ΕΡΓΑ.(..) ζητείται εμπροθέσμως και κατά τα λοιπά παραδεκτώς η ανάκληση της 230/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Ενεργειακή αναβάθμιση Δημοτικού Κολυμβητηρίου ...» μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της εταιρείας..Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κατά την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία εμφιλοχώρησε ουσιώδης πλημμέλεια, καθόσον η αιτιολογία με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά του πρώτου κατά σειρά μειοδοσίας εργολήπτη (....), δεν ήταν νόμιμη. Ειδικότερα, κρίθηκε : α) ότι η, οφειλόμενη σε προφανή παραδρομή, ανακριβής αναγραφή, επί της εγγυητικής επιστολής που κατέθεσε η εταιρεία, της διεύθυνσής της, ήταν επουσιώδης και δεν καθιστούσε απαράδεκτη την προσφορά, εφ’ όσον τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία,β) ότι τα στοιχεία της διακήρυξης που αναγράφονται στην εγγυητική επιστολή (τίτλος έργου, ημερομηνία δημοπρασίας και αριθμός μελέτης- διακήρυξης) είναι επαρκή στοιχεία για τον προσδιορισμό της συγκεκριμένης δημοπρασίας, χωρίς να απαιτείται η αναγραφή άλλων στοιχείων..Εντούτοις, το Τμήμα κρίνει ότι ο λόγος αυτός είναι αβάσιμος, καθόσον η πλημμέλεια του περιεχομένου της εγγυητικής επιστολής που υπέβαλε η εργοληπτική επιχείρηση .... , πρέπει να θεωρηθεί επουσιώδης. Τούτο δε, διότι, όπως ορθώς έγινε δεκτό από το Κλιμάκιο, παρά την εσφαλμένη αναγραφή της διεύθυνσης της έδρας της επιχείρησης, η ταυτότητα του οικονομικού φορέα υπέρ του οποίου δίδεται η εγγύηση προσδιορίζεται με σαφήνεια (πλήρης επωνυμία και ΑΦΜ) και κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία..Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών::επιδιώκεται η εν μέρει ανάκληση της 423/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της "…..", με την αιτιολογία ότι στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής της, δεν αναγράφεται η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της προσφοράς. Και τούτο διότι στο άρθρο 2.1.5 της 13093/17.5.2018 διακήρυξης ορίζεται μεν ότι η εγγυητική επιστολή πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, πλην όμως στο ίδιο άρθρο ορίζεται επίσης ότι, στο Παράρτημα Γ της διακήρυξης υφίστανται υποδείγματα εγγυητικών επιστολών, στο δε υπόδειγμα εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του Παραρτήματος αυτού, σύμφωνα με το οποίο συντάχθηκε η επίμαχη 578205/18.6.2018 εγγυητική επιστολή, δεν περιλαμβάνεται προς συμπλήρωση αντίστοιχο πεδίο που να αφορά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών. Επομένως, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ.Γ. της παρούσας, η εν λόγω ανακολουθία μεταξύ των οριζομένων στο άρθρο 2.1.5.η της διακήρυξης - σύμφωνα με το οποίο απαιτείται να αναγράφεται στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών - και των οριζόμενων στο υπόδειγμα εγγυητικής επιστολής συμμετοχής του Παραρτήματος Γ της ίδιας διακήρυξης, στο οποίο καταλείπονται μεν κενά πεδία για συμπλήρωση του αριθμού της διακήρυξης και του τίτλου της σύμβασης (προμήθειας), όμως, δεν καταλείπεται κανένα κενό προς συμπλήρωση με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, δεν θα πρέπει να αποβεί εις βάρος της συμμετέχουσας εταιρείας "…." οδηγώντας στον αποκλεισμό της από τη διαγωνιστική διαδικασία. Επιπλέον, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ.