Ελεγχος νομιμοτητας σχεδιου σύμβασης.(..)Κατά της ως άνω απόφασης άσκησε ένταση η εταιρία «.... Α.Ε.», με την οποία ζήτησε από την αναθέτουσα αρχή όπως καλέσει την ως άνω προσωρινή μειοδότρια να αιτιολογήσει την προσφορά της, κρίνοντας ότι η προσφερόμενη έκπτωση της τάξης του 74,10% καθιστά αυτή ασυνήθιστα χαμηλή. Η ως άνω ένσταση νομίμως απορρίφθηκε με την 2182/29.8.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας, ύστερα από σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής του Διαγωνισμού, για τυπικούς λόγους διότι σύμφωνα με το άρθρο 360 του ν. 4412/2016, κατά της ως άνω απόφασης δεν προβλέπεται η άσκηση έντασης αλλά προδικαστικής προσφυγής. Σε κάθε περίπτωση δε η ένσταση αυτή δεν συνοδευόταν από ηλεκτρονικό παράβολο, όπως τούτο απαιτείται από το άρθρο 127 του ως άνω νόμου, για τις περιπτώσεις που είναι επιτρεπτή η άσκηση ένστασης, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 313 του ίδιου ως άνω νόμου και ενόψει της μη εισέτι έκδοσης της υπουργικής απόφασης περί του τι συνιστά ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, η σχετική κρίση ανήκει κάθε φορά στην αναθέτουσα αρχή του δημοπρατούμενου έργου, η οποία μόνον εάν θεωρεί ότι μία προσφορά είναι ασυνήθιστά χαμηλή απαιτεί από τους οικονομικούς φορείς να εξηγήσουν, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών, την τιμή ή το κόστος που προτείνουν στην προσφορά (πρβλΠρ. Ε'Κλιμ. Ελ,Συν. 383/2017).(..) Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι με το 244040/5799/22.11.2017 έγγραφο του Διευθυντή Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας ... βεβαιώνεται ότι δεν έχουν ασκηθεί άλλα ενδικοφανή ή ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων του διαγωνισμού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, υπό τον όρο να εξακριβωθεί, πριν από την υπογραφή της σύμβασης, ότι στο πρόσωπο της αναδόχου εταιρίας συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 20 του ν. 3669/2008.

Κατασκευή φρεατίων...Εξάλλου, από τη θεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης και της κατ’ έγκριση αυτής σχετικής εισήγησης, αλλά και από τα στοιχεία του φακέλου (ΣτΕ 4165/1984, 276/1983) προκύπτει ότι υφίσταται η αιτιολογία εκείνη δια της τεχνικής εκτίμησης των αρμοδίων διοικητικών οργάνων ως προς τη μη προσήκουσα οικονομική προσφορά της προσφεύγουσας με βάσει τις ειδικότερες συνθήκες του υπό ανάθεση έργου, ως αυτές ορίζονται στο κανονιστικό πλαίσιο της Διακήρυξης, την οποία ανωτέρω τεχνική κρίση (πρβλ σκέψη 12) και αποδέχεται ο παρών σχηματισμός της Α.Ε.Π.Π., λαμβανομένου ιδίως υπόψη ότι από τη φύση του αντικειμένου του υπό κρίση διαγωνισμού προκύπτει ότι αυτός συνέχεται με αμιγώς τεχνικά ζητήματα προκειμένου να κριθεί αν η υπόψη οικονομική προσφορά συνιστά ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά κατ’ άρθρο 88 του Ν. 4412/2016, με εξαιρετικά σύνθετη κρίση, τεχνική και οικονομική, την οποία αιτιολογικώς διατύπωσε η αναθέτουσα αρχή, δια της σχετικής εισήγησης της τεχνικής υπηρεσίας και της προσβαλλόμενη απόφασης, μην απορρίπτοντας άνευ άλλου τινός την αιτιολόγηση της οικονομικής προσφοράς της προσφεύγουσας, αλλά αιτούμενη την παροχή σχετικών διευκρινίσεων – συμπληρώσεων προς κρίση, πληρώντας με τον τρόπο αυτό τη ratio της διάταξης του άρθρου 88 του Ν. 4412/2016, ως αυτή έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία, αναφορικά με την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να εξακριβώνει τη σύνθεση των προσφορών που είναι ασυνήθιστα χαμηλές και να ζητεί από τους διαγωνιζόμενους να της προσκομίσουν τα αναγκαία δικαιολογητικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι επίμαχες προσφορές είναι νόμιμες, διασφαλίζοντας ότι προς αυτού αναπτύσσεται ένας πραγματικός κατ’ αντιπαράθεση διάλογος μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και του υποψηφίου, ο οποίος καταλήγει σε ουσιαστικό και αιτιολογημένο έλεγχο, ως εν προκειμένω.  Ούτως εχόντων, ο λόγος αυτός της Προσφυγής τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος. 

