Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης του αναθέτοντα φορέα με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά του, καταπίεσε η εγγυητική επιστολή συμμετοχής του και αποφασίστηκε η ανάθεση του συμβατικού αντικειμένου στον επόμενο μειοδότη. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΝΕΡΟΥ στον ΤΟΜΕΑ Β2 (2019), με εκτιμώμενη αξία 500.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Ο προσφεύγων επικαλείται ότι η απόρριψη της προσφοράς του και η κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής ήταν παράνομες, καθώς ο αναθέτων δεν τον κάλεσε να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά και επέβαλε αντισυνταγματικά κυρώσεις.

Η ανωτέρω κρίση της Επιτροπής του άρθρου 18 του ν. 2218/1994 είναι προδήλως παράνομη, όπως βασίμως προβάλλεται με την οικεία αίτηση ακυρώσεως. Τούτο διότι σύμφωνα με το σαφές γράμμα του άρθρου 4.2 της διακήρυξης (το οποίο στοιχεί, κατά τούτο, προς το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 3263/2004), η προθεσμία των τριάντα ημερών για την προσκομιδή των οριζομένων στις διατάξεις αυτές δικαιολογητικών από τον μειοδότη είναι αποκλειστική, αν δε παρέλθει άπρακτη ή αν εντός αυτής προσκομισθούν ελλιπή δικαιολογητικά, η κατακυρωτική απόφαση ανακαλείται και το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώνεται στον δεύτερο μειοδότη. Ενόψει συνεπώς του ότι, κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, η εταιρεία «.....» κατέθεσε πάντως εκπροθέσμως (στις 8.12.2005), δηλαδή μετά την πάροδο 30 ημερών από τη σχετική κοινοποίηση (1.11.2005), τον φάκελο των αιτηθέντων δικαιολογητικών, νομίμως, για τον λόγο αυτό, ανακλήθηκε η προς αυτήν κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού, ανεξαρτήτως αν η μη προσκομιδή, κατά την εν λόγω ημερομηνία, ορισμένων από τα δικαιολογητικά αυτά οφειλόταν, όπως ισχυρίσθηκε, σε λόγους ανωτέρας βίας. Πρέπει επομένως, και ανεξαρτήτως της προβαλλόμενης βλάβης, η κρινόμενη αίτηση αναστολής να γίνει δεκτή και να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλόμενης αποφάσεως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 52 παρ. 7 του π.δ. 18/1989 (Α’ 8), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 2721/1999 (Α’ 112).

Με τις ανωτέρω διατάξεις, (άρθρο 23 του π.δ. 609/1985) τίθεται ως τυπική προϋπόθεση του παραδεκτού της προσφοράς η κατάθεση εγγυητικής επιστολής συμμετοχής συγκεκριμένης εκ του νόμου ελάχιστης χρονικής διάρκειας ισχύος, η οποία τελεί σε συνάρτηση με το χρόνο ισχύος των προσφορών των διαγωνιζομένων και πρέπει να είναι τουλάχιστον κατά τριάντα (30) ημέρες μεγαλύτερη του χρόνου ισχύος αυτών. Σκοπός του νομοθέτη, με την καθιέρωση της εγγύησης συμμετοχής, ήταν η εξασφάλιση των συμφερόντων της αναθέτουσας αρχής με την εκπλήρωση, εκ μέρους του μειοδότη, της υποχρέωσής του, όπως προσέλθει για την υπογραφή της σύμβασης. Ο σκοπός, όμως, αυτός ουδόλως παραβλάπτεται σε περίπτωση που, σε συμμόρφωση προς σχετικό όρο της διακήρυξης, η εγγύηση συμμετοχής είναι μικρότερης διάρκειας από την οριζόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις, εφόσον η εγγύηση αυτή παραμένει σε ισχύ κατά την ημερομηνία υπογραφής της οικείας σύμβασης και η αναθέτουσα αρχή δεν κωλύεται, εάν απαιτηθεί, να ζητήσει την παράταση της διάρκειάς της. Αντιθέτως, βέβαιη είναι η βλάβη που η τελευταία θα υποστεί, στην περίπτωση που, αποκλείοντας, εξαιτίας του μη ουσιώδους τυπικού αυτού ελαττώματος, το μειοδότη, υποχρεωθεί είτε στην ακύρωση της δημοπρασίας, είτε στην ανάθεση του έργου σε άλλο διαγωνιζόμενο, που προσέφερε μικρότερη έκπτωση. Έτσι, όμως, η επίμαχη ρύθμιση του άρθρου 23 του π.δ. 609/1985, που έχει τεθεί υπέρ της αναθέτουσας αρχής, θα απέβαινε τελικά σε βάρος των καλώς εννοούμενων συμφερόντων της, με συνέπεια ο αποκλεισμός του μειοδότη, να μην ανταποκρίνεται στο πνεύμα του νομοθέτη. Πολύ δε περισσότερο όταν το ελάττωμα της εγγύησης συμμετοχής αποτελεί απόρροια όρου της διακήρυξης και, επομένως, ζήτημα διακριτικής μεταχείρισης μεταξύ των υποψηφίων δεν δύναται εξ αντικειμένου να τεθεί. Σύμφωνα, όμως, με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, νομίμως η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην αιτούσα μειοδότρια κοινοπραξία, παρά το γεγονός ότι αυτή κατέθεσε εγγυητική επιστολή συμμετοχής ισχύος μέχρι 8.8.2008, ήτοι 210 ημερών από την ημερομηνία δημοπράτησης του έργου, συμμορφούμενη με σχετικό όρο της οικείας διακήρυξης. Τούτο δε διότι αφενός δεν παραβλάπτονται τα έννομα συμφέροντα της αναθέτουσας αρχής αφού η εγγύηση συμμετοχής παραμένει σε ισχύ, σε κάθε δε περίπτωση αυτή μπορεί να ζητήσει την παράταση της διάρκειάς της και αφετέρου ζήτημα διακριτικής μεταχείρισης των υποψηφίων στον επίμαχο διαγωνισμό δεν τίθεται.