Β. της παρούσας, η μη αναγραφή της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών στην ανωτέρω εγγυητική επιστολή συμμετοχής, δεν κατέστησε αυτή πλημμελή ως προς ουσιώδες στοιχείο του περιεχομένου της. Και τούτο διότι η εγγυητική αυτή επιστολή αναφέρει τον αριθμό και την ημερομηνία της διακήρυξης (13093/17.5.2018), τον τίτλο της υπό ανάθεση σύμβασης (προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών για τις ανάγκες του Δήμου Ρεθύμνου και των νομικών του προσώπων ετών 2019-2020) και τα τμήματα της σύμβασης για τα οποία συμμετέχει (υπερκαλύπτουσα το απαιτούμενο, για τη συμμετοχή στη διαδικασία ανάθεσης των εν λόγω τμημάτων, ποσό εγγύησης), καθώς και τον αριθμό συστήματος Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ. (57550). Επομένως, από τα αναφερόμενα στο σώμα αυτής, λοιπά απαιτούμενα από τη διακήρυξη στοιχεία, δεν καταλείπεται οποιαδήποτε αμφιβολία περί του ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή συμμετοχής της "….." αφορούσε πράγματι στη συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία. Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και με την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, σύμφωνα με τις οποίες νομίμως αποκλείστηκε η "…. καθώς η μη αναγραφή στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής της, της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς, συνιστά παραβίαση του άρθρου 2.1.5.η της διακήρυξης του διαγωνισμού, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Επιπλέον, ο, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, ισχυρισμός ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν τη σύναψη των υπό κρίση σχεδίων σύμβασης, καθώς η μη ολοκλήρωση της εν λόγω προμήθειας πετρελαίου θέρμανσης θα δημιουργήσει πρόβλημα στην εύρυθμη λειτουργία των σχολείων, των παιδικών σταθμών και όλων των δημοτικών και δημόσιων κτιρίων που θερμαίνονται με ευθύνη του Δήμου ….και των νομικών του προσώπων, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Και τούτο διότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. ΕΣ VI Τμ. 691/2018). Τέλος, απαραδέκτως προβάλλεται από την παρεμβαίνουσα εταιρεία ο λόγος περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, καθώς σε επίκληση και απόδειξη της νομικής κατάστασης της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνον η αναθέτουσα αρχή, στα όργανα της οποίας πρέπει να έχει συντρέξει η εν λόγω εσφαλμένη αντίληψη περί της νομιμότητας της διαδικασίας (βλ. ΕΣ VI Τμ. 5991, 2591/2015).Δεν ανακαλεί τη 423/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Επειδή, όπως συνάγεται από τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 15 της διακηρύξεως, που στοιχούν προς τις διατάξεις του άρθρου 23 παρ. 1 του π.δ/τος 609/1985 (ΦΕΚ Α΄ 223) και του άρθρου 4 παρ. 6 του ν. 3263/2004, η αναγραφή, στο σώμα της κατατιθεμένης από το συμμετέχοντα στην δημοπρασία εγγυητικής επιστολής, των στοιχείων που αναφέρονται στο ως άνω άρθρο 15.2 της διακηρύξεως (βλ. και τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 4 του ν. 3263/2004), αποτελεί στοιχείο του κύρους της εγγυητικής επιστολής και, κατά συνέπεια, προϋπόθεση του κύρους της αντίστοιχης προσφοράς. Τούτο δε, διότι δια της μνείας στην εγγυητική επιστολή των ανωτέρω στοιχείων καθορίζεται με ακρίβεια η έκταση της ευθύνης του εκδότου της και διασφαλίζεται η εξυπηρέτηση του σκοπού, στον οποίο αποβλέπει η θέσπιση της εγγυητικής επιστολής ως μέσου παροχής εγγυήσεως εκ μέρους του υποψηφίου αναδόχου, σκοπού που συνίσταται στην άμεση και απρόσκοπτη καταβολή στον κύριο του έργου του ποσού της εγγυητικής επιστολής σε περίπτωση αθετήσεως, εκ μέρους του μετέχοντος στην δημοπρασία, των συναφών υποχρεώσεών του. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία δεν ελλείπει παντελώς η μνεία ενός από τα απαραίτητα για το κύρος της εγγυητικής επιστολής στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο τίτλος του υπό ανάθεση έργου, αλλά το στοιχείο αυτό παρατίθεται κατά τρόπο μερικώς ανακριβή, η πλημμέλεια αυτή πρέπει να θεωρηθεί επουσιώδης, μη καθιστώσα απαράδεκτη την προσφορά, εφ’ όσον από τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία, εν συνδυασμώ λαμβανόμενα, προκύπτει, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία, ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στο έργο της συγκεκριμένης δημοπρασίας (πρβλ. ΣτΕ 2513/1993).

