ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/95/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 95/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων για τον διαγωνισμό «Ανάδειξη χορηγητών προμηθευτών λοιπών αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, υλικών καθαριότητας & ευπρεπισμού» του Δήμου Αθηναίων και εποπτευόμενων φορέων. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε πλείονες ουσιώδεις πλημμέλειες. Πρώτον, η επιλογή της Αναθέτουσας Αρχής να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα κρίθηκε μη νομικά αιτιολογημένη και περιοριστική του ανταγωνισμού, καθώς τα είδη ήταν διακριτά. Δεύτερον, τέθηκαν μη νόμιμα, δυσανάλογα και αυθαίρετα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, όπως η απαίτηση για ασφαλιστική κάλυψη τουλάχιστον διπλάσιας αξίας του προϋπολογισμού και η υποχρέωση κατοχής εγκατάστασης "Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής" (ΚΑΔ) κατ' ελάχιστο 2.000 τ.μ. στην Αττική. Οι πλημμέλειες αυτές οδήγησαν σε μη ανάπτυξη ανταγωνισμού και πληγή το δημόσιο συμφέρον.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/21/2025
Η Πράξη 21/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 27.235.268,29 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Οι πλημμέλειες αφορούν τα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας: Η απαίτηση για απόδειξη εμπειρίας μέσω πέντε (5) τουλάχιστον συμβάσεων συγκεκριμένου τύπου και ποσότητας θεωρήθηκε υπέρμετρα περιοριστική. Επιπλέον, η απαίτηση για κατοχή δύο αποθηκευτικών χώρων (ο ένας 2.000 τ.μ.) και 18 φορτηγών οχημάτων κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης κρίθηκε δυσανάλογη και αδικαιολόγητα περιοριστική του ανταγωνισμού. Το γεγονός ότι υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά επιβεβαίωσε την έλλειψη ανταγωνισμού, οδηγώντας στην κώλυση της υπογραφής του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/20/2025
Η απόφαση αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για τους απόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε δύο ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες. Πρώτον, η απαίτηση τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (πέντε συγκεκριμένες συμβάσεις προμήθειας και διανομής σε τουλάχιστον 3.000 ωφελούμενους) κρίθηκε υπέρμετρα περιοριστική, τυποποιώντας την εμπειρία κατά τρόπο αυστηρό. Δεύτερον, ο όρος για την εκ των προτέρων κατοχή ή μίσθωση αποθηκευτικού χώρου 2.000 τ.μ. εντός της Περιφέρειας, πριν ακόμη την ανακήρυξη του αναδόχου, θεωρήθηκε δυσανάλογος και ικανός να περιορίσει σημαντικά τον ανταγωνισμό. Ως εκ τούτου, κρίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο με την ένωση οικονομικών φορέων «.. .. Α.Ε.».
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ζ/143/2024
Η Πράξη 143/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της ανάθεσης υπηρεσιών «Γενικής Επισκευής Μονάδων του Συστήματος Υδραυλικής Πέδης Οχημάτων Τραμ της ΣΤΑΣΥ», προϋπολογισμού 2.330.037 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης. Οι πλημμέλειες περιλαμβάνουν: Πρώτον, μη προσήκουσα δημοσίευση της παράτασης της προθεσμίας υποβολής προσφορών στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Δεύτερον, ουσιώδη τροποποίηση της ρήτρας αναπροσαρμογής τιμής μέσω τεύχους διευκρινίσεων. Η τροποποιημένη ρήτρα, που βασίστηκε σε πρόταση του μοναδικού συμμετέχοντος, εισήγαγε τη χρήση δεικτών τιμών αποκλειστικά της Γερμανίας (M0/M1 και LG0/LG1), παραβιάζοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης, καθώς ευνοούσε γερμανικούς οικονομικούς φορείς. Λόγω αυτών των πλημμελειών, κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1173/2025
Η απόφαση 1173/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την απόρριψη της προσφυγής της Περιφέρειας Θεσσαλίας ζητώντας την ανάκληση της Πράξης 49/2025 της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου, η οποία έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή σύμβασης για το έργο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΘΛΗΣΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ». Το Δικαστήριο διαπίστωσε δύο ουσιώδεις πλημμέλειες στην διαδικασία: πρώτον, ότι η αιτιολόγηση της ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς του αναδόχου εδράζεται σε εσφαλμένο ποσοστό έκπτωσης, γεγονός που κρίνεται ως ουσιώδης πλημμέλεια που θίγει τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και του υγιούς ανταγωνισμού. Δεύτερον, ότι η αναθέτουσα αρχή αποδέχτηκε την αιτιολόγηση της χαμηλής προσφοράς χωρίς νόμιμη και επαρκή τεκμηρίωση της δυνατότητας εκτέλεσης του έργου στο μισό του συμβατικού χρόνου (12 μήνες αντί 24). Για τους λόγους αυτούς, το Τμήμα απέρριψε την προσφυγή της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/169/2025
Η Πράξη 169/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της προμήθειας «αυτοματοποιημένου συστήματος αποθήκευσης και διαχείρισης φαρμάκων και αναλωσίμων» του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» (προϋπολογισμού 4.017.000 ευρώ). Η απόφαση κωλύει την υπογραφή της σύμβασης λόγω δύο ουσιωδών νομικών πλημμελειών. Πρώτον, η προϋπολογισθείσα δαπάνη δεν τεκμηριώθηκε επαρκώς, καθώς η αναθέτουσα αρχή στηρίχθηκε αποκλειστικά στην ενδεικτική προσφορά από έναν μόνο οικονομικό φορέα. Δεύτερον, το Νοσοκομείο τροποποίησε μη νομίμως τα έτη αναφοράς για την οικονομική και τεχνική επάρκεια σε 2022, 2021 και 2020, παραλείποντας το πλέον πρόσφορο έτος 2023, οδηγώντας σε περιορισμό του υγιούς ανταγωνισμού.
