Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθούν: α) η πράξη της αναθέτουσας αρχής με αριθμό πρωτ. «…», κατά το μέρος της που πλήττεται με την προδικαστική προσφυγή, β) η παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να χορηγήσει παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό με αντικείμενο την «…» αφενός, λόγω επέλευσης σημαντικών αλλαγών στα έγγραφα της σύμβασης με το έγγραφο διευκρινίσεων με αριθμό πρωτ. «…» και αφετέρου, λόγω του ότι με το έγγραφο αυτό δεν παρασχέθηκε μία από τις πρόσθετες πληροφορίες που ζήτησε η ίδια με έγγραφό της στις 12/9/2023, και γ) κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη των αρμοδίων οργάνων.  

Δυνατότητα ή μη απαλλαγής της Διοίκησης, κατ’ επίκληση του άρθρου 4 παρ.3 του ν. 2690/1999, από την υποχρέωση απάντησης σε επαναλαμβανόμενα και ήδη απαντηθέντα αιτήματα διοικούμενου.

Η Διοίκηση δύναται να απαλλαγεί από την υποχρέωση απάντησης σε αιτήματα των διοικουμένων, τα οποία κρίνει, κατ’ επιεική κρίση, ως καταχρηστικά επαναλαμβανόμενα, όπως συμβαίνει όταν αιτήματα που έχουν απαντηθεί οριστικά και με πληρότητα επανυποβάλλονται χωρίς συνοδεία νέων στοιχείων και με εμφανή διάθεση άσκησης ελέγχου της υπηρεσίας. (ομοφ.)

Η προδικαστική προσφυγή ζητά τον έλεγχο της νομιμότητας και τη δυνατότητα εκτέλεσης μιας σύμβασης μεταξύ δημοσιογράφου και κρατικής υπηρεσίας, η οποία αφορούσε την παροχή υπηρεσιών δημοσιογραφικής κάλυψης. Οι ενάγοντες υποστήριζαν ότι η σύμβαση παραβίαζε διατάξεις περί διαφάνειας και ανταγωνισμού, καθώς και ότι οι όροι της ήταν δυσμενείς για το δημόσιο συμφέρον. Ζητήθηκε η άρνηση εκτέλεσης της σύμβασης και η δήλωση της παράνομης φύσης της, με επιπλέον αιτήματα για τη διερεύνηση πιθανών οικονομικών ζημιών προς το δημόσιο.

Η προσφεύγουσα, μέσω της προδικαστικής προσφυγής της, ζητά την ακύρωση της απόφασης-απάντησης της αναθέτουσας αρχής σχετικά με την υπό αριθμό **** Διακήρυξη για την «Ανάδειξη αναδόχου ετήσιας συντήρησης των *******». Συγκεκριμένα, αμφισβητεί την απαίτηση προσκόμισης άδειας άσκησης επαγγέλματος ραδιοηλεκτρολόγου Β΄, ισχυριζόμενη ότι αρκεί το πτυχίο του «Ηλεκτρονικού», καθώς και την παράλειψη παράτασης της προθεσμίας υποβολής προσφορών μετά από αίτημα διευκρινίσεων. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παροχή υπηρεσιών συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και συσκευών του Νοσοκομείου, με προϋπολογισμό 159.677,42 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.

Με την προδικαστική προσφυγή ζητήθηκε η ακύρωση της Διακήρυξης με αριθμό 1972/18.04.2019, η οποία προκήρυττε ανοιχτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την υπηρεσία ελέγχων, αφαιρέσεων, σφραγίσεων, αποσφραγίσεων, αλλαγών υδρομέτρων, καταγραφής ενδείξεων υδρομέτρων και διανομής λογαριασμών, με συνολικό προϋπολογισμό 355.831,50€ συν ΦΠΑ. Η προσφυγή επικεντρώθηκε στην Ομάδα Β΄, η οποία αφορούσε τη διανομή λογαριασμών, υποστηρίζοντας ότι οι όροι της Διακήρυξης περιορίζουν παράνομα τη συμμετοχή της προσφεύγουσας και άλλων ταχυδρομικών εταιρειών, καθώς απαιτούν κατοχή γενικής άδειας από την ΕΕΤΤ αντί ειδικής για την ταχυδρομική υπηρεσία. Επίσης, επεσήμαναν ασάφειες ως προς τις ποιοτικές προδιαγραφές της υπηρεσίας και την αδικητική σύνδεση μεταξύ καταγραφής υδρομέτρων και διανομής λογαριασμών, που αποκλείει τους αμιγώς ταχυδρομικούς φορείς.

Η προδικαστική προσφυγή ασκήθηκε από την ανώνυμη εταιρεία «...» κατά του Δήμου Ναυπάκτου, ζητώντας την ακύρωση: α) της πράξης απόρριψης της προσφοράς της από το ΕΣΗΔΗΣ στον διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου της σύμβασης «Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων και Μονάδας Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένων Βιοαποβλήτων», β) των εγγράφων με τα οποία απορρίφθηκαν τα αιτήματα της για παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών και γ) κάθε άλλης σχετικής πράξης ή παραλείψεως. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλάμβανε πολλαπλές εργασίες όπως κατασκευές μονάδων επεξεργασίας, στεγανοποιήσεις λεκάνων, έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων και βιοαερίου, εσωτερική οδοποιία, έργα Η/Μ, αντιπυρική προστασία και φυτεύσεις, με προϋπολογισμένη αξία 18.541.975,00€ (χωρίς ΦΠΑ).

