Η Πράξη 271/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Καθαρισμοί, άρση προσχώσεων ρεμάτων...» της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, συνολικού τιμήματος 1.628.975,69 ευρώ. Το έργο ανατέθηκε μέσω διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη λόγω των θεομηνιών Daniel και Elias. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής κρίσης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου με αναγκαία στοιχεία. Ζητούνται ειδικότερες διευκρινίσεις σχετικά με την τεχνική αιτιολόγηση των βλαβών, την επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης (λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά προθεσμία εκτέλεσης των 32 μηνών) και την τεκμηρίωση ότι το έργο δεν καλύπτει πάγιες ανάγκες.

Η Πράξη 410/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κιλελέρ και αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας. Αντικείμενο της σύμβασης ήταν η ανάληψη αρμοδιότητας Αναθέτουσας Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας για το έργο «Αποκατάσταση οδικού δικτύου, υποδομών και δικτύων από τις καταστροφές του Daniel και Elias», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.850.000 ευρώ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν. 4700/2020, ο ειδικός προληπτικός έλεγχος νομιμότητας πρέπει να διενεργείται πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Καθώς η εν λόγω σύμβαση είχε ήδη συναφθεί (υπογραφεί) στις 14.6.2024, αποφασίστηκε ότι εισάγεται απαραδέκτως στο Κλιμάκιο για άσκηση ελέγχου νομιμότητας, λόγω έλλειψης ελεγκτικής αρμοδιότητας.

Η Πράξη 320/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Καθαρισμοί, άρση προσχώσεων ρεμάτων...» στην περιοχή Θεσσαλιώτιδας, το οποίο αφορά την αποκατάσταση βλαβών μετά τις θεομηνίες Daniel και Elias του Σεπτεμβρίου 2023. Η απόφαση βασίστηκε στο γεγονός ότι η αναθέτουσα αρχή (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας) προσέφυγε μη νομίμως στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση λόγω κατεπείγοντος. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθώς η διαδικασία ανάθεσης ξεκίνησε με ιδιαίτερα μεγάλη καθυστέρηση (δεκαέξι μήνες) από τα καιρικά φαινόμενα, ενώ η μεγάλη διάρκεια της σύμβασης (32 μήνες) υποδηλώνει κάλυψη πάγιων αναγκών πέραν της αντιμετώπισης του άμεσου επείγοντος.

Η Πράξη 67/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου, μετά τις θεομηνίες "Daniel" και "Elias"», προϋπολογισμού 146,5 εκατ. ευρώ. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι ο φάκελος δεν ήταν πλήρης, ζητώντας αναβολή της οριστικής κρίσης. Ζητήθηκαν στοιχεία για την τεκμηρίωση του προϋπολογισμού, τα παραδοτέα του Τεχνικού Συμβούλου, έγγραφα του ΟΣΕ, καθώς και η απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ επί της προδικαστικής προσφυγής που είχε ασκηθεί κατά της διαδικασίας ανάθεσης με διαπραγμάτευση.

Η Πράξη 260/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο καθαρισμών και επισκευής βλαβών στην κοίτη του Σπερχειού ποταμού και των συμβαλλόντων χειμάρρων, μετά τις θεομηνίες Daniel και Elias του Σεπτεμβρίου 2023. Το έργο, προϋπολογισμού 4.032.258,06 ευρώ, ανατέθηκε μέσω της εξαιρετικής διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (Άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016), λόγω κατεπείγουσας ανάγκης που οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα και αφορά την άμεση αντιπλημμυρική θωράκιση και την προστασία ζωής και περιουσίας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της εξαίρεσης και ότι η επιλογή της διαδικασίας ήταν δικαιολογημένη, καθώς υποβλήθηκαν προσφορές από επτά οικονομικούς φορείς, εξασφαλίζοντας ανταγωνισμό. Κατόπιν ελέγχου, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Η Πράξη 66/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης» μετά τις θεομηνίες "Daniel" και "Elias". Το έργο, προϋπολογισμού 140.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) ανατέθηκε μέσω διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, λόγω κατεπείγουσας ανάγκης. Το Κλιμάκιο, διαπιστώνοντας ελλείψεις στον φάκελο, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξης. Ζητάει την προσκόμιση 12 συγκεκριμένων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων Τεχνικών Δελτίων, εγγράφων του ΟΣΕ, της σύμφωνης γνώμης της Ε.Υ.Σ.Τ.Α., καθώς και διευκρινίσεων σχετικά με τον προϋπολογισμό και την τεκμηρίωση των βλαβών.

