Δράσεις ηλεκτροκίνησης .(...)	Ως προς τον τρίτο διακωλυτικό λόγο το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το προπαρατεθέν νομοθετικό καθεστώς (σκ. 9,10), σε συνδυασμό με το κρίσιμο 2.1.3. άρθρο της διακήρυξης (σκ. 11)- το κύρος του οποίου δεν αμφισβητήθηκε κατά τη διαγωνιστική διαδικασία- και τις συγκεκριμένες περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης και ιδίως τη φύση και το περιεχόμενο των παρασχεθεισών διευκρινίσεων (πρβλ. ΔΕΕ, 17.6.2021, C-23/20, Simonsen & Weel A/S σκ. 63), κρίνει ότι η τροποποίηση των συγκεκριμένων τιμών στις λειτουργικές επιδόσεις των υπό προμήθεια ειδών (λεωφορείο και σταθμός φόρτισης) του διαγωνισμού μέσω της παροχής διευκρινίσεων από την αναθέτουσα Αρχή κατόπιν σχετικών αιτημάτων των ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων, δεν συνιστά ουσιώδη τροποποίηση των όρων της διακήρυξης και αρκούσε η ανάρτηση των διευκρινίσεων αυτών στο ΕΣΗΔΗΣ [βλ. ΕλΣυν. Εβδ. Τμ. 535/2024, σκ. 9.1.-9.4., πρβλ. ΣτΕ 7μ. 827/2019 σκ. 12, 13, 18-20, ΔΕφΑθ (Ακυρ.) 361/2024 σκ. 5-7, 952/2023 σκ. 5-6, ΔΕφΘεσσαλ (Ακυρ.) 443/2022 σκ. 8, καθώς και προπαρατεθείσα C-23/20, Simonsen & Weel A/S σκ. 83 επ. και ιδίως σκ. 89]. 	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 61/2024 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: α) το αντικείμενο των ελεγχόμενων συμβάσεων προμήθειας παρέχεται από αποκλειστικό προμηθευτή και σε περιβάλλον απουσίας εναλλακτικών λύσεων (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 2444/2020 σκ. 5, 7-10, 19-20), με αποτέλεσμα να μην τίθεται εν προκειμένω ζήτημα εφαρμογής της αρχής του ελεύθερου ανταγωνισμού, έννοιας θεμελιώδους στο δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων (βλ. συναφώς ΔΕΕ, 2.6.2016, C-410/14, Dr. Falk Pharma GmbH, σκ. 35-40) β) προκύπτει και αποδεικνύεται η τεχνική μοναδικότητα της εταιρείας «….ΑΕ» για την παραγωγή και προμήθεια του αντιικού φαρμάκου, γ) οι ελεγχόμενες συμβάσεις έχουν υπογραφεί και εκτελεσθεί πλήρως από τον προμηθευτή (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 1698/2022 σκ. 21, 1602/2022 σκ. 22), δ) οι ελεγχόμενες συμβάσεις καταρτίστηκαν ενόψει κατεπειγόντων και επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, συνιστάμενων στην προστασία της δημόσιας υγείας, δοθείσης και της προαναφερθείσας ευρείας εξουσίας εκτίμησης των δημοσίων αρχών στον τομέα αυτό, ελεγχόμενης οριακά κατά την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου, ε) οι πλημμέλειες, που θεωρούνται, σύμφωνα με την προσβαλλόμενη Πράξη, ουσιώδεις, αφορούν σε παρεκκλίσεις από εθνικές διατάξεις και όχι διατάξεις ενωσιακής προέλευσης και δη διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο ελληνικό δίκαιο λόγω μεταφοράς της Οδηγίας 2014/2024 στην εθνική έννομη τάξη, στ) σε κάθε περίπτωση, η από 29.7.2022 τροποποιητική σύμβαση, κατά το μέρος που υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής από 11.3.2022 σύμβασης, συνιστά επιτρεπτή απευθείας ανάθεση, ενόψει όσων προπαρατέθηκαν και δη των επιτακτικών σκοπών δημοσίου συμφέροντος (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 1222/2022 σκ. 13-14, 765/2021 σκ. 8.4-9.2, 603/2021 σκ. 21.5-24). Επομένως, οι ελεγχόμενες συμβάσεις εμπίπτουν στο εξαιρετικό πεδίο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 3 παρ. 2 της από 25.2.2020 ΠΝΠ (Α΄ 42), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4682/2020, όπως ισχύει, ερμηνευόμενης ενόψει του ιστορικού της υποβάθρου, των κανόνων της λογικής και των διδαγμάτων της κοινής πείρας. Συνεπώς, ο δεύτερος λόγος προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός και η προσβαλλόμενη Πράξη να ανακληθεί.