ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/129/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια εξοπλισμού στο Ε.Α.Π.».Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κατά παράβαση της αρχής της τυπικότητας της διαδικασίας έγινε δεκτή η εγγυητική επιστολή του οικονομικού φορέα «......», μολονότι περιείχε στο λεκτικό της τον όρο περί παράτασης της ισχύος της μόνο μετά από συναίνεση του προσώπου υπέρ του οποίου εκδόθηκε, κατά παράβαση της τεθείσας στην παράγραφο 7.2.3 της Διακήρυξης αντίθετης πρόβλεψης. Εξάλλου, η κρίση της ΑΕΠΠ περί του ότι η συμπερίληψη του όρου αυτού δεν αναιρεί την υποχρέωση της τράπεζας να παρατείνει την ισχύ της εγγυητικής επιστολής ύστερα από απλή αίτηση της αναθέτουσας Αρχής, παρίσταται πλημμελής, δεδομένου ότι για την ενεργοποίηση της υποχρέωσης του τραπεζικού ιδρύματος τίθεται διά του όρου αυτού ως προαπαιτούμενο η συναίνεση του υπερ ου η εγγυητική επιστολή. Ο όρος αυτός, άλλωστε δεν βαίνει σε όφελος της αναθέτουσας Αρχής, η οποία διά του σχετικού άρθρου 7.2.3 της διακήρυξης επέλεξε, και δη επί ποινή αποκλεισμού, να διαθέτει το προνόμιο της αυτόθροης παράτασης της εγγυητικής επιστολής προσφέροντος, με δεδομένη μεν τη συναίνεσή του προς την παράταση της προσφοράς του, χωρίς, ωστόσο, να παρεμβάλλεται επιπρόσθετη ενέργεια του τελευταίου (νέα αυτοτελής συναίνεση) και για την παράταση του χρόνου ισχύος της εγγυητικής επιστολής του. Κατά τα λοιπά, δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο λοιπών σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια εξοπλισμού στο Ε.Α.Π. υπό τον όρο συμπλήρωσης σε αυτά του ποσού της εγγύησης καλής εκτέλεσης (άρθρο 15.2 εκάστου σχεδίου σύμβασης), σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 7.3 της οικείας διακήρυξης
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1876/2017
ΕΡΓΑ.(..) ζητείται εμπροθέσμως και κατά τα λοιπά παραδεκτώς η ανάκληση της 230/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Ενεργειακή αναβάθμιση Δημοτικού Κολυμβητηρίου ...» μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της εταιρείας..Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κατά την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία εμφιλοχώρησε ουσιώδης πλημμέλεια, καθόσον η αιτιολογία με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά του πρώτου κατά σειρά μειοδοσίας εργολήπτη (....), δεν ήταν νόμιμη. Ειδικότερα, κρίθηκε : α) ότι η, οφειλόμενη σε προφανή παραδρομή, ανακριβής αναγραφή, επί της εγγυητικής επιστολής που κατέθεσε η εταιρεία, της διεύθυνσής της, ήταν επουσιώδης και δεν καθιστούσε απαράδεκτη την προσφορά, εφ’ όσον τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία,β) ότι τα στοιχεία της διακήρυξης που αναγράφονται στην εγγυητική επιστολή (τίτλος έργου, ημερομηνία δημοπρασίας και αριθμός μελέτης- διακήρυξης) είναι επαρκή στοιχεία για τον προσδιορισμό της συγκεκριμένης δημοπρασίας, χωρίς να απαιτείται η αναγραφή άλλων στοιχείων..Εντούτοις, το Τμήμα κρίνει ότι ο λόγος αυτός είναι αβάσιμος, καθόσον η πλημμέλεια του περιεχομένου της εγγυητικής επιστολής που υπέβαλε η εργοληπτική επιχείρηση .... , πρέπει να θεωρηθεί επουσιώδης. Τούτο δε, διότι, όπως ορθώς έγινε δεκτό από το Κλιμάκιο, παρά την εσφαλμένη αναγραφή της διεύθυνσης της έδρας της επιχείρησης, η ταυτότητα του οικονομικού φορέα υπέρ του οποίου δίδεται η εγγύηση προσδιορίζεται με σαφήνεια (πλήρης επωνυμία και ΑΦΜ) και κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία..Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.
