ΜΕΛΕΤΕΣ-Αμοιβή για την εκπόνηση «Μελέτης κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος»-:Με τα δεδομένα αυτά η κρινόμενη απευθείας ανάθεση είναι μη νόμιμη. Ειδικότερα, η εκπόνηση της ανατεθείσας μελέτης ανήκε στις αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή και στα καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού, ακόμα και εάν δεν αναφέρεται ρητά στις παρατεθείσες διατάξεις του Ο.Ε.Υ. της Επιχείρησης. Τούτο, δεδομένου ότι η μελέτη είχε ήδη στο παρελθόν (2013 και 2015) εκπονηθεί από τις υπηρεσίες της Επιχείρησης, ενώ από την αιτιολογία  της σχετικής απόφασης του ΔΣ, δεν προκύπτει για ποιο λόγο η οικ.135275/2017 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων δικαιολογεί την ανάθεση σε τρίτο. Εξάλλου, ενόψει των προαναφερόμενων μελετών που έχουν ήδη εκπονηθεί από τις υπηρεσίες της Δ.Ε.Υ.Α.Α., δεν προκύπτει ότι η υπό έλεγχο μελέτη ήταν ειδικής φύσης ή ότι η εκπόνησή της απαιτούσε εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό. Άλλωστε, η διατύπωση των αντικατασταθεισών με τον ν.4483/2017 διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 3 του ν. 1069/1980 ενισχύει την άποψη ότι η εκπόνηση της μελέτης εμπίπτει στα καθήκοντα του προσωπικού της Επιχείρησης δοθέντος ότι, κατά τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, οι λοιπές αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή που ρυθμίζονται στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου ανήκουν στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων αυτού και των υπηρεσιών που αυτός εποπτεύει και δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο παροχής εξωγενών υπηρεσιών (outsourcing), πλην οφείλουν να εκτελούνται με την επικουρία του προσωπικού της επιχείρησης. Πέραν τούτων, δεν προκύπτει ότι συντρέχουν, εν προκειμένω, οι λόγοι επείγοντος που προβάλλει η Επιχείρηση για τη σύνταξη της μελέτης, δοθέντος ότι η ανάθεση έγινε λίγο πριν από το τέλος του έτους 2017 και, συνεπώς, δεν μπορούσε αυτή να ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού της Δ.Υ.Ε.Α.Α. για το έτος 2018, όπως σκοπείτο αρχικώς, ενώ παραδόθηκε τον Απρίλιο του 2018, χρονικό διάστημα εύλογο, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, για να ολοκληρωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιχείρησης. Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η επιλογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν έγινε με σκοπό καταστρατήγησης των διατάξεων που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, επειδή ο προϋπολογισμός της ανατεθείσας υπηρεσίας είναι εντός του χρηματικού ορίου της εν λόγω διαδικασίας, δοθέντος ότι οι ανάγκες της Δ.Ε.Υ.Α.Α. καθορίζουν την αναγκαιότητα της ανάθεσης και όχι η υπέρβαση ή μη του εν λόγω ορίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/7/2019

ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ο Δήμος ... μη νομίμως ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος τοπογράφο μηχανικό την εκπόνηση της προαναφερθείσας μελέτης, καθόσον αυτή ως εκ της φύσεως και του αντικειμένου της, εμπίπτει στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες, όπως αυτές περιγράφονται στον Ο.Ε.Υ., του υπηρετούντος στο Γραφείο Τεχνικών Έργων και Μελετών τοπογράφου μηχανικού, ο οποίος άλλωστε ορίστηκε ως επιβλέπων την ως άνω μελέτη. Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος ..., ο οποίος έχει το βάρος της απόδειξης, δεν αποδεικνύει, ούτε εξάλλου επικαλείται, ότι το υπηρετούν προσωπικό στερείται των αναγκαίων ειδικών γνώσεων για την εκπόνηση της επίμαχης μελέτης, μολονότι διαθέτει την ίδια επιστημονική ειδικότητα.