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης..Ανακαλεί την 509/2023 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Εν προκειμένω, με τη 256/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος απορρίφθηκε η από 12.1.2024 προσφυγή του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας, καθώς και η υπέρ αυτού παρέμβαση της ένωσης εταιρειών «………….» και των μελών αυτής, κατά της 535/2023 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στο προοίμιο, όμως, της εν λόγω δικαστικής απόφασης στο οποίο αναγράφονται τα μέλη του Δικαστηρίου που δίκασαν την υπόθεση, όπως αναφέρονται στα Πρακτικά της σχετικής Συνεδρίασης της 6ης Φεβρουαρίου 2024, εκ παραδρομής αναγράφεται ως μέλος αυτού, ο Πάρεδρος Ιωάννης Νταλαχάνης, αντί του ορθού «Βασιλεία Χαραλάμπους», που πράγματι ήταν μέλος του Δικαστηρίου. Κατόπιν τούτων συντρέχει νόμιμη περίπτωση αυτεπάγγελτης διόρθωσης της απόφασης αυτής, ως προς το εκτεθέν στοιχείο, δηλαδή της διόρθωσης του ονόματος του μέλους του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 187 του Ν. 4700/2020 καθόσον, από πρόδηλη παραδρομή και εξ αυτού και μόνο του λόγου, ο οποίος πάντως δεν ασκεί επιρροή στην απόρριψη της ανωτέρω προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, το προοίμιο διατυπώθηκε εσφαλμένως [πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. (Συμβ.) 2/2022 σκ. ΙΙΙ].

Προμήθεια Αντιδραστηρίων με Συνοδό Εξοπλισμό.(...)	Από τις διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 1, 75 παρ. 1γ΄,4 και 5, και 80 παρ. 1 και 5 σε συνδυασμό με τα στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα XII «Αποδεικτικά μέσα για τα κριτήρια επιλογής» του Προσαρτήματος A' του ιδίου νόμου για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας συνάγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: (i) Κατά τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι όροι του διαγωνισμού πρέπει να διατυπώνονται κατά τρόπο τελούντα σε συνάρτηση με την ανάγκη, την οποία η αναθέτουσα αρχή επιδιώκει να ικανοποιήσει, όπως απαιτείται από την αρχή της αναλογικότητας, η οποία διέπει τις σχετικές ρυθμίσεις του νόμου ως εγγενές στοιχείο αυτών, αλλά και ως ερμηνευτικός κανόνας για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει οι ρυθμίσεις αυτές να εφαρμόζονται. Συνακόλουθα, όροι υπερβολικά περιοριστικοί, και συνεπώς μη αναλογικοί, πλήττουν τον ανταγωνισμό, διότι, περιορίζοντας, χωρίς την επίκληση λόγου δημοσίου συμφέροντος, τον κύκλο των δικαιουμένων να υποβάλουν προσφορά, δημιουργούν συνθήκες αθέμιτης εύνοιας υπέρ ορισμένων μόνον ή και μεμονωμένων οικονομικών φορέων (ΕλΣυν. Ολ. 180/2022 σκ. 6, 1832/2021 σκ. 9, 505/2021 σκ. 9, Εβδ. 1279/2023 σκ.3,4). (ii) Στο πλαίσιο αυτό οι αναθέτουσες αρχές διαμορφώνουν, κατά διακριτική ευχέρεια, ως επιμέρους κριτήριο καταλληλότητας των διαγωνιζομένων, τους όρους τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας, οι οποίοι πρέπει να