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι η ύπαρξη στην εγγυητική επιστολή συμμετοχής σφαλμάτων ή ελλείψεων που σχετίζονται με τον υπέρ ου η εγγύηση διαγωνιζόμενο, δεν οδηγούν σε αποκλεισμό του, όταν από τα εν λόγω σφάλματα ή τις ελλείψεις αυτές δεν γεννάται σύγχυση, η μη προσήκουσα δε αναγραφή κάποιου στοιχείου της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής δεν επάγεται ακυρότητα αυτής όταν δεν είναι ουσιώδης, εφόσον δηλαδή από τα υπόλοιπα στοιχεία και γενικά από το περιεχόμενο της επιστολής δεν καταλείπεται αμφιβολία ως προς τη δέσμευση του εγγυητή (ΣτΕ 1072/1993). Ειδικότερα, σε περίπτωση κατά την οποία δεν ελλείπει παντελώς η μνεία ενός από τα απαραίτητα για το κύρος της εγγυητικής επιστολής στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η πλήρης επωνυμία της επιχείρησης υπέρ της οποίας δίδεται η εγγύηση, αλλά το στοιχείο αυτό παρατίθεται κατά τρόπο μερικώς ανακριβή, η πλημμέλεια αυτή δεν καθιστά απαράδεκτη την προσφορά, όταν από τα υπόλοιπα στοιχεία της αναγραφόμενης επωνυμίας της επιχείρησης, σε συνδυασμό και με τα λοιπά μνημονευόμενα στην εγγυητική επιστολή στοιχεία, προκύπτει χωρίς αμφιβολία ότι η εν λόγω εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στην εταιρεία που την κατέθεσε για να συμμετάσχει στο διαγωνισμό (ΣτΕ 2405/2008, ΕΑ ΣτΕ 77/2006).

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου Κομοτηνής «Συντηρήσεις – Διαμορφώσεις εσωτερικής οδοποιίας οικισμών Δήμου Κομοτηνής 2017»(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη αναγραφής του αριθμού της διακήρυξης στο σώμα της εγγυητικής επιστολής που κατέθεσε στο διαγωνισμό η πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας εταιρία «.....» δεν αποτελεί ουσιώδη πλημμέλεια που καθιστά απαράδεκτη την προσφορά της, δεδομένου ότι από τα λοιπά μνημονευόμενα στην εν λόγω εγγυητική επιστολή στοιχεία (ιδίως την αναθέτουσα αρχή στην οποία απευθύνεται, τον τίτλο του επίμαχου έργου, την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού και το ποσό της εγγύησης) προκύπτει, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία, ότι η παρασχεθείσα εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στο έργο της συγκεκριμένης δημοπρασίας. Περαιτέρω, το Τ.Ε.Υ.Δ. που κατέθεσε η ως άνω ανώνυμη εταιρεία στο διαγωνισμό νομίμως υπογράφεται μόνον από το νόμιμο εκπρόσωπο αυτής, σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του άρθρου 79Α του ν. 4412/2016, που προστέθηκε με την παρ. 13 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017 και καταλαμβάνει και τις διαδικασίες σύναψης που ήταν σε εξέλιξη και ευρίσκοντο, κατά το χρόνο έναρξης ισχύος της (13.11.2017), στο στάδιο πριν από την κατακύρωση, όπως η ήδη ελεγχόμενη διαδικασία, που ολοκληρώθηκε με την έκδοση της 340/24.11.2017 κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κομοτηνής. Επομένως νομίμως, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, το αποτέλεσμα του ελεγχόμενου διαγωνισμού κατακυρώθηκε στην εταιρεία «.....». Ενόψει των ανωτέρω, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-Προκήρυξη διαγωνισμού: η αιτούσα Ένωση αποκλείσθηκε από το διαγωνισμό για το λόγο ότι στους επί μέρους φακέλους της προσφοράς της και στην εγγυητική επιστολή που κατέθεσε, δεν αναγράφεται ο αριθμός της διακήρυξης, όπως απαιτούσαν οι όροι του διαγωνισμού..(.)τόσο στους επί μέρους φακέλους της προσφοράς της αιτούσης, όσο και στην εγγυητική επιστολή που προσκόμισε για τη συμμετοχή της, δεν αναφέρεται ο αριθμός της διακήρυξης ..βάσει της οποίας διενεργείται ο διαγωνισμός, αλλά ο αριθμός της απόφασης του Ειδικού Γραμματέως για την Κοινωνία της Πληροφορίας του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών .. περί εντάξεως του επιδίκου έργου στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας». Αναφέρονται, επίσης, επακριβώς ο τίτλος του έργου, η ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού..και η αναθέτουσα αρχή (Δήμος ..), εις τρόπον ώστε να μην υπάρχει καμία ασάφεια ή αοριστία ως προς τον συγκεκριμένο διαγωνισμό για τον οποίο υπεβλήθη η προσφορά και εδόθη η εγγύηση. Υπό τα δεδομένα αυτά, πιθανολογείται σοβαρώς ότι ο αποκλεισμός της αιτούσης, λόγω μη αναγραφής του αριθμού πρωτοκόλλου της διακήρυξης στους φακέλους της προσφοράς και στην εγγυητική επιστολή, δεν είναι νόμιμος, δεδομένου ότι ικανοποιείται ο σκοπό της διακήρυξης εφόσον δεν γεννάται αμφιβολία ως προς το αντικείμενο της προσφοράς και της εγγυητικής επιστολής που προσδιορίζεται επαρκώς από τα ανωτέρω στοιχεία..