ΣτΕ/2405/2008
Επειδή, όπως συνάγεται από τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 15 της διακηρύξεως, που στοιχούν προς τις διατάξεις του άρθρου 23 παρ. 1 του π.δ/τος 609/1985 (ΦΕΚ Α΄ 223) και του άρθρου 4 παρ. 6 του ν. 3263/2004, η αναγραφή, στο σώμα της κατατιθεμένης από το συμμετέχοντα στην δημοπρασία εγγυητικής επιστολής, των στοιχείων που αναφέρονται στο ως άνω άρθρο 15.2 της διακηρύξεως (βλ. και τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 4 του ν. 3263/2004), αποτελεί στοιχείο του κύρους της εγγυητικής επιστολής και, κατά συνέπεια, προϋπόθεση του κύρους της αντίστοιχης προσφοράς. Τούτο δε, διότι δια της μνείας στην εγγυητική επιστολή των ανωτέρω στοιχείων καθορίζεται με ακρίβεια η έκταση της ευθύνης του εκδότου της και διασφαλίζεται η εξυπηρέτηση του σκοπού, στον οποίο αποβλέπει η θέσπιση της εγγυητικής επιστολής ως μέσου παροχής εγγυήσεως εκ μέρους του υποψηφίου αναδόχου, σκοπού που συνίσταται στην άμεση και απρόσκοπτη καταβολή στον κύριο του έργου του ποσού της εγγυητικής επιστολής σε περίπτωση αθετήσεως, εκ μέρους του μετέχοντος στην δημοπρασία, των συναφών υποχρεώσεών του. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία δεν ελλείπει παντελώς η μνεία ενός από τα απαραίτητα για το κύρος της εγγυητικής επιστολής στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο τίτλος του υπό ανάθεση έργου, αλλά το στοιχείο αυτό παρατίθεται κατά τρόπο μερικώς ανακριβή, η πλημμέλεια αυτή πρέπει να θεωρηθεί επουσιώδης, μη καθιστώσα απαράδεκτη την προσφορά, εφ’ όσον από τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία, εν συνδυασμώ λαμβανόμενα, προκύπτει, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία, ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στο έργο της συγκεκριμένης δημοπρασίας (πρβλ. ΣτΕ 2513/1993).
ΕΣ/ΤΜ.6/124/2019
Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών::επιδιώκεται η εν μέρει ανάκληση της 423/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της "…..", με την αιτιολογία ότι στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής της, δεν αναγράφεται η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της προσφοράς. Και τούτο διότι στο άρθρο 2.1.5 της 13093/17.5.2018 διακήρυξης ορίζεται μεν ότι η εγγυητική επιστολή πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, πλην όμως στο ίδιο άρθρο ορίζεται επίσης ότι, στο Παράρτημα Γ της διακήρυξης υφίστανται υποδείγματα εγγυητικών επιστολών, στο δε υπόδειγμα εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του Παραρτήματος αυτού, σύμφωνα με το οποίο συντάχθηκε η επίμαχη 578205/18.6.2018 εγγυητική επιστολή, δεν περιλαμβάνεται προς συμπλήρωση αντίστοιχο πεδίο που να αφορά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών. Επομένως, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ.Γ. της παρούσας, η εν λόγω ανακολουθία μεταξύ των οριζομένων στο άρθρο 2.1.5.η της διακήρυξης - σύμφωνα με το οποίο απαιτείται να αναγράφεται στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών - και των οριζόμενων στο υπόδειγμα εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του Παραρτήματος Γ της ίδιας διακήρυξης, στο οποίο καταλείπονται μεν κενά πεδία για συμπλήρωση του αριθμού της διακήρυξης και του τίτλου της σύμβασης (προμήθειας), όμως, δεν καταλείπεται κανένα κενό προς συμπλήρωση με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, δεν θα πρέπει να αποβεί εις βάρος της συμμετέχουσας εταιρείας "…." οδηγώντας στον αποκλεισμό της από τη διαγωνιστική διαδικασία. Επιπλέον, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ.Β. της παρούσας, η μη αναγραφή της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών στην ανωτέρω εγγυητική επιστολή συμμετοχής, δεν κατέστησε αυτή πλημμελή ως προς ουσιώδες στοιχείο του περιεχομένου της. Και τούτο διότι η εγγυητική αυτή επιστολή αναφέρει τον αριθμό και την ημερομηνία της διακήρυξης (13093/17.5.2018), τον τίτλο της υπό ανάθεση σύμβασης (προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου Ρεθύμνου και των νομικών του προσώπων ετών 2019-2020) και τα τμήματα της σύμβασης για τα οποία συμμετέχει (υπερκαλύπτουσα το απαιτούμενο, για τη συμμετοχή στη διαδικασία ανάθεσης των εν λόγω τμημάτων, ποσό εγγύησης), καθώς και τον αριθμό συστήματος Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. (57550). Επομένως, από τα αναφερόμενα στο σώμα αυτής, λοιπά απαιτούμενα από τη διακήρυξη στοιχεία, δεν καταλείπεται οποιαδήποτε αμφιβολία περί του ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή συμμετοχής της "….." αφορούσε πράγματι στη συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία. Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και με την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, σύμφωνα με τις οποίες νομίμως αποκλείστηκε η "…. καθώς η μη αναγραφή στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής της, της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς, συνιστά παραβίαση του άρθρου 2.1.5.η της διακήρυξης του διαγωνισμού, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Επιπλέον, ο, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, ισχυρισμός ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν τη σύναψη των υπό κρίση σχεδίων σύμβασης, καθώς η μη ολοκλήρωση της εν λόγω προμήθειας πετρελαίου θέρμανσης θα δημιουργήσει πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, των παιδικών σταθμών και όλων των δημοτικών και δημόσιων κτιρίων που θερμαίνονται με ευθύνη του Δήμου ….και των νομικών του προσώπων, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Και τούτο διότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. ΕΣ VI Τμ. 691/2018). Τέλος, απαραδέκτως προβάλλεται από την παρεμβαίνουσα εταιρεία ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, καθώς σε επίκληση και απόδειξη της νομικής κατάστασης της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνον η αναθέτουσα αρχή, στα όργανα της οποίας πρέπει να έχει συντρέξει η εν λόγω εσφαλμένη αντίληψη περί της νομιμότητας της διαδικασίας (βλ. ΕΣ VI Τμ. 5991, 2591/2015).Δεν ανακαλεί τη 423/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/Τμ.6/294/2010
Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι η ύπαρξη στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής σφαλμάτων ή ελλείψεων που σχετίζονται με τον υπέρ ου η εγγύηση διαγωνιζόμενο, δεν οδηγούν σε αποκλεισμό του, όταν από τα εν λόγω σφάλματα ή τις ελλείψεις αυτές δεν γεννάται σύγχυση, η μη προσήκουσα δε αναγραφή κάποιου στοιχείου της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής δεν επάγεται ακυρότητα αυτής όταν δεν είναι ουσιώδης, εφόσον δηλαδή από τα υπόλοιπα στοιχεία και γενικά από το περιεχόμενο της επιστολής δεν καταλείπεται αμφιβολία ως προς τη δέσμευση του εγγυητή (ΣτΕ 1072/1993). Ειδικότερα, σε περίπτωση κατά την οποία δεν ελλείπει παντελώς η μνεία ενός από τα απαραίτητα για το κύρος της εγγυητικής επιστολής στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η πλήρης επωνυμία της επιχείρησης υπέρ της οποίας δίδεται η εγγύηση, αλλά το στοιχείο αυτό παρατίθεται κατά τρόπο μερικώς ανακριβή, η πλημμέλεια αυτή δεν καθιστά απαράδεκτη την προσφορά, όταν από τα υπόλοιπα στοιχεία της αναγραφόμενης επωνυμίας της επιχείρησης, σε συνδυασμό και με τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία, προκύπτει χωρίς αμφιβολία ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στην εταιρεία που την κατέθεσε για να συμμετάσχει στο διαγωνισμό (ΣτΕ 2405/2008, ΕΑ ΣτΕ 77/2006).
ΝΣΚ/91/2010
Κατάπτωση εγγυητικής επιστολής προς το Δημόσιο λόγω μη καλής εκτέλεσης έργου συγχρηματοδοτούμενου από την Ε.Ε. Νομιμότητα της μερικής καταβολής του ποσού της εγγυητικής επιστολής, στην οποία προέβη η Τράπεζα λόγω συμφωνίας πιστωτών-επιχείρησης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η εγγυητική επιστολή Τραπέζης που δόθηκε για την καλή εκτέλεση χρηματοδοτηθέντος από τη Γ.Γ.Ε.Τ. ερευνητικού έργου ιδιωτικής επιχείρησης δεν επηρεάζεται από τη μείωση των χρεών της τελευταίας προς το Δημόσιο μετά την υπαγωγή της στο άρθρο 44 του Ν 1982/1990 και καταπίπτει στο σύνολό της.