αποβλέπουν στην αποτελεσματική εκτέλεση της σύμβασης και να είναι συναφείς ποσοτικά και ποιοτικά με το αντικείμενο αυτής, ώστε να καθίστανται πρόσφοροι για τη διακρίβωση της καταλληλότητας των υποψηφίων (ΕλΣυν. Ολ. 180/2022 σκ. 9, 1832/2021 σκ. 12, 505/2021 σκ.12, Τμ. Μείζ. - Επτάμ. Σύνθ. 1265, 1563/2019, 6022/2015, 3065/2014, πρβλ. ΔΕΕ αποφ. της 13.7.2017, INGSTEEL και Metrostav, C-76/16, σκ. 33, και της 18.10.2012, Edukozivig - Hochtief Construction AG, C-218/11, σκ. 29). Ειδικότερα, για την απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων, οι αναθέτουσες αρχές μπορεί να απαιτούν από τους οικονομικούς φορείς να διαθέτουν ικανοποιητικό επίπεδο εμπειρίας, ζητώντας από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς την υποβολή καταλόγου των κυριότερων υπηρεσιών που παρασχέθηκαν από αυτούς την τελευταία τριετία στο πλαίσιο συμβάσεων που είτε έχουν περατωθεί είτε εκτελούνται ακόμη (ΕλΣυν. Ολ. 505/2021 σκ. 12, Έβδ. Τμ. 1279/2023 σκ. 4, 1400/2022 σκ. 5, 1274/2021 σκ. 7).Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Δεν ανακαλεί την 299/2024 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Αποκομιδή, Μεταφορά και Διαχείρισης των Μολυσματικών Αποβλήτων.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 13-15), το Δικαστήριο κρίνει ότι ελεγχόμενες τροποποιήσεις είναι νόμιμες, καθώς στην προκειμένη περίπτωση συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις αυτοτελούς εφαρμογής  της παρ. 1 περ. γ΄ του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και όχι σε συνδυασμό με τις διατάξεις 388 και 288 ΑΚ, όπως ισχυρίζεται η δεύτερη προσφεύγουσα (βλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1363/2022 σκ. 5 όπου και περαιτέρω νμλγ). Ειδικότερα, ναι μεν τα επικαλούμενα από τις προσφεύγουσες απρόβλεπτα γεγονότα (πόλεμος στην Ουκρανία και συνακόλουθη επίταση της ενεργειακής κρίσης, συνεχιζόμενες συνέπειες της πανδημίας COVID-19), τα οποία, άλλωστε, ουδέποτε αμφισβήτησε και το ΓΝΠΑ, καθώς και τα επικαλούμενα στοιχεία αύξησης των επιμέρους στοιχείων που διαμορφώνουν το κόστος παροχής των ανατεθεισών υπηρεσιών ανάγονται σε χρόνο προγενέστερο της σύναψης και εκτέλεσης των ήδη από 28.11.2022 συναφθεισών αρχικών συμβάσεων, ήτοι ανάγονται στον διαδραμόντα κατά τη διενέργεια της διαγωνιστικής διαδικασίας χρόνο και συγκεκριμένα εκκίνησαν μετά από την υποβολή των προσφορών, εντούτοις, τα ίδια αυτά γεγονότα είχαν δυναμικά εξελισσόμενο χαρακτήρα με αποτέλεσμα τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω της υπέρμετρης αύξησης του κόστους της ενέργειας και των πρώτων υλών με δυσμενείς κλιμακούμενες συνέπειες στην αγορά που εκτείνονται σημαντικά σε βάθος χρόνου, καταλαμβάνοντας και τον χρόνο που μεσολάβησε από την σύναψη της αρχικής σύμβασης έως και την έγκριση της τροποποίησης αυτής γεγονότα εκ φύσεως ασυνήθιστα και μη δυνάμενα να προβλεφθούν πλήρως κατά την αρχική εκδήλωσής του από την αναθέτουσα Αρχή (πρβλ. ΕλΣυν. αποφ. Εβδ. Τμ. 1757/2022, σκ.19 ). Για τους λόγους αυτούςΣυνεξετάζει τις προσφυγές ανάκλησης των εταιρειών: α)  «..Α.Ε.» και β) «…Α.Ε.».Δέχεται τις  προσφυγές αυτές.Ανακαλεί την 2/2023 Πράξη του  Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 4η Υπηρεσία Επιτρόπου του Τομέα Υγείας, στο σύνολό της.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ (...)