Η Πράξη 486/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠΔ), ποσού 318.458,69 ευρώ. Το έργο αφορούσε παρεμβάσεις αναζωογόνησης στο πλαίσιο του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι το σχέδιο σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως για έλεγχο νομιμότητας, καθώς είχε προηγηθεί οριστική κρίση του αρμοδίου Επιτρόπου περί αποχής από τον έλεγχο. Η απόφαση του Επιτρόπου περί αποχής βασίστηκε στο γεγονός ότι η εκτελεστική σύμβαση είχε ήδη υπογραφεί. Το Κλιμάκιο τονίζει ότι η οριστική κρίση του Επιτρόπου μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο με προσφυγή ανάκλησης ενώπιον του αρμοδίου Τμήματος.

Η προσφεύγουσα εταιρεία επιδιώκει την ολική ή μερική ακύρωση της διακήρυξης του διαγωνισμού με αριθμό … και κάθε συναφούς πράξης, συμπεριλαμβανομένης της σχετικής διευκρίνισης της 18.01.2019. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ» (CPV …), με συνολικό προϋπολογισμό 1.087.854,46 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%) και διάρκεια ενός έτους. Η προσφυγή υποστηρίζει ότι η διατύπωση της διακήρυξης αποκλείει αθέμιτα τη συμμετοχή της προσφεύγουσας και δυσχεραίνει την υποβολή της βέλτιστης ανταγωνιστικής προσφοράς, παραβιάζοντας τους κανόνες συμμετοχής και τα κριτήρια κατακύρωσης.

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της προσβαλλομένης απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, η οποία ενέκρινε την κατακύρωση της σύμβασης στον προσωρινό ανάδοχο, παρόλο που ο τελευταίος δεν προσκόμισε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης όπως ορίζουν η διακήρυξη και το νομικό πλαίσιο. Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η «Διαμόρφωση Περιβάλλοντος Χώρου Ταύρου Ωρεών και Αντικατάσταση Στέγαστρου», με συνολική προϋπολογιζόμενη αξία 120.967,74 € πλέον Φ.Π.Α. Η προσφυγή επικεντρώνεται στην έλλειψη πιστοποιητικών, βεβαιώσεων και δηλώσεων που απαιτούνται για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό, καθώς και σε θεμελιώδεις παραβάσεις της διαδικασίας και της αρχής της ίσης μεταχείρισης.

Η προδικαστική προσφυγή της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας αφορά την 'Προμήθεια Συστημάτων Υφαλοχρωματισμού Κάλυψης Αναγκών Πλοίων' (CPV 44800000-8) με προϋπολογισμό 400.000€. Αίτημα της είναι η χορήγηση αναστολής εκτέλεσης της διακήρυξης 24/2017 και η λήψη προσωρινών μέτρων σύμφωνα με τον νόμο 4412/2016. Η προσφυγή επικεντρώνεται στον αντικειμενικά αόριστο όρο του Παραρτήματος Β, Προσθήκης Ι, σχετικά με το κόστος διάθεσης επιθεωρητού χρωμάτων στον Ναύσταθμο Κρήτης, τον οποίο θεωρεί παράνομο λόγω έλλειψης διευκρινίσεων για κατηγορίες πλοίων και μονάδων. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η δυσπρόσιτη αυτή ρύθμιση δυσχεραίνει τη συμμετοχή στον διαγωνισμό, παραβιάζοντας αρχές διαφάνειας και ισότιμου ανταγωνισμού.

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση ορισμένων όρων της διακήρυξης ανοικτού δημόσιου ηλεκτρονικού επαναληπτικού διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου για την «Παροχή υπηρεσιών συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης τριάντα τεσσάρων (34) μηχανημάτων αιμοκάθαρσης της μονάδας Τεχνητού Νεφρού του Γενικού Νοσοκομείου … για δύο (2) έτη». Ειδικότερα, αντικείμενο της προσφυγής είναι η ακύρωση της εκτιμώμενης αξίας της διακήρυξης (103.225,80 ευρώ άνευ ΦΠΑ) και του όρου 2.4 των τεχνικών προδιαγραφών, ο οποίος απαιτεί από τους διαγωνιζόμενους να διαθέτουν οργανωμένο συνεργείο στη συγκεκριμένη περιοχή. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι αυτοί οι όροι εισάγουν συγκεκαλυμμένες διακρίσεις καθιστούν ιδιαίτερα δυσχερή τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό.

Ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της διακήρυξης του ανοικτού διεθνούς ηλεκτρονικού διαγωνισμού με αντικείμενο την «Αναβάθμιση εγκαταστάσεως επεξεργασίας λυμάτων οικισμών (Προμήθεια Η/Μ εξοπλισμού)», προσβαλλόμενος κυρίως τρεις όρους: α) τον όρο 2.2.6α) που περιορίζει υπέρμετρα τον ανταγωνισμό, β) την ταυτοποίηση των κριτηρίων επιλογής (όρος 2.2.6) με κριτήρια ανάθεσης (όρος 2.3.1 Κ4, Κ6), και γ) την έλλειψη διαστασιολόγησης του εξοπλισμού που θα εγκατασταθεί. Η προσφυγή θεωρεί ότι οι ρυθμίσεις αυτές παραβιάζουν το ενωσιακό και εθνικό δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων, επηρεάζοντας τη διαφάνεια και την ισότιμη συμμετοχή.