ΝΣΚ/8/2012
Απαιτούμενη εγγυητική επιστολή για την κάλυψη της ευθύνης καταβολής των Τελών Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αεροδρομίων (Τ.Ε.Α.Α.) και των Τελών Χρήσης Αερολιμένων (Τ.Χ.Α.).(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Δεν είναι σύννομη, ως μη προβλεπομένη από τις κείμενες διατάξεις, η εκ μέρους εταιρείας συμμετοχών κατάθεση, αντί της κατά νόμον απαιτουμένης Τραπεζικής Εγγυητικής Επιστολής, που εκδίδεται από αναγνωρισμένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση Τράπεζα, εγγυητικής επιστολής έκδοσης της ίδιας της εταιρείας, με την οποία αυτή θα εγγυάται την καταβολή, σε μηνιαία βάση, των οφειλομένων τελών από τις συμμετέχουσες σε αυτήν αεροπορικές εταιρείες. (ομοφ.)
ΝΣΚ/209/2013
Εκτέλεση δικαστικής αποφάσεως ύστερα από προσκόμιση ισόποσης με τη χρηματική υποχρέωση του Δημοσίου εγγυητικής επιστολής Τράπεζας. Για την εκτέλεση της υπ’ αριθ. 3284/2012 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία υπόκειται στο ένδικο μέσο της αιτήσεως αναθεωρήσεως, απαιτείται να προσκομίσει ο δικαιούχος ισόποση με τη χρηματική υποχρέωση του Δημοσίου εγγυητική επιστολή Τράπεζας, η ανωτέρω δε χρηματική υποχρέωση περιλαμβάνει και τους τόκους που επιδικάσθηκαν.
ΝΣΚ/93/2020
Αν είναι επιβεβλημένη για τη Διοίκηση η επιστροφή σε ανώνυμη εταιρεία της κατατεθείσας, στο πλαίσιο παρατάσεως συμβάσεως μισθώσεως λατομείου, εγγυητικής επιστολής για την τήρηση των όρων της συμβάσεως μισθώσεως, δεδομένου ότι η παράταση της μισθώσεως θεωρείται άκυρη σύμφωνα με γνωμοδότηση του ΝΣΚ που έχει γίνει αποδεκτή.(...)Θα πρέπει να επιστραφεί η εγγυητική επιστολή καλής εκτελέσεως της συμβάσεως, που είχε κατατεθεί από την ως άνω εταιρεία στο πλαίσιο της διαδικασίας παρατάσεως της μισθώσεως δημοσίου λατομείου αδρανών υλικών, η οποία δεν ολοκληρώθηκε λόγω της μη υπογραφής της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξεως, που είχε ως συνέπεια τη λήξη της μισθώσεως σε χρόνο πριν από την έκδοση της εγγυητικής αυτής επιστολής (ομόφωνα).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/215/2018
Εκτέλεση έργου:..Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το χρηματικό αυτό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα, ενόψει του ότι από τα λοιπά αναγραφόμενα στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής του πρώτου μειοδότη στοιχεία προέκυπτε πως αυτή αφορούσε πράγματι στον διαγωνισμό για την ανάθεση της εκτέλεσης του επίμαχου έργου, η εσφαλμένη αναγραφή σε αυτήν της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού δε συνιστούσε ουσιώδη νομική πλημμέλεια, συνεπώς η προσφορά του δεν ήταν απαράδεκτη, μη νόμιμα αποκλείστηκε αυτός από τη συνέχεια του διαγωνισμού και μη νόμιμα κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον δεύτερο μειοδότη. Όμως, ενόψει της αρχής της τυπικότητας του διαγωνισμού, τα αρμόδια όργανα της ΔΕΥΑΚ πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ως ουσιώδη την ως άνω πλημμέλεια της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του πρώτου μειοδότη. Η έλλειψη πρόθεσης καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων και εύνοιας του δεύτερου μειοδότη εκ μέρους των αρμόδιων οργάνων της ΔΕΥΑΚ αποδεικνύεται και από το ότι στον διαγωνισμό για την ανάθεση της εκτέλεσης του αντίστοιχου έργου για την προηγούμενη χρήση το πρόσωπο αυτό είχε αποκλειστεί, λόγω του ότι «δεν είχε εγγυητική σύμφωνα με τις προδιαγραφές» (32/6/12.4.2017 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΥΑΚ).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων οργάνων της ΔΕΥΑΚ.
18571/2013
Παροχή οδηγίων για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων (με αποδοχή δυνατότητας προκαταβολής έως και ποσοστού 100% της επιχορήγησης με εγγυητική επιστολή καθώς και για τη δυνατότητα έκδοσης εγγυητικής επιστολής με δεσμευμένο λογαριασμό), κατ'εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 18 του νόμου 4146/2013 " Διαμόρφωση φιλικού αναπτυξιακού περιβάλλονος σε στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις και άλλες διατάξεις (Α'90)