού ανακηρυχθούν ανάδοχοι. Το γεγονός ότι υποβλήθηκαν μόνο δύο αιτήσεις συμμετοχής επιβεβαίωσε τον περιοριστικό χαρακτήρα των όρων. Κατά συνέπεια, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.

Η Πράξη 180/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της ένωσης οικονομικών φορέων «..Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ) για την αντιμετώπιση της υλικής στέρησης απόρων, προϋπολογισμού άνω των 76,5 εκατ. ευρώ (προ ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2) της διακήρυξης ήταν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι, τυποποιώντας την εμπειρία με υπερβολικά λεπτομερή σχήματα και απαιτώντας εκ των προτέρων τη διάθεση εγκαταστάσεων και οχημάτων. Η διαπίστωση αυτή ενισχύθηκε από τον μικρό αριθμό συμμετεχόντων (δύο αιτήσεις, μία απορρίφθηκε), γεγονός που παραβιάζει τις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κωλύει την υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.

Η Πράξη 45/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ελέγχει τη νομιμότητα του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο τριετούς διάρκειας μεταξύ της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και ένωσης οικονομικών φορέων για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής, συμβατικής αξίας 17.685.432,71 ευρώ (προ ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι κωλύεται η υπογραφή της συμφωνίας. Οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας της διακήρυξης κρίθηκαν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι, καθώς τυποποιούν την απαιτούμενη εμπειρία κατά ένα υπερβολικά λεπτομερές σχήμα και απαιτούν από τους ενδιαφερόμενους να διαθέτουν συγκεκριμένες εγκαταστάσεις (όπως χώρο αποθήκευσης 700 τ.μ.) και πολλά οχήματα πριν την ανακήρυξη τους ως αναδόχων.

Εξουσιοδότηση υπογραφής των αποφάσεων μετακίνησης του Προέδρου και των μελών του ΔΣ, καθώς και του προσωπικού (τακτικού, αποσπασμένου και έκτακτου και του προσωπικού με συμβάσεις μίσθωσης έργου για την υλοποίηση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων) του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΠΤΑ ΠΘ) σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4, της υποπαρ. Δ9 του ν. 4336/2015 «Συνταξιοδοτικές διατάξεις Κύρωση του Σχεδίου Σύμβασης Οικονομικής Ενίσχυσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και ρυθμίσεις για την υλοποίηση της Συμφωνίας Χρηματοδότησης» (Α΄ 94).

Η Πράξη 140/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και της ένωσης οικονομικών φορέων «… SA», με αντικείμενο την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής (ΕΒΥΣ), συμβατικού τιμήματος 12.086.766,05 ευρώ (με ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της συμφωνίας. Οι όροι τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των άρθρων 2.2.6.1 και 2.2.6.2 της διακήρυξης κρίθηκαν υπέρμετρα περιοριστικοί και δυσανάλογοι. Συγκεκριμένα, ζητούνταν ιδιαίτερα σύνθετη και λεπτομερής εμπειρία, καθώς και η εκ των προτέρων διαθεσιμότητα μεγάλου κέντρου αποθήκευσης και διανομής (logistics) με ψυκτικό θάλαμο 100 τ.μ. στην Κρήτη, μαζί με συγκεκριμένο αριθμό φορτηγών οχημάτων, περιορίζοντας έτσι τον ανταγωνισμό, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από την υποβολή μόνο μίας αίτησης συμμετοχής.

Η Πράξη 495/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης εκτελεστικής σύμβασης, αξίας 77.470.220,85 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., για την «Ψηφιοποίηση Αρχείων Πολεοδομικής Πληροφορίας» (Τμήμα 1). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, διότι το σχέδιο περιλάμβανε ρητά εξαιρούμενες υπηρεσίες ψηφιοποίησης για 25 Μητροπολιτικούς Δήμους της Περιφέρειας Αττικής, οι οποίες ανήκαν στο αντικείμενο άλλης σύμβασης (Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη). Επιπλέον, εισήχθη όρος για ανάθεση επιπλέον ομοειδούς έργου, παραβιάζοντας το άρθρο 39 του ν. 4412/2016, καθώς συνεπάγεται ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής συμφωνίας-πλαίσιο.

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής.(...)Υπό το προπαρατεθέν πραγματικό της προκείμενης υπόθεσης και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλομένη έγινε δεκτό ότι η απαίτηση του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων αναδόχων να κρίνεται βάσει της προσκόμισης από αυτούς έξι εκτελεσθεισών εντός χρονικού διαστήματος έξι και πλέον ετών συμβάσεων, αθροιστικού ποσού τουλάχιστον στο ήμισυ της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι περί τα 10,8 εκατομμύρια ευρώ), κάθε μία εκ των οποίων να περιλαμβάνει την προμήθεια και διανομή τουλάχιστον δύο ή έξι, κατά περίπτωση, εκ των περιγραφόμενων συναφών ειδών, σε τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ωφελούμενους και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% σε αξία ή ποσότητα των αντίστοιχων ειδών της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο, είναι υπέρμετρα περιοριστική. Τούτο διότι με το εν λόγω άρθρο της διακήρυξης εγκαθιδρύεται ένα σχήμα απόδειξης της απαιτούμενης εμπειρίας που είναι δυσανάλογα περιοριστικό, χωρίς να αποδεικνύεται η αναγκαιότητα θέσπισης αυτού από τα έγγραφα της σύμβασης ούτε, όμως, και από το περιεχόμενο των ένδικων προσφυγών. Όσον δε αφορά στον δεύτερο αναδειχθέντα από το Κλιμάκιο διακωλυτικό λόγο, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό ότι τα αποδεικτικά μέσα που ζητήθηκαν για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 2.2.6.2 της διακήρυξης και, συνακόλουθα η ίδια η απαίτηση όπως ετέθη, ήταν μη νόμιμα. Ειδικότερα, η απαίτηση για την εκ των προτέρων απόδειξη ότι κάθε διαγωνιζόμενος υποψήφιος ανάδοχος διαθέτει τους ιδιόκτητους ή μισθωμένους αποθηκευτικούς χώρους και τύπους φορτηγών οχημάτων που απαριθμούνται στη διακήρυξη δύναται να προκαλέσει δυσανάλογα έξοδα και να καταστήσει έτσι δυσχερή τη συμμετοχή στον διαγωνισμό. 	Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις από 11.2.2025 (ΑΒΔ 334/12.2.2025) και από 12.2.2025 (ΑΒΔ 337/2025) προσφυγές ανάκλησης της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της ένωσης οικονομικών φορέων με την επωνυμία «…Α.Β.Ε.Ε.», αντίστοιχα.Απορρίπτει αυτές, καθώς και την υπέρ της πρώτης προσφυγής ασκηθείσα παρέμβαση του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Δεν ανακαλεί την 22/2025 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου