Η Πράξη 239/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των οκτώ σχεδίων συμβάσεων για την «Προμήθεια συστημάτων χρωματογραφίας» για το Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ), συνολικής εκτιμώμενης αξίας 3.538.000,00€ πλέον ΦΠΑ. Η προμήθεια, που υποδιαιρέθηκε σε 14 Είδη (τα οποία περιελάμβαναν και παροχή πενταετούς διάρκειας εγγύησης), προκηρύχθηκε μέσω ηλεκτρονικού, ανοικτού, διεθνούς διαγωνισμού, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα προσφορά αποκλειστικά βάσει τιμής. Μετά την αξιολόγηση των προσφορών και των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η προμήθεια κατακυρώθηκε σε οκτώ διαφορετικούς οικονομικούς φορείς, ενώ ο διαγωνισμός ματαιώθηκε για το είδος 13. Το Κλιμάκιο, διενεργώντας έλεγχο νομιμότητας, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στη διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία και αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των οκτώ σχεδίων συμβάσεων.

Η Πράξη 235/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για τις «Οριστικές μελέτες έργων συλλογής και μεταφοράς ακαθάρτων» στους Δήμους Σαρωνικού και Κρωπίας. Η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται σε 3.177.972,43 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο εξέτασε τη νομιμότητα του ελέγχου βάσει του άρθρου 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020. Δεδομένου ότι η σύμβαση συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (χωρίς ΦΠΑ) υπολείπεται του κατώτατου ορίου των 5.000.000,00 ευρώ που ορίζεται για τον προσυμβατικό έλεγχο συγχρηματοδοτούμενων συμβάσεων, το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως προς έλεγχο νομιμότητας ενώπιόν του.

Η Πράξη 112/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ». Η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 26.9.2023 έναντι τιμήματος 8.053.805,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 990.173,04 ευρώ, εισάγεται απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η τροποποίηση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς η επαύξηση (12,29% της αρχικής αξίας) υπολείπεται του κατώτατου ορίου του 15% και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης.

Η Πράξη 012/2024 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποιητικής σύμβασης του έργου «Κάθετος Άξονας Εγνατίας οδού Αρδάνιο – Ορμένιο: Εργασίες ολοκλήρωσης παράκαμψης Προβατώνα», της εταιρείας «Εγνατία οδός Α.Ε.». Η τροποποιητική σύμβαση, δαπάνης 1.011.111,20 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), αφορούσε το κόστος χρηματικής εισφοράς παράδοσης προϊόντων ΑΕΚΚ σε μονάδα ανακύκλωσης. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο της σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή η αξία της τροποποίησης είναι κατώτερη των σωρευτικών ορίων του άρθρου 5 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, και επομένως εξαιρείται από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η κύρια σύμβαση είχε ήδη ελεγχθεί.

Η Πράξη 211/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΙΟΥ», προϋπολογισμού 1.390.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο φάκελος εισάγεται απαραδέκτως προς εκ νέου έλεγχο, επειδή προηγήθηκε η 4/2024 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου Π.Ε. Καρδίτσας. Με την προηγούμενη πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, καθώς η υποκείμενη Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ Δ.Ε.Υ.Α. Σοφάδων και Δ.Ε.Π.ΑΝ. (συνολικού προϋπολογισμού άνω των 5.357.000 ευρώ) ουδέποτε υποβλήθηκε σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθιστώντας την άκυρη. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι, λόγω του οριστικού χαρακτήρα της εκδοθείσας Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου, δεν μπορεί να θεμελιωθεί αρμοδιότητα για νέο έλεγχο, καθώς η διαδικασία προβλέπει την άσκηση προσφυγής ανάκλησης στο αρμόδιο Τμήμα για την ανατροπή της κρίσης.

Η Πράξη 117/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της συμφωνίας-πλαίσιο 336/2020 για τη λειτουργία της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Νερού Θεσσαλονίκης (ΕΕΝΘ) από την ΕΥΑΘ ΑΕ, αξίας 4.477.572,00 ευρώ. Η τροποποίηση βασίστηκε στην ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της λειτουργίας για επιπλέον είκοσι (20) μήνες. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 και του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, οι τροποποιήσεις που ερείδονται σε σαφή, ακριβή και ρητή ρήτρα αναθεώρησης ή προαίρεσης, και δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση της, δεν είναι ουσιώδεις. Δεδομένου ότι η νομιμότητα του δικαιώματος προαίρεσης είχε κριθεί οριστικώς κατά τον έλεγχο της αρχικής συμφωνίας (Πράξη 455/2020), το σχέδιο τροποποίησης εισάγεται απαραδέκτως προς έλεγχο νομιμότητας ενώπιόν του.

Η απόφαση (Πράξη 191/2024) του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Μείζονος Βόλου, «Κατασκευή δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων στους οικισμούς Μαράθος, Κριθάρια και Αγ. Γεώργιος Δ. Βόλου». Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 4.660.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., και συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως για έλεγχο, διότι, βάσει του άρθρου 324 του ν.4700/2020, οι συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις υποβάλλονται υποχρεωτικά στον έλεγχο του Κλιμακίου μόνο εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη υπερβαίνει τα 5.000.000,00 ευρώ, όριο το οποίο δεν επιτυγχάνεται στην κρινόμενη υπόθεση.

Η Πράξη 179/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο του Δήμου Λευκάδας, με τίτλο «Επέκταση δικτύων αποχέτευσης Δ.Ε Λευκάδας, Νυδρίου και Βασιλικής». Το έργο, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.491.436,62 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συγχρηματοδοτείται από ενωσιακούς πόρους (ΕΣΠΑ 2014-2020 και Ταμείο Συνοχής). Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του. Σύμφωνα με το άρθρο 324 του ν.4700/2020, ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας από Κλιμάκιο για συγχρηματοδοτούμενα έργα ΟΤΑ απαιτεί ο προϋπολογισμός, μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, να υπερβαίνει το όριο των 5.000.000 ευρώ, όριο το οποίο το συγκεκριμένο έργο δεν ξεπερνά.

Η Πράξη 74/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της από 3.8.2021 σύμβασης, μεταξύ του «ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ» και αναδόχου, για την παροχή υπηρεσιών διασυνδέσεων, τηλεφωνίας και προμήθεια δικτυακού εξοπλισμού, αυξάνοντας τη δαπάνη κατά 353.831,65 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση αυτή βασίζεται σε ρητό και σαφή όρο αναθεώρησης (ρήτρα αναθεώρησης) της αρχικής σύμβασης, ο οποίος είχε ήδη κριθεί νόμιμος με την 269/2021 Πράξη. Δεδομένου ότι η ενεργοποίηση της ρήτρας συνιστά απλώς εκτέλεση όρου της αρχικής σύμβασης και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της, η τροποποίηση θεωρείται μη ουσιώδης και εξαιρείται από τον υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Επομένως, το σχέδιο τροποποίησης εισάγεται απαραδέκτως προς έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016 και του άρθρου 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 118/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Νοτίου Πηλίου και Ανώνυμης Εταιρείας για την υλοποίηση έξι διαφορετικών Πράξεων βελτίωσης αγροτικής οδοποιίας σε δημοτικές ενότητες του Δήμου. Η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης ανέρχεται σε 3.000.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.. Οι συγκεκριμένες Πράξεις πρόκειται να χρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η σύμβαση απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο, διότι αφορά αποκλειστικά τη μεταβίβαση αρμοδιότητας υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενων έργων. Σύμφωνα με τον νόμο, τέτοιες συμβάσεις υπάγονται σε έλεγχο από Κλιμάκιο μόνο αν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., υπερβαίνει το ποσό των 5.000.000 ευρώ, όριο το οποίο δεν καλύπτεται στην προκειμένη περίπτωση.