Η Πράξη 134/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων "Daniel" και "Elias"» σε επτά Δήμους. Το έργο, προϋπολογισμού 137.096.774,19 ευρώ, ανατέθηκε μέσω διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, βάσει του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία, καθώς οι καταστροφές κρίθηκαν απρόβλεπτες και η άμεση αποκατάσταση ήταν επιτακτική για την αποφυγή περαιτέρω κινδύνων και την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο χρόνος που μεσολάβησε δικαιολογήθηκε από την πολυπλοκότητα της καταγραφής και ιεράρχησης των βλαβών σε πάνω από 1.000 σημεία. Κατόπιν αυτού, το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με τον ανάδοχο, έναντι συμβατικού τιμήματος 130.379.032,25 ευρώ.

Η Πράξη 59/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Αποκατάσταση βλαβών που προκλήθηκαν από τις κακοκαιρίες "Daniel" και "Elias" στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας συντήρησης του ΥΠ.Υ.ΜΕ.», προϋπολογισμού 19.500.000,00 ευρώ. Η σύμβαση ανατέθηκε μέσω διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση λόγω κατεπείγουσας ανάγκης. Το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής κρίσης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου (σκέψη 14). Ζητούνται στοιχεία όπως το Τεχνικό Δελτίο Πράξης, αναλυτική τεκμηρίωση του προϋπολογισμού, το σύνολο των στοιχείων από τον Τεχνικό Σύμβουλο, διευκρινίσεις για τη μη υποδιαίρεση της εργολαβίας και νέο σχέδιο σύμβασης με διόρθωση της εγγύησης καλής εκτέλεσης στο 5% της εκτιμώμενης αξίας χωρίς ΦΠΑ.

Η Πράξη 384/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την τροποποίηση της από 7.2.2022 σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της εταιρείας «... Α.Ε.» για την παροχή της υπηρεσίας «Καθαρισμός Συλλεκτήρα Τ3 (Βουβουλίνα)». Ενώ η αρχική σύμβαση είχε ελεγχθεί θετικά (Πράξη 10/2022), ζητήθηκε και εγκρίθηκε νέα παράταση προθεσμίας (η τελευταία έως τις 6.10.2024) λόγω καθυστερήσεων από την αρδευτική περίοδο και τις συνέπειες των καταστροφικών καιρικών φαινομένων Daniel και Elias. Η τροποποιητική σύμβαση υπογράφηκε την 1.7.2024, αλλά υποβλήθηκε για έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις 5.9.2024. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον ο έλεγχος νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων είναι προληπτικός και διενεργείται πριν την υπογραφή ή εκτέλεση, στερείται πλέον χρονικής αρμοδιότητας. Κατά συνέπεια, η υποβολή της τροποποίησης κρίθηκε απαράδεκτη.

Η Πράξη 128/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την εκτέλεση του έργου «Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων "Daniel" και "Elias"» σε δήμους της Θεσσαλίας, με συμβατικό τίμημα 141.264.516,13 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016), λόγω του απρόβλεπτου χαρακτήρα των καταστροφών, του ενεργού κινδύνου από την καθυστέρηση και του κατεπείγοντος της αποκατάστασης, ιδίως ενόψει των ανελαστικών προθεσμιών χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Διαπιστώθηκε ότι το χρονικό διάστημα από τα φαινόμενα έως την ανάθεση ήταν το απολύτως αναγκαίο για την ολοκλήρωση των τεχνικών και διοικητικών ενεργειών και την εξασφάλιση χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με τον προσωρινό ανάδοχο.