Η Πράξη 33/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 03/2024 μεταξύ του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) και ενός αναδόχου. Η τροποποίηση αφορούσε την ενεργοποίηση μέρους του δικαιώματος προαίρεσης, ώστε ο Ε.Ο.Φ. να προμηθευτεί επιπλέον 300.000.000 αυτοκόλλητες ετικέτες γνησιότητας φαρμάκων στην ίδια συμβατική τιμή μονάδας. Το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι το σχέδιο τροποποίησης υποβλήθηκε απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Αυτό συνέβη διότι η νομιμότητα της πρόβλεψης του δικαιώματος προαίρεσης είχε ήδη ελεγχθεί και κριθεί νόμιμη κατά τον αρχικό προσυμβατικό έλεγχο με την Πράξη 545/2023, και η ενεργοποίηση αυτού του δικαιώματος ανάγεται στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης, καθιστώντας το Κλιμάκιο αναρμόδιο για περαιτέρω έλεγχο.

Η Πράξη 384/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την τροποποίηση της από 7.2.2022 σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της εταιρείας «... Α.Ε.» για την παροχή της υπηρεσίας «Καθαρισμός Συλλεκτήρα Τ3 (Βουβουλίνα)». Ενώ η αρχική σύμβαση είχε ελεγχθεί θετικά (Πράξη 10/2022), ζητήθηκε και εγκρίθηκε νέα παράταση προθεσμίας (η τελευταία έως τις 6.10.2024) λόγω καθυστερήσεων από την αρδευτική περίοδο και τις συνέπειες των καταστροφικών καιρικών φαινομένων Daniel και Elias. Η τροποποιητική σύμβαση υπογράφηκε την 1.7.2024, αλλά υποβλήθηκε για έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις 5.9.2024. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον ο έλεγχος νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων είναι προληπτικός και διενεργείται πριν την υπογραφή ή εκτέλεση, στερείται πλέον χρονικής αρμοδιότητας. Κατά συνέπεια, η υποβολή της τροποποίησης κρίθηκε απαράδεκτη.

Η απόφαση του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με αριθμό 346/2024, εκδοθείσα στις 26 Σεπτεμβρίου 2024, αφορά την επανυποβολή δύο εκ των έξι σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια καυσίμων του Δήμου Λαμιέων και των νομικών του προσώπων, συνολικής αξίας 2.237.024,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο κρίνει την επανυποβολή απαράδεκτη, καθώς τα σχέδια αυτά είχαν ήδη ελεγχθεί με την Πράξη 298/2024, η οποία έθεσε όρους για την υπογραφή τους, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής στις διατάξεις του ν. 5056/2023 για τις Σχολικές Επιτροπές. Σύμφωνα με τα άρθρα 9 παρ. 9 του ν. 4820/2021 και 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, μετά την οριστική κρίση, δεν είναι δυνατή η επανεξέταση της ίδιας διαδικασίας, καλύπτοντας κάθε νομικό ζήτημα που εξετάστηκε, είτε κυρίως είτε παρεμπιπτόντως. Επομένως, δεν υπάρχει πεδίο νέου ελέγχου, και τα σχέδια απορρίπτονται ως επανυποβληθέντα απαραδέκτως.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο το ανωτέρω, άνευ οικονομικού αντικειμένου, σχέδιο χρονικής παράτασης για δύο (2) ακόμη έτη της από 14.9.2017 προγραμματικής σύμβασης, μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και των 1ης και 2ης Υ.ΠΕ. για την «Προμήθεια Μηχανολογικού Εξοπλισμού Νοσοκομείων» με ανάλογη προσαρμογή του περιλαμβανόμενου στο Παράρτημα 2 αυτής χρονοδιαγράμματος υλοποίησής της, όπως η διάρκεια αυτής είχε ήδη παραταθεί έως τις 14.9.2022, δεδομένου ότι με το σχέδιο αυτό ενεργοποιείται, απλώς, ο προβλεπόμενος όρος της παρ. 3 του άρθρου 5 της ως άνω προγραμματικής σύμβασης, που το Κλιμάκιο έχει ήδη κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της με την 123/2017 Πράξη του, μη καταλειπομένου πεδίου άσκησης προσυμβατικού ελέγχου επί του εν λόγω υποβληθέντος σχεδίου.