Περαιτέρω, από το σύνολο των στοιχείων του φακέλου το Δικαστήριο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, αφού ο ρόλος που ανατίθεται μ’ αυτήν στον ως άνω Αναπτυξιακό Οργανισμό είναι επικουρικός του αντισυμβαλλόμενου ΟΤΑ και συνίσταται στην παροχή εξειδικευμένης τεχνικής και συμβουλευτικής υποστήριξης για την ωρίμανση και υλοποίηση του τεχνικού προγράμματος του Δήμου ...για τα έτη 2024-2028 και στην συνδρομή του στην εκπόνηση μελετών έργων υποδομής εν γένει, οι οποίες θα συμβάλλουν στην εφαρμογή της αναπτυξιακής πολιτικής που έχει προγραμματιστεί από τον ως άνω Δήμο προς όφελος της τοπικής κοινωνίας (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 1057/2024, σκ. 14).  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν για το λόγο που αναπτύσσεται στη σκέψη 23 περ. ε..Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής παρέμβαση. 
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1502/2024
	

Συντηρήσεις – αποκαταστάσεις  τεχνικών έργων – αντιπλημμυρικά έργα.(...) Ενόψει των ανωτέρω, ο επίμαχος διαγωνισμός διέπεται από τα άρθρα 97 και 106 του ν. 4412/2016, όπως ίσχυαν πριν από την τροποποίηση και διαμόρφωσή τους με τα άρθρα 39 και 46 του ν. 4782/2021 που ισχύουν από 1.6.2021 και, ελλείψει ειδικής νομοθετικής πρόβλεψης, δεν καταλαμβάνουν εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες ως η επίμαχη (Ε.Σ. Ολ. 1827/2021, σκ. 7,  Έβδομο Τμήμα 197/2022, σκ. 7 και 9, ΣτΕ 1000/2022, σκ. 15, πρβλ. ΣτΕ 2141/2019, σκ. 16,  ΣτΕ 1904/2020, σκ. 13). Εξάλλου, η παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει από τους διαγωνιζόμενους την παράταση των προσφορών και των εγγυήσεων συμμετοχής τους πριν από την λήξη του προβλεπόμενου στη διακήρυξη χρόνο ισχύος τους, δεν αποτελεί, κατά το κρίσιμο νομοθετικό καθεστώς, λόγο ματαίωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας ως άγονης. Νομίμως, δε ζητήθηκε η σχετική παράταση εκ των υστέρων, αφού, σε κάθε περίπτωση, συνέτρεχαν εξαρχής πρόδηλοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογούσαν τούτο και η παράταση ζητήθηκε, πάντως, εντός ευλόγου χρόνου (στις 18.4.2022), και δη αμέσως μετά την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού του Δήμου (στις 4.3.2022) και την άρνηση του αρχικού αναδόχου να συναινέσει σε αυτήν (μετά την κλήση του στις 16.3.2022).Ανακαλεί την 21/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης εγκαταστάσεων.(...)	Υπό τις ανωτέρω συνθήκες, η απαίτηση για αυτοτελή χρηματοοικονομική επάρκεια, από τους αριθμητικούς δείκτες της οποίας αντλούνται πληροφορίες σχετικές με την υγεία και την ευρωστία της επιχείρησης (αν μπορεί να ανταποκριθεί στις άμεσες (οικονομικές) υποχρεώσεις της, οι αναπτυξιακές της τάσεις και η οικονομική αξιοπιστία της), επιτρέποντας τη σύγκριση με άλλες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου, δεν προκύπτει ότι θα ήταν δυνατόν στην ελεγχόμενη σύμβαση να αποτελέσει αντικείμενο αθροιστικής συνένωσης περισσοτέρων υποψηφίων και συνεπώς, ότι ο επίμαχος όρος βαίνει πέραν του ευλόγως αναγκαίου για τον σκοπό της σύμβασης. Περαιτέρω, η απαίτηση αυτοτελούς τεχνικής επάρκειας για το μέλος της ένωσης/κοινοπραξίας, ενόψει των προαναφερόμενων χαρακτηριστικών της κρινόμενης σύμβασης, δεν προκύπτει ότι δεν είναι πρόσφορη και ανάλογη προς