Η Πράξη 158/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εξέταση της νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Ενεργειακής Κοινότητας και του Δήμου Κοζάνης για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 7MW. Η αρχική σύμβαση, η οποία υπεγράφη στις 30.7.2024, είχε προϋπολογισμό 5.040.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και, παρά το ύψος της δαπάνης, δεν υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον η αρχική σύμβαση υπαγόταν στον έλεγχο αλλά δεν διήλθε από αυτόν, η υποβολή της κατοπινής τροποποίησης για έλεγχο νομιμότητας είναι απαράδεκτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 324 του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 214/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου, που διενεργήθηκε από το Δίκτυο Ελληνικών Πόλεων Για Την Ανάπτυξη (ΔΕΠΑΝ), για την προμήθεια «Σύστημα Ελέγχου Διαρροών & Εξοικονόμησης Ενέργειας Δικτύων Ύδρευσης Δήμου Αγράφων» (προϋπολογισμού 2.993.404,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής Πράξης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών. Ζητούνται στοιχεία όπως η δανειακή σύμβαση μεταξύ του Δήμου Αγράφων και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, το Τεχνικό Δελτίο της Πράξης, στοιχεία για τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού, καθώς και η απόφαση και τα αποδεικτικά δημοσίευσης της παράτασης της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών.

Η Πράξη 80/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. Πρέβεζας και της Δ.Ε.Π.Α.Ν. (Δίκτυο Ελληνικών Πόλεων για την Ανάπτυξη), συνολικής δαπάνης 6.843.028,26 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), σχετικά με την υλοποίηση της Πράξης «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η σύμβαση απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν. 4700/2020, ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι προληπτικός και πρέπει να διενεργείται πριν τη σύναψη της σύμβασης. Καθώς η εν λόγω σύμβαση είχε ήδη υπογραφεί στις 19.12.2023, κρίθηκε ότι δεν μπορεί πλέον να ασκηθεί ο προβλεπόμενος έλεγχος νομιμότητας.

Η Πράξη 41/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει απαράδεκτη την εισαγωγή του σχεδίου Συμπληρώματος Νο3 της σύμβασης ΔΕΑ 419114_2021 μεταξύ ΑΔΜΗΕ Α.Ε. και του οικονομικού φορέα «Metlen Energy & Metals A.E.». Η αρχική σύμβαση, που αφορούσε την υλοποίηση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής με προϋπολογισμό 46.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), υπερέβαινε το τότε ισχύον όριο του 1.000.000 ευρώ για υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά δεν υποβλήθηκε σε αυτόν. Δεδομένου ότι η αρχική σύμβαση δεν διήλθε από τον προληπτικό έλεγχο, το Κλιμάκιο αποφασίζει ότι και η τροποποιητική αυτή σύμβαση (Συμπλήρωμα Νο3) δεν μπορεί νομίμως να ελεγχθεί, καθόσον δεν προβλέπεται από τη ρύθμιση του άρθρου 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020.

Η Απόφαση 1234/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τις προσφυγές των εταιρειών «…ΙΚΕ» και «Δίκτυο Πόλεων ΔΕΠΑΝ» κατά της Πράξης 20/2025 της Επιτρόπου στην Π.Ε. Λέσβου, η οποία εμπόδισε την υπογραφή εκτελεστικής σύμβασης για το έργο «Διαμόρφωση υποδομών και προμήθεια εξοπλισμού για το ΄΄Υπαίθριο Κέντρο Χιακής Ιστορίας΄΄» (€582.750,20 άνευ ΦΠΑ). Η Επίτροπος είχε κρίνει ότι η υποκείμενη προγραμματική σύμβαση, λόγω του συνολικού της προϋπολογισμού (€2.350.056,33 με ΦΠΑ), υπαγόταν στην αρμοδιότητα Κλιμακίου και ήταν άκυρη. Το Τμήμα έκρινε, παρεμπιπτόντως, ότι η προγραμματική σύμβαση δεν είχε αμιγώς οικονομικό αντικείμενο, αλλά αφορούσε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων, συνιστώντας νόμιμη οριζόντια συνεργασία μεταξύ αναθετουσών αρχών. Συνεπώς, δέχθηκε τις προσφυγές, ανακάλεσε την Πράξη της Επιτρόπου και αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της εκτελεστικής σύμβασης.

Η απόφαση 411/2024 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος ελέγχου διαρροών σε δίκτυα νερού του Δήμου Γορτυνίας (Δ.Ε. Δημητσάνας, Τροπαίων, Βυτίνας και Λαγκαδιών), με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 4.536.360,48 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο συνήλθε στις 25 Νοεμβρίου 2024 και, βασιζόμενο στις διατάξεις του άρθρου 324 του ν. 4700/2020, έκρινε ότι η σύμβαση, καθώς συγχρηματοδοτείται από ενωσιακούς πόρους (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) και η δαπάνη δεν υπερβαίνει τα 5.000.000 ευρώ, δεν υπόκειται σε υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο. Επομένως, η υποβολή του σχεδίου σύμβασης ήταν απαραδέκτη, και η απόφαση δηλώνει την απαράδεκτη υποβολή για έλεγχο.

Η Πράξη 283/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής, του Δήμου Αθηναίων και του Δήμου Πειραιά, για την υλοποίηση της προμήθειας «Κατασκευή πρότυπων μη σηματοδοτούμενων διαβάσεων». Η προμήθεια, συνολικού προϋπολογισμού 6.999.378,40 ευρώ, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το Κλιμάκιο έκρινε απαράδεκτη την εισαγωγή του σχεδίου, καθώς ήταν κατά χρόνο αναρμόδιο να τον ελέγξει. Η προγραμματική σύμβαση έπρεπε να προηγηθεί της εκτελεστικής σύμβασης προμήθειας, η οποία είχε ήδη συναφθεί (21.10.2024) και είχε ήδη υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο με την 274/2023 Πράξη. Ως εκ τούτου, το απώτατο χρονικό σημείο ελέγχου είχε παρέλθει.

Η Πράξη 393/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου «τροποποίησης» της σύμβασης του Δήμου Φιλοθέης-Ψυχικού για τις υπηρεσίες φύλαξης κτιρίων, η οποία έληξε στις 30.3.2024 μετά την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι μεταγενέστερες αναθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της υποβληθείσας για έλεγχο παράτασης έως τις 15.12.2024, δεν αποτελούν επιτρεπτή τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, αλλά νέα αυτοτελή ανάθεση υπηρεσιών, καθότι η τροποποίηση μπορεί να λάβει χώρα μόνο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της κύριας σύμβασης. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της εν λόγω ανάθεσης (€221.774,20 πλέον ΦΠΑ) υπολείπεται του κατώτατου ορίου των €300.000 (χωρίς ΦΠΑ) που απαιτείται για τον υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο (άρθρο 324 του ν. 4700/2020). Κατά συνέπεια, το σχέδιο σύμβασης κρίνεται απαράδεκτο προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου.

Η απόφαση (Πράξη 216/2025) του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Σύνδεση κόμβου Μουρνιών του Β.Ο.Α.Κ. με την πόλη των Χανίων», ανατεθέντος από τον Ο.Α.Κ. Α.Ε. Η αρχική σύμβαση είχε συμβατικό τίμημα 2.762.525,22 ευρώ (χωρίς αναθεώρηση και Φ.Π.Α.). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι η συνολική αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης, αθροιζόμενη από την 1η (€277.617,91) και την 2η (€110.921,70) συμπληρωματική σύμβαση, ανέρχεται σε 14,06% επί της αρχικής αξίας, χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση. Καθώς το ποσοστό αυτό υπολείπεται του ορίου 15% που προβλέπεται στο άρθρο 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, η τροποποίηση κρίνεται ως ήσσονος σημασίας («de minimis»). Συνεπώς, η σύμβαση εξαιρείται από τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, και ως εκ τούτου, η εισαγωγή της ενώπιον του Κλιμακίου κρίνεται απαράδεκτη βάσει του άρθρου 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 410/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κιλελέρ και αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας. Αντικείμενο της σύμβασης ήταν η ανάληψη αρμοδιότητας Αναθέτουσας Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας για το έργο «Αποκατάσταση οδικού δικτύου, υποδομών και δικτύων από τις καταστροφές του Daniel και Elias», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.850.000 ευρώ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν. 4700/2020, ο ειδικός προληπτικός έλεγχος νομιμότητας πρέπει να διενεργείται πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Καθώς η εν λόγω σύμβαση είχε ήδη συναφθεί (υπογραφεί) στις 14.6.2024, αποφασίστηκε ότι εισάγεται απαραδέκτως στο Κλιμάκιο για άσκηση ελέγχου νομιμότητας, λόγω έλλειψης ελεγκτικής αρμοδιότητας.