Αυτοδίκαιη έκπτωση υπαλλήλου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, λόγω αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης ποινικού δικαστηρίου .(..)Η αρμόδια υπηρεσία εκδίδει και επιδίδει στην υπάλληλο διαπιστωτική πράξη για αυτοδίκαιη έκπτωση αυτής από την υπηρεσία, με ημερομηνία εκείνη της αυτοδίκαιης έκπτωσης, κατά την οποία η ποινική απόφαση κατέστη αμετάκλητη, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του π.δ. 410/1988 και επιπλέον επειδή η υποβληθείσα από την υπάλληλο δήλωση παραιτήσεως δεν παρήγαγε οποιαδήποτε έννομη συνέπεια, εφόσον η καταδικαστική απόφαση του ποινικού δικαστηρίου για το αδίκημα της απάτης είχε γίνει αμετάκλητη πριν την υποβολή της παραίτησης και επομένως δεν υπήρχε πλέον ενεργή σύμβαση εργασίας (ομοφ.).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ανακατασκευή, επισκευή και συντήρηση σχολικών συγκροτημάτων(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 378/18.9.2017 κατακυρωτική του αποτελέσματος του διαγωνισμού απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν είναι νόμιμη, διότι πάσχει από το ελάττωμα της παράβασης ουσιώδους τύπου, συνιστάμενο στην έλλειψη της προηγούμενης γνωμοδότησης από την Επιτροπή Διαγωνισμού ως προς τον έλεγχο των επικαιροποιημένων δικαιολογητικών της πρώτης μειοδότριας εταιρείας. Σημειώνεται πάντως ότι η διαπιστωθείσα ως άνω ουσιώδης νομική πλημμέλεια αφορά αποκλειστικώς στο συγκεκριμένο στάδιο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου του ελεγχόμενου έργου. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα αρχή δύναται να επαναλάβει τη διαγωνιστική διαδικασία από το στάδιο αυτό, τηρουμένης της νομίμου απαιτήσεως της προηγούμενης γνωμοδότησης της Επιτροπής Διαγωνισμού, και να υποβάλει προς έλεγχο στο Κλιμάκιο τούτο το νέο φάκελο της διαγωνιστικής διαδικασίας με το σχετικό σχέδιο σύμβασης.

Επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι οικονομικές προσφορές του πρώτου και του δεύτερου κατά σειρά μειοδοσίας προσφερόντων, οι οποίοι προσέφεραν ποσοστό έκπτωσης 64,00% και 62,77% επί του προϋπολογισμού μελέτης, αντίστοιχα, συνιστούν, κατ’ αρχήν, ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές. Τούτο, διότι αφενός παρουσιάζουν σημαντική απόκλιση από τον προϋπολογισμό, ώστε να γεννώνται αμφιβολίες για την ορθή σύνταξη αυτού και αφετέρου υπερβαίνουν κατά πολύ τον μέσο όρο έκπτωσης των κατατεθεισών στον ελεγχόμενο διαγωνισμό παραδεκτών προσφορών, εις τρόπον ώστε να εγείρονται αμφιβολίες περί της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας των προσφορών αυτών και την εκτέλεση του δημοπρατηθέντος έργου με τεχνική και επιστημονική αρτιότητα. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα Αρχή όφειλε να παράσχει πλήρη και επαρκή αιτιολόγηση της αποδοχής εκ μέρους της των προσφορών αυτών είτε πρωτογενώς, εφόσον είχε τη σχετική δυνατότητα, είτε κατόπιν πρόσκλησης των ανωτέρω προσφερόντων να αιτιολογήσουν το ύψος της προσφερθείσας έκπτωσης. Η παράλειψη δε αυτή, αποτελεί υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας και συνιστά, εν προκειμένω, ουσιώδη νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, δοθέντος ότι ο πρώτος κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικός φορέας που προσέφερε ποσοστό έκπτωσης 64,00% αναδείχθηκε εν τέλει ανάδοχος εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου.

Υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες συντηρήσεις στο επαρχιακό οδικό δίκτυο του Δήμου ...ζητείται η ανάκληση της 387/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και συνεκτιμώντας ότι: 1) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε συντηρήσεις οδών, όπου, όπως είναι γνωστό τόσο στην αναθέτουσα αρχή από παρόμοιες συμβάσεις που έχει ήδη συνάψει, όσο και στο Δικαστήριο από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις .., 2) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δέκα τεσσάρων (14) εργοληπτικών επιχειρήσεων, εκ των οποίων, πέραν της εταιρείας «..», που προσέφερε το υψηλότερο ποσοστό έκπτωσης (77,14%), οι επόμενες τρεις στη σειρά μειοδοσίας υπέβαλλαν επίσης προσφορές με υψηλά ποσοστά έκπτωσης άνω του 70% (76,50%, 75,81% και 75,07%), ενώ ο μέσος όρος των προσφορών όλων των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ήταν ομοίως υψηλός (63,95%), 3) η Οικονομική Επιτροπή, κατά την συνεδρίαση της 30ης.1.2018, αφού έλαβε υπόψιν την εισήγηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. … , προέβη στην έγκριση του Πρακτικού της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας αξιολόγησης των υποβληθεισών προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών, ενόψει και της συχνής επανάληψης του φαινομένου να υποβάλλονται υψηλά ποσοστά έκπτωσης σε διαγωνισμούς με το αντικείμενο αυτό, 4) με το οικ.21079/329/19.1.2018 έγγραφο του φορέα εκτέλεσης του έργου .. δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις σχετικά με τη φερεγγυότητα των προσφορών των διαγωνιζομένων, στις οποίες η Οικονομική Επιτροπή θα υποχρεούταν να απαντήσει, είτε καλώντας τους προσφέροντες να δικαιολογήσουν την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά τους και αξιολογώντας κατόπιν τις εξηγήσεις τους, είτε παραθέτοντας ειδικούς και συγκεκριμένους λόγους εξαιτίας των οποίων επέλεξε να μην εκτιμήσει τις υποβληθείσες προσφορές στο συγκεκριμένο διαγωνισμό ως ασυνήθιστα χαμηλές και συνακόλουθα, να μην ζητήσει στοιχεία αιτιολόγησης των προσφορών αυτών και 5) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών .., το Τμήμα κρίνει ότι,  η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας .., αφενός κρίνοντας σιωπηρώς ότι στην προκειμένη περίπτωση οι προσφορές αυτές δεν παρίσταντο ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, αφετέρου εγκρίνοντας το Πρακτικό της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς να παραθέσει ειδική αιτιολογία σχετικά με την ως άνω κρίση της, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις ανάκλησης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 387/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Εφόσον, συνεπώς, ο αναθέτων φορέας ή, μετά από άσκηση προδικαστικής προσφυγής, η ΑΕΠΠ διαπιστώνει ότι ο προσφέρων υπολόγισε διοικητικό κόστος για την εκτέλεση της σύμβασης, το ύψος του οποίου κρίνεται ανεπαρκές (ώστε και η προσφορά να εμφανίζεται ασυνήθιστα χαμηλή), πρέπει να παρέχεται στον προσφέροντα η δυνατότητα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 313 του ν. 4412/2016 (και τη στοιχούσα προς αυτό παρ. 3.1 της διακήρυξης), να αιτιολογήσει ενώπιον του αναθέτοντος φορέα τη σοβαρότητα της προσφοράς του, επικαλούμενος κάθε στοιχείο που μπορεί να δικαιολογήσει τη σύνθεσή της. Ο αποκλεισμός, στην περίπτωση αυτή, του διαγωνιζομένου από τη διαδικασία ανάθεσης αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του αναθέτοντος φορέα, αφού κρίνει αιτιολογημένα ότι τα στοιχεία που του παρέχει ο διαγωνιζόμενος δεν δικαιολογούν το χαμηλό επίπεδο της προσφοράς του (βλ. ΣτΕ 3439/2014). Ενόψει αυτών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ΑΕΠΠ παραβίασε τις ανωτέρω διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης με το να δεχθεί ότι η αιτούσα εταιρεία πρέπει να αποκλεισθεί άνευ ετέρου από το διαγωνισμό λόγω ελλιπούς υπολογισμού του διοικητικού κόστους, παραλείποντας να αναπέμψει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να ασκήσει νομίμως την πιο πάνω αρμοδιότητά του.Ακυρώνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, την 1392,1393/2020 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022.

ΕΡΓΑ.Έλεγχος νομιμότητας. (..)  κατά την ημερομηνία διενέργειας της δημοπρασίας (11.7.2017) κατέθεσαν προσφορά είκοσι (20) εργοληπτικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων αποκλείσθηκαν η «….» (με μέση προσφερόμενη έκπτωση 56,221%), η «….» (με μέση προσφερόμενη έκπτωση 55,897%), η «….» (με μέση προσφερόμενη έκπτωση 53,264%), και η «...» (με μέση προσφερόμενη έκπτωση 39,00%), λόγω ελλείψεων στα δικαιολογητικά συμμετοχής τους (Τ.Ε.Υ.Δ.), ο αποκλεισμός των οποίων όμως, λόγω της σειράς κατάταξης των οικονομικών τους προσφορών (6η, 7η, 13η και 20η, αντιστοίχως), δεν επηρεάζει στην προκειμένη περίπτωση το αποτέλεσμα της διαδικασίας ανάθεσης και, ως εκ τούτου, δεν ελέγχεται επί του παρόντος από το Κλιμάκιο (βλ. Πράξη Ε΄ Κλιμ. 109/2017 κ.ά.). ..... Με την 2344/20.9.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας, η οποία κοινοποιήθηκε με τηλεομοιοτυπία στους διαγωνιζομένους, εγκρίθηκε το ανωτέρω από 5.9.2017 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Με το 207883/4974/ 11.10.2017 έγγραφο του Αναπληρωτή Διευθυντή των Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας κλήθηκε η προσωρινή ανάδοχος να υποβάλει, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, τα δικαιολογητικά που ορίζονται στο άρθρο 23 της διακήρυξης ως αποδεικτικά στοιχεία για τη μη συνδρομή στο πρόσωπό της των λόγων αποκλεισμού του άρθρου 22Α της διακηρύξεως, καθώς και για την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής του άρθρου 23 αυτής. Η Επιτροπή Διαγωνισμού ήλεγξε τα προσκομισθέντα σύμφωνα με τα ανωτέρω άρθρα της διακηρύξεως και του ν. 4412/2016 δικαιολογητικά και έκρινε αυτά πλήρη, με το σχετικώς συνταχθέν από 17.11.2017 Πρακτικό της. Το ανωτέρω Πρακτικό εγκρίθηκε με την 3202/29.11.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., με την οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανωτέρω αναδειχθείσα πρώτη μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση, με μέση έκπτωση 61,63%. Η ανωτέρω απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής κοινοποιήθηκε με τηλεομοιοτυπία σε όλες τις συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εργοληπτικές επιχειρήσεις, πλην της μειοδότριας. Εξ άλλου, όπως βεβαιώνεται με το 263935/6308/ 20.12.2017 έγγραφο του Αναπληρωτή Διευθυντή των Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας ..., δεν έχουν ασκηθεί ενδικοφανή ή ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της διαδικασίας του διαγωνισμού.... Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας οικείου σχεδίου σύμβασης, που επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Κατασκευή και συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων. Ασυνήθηστα χαμηλές προσφορές.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο συγκεκριμένος λόγος πρέπει να γίνει δεκτός, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους προσφεύγοντες. Ειδικότερα, από την επισκόπηση των εγγράφων που υπέβαλαν οι δυο ως άνω οικονομικοί φορείς, προκύπτει ότι οι εξηγήσεις-διευκρινίσεις που παρείχαν για την αιτιολόγηση της σοβαρότητας και βιωσιμότητας της προσφοράς τους, εξαντλήθηκαν σε γενικόλογες αναφορές σε άλλους διαγωνισμούς με παρεμφερές αντικείμενο, το αντικείμενο των οποίων εκτελέσθηκε από τους ίδιους, χωρίς καν οιαδήποτε αναφορά σε προϋπολογιζόμενες δαπάνες και χρόνο εκτέλεσης των έργων. 2)Συγκρότηση επιτρ.διαγωνισμού.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τη νομική σκέψη που προηγήθηκε (σκ.20) το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους προσφεύγοντες, νομίμως συγκροτήθηκε, με την 116/2021 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής,  η Επιτροπή Διαγωνισμού του υπό κρίση διαγωνισμού, αποτελούμενη από δύο τεχνικούς υπαλλήλους κατηγορίας ΠΕ Πολιτικών Μηχανικών (.. και Δημήτριο..) εγγεγραμμένους στο Μη.Μ.Ε.Δ. και μία υπάλληλο ΠΕ Οικονομικού -Λογιστικού (..). Συνεπώς, η εντοπισθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη νομική πλημμέλεια παρίσταται αβάσιμη...Ανακαλεί την 51/2022 Πράξη της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:Δημόσια έργα. Προϋποθέσεις κήρυξης έκπτωτου του αναδόχου. Τεκμήριο ματαίωσης της κήρυξης της έκπτωσης αν παρέλθει άπρακτη η δίμηνη ανατρεπτική προθεσμία μέσα στην οποία η προϊσταμένη αρχή οφείλει να αποφανθεί επί της ένστασης του αναδόχου κατά της απόφασης που κηρύσσει την έκπτωση. Για να οριστικοποιηθεί η έκπτωση δεν αρκεί η έκδοση της απόφασης επί της ένστασης εντός της δίμηνης προθεσμίας, αλλά και η κοινοποίησή της στον ανάδοχο εντός της προθεσμίας αυτής.