Υποστήριξη της Υπηρεσίας για την κατάθεση πρότασης στο ΕΣΠΑ 2014-2020 και την προετοιμασία των διαδικασιών διαχειριστικής επάρκειας :Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Τμήματος Προγραμματισμού, Πληροφορικής και Ανάπτυξης, στις αρμοδιότητες του οποίου υπάγονται όλες οι ενέργειες για την υποστήριξη και τη σύνταξη προτάσεων, η μέριμνα για τη διενέργεια των διαδικασιών ένταξης έργων και δράσεων του Δήμου σε αναπτυξιακά και άλλα προγράμματα καθώς και κάθε ενέργεια που απαιτείται για την εγκατάσταση και τήρηση του συστήματος διασφάλισης της διαχειριστικής επάρκειας του Δήμου στο σχεδιασμό και παραγωγή έργων. Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι οι ενέργειες αυτές απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό για την εκτέλεση των σχετικών καθηκόντων του. Όπως όμως προκύπτει από την 152/2017 απόφαση του Δημάρχου ....., στο ως άνω Τμήμα δεν τοποθετήθηκε κανένας υπάλληλος και συνεπώς το αρμόδιο Τμήμα δεν διέθετε προσωπικό για την εκτέλεση των υπηρεσιών αυτών. Το ότι το προσωπικό του Δήμου μπορεί να μην επαρκεί και για τη στελέχωση του συγκεκριμένου Τμήματος δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προκύπτει ότι προέβη σε κάποια ενέργεια για την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων που αφορούν σε σχετικές ειδικότητες (2 ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού), λαμβανομένων υπόψη της σημασίας των αρμοδιοτήτων του Τμήματος και του κόστους ανάθεσής τους σε τρίτο (πάνω από 19.000 ευρώ για 36 ανθρωποημέρες), πλην της προσφυγής στο Δήμο Παλλήνης, ένα χρόνο πριν από την ανάθεση και πάντως πριν από από την τροποποίηση του ΟΕΥ, ο οποίος ενημέρωσε το Δήμο ..... ότι δεν έχει πλεονάζον επιστημονικό προσωπικό με αντίστοιχη εξειδίκευση. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη του πραγματικού γεγονότος της έλλειψης οποιουδήποτε προσωπικού στο σχετικό Τμήμα του Δήμου και των ως άνω κενών στις οργανικές θέσεις αυτού, τα αρμόδια όργανα δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι, πρόκειται για όλως ιδιαίτερο και εξειδικευμένο αντικείμενο, για την εκτέλεση του οποίου, εφόσον δεν υπήρχε το προσωπικό του αρμόδιου Τμήματος, δεν θα ήταν δυνατό να εξευρεθεί κατάλληλο προσωπικό.

Υπηρεσιες αναδιάρθρωσης του οργανογράμματος.(..) ζητείται η ανάκληση της 168/2017 Πράξης του Κλιμακίου προληπτικού ελέγχου δαπανών στο Τμήμα τούτο. Με την Πράξη αυτή κρίθηκε ότι δεν πρέπει να θεωρηθεί .., χρηματικό ένταλμα πληρωμής της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης ..., .., που αφορά στην καταβολή στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία..... σύμβασης παροχής υπηρεσιών αναδιάρθρωσης του οργανογράμματος της...(..) το Τμήμα κρίνει ότι ο λόγος αυτός είναι αβάσιμος, καθώς το γεγονός ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν αναφέρονται ρητά στις διατάξεις του Ο.Ε.Υ. της επιχείρησης δεν ασκεί επιρροή,..Περαιτέρω, από κανένα έγγραφο του φακέλου δεν αποδεικνύεται η επικαλούμενη από τη δημοτική επιχείρηση..έλλειψη χρόνου και εξειδίκευσης του υπάρχοντος προσωπικού και των αρμοδίων Προϊσταμένων, περιλαμβανομένου του καθ’ ύλην αρμοδίου Γενικού Διευθυντή, να επιμεληθούν των ανατεθεισών εργασιών...Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ο καθορισμός του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των προεκτεθεισών υπηρεσιών,...Τέλος, απορριπτέος ως αβάσιμος παρίσταται ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης, λόγω της πάγιας νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου όσον αφορά το ανεπίτρεπτο της ανάθεσης εργασιών που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του υπηρετούντος προσωπικού των δημοτικών επιχειρήσεων, εφόσον αυτές δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία και την αναγκαιότητα σαφούς καθορισμού του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, προκειμένου να ανατεθεί νομίμως μια υπηρεσία σε τρίτον.

