ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/320/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 320/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Καθαρισμοί, άρση προσχώσεων ρεμάτων...» στην περιοχή Θεσσαλιώτιδας, το οποίο αφορά την αποκατάσταση βλαβών μετά τις θεομηνίες Daniel και Elias του Σεπτεμβρίου 2023. Η απόφαση βασίστηκε στο γεγονός ότι η αναθέτουσα αρχή (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας) προσέφυγε μη νομίμως στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση λόγω κατεπείγοντος. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθώς η διαδικασία ανάθεσης ξεκίνησε με ιδιαίτερα μεγάλη καθυστέρηση (δεκαέξι μήνες) από τα καιρικά φαινόμενα, ενώ η μεγάλη διάρκεια της σύμβασης (32 μήνες) υποδηλώνει κάλυψη πάγιων αναγκών πέραν της αντιμετώπισης του άμεσου επείγοντος.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/271/2025
Η Πράξη 271/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Καθαρισμοί, άρση προσχώσεων ρεμάτων...» της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, συνολικού τιμήματος 1.628.975,69 ευρώ. Το έργο ανατέθηκε μέσω διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη λόγω των θεομηνιών Daniel και Elias. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής κρίσης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου με αναγκαία στοιχεία. Ζητούνται ειδικότερες διευκρινίσεις σχετικά με την τεχνική αιτιολόγηση των βλαβών, την επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας ανάθεσης (λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά προθεσμία εκτέλεσης των 32 μηνών) και την τεκμηρίωση ότι το έργο δεν καλύπτει πάγιες ανάγκες.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/110/2025
Η Πράξη 110/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο διαδικασίας ανάθεσης του έργου «Επισκευή ζημιών...» στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (συμβατικής δαπάνης 2.012.903,23 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ), λόγω των κακοκαιριών "Daniel" και "Elias". Η αναθέτουσα αρχή χρησιμοποίησε την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ ν.4412/2016) λόγω κατεπείγουσας ανάγκης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις, καθώς τα φαινόμενα ήταν απρόβλεπτα και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε ήταν εύλογο. Λήφθηκαν υπόψη η αναστολή λειτουργίας του Ιδρύματος, η προτεραιότητα σε πρωτεύουσες εργασίες αποκατάστασης (άντληση υδάτων, καθαρισμοί) μέχρι τον Απρίλιο 2024, και η εξασφάλιση χρηματοδότησης μόλις τον Νοέμβριο 2024. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΑΕΠΠ/133/2019
Η προσφεύγουσα επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης 2623/2018 της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής, με την οποία ανακηρύχθηκε προσωρινός ανάδοχος του υποέργου «...» (συνολικού προϋπολογισμού 4.032.258,06 ευρώ πλέον ΦΠΑ) η εταιρεία «...» με ποσοστό έκπτωσης 72,86%. Υποστηρίζει ότι η προσφορά της προσωρινής αναδόχου είναι ασυνήθιστα χαμηλή, με μεγάλη απόκλιση από τον προϋπολογισμό και τις υπόλοιπες προσφορές (51,43%, 49%, κ.λπ.), απουσία αιτιολόγησης από την αναθέτουσα αρχή και ύπαρξη ζημιογόνων όρων (π.χ. τιμές υλικών ανέφικτες για την ολοκλήρωση του έργου). Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά κατασκευαστικές εργασίες αντιπλημμυρικού έργου, συμπεριλαμβανομένων εργασιών όπως φορτοεκφορτώσεις, εκσκαφές, λιθορριπές προστασίας κοίτης και πρανών, καθαρισμοί κοιτών ποταμών και τοποθέτηση συρματοπλεγμάτων.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/308/2025
Η Πράξη 308/2025 του Ε΄ Κλιμακίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο του Δήμου Κορινθίων "ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΚΟΡΙΝΘΟΥ". Η συμπληρωματική σύμβαση αξίας 146.304,87 ευρώ αποτελεί αύξηση 18,49% του αρχικού συμβατικού ανταλλάγματος. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι ο φάκελος δεν ήταν πλήρης, καθώς έλειπαν κρίσιμα έγγραφα όπως τα τεύχη δημοπράτησης, οι Ανακεφαλαιωτικοί Πίνακες Εργασιών (ΑΠΕ) και τα Πρωτόκολλα Κανονισμού Τιμών Μονάδας Νέων Εργασιών (ΠΚΤΜΝΕ). Ζητήθηκαν επίσης έγγραφες διευκρινίσεις για τη μεγάλη παράταση της προθεσμίας εκτέλεσης (που ξεπέρασε τους 32 μήνες) και βεβαίωση ότι οι εργασίες δεν έχουν εκτελεστεί. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξης και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/153/2025