Η Πράξη 179/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο της Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε. «Ολοκλήρωση Υπολειπόμενων Εργασιών για την υδροδότηση του Οικισμού Κινέττας- Μεγάρων Α΄ Φάση» (Εργολαβία Ε-870Α). Το έργο, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.873.310,30 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), αποτελεί συνέχεια προηγούμενης διαλυμένης σύμβασης. Κριτήριο ανάθεσης ήταν η χαμηλότερη τιμή. Αναδείχθηκε η εταιρεία «ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.» με συμβατικό τίμημα 5.440.193,42 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και ποσοστό έκπτωσης 7,37%. Το Κλιμάκιο, ελέγχοντας τα στοιχεία, δεν διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και ως εκ τούτου δεν κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Η Πράξη 012/2024 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποιητικής σύμβασης του έργου «Κάθετος Άξονας Εγνατίας οδού Αρδάνιο – Ορμένιο: Εργασίες ολοκλήρωσης παράκαμψης Προβατώνα», της εταιρείας «Εγνατία οδός Α.Ε.». Η τροποποιητική σύμβαση, δαπάνης 1.011.111,20 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), αφορούσε το κόστος χρηματικής εισφοράς παράδοσης προϊόντων ΑΕΚΚ σε μονάδα ανακύκλωσης. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο της σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή η αξία της τροποποίησης είναι κατώτερη των σωρευτικών ορίων του άρθρου 5 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, και επομένως εξαιρείται από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η κύρια σύμβαση είχε ήδη ελεγχθεί.

Πληρωμή τιμήματος αγοράς ακινήτου..:Με δεδομένα αυτά, το σχέδιο σύμβασης αγοραπωλησίας του οικοπέδου έπρεπε, ως εξ επαχθούς αιτίας προμήθεια ακινήτου πράγματος από δήμο, να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Σε κάθε περίπτωση, το Κλιμάκιο ελέγχοντας, έστω και εκ των υστέρων, τη διαδικασία που προηγήθηκε της αγοράς του ακινήτου (πρβλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 6/2018, 294, 212, 198/2017) κρίνει ότι η έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης μετά την υπογραφή του συμβολαίου μεταβίβασης του ακινήτου καθιστά την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα μη θεωρητέα.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη ούτε κανονική και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Η Πράξη 83/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο του Δήμου Νέας Προποντίδας «ΑΝΟΡΥΞΗ ΥΔΡΕΥΤΙΚΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΩ ΛΕΙΨΥΔΡΙΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε σύννομη την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (Άρθρο 32 ν. 4412/2016), καθώς η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης λόγω της δραματικής έλλειψης νερού, συνιστώντας απρόβλεπτο και κατεπείγον γεγονός που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Το έργο, προϋπολογισμού 2.400.000,00 ευρώ, ανατέθηκε στην «ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΡΓΩΝ Α.Ε.» έναντι συμβατικού τιμήματος 2.112.000,00 ευρώ. Το Συνέδριο αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, με την επισήμανση ότι η συνολική προθεσμία κατασκευής του έργου πρέπει να οριστεί σε δώδεκα (12) μήνες.

Η Πράξη 148/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας τριών νέων σχεδίων συμφωνιών-πλαίσιο για την τετραετή προμήθεια υγρών καυσίμων στον Δήμο Ηρακλείου Κρήτης και στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου του Δήμου, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.684.400,00 ευρώ. Ενώ η αρχική ανάθεση είχε ελεγχθεί θετικά (Πράξη 114/2025) με ανάδοχο την εταιρεία «... Ο.Ε.», πριν την υπογραφή των συμφωνιών έλαβε χώρα συγχώνευση δι' απορροφήσεως, με την εταιρεία «...» να απορροφά την αρχική ανάδοχο. Τα νέα σχέδια συμφωνιών υποβλήθηκαν με αντισυμβαλλόμενη την απορροφήσασα εταιρεία. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον η διαδικασία ανάδειξης αναδόχου είχε ήδη θετική κρίση και η μεταβολή αφορά μόνο το πρόσωπο του αναδόχου λόγω καθολικής διαδοχής (άρθρο 18 του ν. 4601/2019), δεν κωλύεται η υπογραφή των τριών νέων σχεδίων συμφωνιών.

Καταβολή τακτικών αποδοχών:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εντέλλεται η καταβολή τακτικών αποδοχών στη φερόμενη ως δικαιούχο υπάλληλο του Νοσοκομείου για το μήνα Μάρτιο του έτους 2017, δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι δεν αφορά την καταβολή της πρώτης μισθοδοσίας (η οποία έχει ήδη καταβληθεί) μετά την τέταρτη παράταση των σχετικής αρχικής συμβάσης, η οποία και μόνο θα μπορούσε να ελεγχθεί, ως πρώτη μισθοδοσία μετά από πρόσληψη με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (πρβλ. Ελ.Συν. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 64/2017). Επομένως, το υποβληθέν ένταλμα πληρωμής δεν υπόκειται σε θεώρηση από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και συνακόλουθα, το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου του.ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.1/38/2017