Μη νόμιμη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης για την προμήθεια υλικών από νοσοκομείο, καθόσον, ανεξαρτήτως της ελλείψεως αρμοδιότητας του αποφασίσαντος τη διενέργεια της διαπραγματεύσεως οργάνου, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζουν τα άρθρα 25 παρ.1 περ.γ'του π.δ/τος 60/2007 και 2 παρ.13 περ. V του ν.2286/1995 για τη προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, δεδομένου ότι δεν συνέτρεξε κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, αφού δεν προκύπτει ότι υφίσταται κάποιο εξωγενές, έκτακτο και ασυνήθιστο γεγονός, που αντικειμενικά δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, σύμφωνα με τους κανόνες της αν-θρώπινης εμπειρίας και λογικής κατά τον προγραμματισμό της σχετικής προμήθειας από την αναθέτουσα αρχή, το οποίο θα μπορούσε να δικαιολογήσει την προσφυγή στην ως άνω έκτακτη διαδικασία αναθέσεως.

Συμπληρωματικές εργασίες αποκατάστασης οδογέφυρας...Με δεδομένα αυτά, αμφότερες οι συμπληρωματικές εργασίες αποκατάστασης της οδογέφυρας του Κεντρικού Λιμένα .... και αντικατάστασης των προγραμματιζόμενων λογικών ελεγκτών (PLC) της Σήραγγας ... είναι απαραίτητες για την τελειοποίηση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και δεν υπερβαίνουν, σε ποσοστό, το 50% της αξίας της. Περαιτέρω, συντρέχει εν προκειμένω το στοιχείο του απροβλέπτου, διότι, για τις μεν εργασίες στην οδογέφυρα, η εσωτερική φθορά και διάβρωση του οπλισμού, που προκάλεσε την αποκόλληση τμημάτων του σκυροδέματος και κατέστησε κατεπείγουσα, λόγω επικινδυνότητας για τους χρήστες του λιμένα, την ανάγκη επισκευής του, δεν μπορούσε να προβλεφθεί κατά το στάδιο της μελέτης, καθώς δεν ήταν ορατή, για τις δε εργασίες αντικατάστασης των PLC αυτές συνέχονται, όπως προκύπτει από τις εκθέσεις της αναδόχου, με έντονα καιρικά φαινόμενα και με πτώσεις της τάσης του ηλεκτρικού δικτύου, που συνέβησαν απροειδοποίητα μετά την ανάθεση του έργου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχουν νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του, υποβληθέντος προς έλεγχο, σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, που ανέκυψαν κατά το στάδιο της εκτέλεσης του έργου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την αίτηση ανάκλησης. Ειδικότερα, τα αναφερόμενα στην ως άνω αιτιολογική έκθεση του 3ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών προβλήματα στατικότητας στον φέροντα οργανισμό του κτιρίου, στο οποίο στεγάζεται το Κινηματοθέατρο, στα οποία οφείλεται η ανάγκη εκτέλεσης των ανωτέρω εργασιών, διαπιστώθηκαν μετά την καθαίρεση των επιχρισμάτων ή μετά την αποξήλωση των γυψοσανίδων και των  δαπέδων του εν λόγω κτιρίου και δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί η ύπαρξή τους κατά το στάδιο εκπόνησης της αρχικής μελέτης του έργου με την επίδειξη της επιμέλειας του μέσου συνετού μελετητή (πρβλ Ε.Σ. Tμ. Μειζ. – Επταμ. Σύνθ. 394/2013, VI Τμ. 4606/2014, 797/2012).  