Δημόσια έργα. Εκτελεστότητα δικαστικών αποφάσεων.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Οι αιτήσεις αναιρέσεως που ασκήθηκαν από το Δημόσιο κατά τελεσιδίκων αποφάσεων σχετικών με εκτέλεση έργων και μελετών, πριν να τεθεί σε ισχύ ο Ν 2940/2001, διατηρούν ως αυτοδίκαιη συνέπεια την αναστολή της εκτελέσεως των αποφάσεων αυτών.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ-ΤΟΚΟΙ ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑΣ: «Αποπεράτωση νέας Κεντρικής Λαχαναγοράς Πατρών» (...)Η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε το ανωτέρω αίτημα ως αβάσιμο, με την αιτιολογία ότι εν προκειμένω ο καθορισμός των δικαιουμένων από την αναιρεσείουσα τόκων υπερημερίας κρίθηκε αμετακλήτως με την υπ’ αριθ. 416/1998 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, κατόπιν τηρήσεως εκ μέρους της αναιρεσείουσας της ενδικοφανούς διαδικασίας, ήτοι ασκήσεως ενστάσεως και αιτήσεως θεραπείας, κατά την οποία, όπως και με την από 31.3.1995 προσφυγή της, επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση αυτή, αξίωσε, όπως συνομολογεί και η ίδια με την ένδικη προσφυγή της (βλ. σελίδα 26), την καταβολή σ’ αυτήν τόκων υπερημερίας επί του κεφαλαίου της πιστοποιήσεως βάσει των διατάξεων του άρθρου 18 του Ν. 1947/1991·η δε υπ’ αριθ. 417/1998 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πατρών, την οποία επικαλείται η αναιρεσείουσα, δεν αναφέρεται στον προσδιορισμό τόκων υπερημερίας, αλλά στην έγκριση του από 17.12.1993 πρωτοκόλλου προσωρινής παραλαβής των εργασιών, ενώ, κατά τα άρθρα 14 του ν.δ/τος 1266/1972 και 53 και 55 του π.δ/τος 475/1976, η Επιτροπή Παραλαβής ελέγχει ποσοτικώς και ποιοτικώς τους εκτελεσθείσες εργασίες και δεν αναγνωρίζει δικαιούμενους τόκους υπερημερίας. Η ανωτέρω κρίση της προσβαλλομένης αποφάσεως είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, ο δε λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο αμφισβητείται η ορθότητα της εκτιμήσεως από το δικάσαν δικαστήριο του περιεχομένου της υπ’ αριθ. 417/1998 προγενέστερης αποφάσεώς του, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος. Δια ταύτα Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων – Εκτέλεση αναγνωριστικής απόφασης διοικητικού δικαστηρίου.Το Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων οφείλει να εκτελέσει την υπ’ αριθμ. 3909/2007 αναγνωριστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία εξεδόθη σε βάρος του, ανεξαρτήτως εάν κατ’ αυτής ασκήθηκε αίτηση αναιρέσεως, δεδομένου ότι με το άρθρο 37 του Ν 3659/2008 ρητά καταργήθηκαν και δεν εφαρμόζονται στην διοικητική δίκη ειδικότερες διατάξεις που ίσχυαν για το Δημόσιο και ορισμένα ν.π.δ.δ. και προέβλεπαν την αναστολή εκτελέσεως των δικαστικών αποφάσεων μέχρις ότου αυτές καταστούν αμετάκλητες.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει  τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάθεσης για την «Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, διαχείρισης απορριμμάτων και ζωικών υποπροϊόντων από τις εγκαταστάσεις της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών, Λαχαναγοράς Πατρών και των Ιχθυοσκαλών Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Βόλου του ... Α.Ε.», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.932.835,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.)(....)Η διαλαμβανόμενη αιτιολογία συνίσταται, ειδικότερα, στο εξαιρετικά σύνθετο συμβατικό αντικείμενο, που επιβάλλει κεντρικό προγραμματισμό και έλεγχο, στην άμεση σύνδεση των υπηρεσιών καθαριότητας, αποκομιδής απορριμμάτων και διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων, λόγω της ταυτόχρονης και συνολικής διαχείρισης των συλλεγόμενων ποσοτήτων, που αρχικά είναι σύμμεικτες και συχνά χύδην, γεγονός που θα δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα συντονισμού και επικάλυψης υπηρεσιών σε περίπτωση χωριστής ανάθεσής τους, στην επίτευξη οικονομίας κλίμακας ως προς τον διατιθέμενο κοινό εξοπλισμό και τους απασχολούμενους συντονιστές κ.α.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπό τον όρο ότι αυτό θα συμπληρωθεί με τα στοιχεία (επωνυμία αναδόχου και συμβατικό ποσό) που προκύπτουν κατά τα ανωτέρω.

Υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να συμμορφώνεται με το περιεχόμενο των προσωρινών διαταγών και των αποφάσεων που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή 
Μετατροπή συμβάσεων έργου σε συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου. Η προσωρινή διαταγή διατηρεί την ισχύ της από την ημερομηνία εκδόσεώς της, μέχρι την άπρακτη παρέλευση της 30θήμερης προθεσμίας για την άσκηση αιτήσεως αναιρέσεως εκ μέρους του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, κατά της αποφάσεως που διέταξε ασφαλιστικά μέτρα κατά του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 699 ΚΠολΔ). Κατά το διάστημα αυτό, τηρούνται χωρίς καμία μεταβολή τα προβλεπόμενα από τις συμβάσεις έργου και διατηρείται η υπαγωγή των εργαζομένων στον ίδιο ασφαλιστικό φορέα. Μετά την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας για την άσκηση της αιτήσεως αναιρέσεως, το Ελληνικό Δημόσιο υποχρεούται να συμμορφωθεί προς το περιεχόμενο της αποφάσεως ασφαλιστικών μέτρων. (ομοφ.) Η ΩΣ ΑΝΩ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 180/2012 ΓΝΩΜ. Β' ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΝΣΚ.

Εκτελεστότητα των αποφάσεων του ασκούντος καθήκοντα Ελεγκτή Νομιμότητας Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ήδη Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης), οι οποίες εκδίδονται επί αιτήσεων θεραπείας, σύμφωνα με το άρθρο 227 παρ.4 του ν. 3852/2010. 

Οι αποφάσεις του ασκούντος καθήκοντα Ελεγκτή Νομιμότητας Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ήδη Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης), οι οποίες εκδίδονται επί αιτήσεων θεραπείας, σύμφωνα με το άρθρο 227 παρ.4 του ν. 3852/2010, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 231 του ιδίου νόμου και ως εκ τούτου είναι άμεσα εκτελεστές. Περαιτέρω, οι ως άνω αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης είναι άμεσα εκτελεστές και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες έχουν ασκηθεί από τον οικείο δήμο ενδικοφανείς προσφυγές κατά των εν λόγω αποφάσεων, σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ.5 του π.δ. 171/1987, χωρίς να έχουν εκδοθεί, κατά το άρθρο 200 του Κώδ.Διοικ.Δικονομίας, αποφάσεις του αρμοδίου δικαστηρίου περί αναστολής εκτελέσεως αυτών (ομόφ.).

ΔΕΗ. Άρνηση εκτέλεσης τελεσίδικης απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών κατά της οποίας είχε ασκηθεί αίτηση αναιρέσεως.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Νομίμως αρνείται η ΔΕΗ να εκτελέσει απόφαση Διοικητικού Εφετείου, η οποία εκδόθηκε επί αγωγής και επιδίκασε αποζημίωση, δεν έχει δε καταστεί αμετάκλητη, δεδομένου ότι η ΔΕΗ έχει όλα τα προνόμια του Δημοσίου και συνεπώς εφαρμόζεται και γι αυτήν το άρθρο 19 α.ν.1715/1951 που προβλέπει αναστολή εκτελέσεως των κατά του Δημοσίου δικαστικών αποφάσεων μέχρι να καταστούν αμετάκλητες. Επιπροσθέτως για τη ΔΕΗ, που στη συγκεκριμένη περίπτωση είχε εναχθεί ως ασφαλιστικός φορέας, εφαρμόζεται και το άρθρο 21 παρ.9 του ν.1902/1990 που αναστέλλει την εκτέλεση κατά των ασφαλιστικών οργανισμών των δικαστικών αποφάσεων μέχρι να καταστούν αμετάκλητες. Οι διατάξεις δε τόσο του άρθρου 19 α.ν.1715/51 όσο και του άρθρου 21 παρ.9 ν.1902/90 δεν καταργήθηκαν από τον Κ.Διοικ.Δ. (ομόφωνα).