Δημόσια έργα. Καταβολή ιδιαίτερης αμοιβής για τη σύνταξη της τεχνικής περιγραφής και προδιαγραφών της μελέτης εφαρμογής Η/Μ εγκαταστάσεων και αμοιβή για τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Ο Ανάδοχος εκπόνησης της μελέτης εφαρμογής Ηλεκτρομηχανολογικών (Η/Μ) εγκαταστάσεων δεν δικαιούται πρόσθετης αμοιβής, πέραν της προκύπτουσας κατ εφαρμογή του άρθρου 100 του ΠΔ 696/74, για τη σύνταξη της τεχνικής περιγραφής και προδιαγραφών. β) Αν στη σύμβαση προβλέπεται ότι ο Ανάδοχος θα προβεί στην εκτέλεση όλων των τευχών δημοπράτησης που θα βασίζονται στους κάθε μορφής Κανονισμούς Δημοσίων Εργων… ύστερα από εντολή του κυρίου της μελέτης και ο μελετητής προβεί στις πιο πάνω εργασίες χωρίς την ύπαρξη σχετικής εντολής, δεν δικαιούται πρόσθετης αμοιβής, ούτε κατά τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού, εάν ο εργοδότης συνέταξε ο ίδιος τα προαναφερθέντα τεύχη.

Δαπάνη πληρωμής της «Μελέτης ασφαλτόστρωσης οδού ...... – ......» και της «Μελέτης ασφαλτόστρωσης οδού ...... – ......». (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση της εκπόνησης των ως άνω μελετών από το Δήμο στη φερόμενη ως δικαιούχο ομόρρυθμη εταιρεία, δεν είναι νόμιμη, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας του Επιτρόπου, διότι κατά παράβαση του άρθρου 209 παρ. 4 του Κ.Δ.Κ., δεν παρατίθεται στις ως άνω αποφάσεις ανάθεσης ειδική αιτιολογία, για την αδυναμία των τεχνικών υπηρεσιών στη σύνταξη των ανατεθεισών μελετών και συνακόλουθα για την ανάγκη ανάθεσης αυτών σε τρίτο ιδιώτη. Η δε εκ των υστέρων επιχειρούμενη αιτιολόγηση της ανάθεσης αυτής είναι ανεπαρκής δοθέντος ότι ως λόγος αδυναμίας εκπόνησης των ως άνω μελετών αναφέρεται, η έλλειψη ειδικών γνώσεων του προσωπικού του Δήμου, χωρίς όμως να προσδιορίζεται η επιστημονική ειδικότητα στην οποία αντιστοιχούν οι γνώσεις αυτές λαμβανομένου υπόψη ότι το αντικείμενο της εν λόγω μελέτης αφορά σε προβλεπόμενες στον Ο.Ε.Υ. εργασίες που κατά κανόνα (άρθρο 209 παρ. 4 του ν.3463/2006, σκέψη ΙΙΙ), πρέπει να διεκπεραιωθούν από τους υπηρετούντες στο Γραφείο Τεχνικών Έργων του Δήμου μηχανικούς. Επίσης, και η έλλειψη εξοπλισμού προβάλλεται αορίστως αφού δεν προσδιορίζονται τα όργανα μετρήσεων καθώς και πόσα προγράμματα οδοποιίας απαιτούνται για την εκπόνηση τέτοιων μελετών, ενώ σε κάθε περίπτωση η έλλειψη αυτή, αληθής υποτιθέμενη, δεν δικαιολογεί τις υπό κρίση αναθέσεις αφού δεν προκύπτει ειδικότερα γιατί ο Δήμος δεν έχει μεριμνήσει για την προμήθεια του εξοπλισμού αφού αυτή απαιτείται για την άσκηση της προβλεπόμενης από τις διατάξεις του άρθρου 75 παρ. Ι περιπτ. α) 7 και γ) 15 του ν. 3463/2006, σε συνδυασμό με το άρθρο 11 του Ο.Ε.Υ., σχετικής αρμοδιότητάς του.

