Προμήθεια Φαρμακευτικών Υλικών (Αντιμικροβιακά Συστηματικής Χρήσης), με Σκοπό την Κάλυψη Αναγκών ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης.(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά της Διεύθυνσης Προμηθειών της Ανωτάτης Στρατιωτικής Διοίκησης Υποστήριξης Στρατού ‘…’ (ΑΣΔΥΣ), και των εταιρειών «…», «…» και «…» της διετούς διάρκειας 0058Λ/23 συμφωνίας-πλαίσιο, για τη Διακλαδική Προμήθεια Φαρμακευτικών Υλικών (Αντιμικροβιακά Συστηματικής Χρήσης), με Σκοπό την Κάλυψη Αναγκών ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ. 
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/253/2024

Συμφωνία πλαίσιο, «Γωνιών Ανακύκλωσης για Διαλογή στην Πηγή με διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων υλικών.(...)Εκδήλωση της αρχής της δημοσιονομικής βιωσιμότητας αποτελεί η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Η αρχή αυτή εξειδικεύεται, μεταξύ άλλων, στις αρχές της οικονομικότητας και της αποτελεσματικότητας, σύμφωνα με τις οποίες ελέγχεται, αναφορικά με την πρώτη, εάν κατά την εκπλήρωση των κατά νόμο σκοπών των δημοσίων φορέων τηρείται η, κατά το δυνατόν, ελάχιστη επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, αναφορικά δε με τη δεύτερη, η επίτευξη των συγκεκριμένων αντικειμενικών στόχων και των αποτελεσμάτων που έχουν εκ των προτέρων οριστεί. Όπως δε ρητά ορίζεται στο άρθρο 18 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρα 45 παρ. 3 περ. στ΄ και 53 παρ. 1 και 2 περ. ε΄ και ια΄ του ίδιου νόμου), οι αρχές αυτές εφαρμόζονται και στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων ώστε να διασφαλίζεται το ωφέλιμο αποτέλεσμα των αναλαμβανόμενων δράσεων, με τις πλέον οικονομικές λύσεις. Προς τούτο η αναθέτουσα Αρχή οφείλει να μεριμνά, κατά τη συμβατική της δράση, για την κατά το δυνατόν ηπιότερη χρέωση του προϋπολογισμού της, αποφεύγοντας υπέρμετρες και αδικαιολόγητες δημοσιονομικές επιβαρύνσεις, με τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμήθειας αγαθών, στις ενδεδειγμένες για την κάλυψη των αναγκών της ποσότητες και σε τιμές εύλογες και ανάλογες της ποιότητας των προμηθευομένων ειδών (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 2137/2020, Τμ. Μειζ. Συνθ. Ελ. Συν. 2590/2016, 4112/2015, 2296/2014, 2158/2013, Έβδομο Τμ. 13/2023 και VI Τμ. 739/2019, 406/2017, 2980/2015, 243/2014, 678/2012, 2754/2011). Η αναθέτουσα Αρχή οφείλει να μεριμνά ώστε από τα έγγραφα της σύμβασης να προκύπτουν κατά τρόπο σαφή οι επιδιωκόμενοι αντικειμενικοί στόχοι και τα λαμβανόμενα μέτρα προς επίτευξη των στόχων αυτών. Πρέπει, επίσης, να περιγράφεται με σαφήνεια ή έστω να προκύπτει επαρκώς το σχέδιο και ο τρόπος εκτέλεσης της σύμβασης, έτσι ώστε να διασφαλίζεται τόσο η επίτευξη των στόχων όσο και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Κατά γενικό κανόνα, η αρχή της αποτελεσματικότητας υπό την παραπάνω έννοια ελέγχεται εκ των υστέρων (ex post), διότι μόνο μετά την έναρξη υλοποίησης και, κυρίως, μετά το πέρας εκτέλεσης της σύμβασης μπορεί εξ αντικειμένου να κριθεί με ασφάλεια η επίτευξη ή μη των στόχων που τέθηκαν και των αποτελεσμάτων που επιδιώχθηκαν. Όλως εξαιρετικώς, η αρχή της αποτελεσματικότητας μπορεί να ελεγχθεί οριακά και κατά το προσυμβατικό στάδιο (ex ante). Αυτό μπορεί να συμβεί, ιδίως, όταν ο σχεδιασμός της δράσης από άποψη στόχων, μέσων και μεθόδου υλοποίησης είναι πρόδηλα πλημμελής ή ασαφής ή περιέχει λογικά άλματα ή σφάλματα. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που αν και έχουν τεθεί ή προκύπτουν οι σχετικοί αντικειμενικοί στόχοι, εντούτοις δεν προκύπτουν τα χρησιμοποιούμενα μέσα και η διαθεσιμότητα αυτών, καθώς και ο τρόπος που αυτά θα διασφαλίσουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ο έλεγχος αυτός, λαμβανομένου υπόψη ότι τέτοιας φύσης πλημμέλειες (ασάφειες ως προς τον εν γένει σχεδιασμό) μπορούν να θεραπευθούν από την αναθέτουσα Αρχή, η οποία δεν κωλύεται, μετά την άρση αυτών, να προκηρύξει εκ νέου το έργο, δεν συνιστά κρίση σκοπιμότητας αλλά επιτρεπτό προληπτικό έλεγχο νομιμότητας, που έχει ως δικαιολογητική βάση την προστασία του δημοσίου συμφέροντος μέσω διασφάλισης της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης των διατιθέμενων δημόσιων πόρων (Ολ. ΕλΣυν 1312/2022, Έβδομο Τμ. 367/2024). (...)	Συνεπώς, οι υπό κρίση προσφυγές ανάκλησης πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου της εκτελεστικής σύμβασης. Περαιτέρω, πρέπει να επιστραφεί το παράβολο που κατέβαλε η πρώτη κατά σειρά προσφεύγουσα για την άσκηση της προσφυγής της (βλ. άρθρα 336 παρ. 1 και 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020).Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται τις προσφυγές. Ανακαλεί την 129/2024 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Συντήρηση και επισκευή αντλητικών συγκροτημάτων(...)Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο δέχεται ότι όσον μεν αφορά στην κατάρτιση του προϋπολογισμού και στην τεκμηρίωση αυτού, βασίμως καταρχάς προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή δεν ήταν υποχρεωμένη, βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, να προκηρύξει διαγωνισμό με τις ίδιες ακριβώς ποσότητες εργασιών και υλικών, με αυτές που είχαν προβλεφθεί στην αμέσως προηγούμενη διαγωνιστική διαδικασία με ίδιο αντικείμενο. Τούτο, υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή των ποσοτήτων εργασιών και υλικών τεκμηριώνεται πρωτογενώς από τον φάκελο του διαγωνισμού ή έστω αιτιολογείται ενώπιον του Τμήματος με στοιχεία που είχαν ληφθεί υπόψη κατά την κατάστρωση της διακήρυξης. (...)Αντιθέτως, ουδόλως τεκμηριώνεται η κατ’ αποκοπή δαπάνη ύψους 101.198,81 ευρώ του Τμήματος 2 του διαγωνισμού, που αφορά σε «Κινητήρες αντλίες κατάλληλων τεχνικών προδιαγραφών», καθώς δεν προκύπτει από οποιοδήποτε στοιχείο του φακέλου ούτε από τους ισχυρισμούς που προβάλλει ο προσφεύγων στο δικόγραφο της προσφυγής, ότι έχει προέλθει από έρευνα αγοράς, διενεργηθείσα από όργανα του προσφεύγοντος προ της σύνταξης των συμβατικών τευχών. Πολλώ μάλλον, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος ότι η κατ’ αποκοπή τιμή του Τμήματος 2 προκύπτει από τιμοκατάλογο που προσκομίστηκε από την ανάδοχο εταιρεία, εκτός του ότι αναφέρονται σε πολύ μεταγενέστερο από τον χρόνο κατάρτισης του προϋπολογισμού χρόνο, ήτοι στο στάδιο υποβολής της τεχνικής προσφοράς στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ουδόλως συνιστούν την επαρκή τεκμηρίωση του ύψους του προϋπολογισμού που απαιτεί το άρθρο 45 παρ. 3 του ν. 4412/2016.Κατόπιν των ανωτέρω, και εφόσον εξακολουθεί να διαπιστώνεται διακωλυτικός λόγος της υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης (βλ. σκέψη 18 της παρούσας), η ένδικη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 59/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου 

Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων και διαδικασίας εξέτασης αιτημάτων ενώπιον της Επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 4778/2021, των όρων της παραχώρησης, καθώς και των θεμάτων λειτουργίας της Επιτροπής αυτής.

Σύσταση Επιτροπών για τον έλεγχο και την πιστοποίηση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των υποβληθέντων αιτημάτων των επιχειρήσεων για τη χορήγηση βεβαίωσης που αφορά στο συμψηφισμό αυτόματης επιστροφής φαρμακευτικής δαπάνης με ποσοστά επί των δαπανών: α) έργων έρευνας και ανάπτυξης φαρμακευτικών προϊόντων ή/και β) επενδυτικών σχεδίων ανάπτυξης προϊόντων ή υπηρεσιών ή γραμμών παραγωγής για τις δαπάνες του έτους 2019, κατ’ εφαρμογήν της υπ’ αριθμ. 4577/07.02.2020 (Β’ 380) κοινής υπουργικής απόφασης.