Καθυστέρηση πληρωμής εγκεκριμένων πιστοποιήσεων σε ανάδοχο, χωρίς υπαιτιότητά του. Καταβολή τόκου υπερημερίας. Υπολογισμός αυτού. Επί καθυστερήσεως πληρωμής στον ανάδοχο δημοσίου έργου, άνευ υπαιτιότητος αυτού, των εγκεκριμένων πιστοποιήσεων εκτελεσθεισών εργασιών οφείλεται τόκος υπερημερίας. Ο τόκος αυτός καθορίζεται: α) Με το άρθρο 7 του ΝΔ 1266/72 σε ποσοστό 6% ετησίως, β) Με το άρθρο 12 παρ.2 του Ν.889/1979, (το οποίο ετροποποίησε το άρθρο 7 ΝΔ 1266/1972, ήτοι από 17.4.1979 στο ποσοστό του εκάστοτε ισχύοντος τόκου υπερημερίας, όπως αυτός καθορίζεται με Π.Υ.Σ. ή με Π.Δ./Τ.Ε. ή με Π.Σ.Ν.Π., γ) Με το άρθρο 5 παρ.8 του Ν.1418/1984 στο ποσοστό του ισχύοντος για τις οφειλές γενικά του δημοσίου τόκου υπερημερίας (δηλ.6%), δ) Με το άρθρο 18 του Ν.1947/1991, το οποίο ετροποποίησε το άρθρο 5 παρ.8 του Ν.1418/1984, ήτοι από 14.5.1991, σε ποσοστό 85% των εξαμηνιαίων εντόκων γραμματίων του Δημοσίου ή, σε περίπτωση παύσεως της εκδόσεως τέτοιων εντόκων γραμματίων, όπως καθορίζεται με Π.Υ.Σ. Το άρθρο 5 παρ.8 του Ν.1418/1984, όμως, όπως ορίζεται στο άρθρο 27 παρ.2 του ιδίου νόμου, σε συνδυασμό προς το άρθρο 15 παρ.4 και 5 του Ν.1561/1985, εφαρμόζεται επί συμβάσεων, οι οποίες καταρτίσθηκαν με βάση προσφορές υποβληθείσες μετά την 31.12.1985, ενώ επί των προγενεστέρων συμβάσεων εξακολουθούν να ισχύουν οι προϊσχύσασες διατάξεις μέχρι την αποπεράτωση και εκκαθάρισή τους. Και το άρθρο 18 του Ν.1947/1991, αφού αντικατέστησε εν μέρει τη διάταξη του άρθρου 5 παρ.8 του Ν.1418/1984, διέπεται από την ίδια ειδική μεταβατική ρύθμιση του άρθρου 27 παρ.2 του Ν.1418/1984, ήτοι εφαρμόζεται μόνο επί συμβάσεων, που καταρτίσθηκαν με βάση προσφορές υποβληθείσες μετά την 31.12.1985. Για το συγκεκριμένο έργο: "Αποπεράτωση Νέας Κεντρικής Λαχαναγοράς Πατρών", η περί του οποίου σύμβαση καταρτίσθηκε τον Δεκέμβριο του 1982, με βάση προσφορά υποβληθείσα τον Οκτώβριο του 1982, (ήτοι προ της 31.12.1985), ο υπολογισμός θα γίνει σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 12 παρ.1 του Ν.889/1979. Για τον υπολογισμό θα ληφθούν υπόψη τα επιτόκια, όπως αναφέρονται στην Κατάσταση Εξωτραπεζικών Επιτοκίων της Τραπέζης Ελλάδος. 