Νομιμότητα διαδικασίας διαγωνισμού εκπόνησης μελέτης.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε με τη Διακήρυξη 11/2003 ΥΕΝ/ΔΠΚΕ Β και αφορά στην ανάθεση εκπόνησης μελέτης σχεδιασμού ανάπτυξης λιμενικού συστήματος της Ανατολικής Ελλάδας, διενεργήθηκε με το σωστό νομικό πλαίσιο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 53/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Ι Περιφέρειας Αττικής(....) Επί του ζητήματος αυτού, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επίδικη προγραμματική σύμβαση εγκαθιδρύει πράγματι συνεργασία μεταξύ δημοσίων φορέων, με σκοπό, διά της συνένωσης των μέσων που διαθέτει καθένας από αυτούς, την από κοινού εξυπηρέτηση σκοπού δημοσίου συμφέροντος. Ο σκοπός αυτός συνίσταται, ειδικότερα, αφενός στην, μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης και λειτουργικότητας του Δ.Σ.Π. με την τοποθέτηση υβριδικού χλοοτάπητα, ο οποίος έχει, ως εκ της κατασκευής και του είδους του, διάρκεια ζωής πέραν της δεκαετίας (βλ. το προσκομιζόμενο από 29.12.2022 έγγραφο του Γεωπόνου Θεοφάνη Γεννάτου), ενίσχυση της αντοχής της αγωνιστικής επιφάνειας του γηπέδου αυτού και, κατ’ επέκταση, στην ενίσχυση της ασφάλειας των αθλουμένων, αφετέρου στην ανάπτυξη του ερασιτεχνικού αθλητισμού και στην εν γένει προαγωγή των αθλητικών δραστηριοτήτων των δημοτών του Δήμου Περιστερίου. Ο εν λόγω δημόσιος σκοπός δεν αναιρείται εκ του ότι η αποκλειστική χρήση του χλοοτάπητα του Δ.Σ.Π. έχει παραχωρηθεί στην Π.Α.Ε. « Ανακαλεί την 53/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου Ο.Τ.Α. Ι Περιφέρειας Αττικής.

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για την ωρίμανση και χρηματοδότηση Πράξεων: Με αυτά τα δεδομένα το αντικείμενο της σύμβασης, συνιστάμενο κατ’ ουσία στη διοικητική υποστήριξη του Δήμου για την προετοιμασία και ωρίμανση πράξεων προς χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020, εμπίπτει μεν στις αρμοδιότητες του Αυτοτελούς Τμήματος Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής και του επιμέρους Γραφείου Προγραμματισμού, Ανάπτυξης και Οργάνωσης, ωστόσο, δοθέντος ότι το εν λόγω Τμήμα δεν έχει στελεχωθεί ΔΥ/14.6.2018 βεβαίωση του Δημάρχου), στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία του Δήμου να διεκπεραιώσει το άνω έργο με ίδια μέσα. Εξάλλου, οι πέντε υπάλληλοι συναφούς με την άνω υπηρεσία ειδικότητας, οι οποίοι στελεχώνουν ήδη τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και Πολεοδομίας, και οι έξι υπάλληλοι ειδικότητας Διοικητικού - Οικονομικού, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα Τμήματα του Δήμου, κρίνονται απολύτως απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία των Τμημάτων τους και δεν θα μπορούσαν να στελε-χώσουν παράλληλα το ως άνω Αυτοτελές Τμήμα. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 50 του ν. 4314/2014, η εκτίμηση περί διοικητικής, χρηματοοικονομικής και επιχειρησιακής ικανότητας του δικαιούχου να λάβει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014 – 2020, διενεργείται από αρμόδια διαχειριστική αρχή, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της εκάστοτε πράξης και πριν την επιλογή αυτής για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, ως εκ τούτου δεν συνάπτεται με το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης και δεν επηρεάζει την υπό κρίση δαπάνη. Πέραν τούτου, η διαχειριστική επάρκεια του δικαιούχου μπορεί σε κάθε περίπτωση να καλυφθεί μέσω συνεργασίας με εξωτερικό φορέα. Ωστόσο, η κρινόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον στα έγγραφα της σύμβασης παρατίθενται αναλυτικά οι υπηρεσίες που πρόκειται να παρασχεθούν, η συνολική τους διάρκεια και το συνολικό αντάλλαγμα για την εκτέλεση αυτών (60.000 ευρώ για 6 μήνες, σύμφωνα με τον ενδεικτικό προϋπολογισμό της μελέτης), δίχως να αντιστοιχίζονται οι εργασίες αυτές με συγκεκριμένη επιμέρους χρονική διάρκεια και με ορισμένη μονάδα μέτρησης (ανθρωποώρες), ώστε να προκύπτει ο τρόπος υπολογισμού από το Δήμο του ως άνω ποσού. Παρόλα αυτά, δεδομένου ότι ο Δήμος υπέλαβε ότι εφαρμόζεται ο «Κανονισμός Προεκτιμώμενων Αμοιβών μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών» (ΔΝΣγ/32129/ΦΝ 466/16.5.2017 απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Υποδομών - ΦΕΚ Β΄ 2519) - που σημειωτέον δεν καταλαμβάνει τις δημόσιες συμβάσεις γενικών υπηρεσιών όπως η προκείμενη-, και βάσει αυτού υπολόγισε το κόστος των επίμαχων υπηρεσιών (άρθρο 4: ελάχιστη ημερήσια αμοιβή μηχανικών ή άλλων επιστημόνων                      300 ευρώ Χ προβλεπόμενο συντελεστή 1,203 Χ 180 ημέρες = 64.962,00 ευρώ), συγγνωστώς τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ανέφεραν αναλυτικά στα έγγραφα της σύμβασης τα στοιχεία εκείνα, από τα οποία προκύπτει ο τρόπος υπολογισμού της δαπάνης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης και συντήρησης κήπων:Με τα δεδομένα αυτά, νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο οι επίμαχες εργασίες, καθόσον, ναι μεν το αντικείμενο της σύμβασης δεν είναι εξειδικευμένης φύσης και εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Τμήματος Περιβάλλοντος και Πρασίνου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Καθαριότητας και Ανακύκλωσης, ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση προκύπτει αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης της εν λόγω υπηρεσίας από το υπηρετούν προσωπικό, δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από το έγγραφο επανυποβολής του Δήμου, οι τρεις υπάλληλοι συναφούς ειδικότητας δεν επαρκούν για τη διαμόρφωση και συντήρηση των εκτεταμένων χώρων πρασίνου που διαθέτει ο Δήμος ....., ενώ ταυτόχρονα ο Δήμος δεν διαθέτει και το απαιτούμενο κοπτικό μηχάνημα. Περαιτέρω, το κόστος δαπάνης των εργασιών προκύπτει, εν προκειμένω, επαρκώς καθόσον στον ενδεικτικό προϋπολογισμό της οικείας μελέτης αναφέρεται το κόστος ανά επιφάνεια στρέμματος (15 ευρώ), η οποία ανέρχεται, σύμφωνα με το ημερολόγιο συντήρησης κοινοχρήστων χώρων πρασίνου, σε 468 στρέμματα, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δήμος ..... έχει εκτεταμένο δίκτυο χώρων πρασίνου, με συνέπεια την ανάγκη παρέμβασης σε πολλά διαφορετικά σημεία και ότι, σύμφωνα με την οικεία τεχνική έκθεση η ανάδοχος υποχρεούται και σε έκτακτες επεμβάσεις σε οποιοδήποτε χώρο πρασίνου όταν και όποτε της δοθεί εντολή από την Υπηρεσία.