ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1232/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η απόφαση 1232/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή της Διοίκησης 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας κατά της Πράξης 42/2025 της Επιτρόπου. Η Επίτροπος είχε κρίνει ότι κωλυόταν η υπογραφή τεσσάρων σχεδίων συμβάσεων προμήθειας «ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ» με συνοδό εξοπλισμό, συνολικής εκτιμώμενης αξίας 780.000,00€ (με ΦΠΑ), λόγω ανακολουθίας στα προϋπολογιζόμενα ποσά ΦΠΑ και μεταβολής του αντικειμένου της σύμβασης στα σχέδια. Το Δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή, κρίνοντας ότι το κρίσιμο μέγεθος για τον διαγωνισμό είναι η τιμή χωρίς ΦΠΑ, η οποία δεν παρουσίασε ασάφειες. Αποφάνθηκε ότι δεν υπήρξε ουσιώδης μεταβολή του αντικειμένου και ανακάλεσε την Πράξη 42/2025, επιτρέποντας την υπογραφή των συμβάσεων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/405/2023
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης και ως εκ τούτου κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά από το χρονικό διάστημα από 1.4.2023 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. ad hoc 931/2022, 649, 621/2022, 666/2021). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (Ελ.Συν. Ζ΄ Κλ. ad hoc 931/2022, 74/2020 κ.ά.).ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1192/2023
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/931/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΧΩΡΩΝ: Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης, συνεπώς κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά το χρονικό διάστημα από 1.1.2022 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. 666/2021, 649, 621/2022). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (ΕλΣυν Ζ΄ Κλ. 74/2020 κ.ά.).ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/447/2023
ΑΕΠΠ/326/2019
Η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει την ολική ή μερική ακύρωση της διακήρυξης του διαγωνισμού με αριθμό … και κάθε συναφούς πράξης, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής διευκρίνισης της 18.01.2019. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ» (CPV …), με συνολικό προϋπολογισμό 1.087.854,46 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%) και διάρκεια ενός έτους. Η προσφυγή υποστηρίζει ότι η διατύπωση της διακήρυξης αποκλείει αθέμιτα τη συμμετοχή της προσφεύγουσας και δυσχεραίνει την υποβολή της βέλτιστης ανταγωνιστικής προσφοράς, παραβιάζοντας τους κανόνες συμμετοχής και τα κριτήρια κατακύρωσης.
ΑΕΠΠ/51/2019
Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί Προδικαστική Προσφυγή ζητώντας την ακύρωση της απόφασης του Δ.Σ. του Γενικού Νοσοκομείου που απέρριψε την προσφορά της και έκανε δεκτή την προσφορά της παρεμβαίνουσας εταιρείας για το υποτμήμα 2.1 του διαγωνισμού, το οποίο αφορά την προμήθεια αντιδραστηρίων εργαστηρίων και σκιαγραφικών ουσιών (ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ) με CPV: 33696000-5. Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια αυτών των υλικών για τις ανάγκες του νοσοκομείου για ένα έτος, με συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη 136.924,42€ (πλέον ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η απόρριψη της προσφοράς της βασίστηκε σε εσφαλμένη ερμηνεία των τεχνικών προδιαγραφών και ότι η προσφορά της παρεμβαίνουσας εταιρείας δεν πληροί τους όρους της διακήρυξης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1090/2025
Η απόφαση 1090/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου δέχεται την προσφυγή του Δήμου Μάνδρας - Ειδυλλίας και ανακαλεί την πράξη 133/2025 του Ε' Κλιμακίου, η οποία είχε κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την «Κατασκευή νέου εργοταξίου». Το Κλιμάκιο είχε θέσει θέματα νομιμότητας λόγω αναντιστοιχίας χρήσεων της παραχωρηθείσας έκτασης και λόγω της ανάθεσης της εκπόνησης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) με σύστημα μελέτης-κατασκευής και κριτήριο χαμηλότερης τιμής. Το Τμήμα έκρινε ότι η αναντιστοιχία χρήσεων έχει αρθεί με μεταγενέστερη υπουργική απόφαση. Επιπλέον, δέχτηκε ότι η εκπόνηση ΕΠΣ/ΡΣΕ δεν αποτελεί βασική υποχρέωση του έργου, καθώς ούτε ο περιορισμένος προϋπολογισμός (€150.000 για μελέτες) ούτε ο χρόνος της σύμβασης (24 μήνες) επαρκούν για τέτοιες σύνθετες μελέτες. Συνεπώς, επιτρέπεται η υπογραφή της σύμβασης με τον οικονομικό φορέα «…..ΙΚΕ».