Και τούτο, διότι η μελέτη αυτή, η οποία εγκρίθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του αιτούντος, ήταν κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, δεδομένου ότι α) το κτίριο, στο οποίο στεγάζεται το Κινηματοθέατρο, ήταν εσωτερικά και λόγω της λειτουργίας του, ως χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων, επενδεδυμένο με γυψοσανίδες στους τοίχους και στις οροφές, έφερε επιχρίσματα, λοιπά διακοσμητικά στοιχεία και δάπεδα, και, ως εκ τούτου, δεν ήταν εμφανής η ύπαρξη διαβρώσεων και βλαβών στις υποκείμενες τοιχοποιίες, β) το Κινηματοθέατρο κατά την εκπόνηση της εν λόγω αρχικής μελέτης του έργου τελούσε σε αδιάκοπη λειτουργία, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή, κατά το χρόνο αυτό, η καθαίρεση των πλακιδίων και η αποξήλωση των ως άνω διακοσμητικών στοιχείων αυτού και η πραγματοποίηση, συνεπώς, εκτεταμένης διευρεύνησης της κατάστασης της εσωτερικής τοιχοποίας και του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, γ) η φύση και το αντικείμενο του αρχικού έργου, που έγκειται στην ανακατασκευή του εσωτερικού χώρου του Κινηματοθεάτρου, με σύγχρονα υλικά και εξοπλισμό, δεν δημιούργησαν, όπως ευλόγως υποστηρίζεται, ανάγκη ειδικού εκτεταμένου ελέγχου της στατικότητας ολόκληρου του κτιρίου και, τέλος, δ) οι διαπιστωθείσες βλάβες οφείλονται σε κρυφές διαρροές σωληνώσεων των υπερκείμενων ορόφων, οι οποίες είχαν εμποτίσει σε μεγάλο μήκος και πλάτος τον φέροντα οργανισμό στο επίπεδο του ισογείου κινηματοθεάτρου και οι οποίες, όπως αναφέρθηκε, δεν ήταν εμφανείς, με αποτέλεσμα την πρόκληση εκτεταμένων ζημιών στους οπλισμούς και στα σκυροδέματα του κτιρίου. Συνεπώς, συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι η ανάγκη εκτέλεσης των συμπεριλαμβανομένων σε αυτήν εργασιών, οι οποίες επιφέρουν αύξηση δαπάνης της αρχικής σύμβασης σε ποσοστό 15,48%, οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι σε πραγματικά γεγονότα, τα οποία δεν μπορούσαν, ενόψει των ως άνω περιστάσεων, να προβλεφθούν κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης, παρότι αυτή υπήρξε κατά τον δυνατόν πλήρης και ακριβής..Ανακαλεί την 342/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​

Τροποποίηση σύμβασης του έργου «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΑΘΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ … ΠΕ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΡΗΤΗΣ»(...)Ο έλεγχος των προϋποθέσεων για τη νόμιμη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης πρέπει να διενεργηθεί βάσει του άρθρου 156 του ν. 4412/2016, όπως όμως το τελευταίο ισχύει μετά από την από 1.9.2021 αντικατάσταση της παρ. 1 αυτού με το άρθρο 75 του ν. 4782/2021 (...) Εξάλλου, στο 6937/5.12.2023 έγγραφο της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της προσφεύγουσας Α.Α. βεβαιώνεται ότι «το πρόβλημα προέκυψε μετά την δημοπράτηση του έργου και κατά την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών (…)» και ότι «δεδομένων των χαρακτηριστικών του έργου, για το οποίο δεν απαιτούνται βαθιές εκσκαφές και θεμελιώσεις, παρά μόνο η κατασκευή τοιχίου αντιστήριξης με επιφανειακή θεμελίωση, δεν απαιτούνταν η εκπόνηση εξειδικευμένων γεωλογικών μελετών, καθώς δεν αναμενόταν η εκδήλωση έντονων γεωλογικών φαινομένων/προβλημάτων, ούτε υπήρχε ένδειξη ανάλογων προβλημάτων ώστε να ληφθεί τέτοια ειδική πρόνοια προ της προκήρυξης του αρχικού έργου». Επίσης, ούτε στην από Ιούλιο 2022 έρευνα του γεωλόγου – γεωφυσικού μηχανικού … γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες προγενέστερες έρευνες, από τις οποίες ο κίνδυνος κατολισθητικών φαινομένων στην επίμαχη περιοχή θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί, κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. 

Αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Με την ελεγχόμενη Σ.Σ., όπως βασίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, συντελείται επέκταση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, με την ανάθεση εκτέλεσης εργασιών, οι οποίες είτε πρόκειται να εκτελεστούν σε επιπλέον οδούς από τις αρχικά προσδιορισθείσες, είτε αφορούν σε αποκατάσταση βλαβών που υπερβαίνουν τη συμβατική δαπάνη του έργου, η οποία επιφέρει επαύξηση του συμβατικού τιμήματος κατά ποσοστό 49,17%. Υπό τις συνθήκες αυτές, ανεξάρτητα αν θα επηρέαζε το αποτέλεσμα της διαδικασίας ανάθεσης της αρχικής σύμβασης προσελκύοντας το ενδιαφέρον και άλλων οικονομικών φορέων, σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση στον αρχικό ανάδοχο πρόσθετων εργασιών, οι οποίες, είτε σε ποσότητα είτε σε είδος, δεν είχαν αρχικώς προβλεφθεί και οι οποίες επιφέρουν επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης κατά ποσοστό 49,17%, συνιστά τροποποίηση που επεκτείνει σημαντικά το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης (βλ. ΔΕΕ, προηγουμένως ΔΕΚ, απόφ., της 29.4.2010 C-160/08 σκ. 99, της 19.6.2008 C-454/06 σκ. 36), και, ως εκ τούτου, ουσιώδη τροποποίηση, για την οποία απαιτείται νέα διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης. Περαιτέρω, η προσφεύγουσα Α.Α., με την με την 1605/7.12.2020 πράξη της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε η ως άνω τροποποίηση, δεν τεκμηριώνει ότι συντρέχει περίπτωση επιτρεπτής, κατ’ άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016, ανάθεσης εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Ειδικότερα, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει η επέλευση απρόβλεπτων περιστάσεων μετά την ανάθεση της αρχικής σύμβασης, ενώ δεν στοιχειοθετούν, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, απρόβλεπτες περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης Σ.Σ. η αόριστη επίκληση ατυχημάτων και έντονων καιρικών φαινομένων, χωρίς αυτά να προσδιορίζονται χρονικά και τοπικά και να προκύπτουν από σχετικά δελτία συμβάντων ή καταγραφής ζημιών και χωρίς να συσχετίζονται με συγκεκριμένες επιπτώσεις-βλάβες που εξαιτίας αυτών επήλθε επαύξηση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης. Συναφώς, πέραν της αοριστίας του ισχυρισμού περί ζημιών στο δίκτυο εξαιτίας έντονων καιρικών φαινομένων, ο ισχυρισμός αυτός, κατά το μέρος που γίνεται επίκληση ζημιών στο δίκτυο εξαιτίας της κακοκαιρίας που έλαβε χώρα από 15 έως 17.2.2021, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός, δεδομένου ότι αφορά σε γεγονότα μεταγενέστερα της έγκρισης, με τη 1605/7.12.2020 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., του 3ου Α.Π.Ε. και της ελεγχόμενης Σ.Σ.. Επίσης, οι επικαλούμενες συμπληρωματικές εργασίες για την τοποθέτηση των 25 ηλεκτρικών φορτιστών, πέραν του ότι δεν προκύπτει ότι παρουσιάζουν την απαιτούμενη αναγκαία συνάφεια με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, δεν συμπεριλαμβάνονται στο αντικείμενό της, όπως αυτό καθορίζεται στον εγκριθέντα 3ο Α.Π.Ε. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν συντρέχει εν προκειμένω η σωρευτικά απαιτούμενη, με το άρθρο 156 παρ. 1 του ν. 4412/2016, προϋπόθεση της ανάγκης εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων που να δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης Σ.Σ. χωρίς νέα διαδικασία σύναψης σύμβασης. Τα αυτά κρίνοντας και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη ορθώς εφάρμοσε τις ως άνω διατάξεις, τα δε αντίθετα προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.

Επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων:..Με δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι τα προβαλλόμενα ως απρόβλεπτα γεγονότα, ήτοι η αποσάρθρωση - ενανθράκωση της επικάλυψης του οπλισμού, δεν προέκυψαν αιφνιδίως αλλά υπήρχαν κατά το χρόνο κατάρτισης της αρχικής μελέτης και ο Δήμος … δεν απέδειξε   ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν αντικειμενικά σύμφωνα με τους κανόνες  της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής. Ειδικότερα δεν αποδεικνύεται ότι έγιναν οι αναγκαίες μετρήσεις κατά την αρχική μελέτη για τη διάγνωση του προβλήματος σε όλη την έκτασή του, ούτε γίνεται επίκληση ύπαρξης τεχνικών - κατασκευαστικών ιδιαιτεροτήτων που θα δικαιολογούσαν αφανείς φθορές στον οπλισμό  του κτιρίου. Αντιθέτως η πρόβλεψη στην αρχική μελέτη επισκευής   του οπλισμού σε βάθος μόνο έως 2,5 εκ και η ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση των ποσοτήτων εργασιών που προέκυψε για την αντιμετώπιση του προβλήματος,  από 154 m2 στην αρχική μελέτη σε 1042,29 με τον 1ο Α.Π.Ε., καταδεικνύουν ότι υπήρξε αστοχία αυτής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, διαπιστώνεται καταρχάς ότι η οικεία αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 3ο Α.Π.Ε. του έργου περιορίζεται στην παραδοχή ότι «δεν ήταν σε γνώση της Τεχνικής Υπηρεσίας και του Αναδόχου εξ αρχής» τα εκτεταμένα προβλήματα διάβρωσης και οξείδωσης του οπλισμού, ενανθράκωσης του σκυροδέματος, κατασκευαστικές αστοχίες κ.α., αποκαλύφθηκαν δε μετά από τις αποξηλώσεις των επενδύσεων του χώρου. Δεν παρατίθενται όμως τα αιφνίδια εκείνα πραγματικά γεγονότα που εμφιλοχώρησαν μετά τη σύνταξη των οικείων μελετών, ένεκα των οποίων κατέστη αναγκαία η εκτέλεση των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών για την επίλυση των όποιων προβλημάτων στατικής επάρκειας του κτηρίου, αφού η αποξήλωση επενδύσεων κατά την ανακατασκευή κτηρίων δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση κατά την έννοια του νόμου. Αντίθετα, συνεκτιμώντας το μεν ότι  η οικεία αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 3ο Α.Π.Ε. ουδεμία αιτιολογία διαλαμβάνει ως προς τη δυνατότητα ή μη πρόβλεψης, σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής, των προβλημάτων που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή περί στατικής επάρκειας του κτηρίου πριν από τη δημοπράτηση του έργου, το δε ότι κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας τα όποια προβλήματα στατικής επάρκειας του κτηρίου, τα οποία μάλιστα φέρεται ότι ανέκυψαν μετά την εκπνοή της αρχικής προθεσμίας περαίωσης της αρχικής σύμβασης, συναρτώνται με το χρόνο ανέγερσης του κτίσματος (δεκαετία του 1960) αλλά και τις μεταγενέστερες επεμβάσεις, που έχει υποστεί το κτήριο στο παρελθόν, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η αποκάλυψη προβλημάτων διάβρωσης και οξείδωσης του οπλισμού και ενανθράκωσης του σκυροδέματος μετά την αποξήλωση των επενδύσεων ανάγεται σε προφανή σφάλματα και ελλείψεις της αρχικής μελέτης. Άλλωστε, ενισχύεται η παραδοχή αυτή εκ του ότι για τη νέα μεταλλική κατασκευή του εξώστη δεν προκύπτει με σαφήνεια ότι είχε εκπονηθεί από την αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου στατική μελέτη πριν από τη δημοπράτηση του έργου (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 123/2019, 1889/2016). Συνεπώς, δεν αιτιολογείται ότι, μολονότι η μελέτη, με βάση την οποία προσδιορίστηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου, υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις, που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, και ως εκ τούτου κρίνεται ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση των ανωτέρω συμπληρωματικών εργασιών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/975/2019

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ.(...)Το Δικαστήριο διαπιστώνει ωστόσο ότι δεν τεκμηριώνεται η  αναγκαιότητα εκτέλεσης ι) των εργασιών που αφορούν στην αποκατάσταση τμήματος των πυλώνων φωτισμού του σταδίου (ποσού 4.126,60 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), οι οποίες είχαν προβλεφθεί στην αρχική σύμβαση, ούτε άλλωστε συσχετίζονται με συγκεκριμένες περιστάσεις που εξαιτίας αυτών επήλθε επαύξηση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, καθώς και ιι) των εργασιών περίφραξης περιμετρικά των πυλώνων για λόγους ασφάλειας (ποσού 4.118,64 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), πολλώ δε μάλλον που για τις εργασίες αυτές, κατά τα  οριζόμενα στην ειδική συγγραφή υποχρεώσεων (βλ. άρθρα 6.10,  12.1., 12.3.1. εδ. δ.  