Η απόφαση Πράξη 61/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Ανάπλαση – ανάδειξη της πλατείας Τζαβελλαίων» του Δήμου Ναυπακτίας. Η αρχική σύμβαση με τον πρώτο ανάδοχο διαλύθηκε λόγω υπαιτιότητας του κυρίου του έργου. Ο Δήμος κάλεσε τον δεύτερο μειοδότη, ο οποίος ήταν μια ένωση οικονομικών φορέων. Μετά την αποχώρηση των άλλων μελών της ένωσης, η σύμβαση επιχειρήθηκε να ανατεθεί αποκλειστικά στην εταιρεία «.. Ε.Ε.». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η διαδικασία δεν είναι νόμιμη, καθώς η συγκεκριμένη εταιρεία δεν πληρούσε αυτοτελώς τα κριτήρια επιλογής κατά τον χρόνο της αρχικής υποβολής της προσφοράς. Η ανάθεση συνιστά τροποποίηση της αρχικής προσφοράς της ένωσης, παραβιάζοντας το άρθρο 160 του ν.4412/2016 και τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

Ακύρωση απόφασης με την οποία ανακλήθηκε κατακυρωτική απόφαση επειδή η προσφερόμενη έκπτωση κρίθηκε ως μη ικανοποιητική..ζητείται η ακύρωση της …. αποφάσεως της Ανωτάτης Στρατιωτικής ...(....), με την οποία ανακαλείται προηγούμενη απόφασή της (….) αυτής υπηρεσίας περί κατακυρώσεως του αποτελέσματος διαγωνισμού στην αιτούσα και εντέλλεται η … να επαναδημοπρατήσει το έργο.(..)Επειδή, η προσβαλλομένη απόφαση εκδόθηκε κατ’ επίκληση του άρ. 2 παρ. 2β του ν. 3263/04, που ορίζει ότι το αποτέλεσμα της δημοπρασίας μπορεί να ακυρωθεί όταν η οικονομική προσφορά του τελικού μειοδότη κρίνεται μη ικανοποιητική για τον κύριο του έργου. Ούτε, όμως, από την ίδια την προσβαλλομένη απόφαση, το περιεχόμενο της οποίας εξετέθη σε προηγούμενη σκέψη, ούτε από την προηγηθείσα αυτής γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Έργων (πρακτικό του … της 31.1.06), ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτουν συγκεκριμένα και πρόσφορα στοιχεία (όπως π.χ. τα αποτελέσματα άλλων, συγκρίσιμων με τον επίμαχο, διαγωνισμών, κατά τους οποίους, υπό παρόμοιες συνθήκες και υπό την ισχύ του ν. 3263/04 επετεύχθησαν υψηλότερες εκπτώσεις), στα οποία θα έπρεπε κατά νόμον να βασίζεται η κρίση του αρμοδίου οργάνου περί του ότι η προσφορά της αιτούσης εταιρείας, .., δεν είναι ικανοποιητική και συμφέρουσα για τον κύριο του έργο