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/231/2025
Η Πράξη 231/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το Τμήμα 3 του έργου «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΩΝ ΣΤΗΝ 6η ΚΑΙ 7η Δ.Κ. ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ». Το ελεγχόμενο τμήμα έχει προϋπολογιζόμενη δαπάνη 4.032.258,07 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Ως προσωρινός ανάδοχος αναδείχθηκε ο οικονομικός φορέας «…Α.Τ.Ε.» με προσφερθείσα μέση έκπτωση 3,14%. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, επιτρέποντας την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης. Δόθηκε όμως η επισήμανση να προσδιοριστεί το συμβατικό τίμημα στο ποσό των 3.914.025,45 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), χωρίς να συμπεριληφθεί η αξία της ρήτρας πρόσθετης καταβολής (πριμ), η οποία πρέπει επίσης να διορθωθεί.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1098/2025
Η απόφαση 1098/2025 του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή ανάκλησης της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) κατά της 164/2025 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Η ΕΕΤΤ ζητούσε την ανάκληση της πράξης αυτής, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή της έκτης τροποποίησης (προϋπολογισμού 1.680.199,90 ευρώ πλέον ΦΠΑ) της 6/2023 σύμβασης για το «Σύστημα Εποπτείας Φάσματος Δορυφορικών Επικοινωνιών (ΣΕΦΔ)». Το Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή. Αιτιολογία της απόρριψης ήταν ότι η προσφυγή ασκήθηκε εκπρόθεσμα, δηλαδή μετά την παρέλευση της δεκαπενθήμερης αποκλειστικής προθεσμίας του άρθρου 328 παρ. 1 του ν. 4700/2020. Η κοινοποίηση της προσβαλλόμενης πράξης στην ΕΕΤΤ έγινε στις 2.6.2025, με αποτέλεσμα η προθεσμία να λήγει στις 17.6.2025, ενώ η προσφυγή κατατέθηκε στις 18.6.2025.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1155/2025
Η Απόφαση 1155/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Έβδομο Τμήμα) συνεκδίκασε τις προσφυγές ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας «…ΑΕ» και του Ελληνικού Δημοσίου κατά της 202/2025 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου. Η πράξη αυτή έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης για υπηρεσίες φύλαξης κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, λόγω ασάφειας του κριτηρίου ανάθεσης Κ3 («Υλικά, Εξοπλισμός, Μέσα»). Το Τμήμα έκρινε ότι το Κ3 ήταν πράγματι αόριστο, αλλά ότι η πλημμέλεια δεν ήταν ουσιώδης, καθώς υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά και δεν υπήρξαν προδικαστικές προσφυγές ή αιτήματα διευκρίνισης. Κατόπιν αυτών, οι προσφυγές έγιναν δεκτές, η Πράξη ανακλήθηκε και αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/244/2025
Η Πράξη 244/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και των σχεδίων σύμβασης για την εκτέλεση των Τμημάτων 1 και 2 του έργου του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) με τίτλο «Εργασίες ανακαίνισης ιδιόκτητων κτιρίων e-ΕΦΚΑ για την λειτουργία τους ως πρότυπες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ». Το συνολικό έργο έχει προϋπολογισμό 3.750.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο, αφού εξέτασε τη διαδικασία, η οποία διεξήχθη με ανοικτό διαγωνισμό, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, επιτρέποντας την υπογραφή των σχεδίων σύμβασης με τους αναδειχθέντες οικονομικούς φορείς για τα δύο τμήματα.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1231/2025
Η απόφαση 1231/2025 του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκανε δεκτή την προσφυγή ανάκλησης του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων και Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΕΚΠΑ. Η προσφυγή στρεφόταν κατά της Πράξης 13/2025 της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου Τομέα Παιδείας, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης για την προμήθεια συστήματος αλληλούχισης νέας γενιάς υψηλής απόδοσης. Το Δικαστήριο έκρινε ότι ο ΕΛΚΕ τεκμηρίωσε επαρκώς τόσο τις επίμαχες τεχνικές προδιαγραφές (που βασίζονται στην τεχνολογία RCA), αποδεικνύοντας ότι εξυπηρετούν τις εξειδικευμένες επιστημονικές/ερευνητικές του ανάγκες και το λειτουργικό κόστος, όσο και τον προϋπολογισμό της σύμβασης. Ως εκ τούτου, ανακάλεσε την προσβαλλόμενη πράξη και επέτρεψε την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ΕΛΚΕ/ΕΚΠΑ και της αναδόχου εταιρείας.