τον σκοπό διασφάλισης της έγκαιρης, ορθής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών, τον οποίο επιδιώκει η αναθέτουσα με τη διατύπωση του εν λόγω όρου. Πολλώ δε μάλλον που στην ελεγχόμενη διαδικασία εκτός από την ανάδοχο εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, δεν συμμετείχε κάποια ένωση/κοινοπραξία οικονομικών φορέων (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 2646/2020 σκ. 25-29) ούτε αποκλείστηκε ένωση/κοινοπραξία λόγω μη πλήρωσης των όρων αυτών. Επιπλέον, δεν προκύπτει ότι ζητήθηκαν σχετικά διευκρινίσεις από άλλους οικονομικούς φορείς, ώστε να παρέχονται ενδείξεις ότι ενδεχομένως και κάποιοι άλλοι θα επιθυμούσαν να λάβουν μέρος στη διαγωνιστική διαδικασία ούτε ότι κατά των επίμαχων όρων ασκήθηκαν προδικαστικές προσφυγές (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 376/2024 σκ. 33). 	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 274/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ αφενός της ... ΑΕ και αφετέρου της εταιρείας με την επωνυμία «..ΕΠΕ» για την «Παροχή υπηρεσιών φύλαξης εγκαταστάσεων του . με τεχνικά μέσα».

Δημοσιονομική διόρθωση.Ύδρευση Δήμου..ζητείται η ακύρωση της 54763/Α. Πλ. 5980/24.10.2014 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης ..Με τα δεδομένα αυτά, λόγω της σοβαρότητας της διαπιστωθείσας παρατυπίας, νομίμως αιτιολογήθηκε από την άποψη τήρησης της αρχής της αναλογικότητας, η ανάκτηση του συνόλου της σχετικής χρηματοδότησης, κατ’ άρθρο 2 του Κανονισμού 448/2001 (πρβ. απόφ. Πρωτοδικείου της 9.9.2008, Τ-349/06, Τ-371/06, Τ-14/07, Τ-332/07, Γερμανία κατά Επιτροπής, σκ. 77, απόφ. του Γενικού Δικαστηρίου της 13.7.2011, Τ-81/09, «Ελληνική Δημοκρατία κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής», σκ. 68, ΕΣ Ι Τμ. 1823/2017, 3719/2014). Εξάλλου, η ευθύνη της ΔΕΥΑ ...., σε βάρος της οποίας εξεδόθη η προσβαλλόμενη πράξη, προκύπτει από την ιδιότητά της ως οιονεί καθολικού οιονεί διαδόχου της ΔΕΥΑ .... δυνάμει του άρθρου 107 παρ. 1 του ν. 3852/2010, υπεισερχόμενη στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της τελευταίας (πρβλ. ΕΣ Ι Τμ. 1416/2017), ενώ, δεν ασκεί ουδεμία επιρροή η ύπαρξη ή μη υπαιτιότητάς της στην υλοποίηση του έργου, εφόσον, στο πλαίσιο των καθεστώτων ενίσχυσης, η δημοσιονομική διόρθωση αποτελεί διοικητικό μέτρο με αμιγώς αποκαταστατικό και όχι κυρωτικό χαρακτήρα και είναι ανεξάρτητη από τη συνδρομή πταίσματος εκ μέρους του τελικού δικαιούχου (Ε.Σ. Ι Τμ. 820/2018, 1994/2017, 1711, 1721, 1904/2016, ΔΕΕ της 18.11.1987, C-137/85, Maizena κ.λπ., σκ. 19-20). Επίσης, δεν νοείται απαλλαγή του τελικού αποδέκτη κοινοτικής ενίσχυσης αποκλειστικά και μόνο για λόγους προσωπικής επιείκειας που ανάγονται στην οικονομική αδυναμία επιστροφής του αναζητούμενου ποσού (πρβλ. απόφαση του Δικαστηρίου της 27ης Μαΐου 1993, C-290/91, Peter, σκέψεις 14-15), καθόσον, σε διαφορετική περίπτωση, θα αναιρείτο η ενιαία εφαρμογή και η πρακτική αποτελεσματικότητα του κοινοτικού δικαίου (αποφ. Ι Τμ. Ε.Σ. 3368, 4992/2015, 1212, 2322, 2672/2014, πρβλ. Δ.Ε.