Αν είναι επιβεβλημένη για τη Διοίκηση η επιστροφή σε ανώνυμη εταιρεία της κατατεθείσας, στο πλαίσιο παρατάσεως συμβάσεως μισθώσεως λατομείου, εγγυητικής επιστολής για την τήρηση των όρων της συμβάσεως μισθώσεως, δεδομένου ότι η παράταση της μισθώσεως θεωρείται άκυρη σύμφωνα με γνωμοδότηση του ΝΣΚ που έχει γίνει αποδεκτή.(...)Θα πρέπει να επιστραφεί η εγγυητική επιστολή καλής εκτελέσεως της συμβάσεως, που είχε κατατεθεί από την ως άνω εταιρεία στο πλαίσιο της διαδικασίας παρατάσεως της μισθώσεως δημοσίου λατομείου αδρανών υλικών, η οποία δεν ολοκληρώθηκε λόγω της μη υπογραφής της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξεως, που είχε ως συνέπεια τη λήξη της μισθώσεως σε χρόνο πριν από την έκδοση της εγγυητικής αυτής επιστολής (ομόφωνα).

Εκτέλεση δικαστικής αποφάσεως ύστερα από προσκόμιση ισόποσης με τη χρηματική υποχρέωση του Δημοσίου εγγυητικής επιστολής Τράπεζας. Για την εκτέλεση της υπ’ αριθ. 3284/2012 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία υπόκειται στο ένδικο μέσο της αιτήσεως αναθεωρήσεως, απαιτείται να προσκομίσει ο δικαιούχος ισόποση με τη χρηματική υποχρέωση του Δημοσίου εγγυητική επιστολή Τράπεζας, η ανωτέρω δε χρηματική υποχρέωση περιλαμβάνει και τους τόκους που επιδικάσθηκαν. 

Παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών...Επειδή, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής στις υποβλητέες από τους διαγωνιζόμενους υπεύθυνες δηλώσεις δεν ορίζεται από κανέναν όρο της διακήρυξης ως επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση. Συνακόλουθα, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας περί παράβασης της αρχής Αριθμός Απόφασης: 24 /2020 58 της τυπικότητας είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι. Επίσης, σε όλες τις υπεύθυνες δηλώσεις τις οποίες επικαλείται η προσφεύγουσα, παρά το γεγονός ότι στο πεδίο «Προς» αυτές απευθύνονται εσφαλμένως στην …(…), Υπηρεσία Προμηθειών … (…), αναγράφονται τα στοιχεία του υπό εξέταση διαγωνισμού, ήτοι, ο αριθμός της διακήρυξης, ο τίτλος της διακήρυξης και ο αριθμός ΕΣΗΔΗΣ του διαγωνισμού. Συνακόλουθα, η ως άνω εσφαλμένη αναγραφή συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα, καθώς δεν καταλείπεται ουδεμία αμφιβολία ότι οι επίμαχες υπεύθυνες δηλώσεις αφορούν την υπό εξέταση διαγωνιστική διαδικασία και δεσμεύουν την παρεμβαίνουσα ως προς αυτήν (πρβλ πάγια νομολογία σύμφωνα με την οποία δεν είναι απορριπτεά προσφορά λόγω μη αναγραφής στην εγγυητική επιστολή της αναθέτουσας αρχής εάν δεν καλύπεται αμφιβολία ως προς αυτήν, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το νόμο –άρ. 72 παρ. 4 του Ν.4412/2016- και κατά κανόνα και τις διακηρύξεις, η αναφορά της αναθέτουσας αρχής αποτελεί υποχρεωτικό περιεχόμενο της εγγυητικής επιστολής - Απόφ. VI Τμήμ. 294/2010, Απόφ. VI Τμήμ. 119/2008, Α.Ε.Π.Π. 175/2019, 198/2018, 341/2018, 102/2017). Συνεπώς, ο ένατος λόγος της προσφυγής είναι αβάσιμος και απορριπτέος. 

Παροχή οδηγίων για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων (με αποδοχή δυνατότητας προκαταβολής έως και ποσοστού 100% της επιχορήγησης με εγγυητική επιστολή καθώς και  για τη δυνατότητα έκδοσης εγγυητικής επιστολής  με δεσμευμένο λογαριασμό), κατ'εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 18 του νόμου 4146/2013 " Διαμόρφωση φιλικού αναπτυξιακού περιβάλλονος σε στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις και άλλες διατάξεις (Α'90)