Η Πράξη 153/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια «Εξειδικευμένου Επιστημονικού Εξοπλισμού για την παρακολούθηση μετεωρολογικών, πυρομετεωρολογικών, ακτινομετρικών και υδρολογικών παραμέτρων» από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Η συνολική συμβατική δαπάνη ανήλθε σε 4.530.201,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν υφίστανται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία. Κατά συνέπεια, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των δεκαέξι (16) σχεδίων συμβάσεων, με την επισήμανση ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής τιμής μπορεί να εφαρμοστεί μόνο εάν η διάρκεια των συμβάσεων υπερβεί τους δώδεκα (12) μήνες.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ...επιδιώκεται η ανάκληση της 992/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Μη νόμιμη προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, διότι δεν παρατίθενται συγκεκριμένα στοιχεία για την ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης μη συμβιβαζόμενης με τις προθεσμίες που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση. Αντιθέτως, προκύπτει ότι θα ήταν δυνατή η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, κατ` ελάχιστον, με την επισπευσμένη ανοικτή διαδικασία του άρθρου 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και με πρόβλεψη ελάχιστης προθεσμίας υποβολής προσφορών δεκαπέντε (15) ημερών. Ο ισχυρισμός ότι δημιουργήθηκαν δυσχέρειες λόγω της διάρκειας της πανδημίας covid-19 δεν αποδεικνύεται. Επισημαίνεται ότι η μεγάλη διάρκεια της σύμβασης (18 μήνες) δεν συνάδει με την ικανοποίηση κατεπείγουσας ανάγκης. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/318/2025
Η Πράξη 318/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ – ΑΡΣΗ ΠΡΟΣΧΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΘΕΟΜΗΝΙΕΣ DANIEL ΚΑΙ ELIAS», προϋπολογισμού 3.225.806,46 ευρώ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι νομίμως η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016), λόγω κατεπείγουσας ανάγκης που οφείλεται στα απρόβλεπτα γεγονότα των θεομηνιών του Σεπτεμβρίου 2023. Διαπιστώθηκε ότι το αντικείμενο του έργου είναι αναγκαίο για την αντιπλημμυρική θωράκιση της περιοχής. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με τον ανάδοχο «.... Α.Τ.Ε.», με την επισήμανση να αναγραφεί ορθά η ανάλυση του συμβατικού ποσού στη σελίδα 3 του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/130/2025
Η Πράξη 130/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του έργου «Αποκατάσταση βλαβών που προκλήθηκαν από τις κακοκαιρίες "Daniel" και "Elias" στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας συντήρησης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών». Το έργο, συνολικού συμβατικού τιμήματος 15.254.032,26 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., ανατέθηκε μέσω της εξαιρετικής διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, λόγω της κατεπείγουσας ανάγκης που προέκυψε από τα απρόβλεπτα έντονα καιρικά φαινόμενα. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016, καθώς ο σκοπός του έργου περιορίζεται αποκλειστικά στην άμεση αποκατάσταση των βλαβών για την διασφάλιση της ζωής και της περιουσίας των πολιτών. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/132/2025
Η Πράξη 132/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας, σε εντοπισμένα τμήματα της γραμμής, μετά τις θεομηνίες "Daniel" και "Elias"». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι νομίμως η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 και άρθρο 25 του ν. 5049/2023). Διαπιστώθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του απρόβλεπτου γεγονότος (θεομηνίες Σεπτεμβρίου 2023) και της κατεπείγουσας ανάγκης για άμεση αποκατάσταση των βλαβών, ώστε να αρθεί ο κίνδυνος και να ολοκληρωθούν οι εργασίες εντός του δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης ύψους 44.593.500,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) με την ανάδοχο εταιρεία ("… Α.Ε.").
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/260/2025
Η Πράξη 260/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο καθαρισμών και επισκευής βλαβών στην κοίτη του Σπερχειού ποταμού και των συμβαλλόντων χειμάρρων, μετά τις θεομηνίες Daniel και Elias του Σεπτεμβρίου 2023. Το έργο, προϋπολογισμού 4.032.258,06 ευρώ, ανατέθηκε μέσω της εξαιρετικής διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (Άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016), λόγω κατεπείγουσας ανάγκης που οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα και αφορά την άμεση αντιπλημμυρική θωράκιση και την προστασία ζωής και περιουσίας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της εξαίρεσης και ότι η επιλογή της διαδικασίας ήταν δικαιολογημένη, καθώς υποβλήθηκαν προσφορές από επτά οικονομικούς φορείς, εξασφαλίζοντας ανταγωνισμό. Κατόπιν ελέγχου, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.