ΓνΝΣΚ(Τμ.Ε)181/2001  Δημόσια έργα. Προσφυγή αναδόχου Κοινοπραξίας. Ανατοκισμός. Τόκοι υπερημερίας. Νομιμότητα αποφάσεων. Εν προκειμένω δεν συνέτρεξε καμία των, ως άνω, προϋποθέσεων ανατοκισμού, ενώ αντιθέτως συνέτρεξε αρνητικός όρος αυτής, όπως η κατάθεση (άσκηση) της προσφυγής της αναδόχου Κ/Ξ (προσφυγής χωρίς ειδικό και συγκεκριμένο, περί ανατοκισμού, αίτημα) πριν από την πάροδο της προαπαιτούμενης ελάχιστης χρονικής περιόδου δεδουλευμένων τόκων υπερημερίας (ημερομηνία καταθέσεως της προσφυγής: 19-4-95, έναρξη τόκων υπερημερίας: 16-6-94). β) Η προσφυγή της αναδόχου Κ/Ξ καθίσταται, δυνάμει ειδικώς θεσμοθετημένου δικαίου, ένδικο βοήθημα (μέσο) που τελεί υπό δικονομική και ουσιαστική ισοδυναμία με την αγωγή, κατά τη δικαιοτελεστική της λειτουργία και τις, εκ της ασκήσεώς της (καταθέσεως), συνέπειες, στο πλαίσιο δίκης σχετικής με διαφορές από σύμβαση εκτελέσεως δημοσίων έργων. γ) Η αριθ. 416/98 δικαστική απόφαση, αποφαίνεται στο εύρος του, και προδικαστικώς (δια της ενστάσεως και αιτήσεως θεραπείας) νομιμοποιουμένου αιτήματος της προσφυγής, επί του οποίου δεν διαλαμβάνει καμιά διάταξη περί ανατοκισμού, αλλά μόνο διάταξη περί καταβολής οφειλομένων, από συγκεκριμένη ημερομηνία, τόκων υπερημερίας, προφανώς του Ν 1947/91, σύμφωνα με το αίτημα και τη νόμιμη προδικασία της προσφυγής καθ όσον, άλλως, αν δηλαδή δεν ταυτίζεται το σχετικό, περί τόκων υπερημερίας, αίτημα της προσφυγής προς αυτό της ενστάσεως και αιτήσεως θεραπείας, το προβαλλόμενο με την προσφυγή αίτημα κρίνεται απαράδεκτο, ως μη νομιμοποιημένο, κατά τα απαιτούμενα στην ενδικοφανή διαδικασία. δ) Αν ασκηθεί εκ μέρους του φορέα -κυρίου του εκτελουμένου έργου αίτηση θεραπείας, όπως πράγματι ασκήθηκε στην περίπτωση του ζητήματος, τότε αναστέλλεται η εκτελεστότητα της αποφάσεως της Προϊσταμένης Αρχής, μέχρις ότου εκδοθεί η, επί της αιτήσεως θεραπείας, απόφαση του αρμοδίου Υπουργού. Συνεπώς, εξ αυτού του αρκούντος λόγου, η Προϊσταμένη Αρχή δεν δικαιούται να διατάξει την διευθύνουσα Υπηρεσία να προβεί στην εκτέλεση της σχετικής, με τον ανατοκισμό, αποφάσεως, μη υφισταμένης επί τούτου σχετικής υποχρεώσεως της διευθύνουσας Υπηρεσίας. Υπό άλλη εκδοχή, κατά τη συμπληρωματική εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 25 παρ.1,4 του Ν 2683/99 η, ως άνω, Υπηρεσία, αν περί της νομιμότητας των αναγκαίων ενεργειών της είχε επιφύλαξη, θα όφειλε να τη διατυπώσει εγγράφως, προκειμένου να απαλλαγεί των τυχόν ευθυνών της, και να προβεί ακολούθως, στις οφειλόμενες, ως αναγκαίες, ενέργειες της αρμοδιότητάς της. ε) Με την ιστορηθείσα προσφυγή ζητήθηκαν οι τόκοι υπερημερίας, αποκλειστικώς, βάσει του Ν 1947/91, και ότι το ίδιο αίτημα είχε υποβληθεί με τα βοηθήματα της ενδικοφανούς διαδικασίας, που προηγήθηκε της προσφυγής, και επ αυτού του αιτήματος (ευνοούντος προφανώς τον κύριο του έργου) αποφάνθηκε το Δ.Εφ. Πατρών με την αριθ. 416/98 απόφασή του. Ενόψει των ανωτέρω, καταβολή τόκων υπερημερίας βάσει του νομοθετικού καθεστώτος που προηγήθηκε, κατ ισχύ, των Ν 1418/84 και 1947/91, δεν αντιστοιχεί σε αίτημα της προσφυγής και της αιτήσεως θεραπείας ούτε καλύπτεται, περαιτέρω, από τις διατάξεις της, ως άνω, δικαστικής αποφάσεως, μη δυνάμενο συνακολούθως, να ικανοποιηθεί βάσει αυτής της αποφάσεως. 

Έργο - Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Απορριμάτων...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή καθ’ ο μέρος αφορά την αποδοχή της συμμετοχής στο διαγωνισμό της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων …. και να απορριφθεί η παρέμβαση της ενώσεως αυτής. Κατά τα λοιπά η αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει αντίστοιχα δεκτή η παρέμβαση της ενώσεως προσώπων …-.... Ως ασφαλιστικό δε μέτρο πρέπει να διαταχθεί η αναστολή εκτελέσεως της προσβαλλομένης πράξεως της αναθέτουσας αρχής (απόφαση 416/2013) κατά το μέρος που με αυτήν απερρίφθησαν οι σχετικές αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής και έγινε δεκτή η συμμετοχή στο διαγωνισμό της ενώσεως …., μέχρις ότου εκδοθεί οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επί αιτήσεως ακυρώσεως, την οποία οφείλει να ασκήσει η αιτούσα σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 7 του ν. 3886/2010. Εξ άλλου, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι η αναθέτουσα αρχή, δυναμένη να συμμορφωθεί προς όσα πιθανολογήθηκαν ως βάσιμα σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 παρ. 8 του ν. 3886/2010, δεν κωλύεται να συνεχίσει και ολοκληρώσει τον ένδικο διαγωνισμό, δεν συντρέχει, εν πάση περιπτώσει, περίπτωση απορρίψεως της αιτήσεως, κατ’ άρθρο 5 παρ. 5 του ν. 3886/2010, για λόγους δημοσίου συμφέροντος (πρβλ. ΕΑ 284/2013 σκ. 17), τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι η Διοίκηση ζήτησε την απόρριψη της αιτήσεως κατ’ εφαρμογήν της ως άνω διατάξεως το πρώτον με το από 30.8.2013 υπόμνημά της, το οποίο κατατέθηκε μετά τη συζήτηση της υποθέσεως (πρβλ. ΕΑ 418/2010).