Προμήθεια υλικών σπονδυλοδεσίας, (...)Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η ανωτέρω κρίση του Κλιμακίου παρίσταται ορθή. Τούτο δε, λαμβανομένου ιδίως υπόψη του γεγονότος ότι πράγματι κατά την εφαρμογή του υλικού με α/α 4 (Πλάκες στήριξης αυχενικών σπονδύλων από τιτάνιο) απαιτούνται οπωσδήποτε τουλάχιστον 4 συμβατές με την πλάκα βίδες, όπως τούτο επιβεβαιώνεται τόσο από το γεγονός ότι στη διακήρυξη οι προβλεφθείσες ποσότητες ετησίως για τις πλάκες (15 τεμ.) και τις συμβατές με αυτές βίδες (60 τεμ.) βρίσκονται σε αναλογία 1:4, ήτοι τέσσερις βίδες για κάθε ένα τεμάχιο πλάκας στήριξης (15/60), όσο και από ίδιο το Νοσοκομείο με την προσφυγή του (βλ. σχετική επισήμανση στη σελ. 15 της προσφυγής αναφορικά με τα είδη α/α 4 και 5 της διακήρυξης, όπου αναφέρονται επί λέξει τα εξής: "Η αναγκαιότητα πρόβλεψης ξεχωριστού κωδικού για σετ με πλάκες και τέσσερις βίδες και ξεχωριστού κωδικού μόνο για βίδες καλύπτει την πιθανότητα να χρειάζονται περισσότερες βίδες από τις τέσσερις που περιέχονται στο σετ, οι οποίες θα πρέπει να είναι συμβατές με αυτές του σετ για χρήση σε ένα περιστατικό"Με αυτά τα πραγματικά δεδομένα, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η κρίση του Κλιμακίου αναφορικά με την τρίτη αναδειχθείσα πλημμέλεια παρίσταται ορθή, καθόσον, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της διακήρυξης (σκέψη 9), κατά το στάδιο της οικονομικής αξιολόγησης της προσφοράς της εταιρείας ..που έπεται της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών και της αποσφράγισης αυτών, δεν ήταν εφικτή η οιαδήποτε τροποποίηση της οικονομικής προσφοράς της για τα ανωτέρω πέντε είδη, ούτε στο πλαίσιο της δυνατότητας διευκρινίσεων που παρέχεται στην αναθέτουσα Αρχή με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, δοθέντος ότι εν όψει των εκτεταμένων αποκλίσεων που εντοπίσθηκαν στις προσφερθείσες τιμές της ως άνω εταιρείας μετά την επικοινωνία που είχε η τελευταία με το Νοσοκομείο δεν δύναται να γίνει λόγος για απλές διευκρινίσεις αλλά κατ’ ουσίαν για υποβολή νέας οικονομικής προσφοράς. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την ένδικη προσφυγή.Δεν ανακαλεί την 295/2024 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1735/2024

Προμήθεια υγειονομικού υλικού: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα ανωτέρω (σκ.ΙΙΙ), μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή δεν προέβη, για τη σύναψη της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαίσιο, στην επιλογή  όλων των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων, που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής της οικείας διακήρυξης και των οποίων οι προσφορές κρίθηκαν τεχνικά και οικονομικά αποδεκτές, διότι, σύμφωνα με τη διακήρυξη (άρθρο 4 και παραπομπή στο άρθρο 39 παρ.5 του ν.4412/2016), η αναθέτουσα αρχή όφειλε να συνάψει σύμβαση με όλους τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς που πληρούσαν τα κριτήρια επιλογής και είχαν υποβάλει αποδεκτές προσφορές, και όχι μόνο με εκείνον (μόνο) εκ των παραδεκτώς συμμετεχόντων φορέων που προσέφερε τη χαμηλότερη ανά υλικό τιμή, δυνατότητα για την οποία δεν υπήρχε σχετική πρόβλεψη στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 39 παρ.4 του ν.4412/2016). Επομένως, η ελεγχόμενη συμφωνία-πλαίσιο είναι νόμιμη μόνο κατά το μέρος που αφορά στην ανάθεση των υλικών με α/α 13 και 14, για τα οποία κατατέθηκε μία μόνο για κάθε ένα από αυτά αποδεκτή προσφορά από τις εταιρείες  ….και …., αντίστοιχα, ενώ δεν είναι νόμιμη, όσον αφορά στην ανάθεση των λοιπών υλικών, καθώς αυτά έπρεπε να ανατεθούν στους περισσότερους προσφέροντες οικονομικούς φορείς που υπέβαλαν παραδεκτή τεχνική και οικονομική προσφορά, για κάθε επιμέρους υλικό. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τα λοιπά υλικά, πλην αυτών με α/α 13 και 14. ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/48/2018