Προμήθεια είδους...Επειδή, ειδικότερα, όσον αφορά την προσφυγή κατά όρων διακήρυξης, ο προσφεύγων πρέπει να επικαλεσθεί άμεση βλάβη από τον όρο της διακήρυξης, ο οποίος παραβιάζει κατ’ αυτόν τους κανόνες που αφορούν τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό, τη διαδικασία επιλογής του αναδόχου ή τα εφαρμοστέα για την ανάδειξή του κριτήρια, σε σημείο που να αποκλείει ή να καθιστά ουσιωδώς δυσχερή τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό (βλ. ενδεικτικά ΕΑ ΣτΕ 148/2016 Ολομ., ΕΑ ασφ. Μ. 415/2014, Δημήτριος Γ. Ράικος, «Δίκαιο Δημοσίων Συμβάσεων», Β' έκδοση, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2017, σελ. 756). Πλην όμως, η προσφεύγουσα αορίστως προβάλλει χωρίς να τεκμηριώνει ότι επειδή οι τιμές των πλησσόμενων  όρων της Διακήρυξης είναι κατώτερες των τιμών του παρατηρητηρίου, το γεγονός αυτό την εμποδίζει ή δυσχεραίνει ουσιωδώς την συμμετοχή της στον διαγωνισμό, γιατί δεν αποδεικνύει την βλάβη της αλλά επιδιώκει την διαμόρφωση συνθηκών ευνοϊκότερων για τη συμμετοχή της στον διαγωνισμό. Με τους πλησσόμενους όρους της Διακήρυξης δεν εμποδίζεται η συμμετοχή της και το ότι οι τιμές που εμπορεύεται η ίδια για τα ως άνω είδη είναι υψηλότερες αυτών της Διακήρυξης, δεν συνεπάγεται την παραβίαση των διατάξεων του Ν. 4412/2016 ούτε των διατάξεων περί υγιούς ανταγωνισμού Όμως με το περιεχόμενο τούτο, η υπό εξέταση προσφυγή παρίσταται απαράδεκτη ως ασκηθείσα χωρίς έννομο συμφέρον, διότι η προσφεύγουσα αορίστως επικαλείται λόγους που θεμελιώνουν το –κατά την έννοια του νόμου-έννομο συμφέρον της, ενώ δεν αποδεικνύει ότι ένας έκαστος εκ των λόγων καθιστά ουσιωδώς δυσχερή τη συμμετοχή της ή εν γένει περιορίζει τον ανταγωνισμό ή/και ενδεχομένως παρέχει πλεονέκτημα σε κάποιον έτερο δυνητικό υποψήφιο.

Ο προσφεύγων με την προδικαστική προσφυγή επιδιώκει την ακύρωση της διακήρυξης ηλεκτρονικού δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου, με αντικείμενο τη συντήρηση και επισκευαστικές εργασίες ηλεκτρομηχανολογικών-υδραυλικών και οικοδομικών εγκαταστάσεων κτιρίων, με ενδεικτική δαπάνη 249.256,53 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ). Προβάλλει την παράνομη φύση δύο όρων της διακήρυξης: (α) την υποχρεωτική εγγραφή στο ΜΕΕΠ για συμμετοχή (όρος 3.1.3.3), και (β) την απαίτηση πιστοποιητικού ποιότητας ISO 9001:2008 (όροι 2.3.3 και 16.3). Ισχυρίζεται ότι αυτοί οι όροι περιορίζουν άδικα τη συμμετοχή και παραβιάζουν τις αρχές ισότητας και αναλογικότητας, καθώς το αντικείμενο αφορά παροχή υπηρεσιών κι όχι έργο.

Η προσφεύγουσα εταιρία με την Προδικαστική Προσφυγή της ζητά την ακύρωση της τεχνικής προδιαγραφής με αριθμό 1 του Παραρτήματος ΙΙ της Διακήρυξης υπ’ αριθμ. 14/2018 του Γενικού Νοσοκομείου Κορίνθου, η οποία αφορά τη προμήθεια εξοπλισμού χειρουργείου με προϋπολογισμό €205.645,16 (χωρίς ΦΠΑ). Συγκεκριμένα, ο επίμαχος όρος ορίζει ότι το πλάτος του κλιβάνου αποστείρωσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 1000 mm, με αποτέλεσμα να αποκλείεται η συμμετοχή της προσφεύγουσας, καθώς ο κλίβανος που προσφέρει έχει πλάτος 1175 mm. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι ο όρος αυτός αποτελεί «φωτογραφικό» προσδιορισμό προϊόντων συγκεκριμένων ανταγωνιστών και ότι η τροποποίησή του δεν επηρεάζει την ποιότητα, ενώ υποβάλλει και επιφύλαξη στην προσφορά της.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση ή τροποποίηση της προκύρυξης και διακήρυξης διαγωνισμού για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης του συστήματος της γραμμής 1, καθώς και οποιασδήποτε άλλης συναφούς πράξης ή παραλείψεως της αναθέτουσας αρχής. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παροχή υπηρεσιών φύλαξης για διάρκεια δύο μηνών με εκτιμώμενη αξία 330.000 ευρώ, με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. Η προσφυγή επικεντρώνεται στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης, ο οποίος απαιτεί οι υποψήφιοι να διαθέτουν τουλάχιστον 330 άτομα μόνιμο προσωπικό ασφαλείας κατά την τελευταία τριετία, θεωρώντας ότι ο όρος αυτός είναι ασύμμετρος με το αντικείμενο της σύμβασης και περιορίζει τον ανταγωνισμό. Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι ο όρος αυτός αποκλείει τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό, αν και διαθέτει την απαραίτητη εμπειρία και έχει εκτελέσει παρόμοιες συμβάσεις.