Ο προσφεύγων με την προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση του εγγράφου της αναθέτουσας αρχής με αριθμό πρωτ. …../9.04.2020 και ερμηνευτικά την από 5.02.2020 παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών, καθώς και κάθε άλλης ρητής ή σιωπηρής διοικητικής πράξης που παρατείνει την προθεσμία υποβολής των προσφορών, ζητώντας συγχρόνως τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε την παροχή υπηρεσιών γευμάτων για τη σίτιση ασθενών και εφημερεύοντος προσωπικού του νοσοκομείου για δύο (2) έτη, με προϋπολογισμένη δαπάνη 5.881.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Ο προσφεύγων επέμενε σε ουσιώδη θέματα νομιμότητας, όπως η μη τήρηση της αρχής του απορρήτου των προσφορών και η παράτυπη διαδικασία παράτασης της προθεσμίας, επισημαίνοντας παραβιάσεις των διατάξεων του Ν. 4412/2016. Η αρχή εξέτασε τα αιτήματα αυτά με βάση την ειδική νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις.

Η Πράξη 81/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια του Δήμου Διονύσου με τίτλο «Παρεμβάσεις και δράσεις βελτίωσης της διαχείρισης ενέργειας...» συνολικού προϋπολογισμού 2.600.395,00 ευρώ πλέον Φ.Π. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την οριστική του κρίση, καθώς έκρινε ότι ο φάκελος χρειάζεται συμπλήρωση με αναλυτικές απόψεις της αναθέτουσας Αρχής (π.χ. γιατί τέθηκε όρος αποκλεισμού για αποκλειστική εμπειρία στο Δημόσιο και γιατί υπήρξε εξαντλητική εξειδίκευση της εμπειρίας στους Φ/Β σταθμούς για το Τμήμα Β). Ζητήθηκε επίσης η προσκόμιση νέου πρακτικού τεχνικής αξιολόγησης με ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης (αντί της στερεοτυπικής απάντησης «Ως διακήρυξη») και νέα σχέδια συμβάσεων με ρητή πρόβλεψη για την αναπροσαρμογή της τιμής, συμπεριλαμβανομένου του συγκεκριμένου κωδικού του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις υπό ΙΙ. και ΙΙΙ., το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν πλήττεται η νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης εκ του λόγου ότι στον προαναφερθέντα όρο του άρθρου 5.8 της διακήρυξης, με τον οποίο ζητήθηκε ως δικαιολογητικό συμμετοχής, πιστοποιητικό ότι «τα φυτά που θα προμηθεύσουν είναι πιστοποιημένα κατά το στάδιο της παραγωγής κατά το πρότυπο ISO 9001», δεν τέθηκε η φράση «ή ισοδύναμο» (του πιστοποιητικού ISO 9001). (...)Και ναι μεν ο Δήμος …προβάλλει ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη των αρμόδιων οργάνων του, όμως ενόψει τόσο του ότι οι εν λόγω διατάξεις της διακήρυξης είναι σαφείς, όσο και της αυστηρής και τυπικής διαδικασίας των δημόσιων διαγωνισμών, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης για τη μη υποβολή δικαιολογητικών συμμετοχής που απαιτούνται ρητώς από τις διατάξεις που διέπουν την ελεγχόμενη διαδικασία (βλ. ΕΣ VI Τμ. πράξη 102/2007). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

1) Αν η διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 100 του ν. 4622/2019, βάσει της οποίας η εφαρμογή και η υλοποίηση των συστάσεων - προτάσεων που περιλαμβάνονται στις εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) είναι υποχρεωτική για τους ελεγχόμενους φορείς στους οποίους απευθύνεται, προσδίδει στις οικείες εκθέσεις χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξης. 2) Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης, αν η Αρχή μπορεί να κάνει αποδεκτά αιτήματα ελεγχόμενων φορέων ή εμπλεκόμενων υπαλλήλων ή πολιτών για επανεξέταση ή επανέλεγχο υποθέσεων για τις οποίες έχουν γνωστοποιηθεί σχετικές εκθέσεις.1) Η διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 100 του ν. 4622/2019, βάσει της οποίας η εφαρμογή και η υλοποίηση των συστάσεων - προτάσεων που περιλαμβάνονται στις εκθέσεις επιθεώρησης και ελέγχου της ΕΑΔ είναι υποχρεωτική για τους ελεγχόμενους φορείς στους οποίους απευθύνεται, δεν προσδίδει στις οικείες εκθέσεις χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξης (ομόφωνα). 2) Ο Διοικητής της Αρχής δύναται να δίνει εντολή επανελέγχου υποθέσεων, βάσει των διατάξεων των άρθρων 83 παρ. 2 περ. δ΄ και 91 παρ.1 του ν. 4622/2019, ανεξαρτήτως αιτημάτων ελεγχόμενων φορέων ή εμπλεκόμενων υπαλλήλων ή πολιτών για επανεξέταση ή επανέλεγχο υποθέσεων (κατά πλειοψηφία).