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν η μη θέση σφραγίδας στην υπεύθυνη δήλωση περί μη πτώχευσης, εκκαθάρισης κ.λπ. του ατομικού εργολήπτη .... καθώς και η μη αναγραφή ολογράφως στην οικονομική προσφορά του ονοματεπώνυμου αυτού, δεν αποτελούν υποχρεωτικά στοιχεία για την απόδειξη της ταυτοπροσωπίας του, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης του επίμαχου διαγωνισμού. Αντιθέτως, κατά τους ίδιους όρους η αρμόδια Επιτροπή του Διαγωνισμού όφειλε, εφόσον διαπίστωνε την έλλειψη αναγραφής του ονοματεπώνυμου στην οικονομική προσφορά του πρώτου μειοδότη, να τον καλέσει προκειμένου να συμπληρώσει τα στοιχεία μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών. Ως εκ τούτου μη νομίμως έγινε δεκτή η ως άνω ένσταση του φερόμενου ως δικαιούχου των χρηματικών ενταλμάτων και αποκλείστηκε η πρώτη μειοδότρια εταιρεία. Ο ισχυρισμός του Δήμου ότι ο πρώτος μειοδότης νομίμως αποκλείστηκε καθόσον το έντυπο της οικονομικής προσφοράς επέβαλε την αναγραφή ολογράφως του ονοματεπώνυμου των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό είναι αβάσιμος, καθόσον το κανονιστικό πλαίσιο του επίμαχου διαγωνισμού διέπεται από τις διατάξεις της επίμαχης διακήρυξης. Ούτε περαιτέρω, αποδεικνύεται ότι δεν υπήρχε πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων αυτής καθώς και ότι τα αρμόδια όργανα τελούσαν σε συγγνωστή πλάνη, όπως ισχυρίζεται ο Δήμος, καθόσον δεν εξειδικεύονται οι περιπτώσεις διαγωνισμών κατά τις οποίες τα όργανα αυτά είχαν αποκλείσει υποψηφίους αναδόχους για τους ίδιους λόγους.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής στην εργοληπτική επιχείρηση με την επωνυμία "… Α.Τ.Ε.Β.Ε.", του έργου "Ανακατασκευή χλοοτάπητα γηπέδου ποδοσφαίρου …".(....)Η ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχος, όμως, δεν προσήλθε να υπογράψει το συμφωνητικό, δηλώνοντας, με το από 1.3.2017 έγγραφό της, ότι δεν επιθυμεί να παρατείνει την ισχύ της προσφοράς της που έληξε στις 28.2.2017.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής στην εργοληπτική επιχείρηση με την επωνυμία "… Α.Τ.Ε.Β.Ε.", του έργου "Ανακατασκευή χλοοτάπητα γηπέδου ποδοσφαίρου …".

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕλΣυν/Κλ.Ε/366/2016 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ε/15/2017.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη στη δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας προμηθεύτρια εταιρεία διότι αφενός η προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε πρώτη μειοδότρια για τα είδη αυτά αρνήθηκε να παρατείνει εκ νέου την ισχύ της προσφοράς της, ζητώντας ματαίωση του διαγωνισμού και αφετέρου ο ελεγχόμενος διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί ως προς τα είδη αυτά, αφού κατά το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης είχε παρέλθει ο κατ' ανώτατο νόμιμο όριο χρόνος παράτασης της ισχύος των υποβαλλόμενων στο διαγωνισμό προσφορών και β) μη νομίμως και κατά παράβαση των άρθρων 20 παρ.2 και 21 περ. β'του π.δ.394/1996, κατανεμήθηκε είδος της διακήρυξης τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας προμηθευτή, καθόσον δεν προέκυπτε η υποβολή ισότιμης προσφοράς από αυτούς.

Δεν είναι νόμιμη η ταυτόχρονη πρόσκληση υποβολής επικαιροποιημένων δικαιολογητικών και υπογραφής της σύμβασης, αφού κατά το στάδιο πριν την εκ νέου υποβολή και έλεγχο των δικαιολογητικών του μειοδότη, δεν υφίσταται νόμιμη κοινοποίηση της κατακυρωτικής απόφασης και της πρόσκλησης για υπογραφή της οικείας σύμβασης. Εξάλλου, ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να προσέλθει για την υπογραφή της σύμβασης και να προσκομίσει τις απαιτούμενες εγγυήσεις καλής εκτέλεσης μέσα στην προθεσμία που τάσσεται στη σχετική πρόσκληση, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τις δεκαπέντε ημέρες. Η προθεσμία δε αυτή είναι, σύμφωνα με το σαφές γράμμα του άρθρου 4.2 της διακήρυξης, αποκλειστική, αν δε παρέλθει άπρακτη ή αν εντός αυτής προσκομισθούν ελλιπή δικαιολογητικά, η κατακυρωτική απόφαση ανακαλείται και το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώνεται στον δεύτερο μειοδότη, (πρβλ Τμήμα VI 178/2007, Σ.τ.Ε. 677/2006.) Σε περίπτωση δε που ταχθείσα προς τούτο προθεσμία είναι μικρότερη των 15 ημερών, χωρίς τούτο να προβλέπεται από τη διακήρυξη, και ο μειοδότης δεν προσέλθει εντός αυτής να υπογράψει τη σχετική σύμβαση, δεν δύναται νομίμως να κηρυχθεί έκπτωτος (βλ. Σ.τ.Ε. 2009/2004).

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει: (α) την ακύρωση ή τροποποίηση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας που εγκρίνει το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού και οριστικοποιεί την ανάθεση της σύμβασης στον προσωρινό μειοδότη, (β) την απόρριψη της προσφοράς του μειοδότη, (γ) την ανακήρυξή της ως ανάδοχου, και (δ) την ακύρωση κάθε συναφούς πράξης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την «Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία ρυθμιστών Εγκαταστάσεων Φωτεινής Σηματοδότησης» (CPV XXXXX), με εκτιμώμενη αξία 177.180€ (χωρίς ΦΠΑ) και διάρκεια 24 μηνών. Η διαδικασία κρίθηκε παράνομη λόγω έλλειψης υποχρεωτικών τραπεζικών εγγράφων του μειοδότη κατά την υποβολή της προσφοράς, όπως απαιτούσε η διακήρυξη.