και 12.4.) δεν οφείλεται ιδιαίτερη αποζημίωση στον ανάδοχο. Ομοίως, ελλείπει η τεκμηρίωση για την αλλαγή των τεχνικών προδιαγραφών του προβλεφθέντος στην αρχική μελέτη συστήματος τηλεχειρισμού της λειτουργίας των προβολέων σε σύστημα που θα λειτουργεί μέσω ασύρματου δικτύου. Ενόψει όμως του ότι οι επίμαχες ανατεθείσες εργασίες ακολουθούν το υψηλό ποσοστό έκπτωσης (45,06%) που η ανάδοχος προσέφερε επί της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του υποκείμενου ανοικτού διαγωνισμού, οι δε ανωτέρω υπό στοιχ. ι και ιι εργασίες έχουν περιορισμένο οικονομικό αντικείμενο σε σχέση με αυτό της συμπληρωματικής σύμβασης (συνολικής αξίας 97.034,16 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), συνεκτιμωμένων και των προβαλλόμενων κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, ισχυρισμών του προσφεύγοντος Ελληνικού Δημοσίου, ότι υπό τις παρούσες περιστάσεις δεν παραβλάπτεται το δημόσιο συμφέρον, τουναντίον όπως προέκυψε αυτό εξυπηρετείται, αφού οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν τελικώς κατά τον οικονομικότερο δυνατό τρόπο, το Δικαστήριο κρίνει σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 12 ότι οι κατά τα ανωτέρω διαπιστωθείσες πλημμέλειες δεν δύναται να θεωρηθούν στην προκειμένη περίπτωση ως ουσιώδεις.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η 1415/2022 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Αναπλάσεις οδών...Με δεδομένα αυτά και κατά τα γενόμενα δεκτά στη σκέψη 2, το Κλιμάκιο κρίνει ότι : (i) αναφορικά με τις υπό στοιχείο (α) εργασίες (βλ. σκέψη 3), δεν προσκομίζονται στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ο χρόνος έναρξης λειτουργίας των μονάδων διαχείρισης Α.Ε.Κ.Κ. της ευρύτερης περιοχής, έτσι ώστε να διαπιστωθεί εάν κατά τον χρόνο εκπόνησης και έγκρισης της οικείας μελέτης (ήτοι επτά και πλέον έτη μετά τη θέσπιση της σχετικής νομοθεσίας) θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί η αναγκαιότητά τους και να συμπεριληφθούν στην αρχική σύμβαση, αν και η αναθέτουσα αρχή φέρει το σχετικό βάρος απόδειξης και κλήθηκε να προσκομίσει συμπληρωματικά στοιχεία για την ελεγχόμενη σύμβαση με την 343/2020 Πράξη του Κλιμακίου τούτου, (ii) αναφορικά με τις υπό στοιχείο (β) εργασίες (βλ. σκέψη 3), που κατέστησαν αναγκαίες λόγω της υπογειοποίησης του δικτύου ηλεκτροφωτισμού από τον ΔΕΔΔΗΕ, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι ήδη από το έτος 2017 σχεδιαζόταν η υπογειοποίηση του εν λόγω δικτύου, γεγονός που ήταν γνωστό στην Περιφέρεια και έπρεπε να είχε ληφθεί υπόψη κατά την εκπόνηση της μελέτης και, συνεπώς, δεν συντρέχει για τις εν λόγω εργασίες η αναγκαία προϋπόθεση του απροβλέπτου, (iii) οι υπό στοιχείο (δ) εργασίες (βλ. σκέψη 3) οφείλονται σε εσφαλμένο υπολογισμό της αρχικής μελέτης, για τον οποίο ουδεμία εξήγηση δόθηκε από την αναθέτουσα αρχή. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αναπλάσεις οδών από κόμβο …. (Κέντρο Υγείας ..) προς πλατεία … έως είσοδο βιομηχανικής ζώνης, Α΄ Φάση» μεταξύ της Περιφέρειας … και της εταιρείας «…», κατά το μέρος που αφορά στις υπό στοιχεία (α), (β) και (δ) εργασίες (βλ. σκέψη 3), συνολικού κόστους 157.975 ευρώ, ενώ δεν κωλύεται η υπογραφή της ίδιας σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στις υπό στοιχείο (γ) εργασίες (βλ. σκέψη 3), συνολικού κόστους 102.814 ευρώ.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ :Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Συντηρήσεις – Διαμορφώσεις εσωτερικής οδοποιίας …», μεταξύ Δήμου και εργολήπτη, για τον λόγο ότι οι προαναφερόμενες εργασίες δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον ούτε στην σχετική διακήρυξη ανοικτής δημοπρασίας, ούτε στο έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, αλλά ούτε και στο κείμενο της αρχικής σύμβασης δεν προσδιορίζονται οι οδοί στις οποίες πρόκειται να γίνουν οι σχετικές παρεμβάσεις και συνεπώς δεν στοιχειοθετούνται οι επικαλούμενοι από την αναθέτουσα αρχή λόγοι, για τους οποίους καθίσταται αναγκαία η εκτέλεση των εργασιών που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίες εργασίες, ακόμη και αν οι λόγοι θεωρηθούν ότι συνιστούν γεγονός που δεν μπορούσε να προβλεφθεί, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του  φακέλου ότι καθίστανται αναγκαίες για την ολοκλήρωση και τελειοποίηση του αρχικού έργου, τουλάχιστο όπως αυτό είχε προσδιορισθεί.