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών (...)Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη ΙΙ), η 6/16.1.2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής είναι μη νόμιμη, διότι με αυτή έγινε μερική κατακύρωση της ομάδας 20, πλην του είδους 18, στην εταιρεία Δ…..., κατά παράβαση των άρθρων 16 και 22 της διακήρυξης και της 1/16.2.2018 μελέτης του διαγωνισμού, που, σε συμφωνία με τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν. 4412/2016, προβλέπουν την κατάθεση ενιαίας προσφοράς και την ενιαία αξιολόγηση και κατακύρωση για το σύνολο των ειδών της εν λόγω ομάδας. Εξάλλου, σύμφωνα με όσα έχουν ήδη κριθεί με την 412/2018 πράξη του παρόντος Κλιμακίου, οι τεχνικές προσφορές των εταιρειών …….και….. για την ομάδα 20 του διαγωνισμού έπρεπε να απορριφθούν στο σύνολό τους, διότι δεν πληρούσαν, ως προς τα είδη 18 και 4 αντίστοιχα, την απαίτηση της διακήρυξης για προσφορά συνθετικού λιπαντικού.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει και τα ακόλουθα: α) στην περίπτωση έργων αποκατάστασης/συντήρησης φθορών, βλαβών και εν γένει μελλοντικών πιθανών προβλημάτων στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας της οικείας Περιφέρειας, δεδομένου ότι ο προγραμματισμός και η ακριβής προμέτρηση/περιγραφή των προς εκτέλεση εργασιών είναι δυσχερής, καθόσον οι φθορές είναι ένα μέγεθος δυναμικό, το οποίο μεταβάλλεται καθημερινά με την επίδραση των φορτίων κυκλοφορίας, των καιρικών συνθηκών και της φυσιολογικής φθοράς των υλικών, ενδείκνυται ως τρόπος ανάθεσής τους η, διαγραφόμενη στο άρθρο 39 του ν.4412/2016, διαδικασία σύναψης συμφωνίας - πλαίσιο. Τούτο, διότι η συγκεκριμένη διαδικασία θεραπεύει τις αδυναμίες κατάφασης περί της ωριμότητας εκτέλεσης των έργων αυτών, που καλύπτουν επαναλαμβανόμενες και κατ’ αρχήν προβλέψιμες κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων ανάγκες, η ακριβής ποσότητα όμως των οποίων, η χρονική στιγμή και ο τόπος επέλευσής τους, εντός των ορίων της χωρικής αρμοδιότητας μιας Περιφέρειας, είναι άδηλα, β) ενόψει της γενικής περιγραφής του τεχνικού αντικειμένου του έργου και του μη προσδιορισμού των σημείων εκτέλεσης των εργασιών του, δεν είναι δυνατή η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης κατά την εκτέλεση των εργασιών αυτών (βλ. ΕλΣυν VI Τμ. 6064/2015, Ε΄ Κλ. 159, 120/2021 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

1η εκτελεστική σύμβαση της ... συμφωνίας πλαισίου για την προμήθεια ... ελαιολιπαντικών και πρόσθετων και ... γράσου για τις ανάγκες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) - Πυροσβεστικού Σώματος (ΠΣ) (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στις τρεις πρώτες σκέψεις της παρούσας, δοθέντος ότι η αξία της υποβληθείσας ενώπιον του Κλιμακίου 1ης εκτελεστικής σύμβασης, ανερχόμενη στο ποσό των 557.008,40 ευρώ πλέον ΦΠΑ, υπολείπεται του χρηματικού ορίου του 1.700.000,00 ευρώ, το υποβληθέν σχέδιο συμβάσεως πρέπει να παραπεμφθεί στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου του Τομέα Εσωτερικών και Προστασίας του Πολίτη, που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται, πλην άλλων, από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους κυμαίνεται μεταξύ 300.000,00 και 1.700.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ (βλ. άρθρο 9 παρ. 3 και Παράρτημα ΙΙΙ της ως άνω ΦΓ8/42900/2022 απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.