Ε. C-290/91, Peter, αποφ. της 27ης Μαΐου 1993,  σκ. 8 και C-205/82 ως 215/82, Deutsche Milchkontor, απόφ. της 21ης Σεπτεμβρίου 1983,σκ. 17 και 19). Με τα δεδομένα αυτά, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα περί παραβάσεως της αρχής της αναλογικότητας, της επιείκειας καθώς και περί οικονομικής καταστροφής της ΔΕΥΑ .... από την υποχρέωση επιστροφής του υπέρογκου ποσού της δημοσιονομικής διόρθωσης πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η έφεση να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρο 73 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΗΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ (...)το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη έκρινε ότι η μη ύπαρξη βέβαιης και εξασφαλισμένης χρηματοδότησης και της αναγκαίας πίστωσης για την εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης, πράγμα που δεν αμφισβητεί ούτε η ίδια η προσφεύγουσα (η οποία μάλιστα, όπως προκύπτει από την υπάρχουσα στο φάκελο αλληλογραφία της με διάφορους φορείς, μέχρι και το χρόνο κατάθεσης της ένδικης προσφυγής βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης για εξεύρεση χρηματοδότησης για την εκτέλεση της ελεγχόμενης σύμβασης, μέσω εθνικών ή ενωσιακών προγραμμάτων χρηματοδότησης), ενόψει της σχετικώς σύντομης προθεσμίας εκτέλεσης αυτής (8 μηνών), της δημιουργούμενης αβεβαιότητας ως προς την χρηματοδότηση ποσοστού πέραν του 80% της υπό ανάθεση σύμβασης, αλλά και της οικονομικής διακινδύνευσης για τον αναθέτοντα φορέα, εκ του ενδεχομένου ανώμαλης εξέλιξης της ελεγχόμενης σύμβασης, λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, αποτελεί ουσιώδη πλημμέλεια που κωλύει την υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης. Ο ως άνω δε επικαλούμενος λόγος περί εξοικονόμησης συνολικά 265.000 m3 νερού, ως λόγος δημοσίου συμφέροντος, δεν αναιρεί, σε κάθε περίπτωση, την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν, επίσης, θεσπισθεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και δεν αρκούν για να δικαιολογήσουν την αιτούμενη ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1884, 1716, 310, 180/2022, 1978, 505/2021, 2117, 1642/2020). Το ίδιο ισχύει και για το υψηλό ποσοστό έκπτωσης που επιτεύχθηκε στον αρχικό διαγωνισμό, υπό την έννοια ότι αυτό δεν συνιστά αυτοτελώς επαρκή αιτιολογία παρέκκλισης από τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας συμμετοχής στις διαδικασίες για την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων και της διασφάλισης του ελεύθερου ανταγωνισμού (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 231/2023). Τέλος, ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης της προσφεύγουσας είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εφαρμοζόμενες διατάξεις (βλ. σκ. 5 της παρούσας) είναι σαφείς και έχουν τύχει νομολογιακής επεξεργασίας από τα εθνικά δικαστήρια, η προσφυγή δε στη διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς να έχει εξασφαλιστεί η απαιτούμενη για την εκτέλεση της προς ανάθεση σύμβασης χρηματοδότηση και η σχετικά αναγκαία πίστωση, συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, καθόσον καθιστά επισφαλή την ανάληψη σχετικών συμβατικών υποχρεώσεων εκ μέρους του οικείου φορέα και πιθανή την έκθεσή του σε αποζημιωτικές αξιώσεις των αναδόχων (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 378/2024, 1188/2023, Έβδομο Τμ. 1849/2022). 	Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 254/2024 πράξη του ΣΤ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1470/2024