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/41/2025
Η Πράξη 41/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του διαγωνισμού «Ανάδειξη χορηγητών προμηθευτών λοιπών αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, υλικών καθαριότητας & ευπρεπισμού» για τον Δήμο Αθηναίων και εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα, συνολικής δαπάνης 1.777.955,46 ευρώ. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής πράξης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών. Ζητούνται αναλυτικές διευκρινίσεις σχετικά με την τεκμηρίωση των ποσοτήτων και των προϋπολογιζόμενων τιμών μονάδας. Επίσης, απαιτούνται αιτιολογήσεις για τη δημοπράτηση της προμήθειας ως ενιαίας, χωρίς υποδιαίρεση σε τμήματα. Τέλος, ζητούνται αναλυτικές απόψεις της αναθέτουσας Αρχής για την αναγκαιότητα και την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας δύο όρων αποκλεισμού: α) της απαίτησης ασφαλιστηρίου συμβολαίου για το διπλάσιο της προϋπολογισθείσας δαπάνης και β) της υποχρέωσης κατοχής εγκατάστασης «Κέντρο Αποθήκευσης και Διανομής» κατ' ελάχιστο 2.000 τ.μ. στην Περιφέρεια Αττικής.
ΑΕΠΠ/596/2019
Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που ανέδειξε την παρεμβαίνουσα ένωση οικονομικών φορέων ως ανάδοχο για τη σύμβαση με τίτλο «ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ MASTER PLAN ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ», συνολικής αξίας 1.207.427,55 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Ο προσφεύγων επικαλείται δύο κύριους λόγους: πρώτον, ότι η διαδικασία παραβίασε την αρχή του υγιούς ανταγωνισμού λόγω μη νόμιμης αποδοχής της προσφοράς της παρεμβαίνουσας, και δεύτερον, ότι τα μέλη της παρεμβαίνουσας ένωσης δεν πληρούσαν ατομικά ή αθροιστικά την απαίτηση για ίδια κεφάλαια 200.000 ευρώ, όπως όριζε η διακήρυξη. Η σύμβαση αφορά την παροχή τεχνικών και επιστημονικών υπηρεσιών για την επικαιροποίηση του αντιπλημμυρικού σχεδίου της Αττικής.
ΑΕΠΠ/366/2020
Η προσφεύγουσα εταιρεία με την προδικαστική προσφυγή ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης Διακήρυξης στο σύνολό της ή εναλλακτικά την ακύρωση συγκεκριμένων όρων αυτής, ισχυριζόμενη ότι περιλαμβάνουν ασαφείς, αντιφατικές και παρανομες τεχνικές προδιαγραφές σχετικά με την προμήθεια και εγκατάσταση προθηκών και λοιπών μουσειακών κατασκευών για το έργο ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ κτηρίου και μετατροπή του σε μουσείο. Ειδικότερα, επικεντρώνεται σε ζητήματα όπως οι μηχανισμοί ανοίγματος προθηκών, τα υλικά κατασκευής (π.χ. χάλυβες, MDF), οι προδιαγραφές φωτιστικών σωμάτων, καθώς και η απαίτηση πιστοποιητικών που θεωρεί υπέρμετρη και περιοριστική του ανταγωνισμού.
ΑΕΠΠ/1359/2020
Η προσφεύγουσα εταιρεία αιτείται την ακύρωση της Διακήρυξης του Δήμου για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED εξοικονόμησης ενέργειας στο δημοτικό φωτισμό, καθώς και την επιστροφή του καταβληθέντος παραβόλου. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την αναβάθμιση του συστήματος οδοφωτισμού του Δήμου με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του κόστους λειτουργίας, περιλαμβάνοντας προμήθεια φωτιστικών σωμάτων λαμπτήρων LED, βραχιόνων στήριξης και σχετικού εξοπλισμού, καθώς και υπηρεσίες για την εγκατάσταση και λειτουργία τους. Η διαδικασία προκήρυξης χαρακτηρίζεται από την προσφεύγουσα ως φωτογραφική και περιοριστική του ανταγωνισμού.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(Δ΄ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1243/2021
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων: ζητείται η ανάκληση της 272/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με την προσφυγή και την παρέμβαση προβάλλεται ότι, οι διαπιστωθείσες με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, δεδομένου ότι κατά των σχετικών όρων και προβλέψεων της διακήρυξης, δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις και προσφυγές, ούτε εξαιτίας τους επλήγη η αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας. Ο λόγος αυτός ανάκλησης είναι απορριπτέος ως αβασιμος δεδομένου ότι οι προαναφερόμενες πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας, πλήττουν, για τους ειδικότερους λόγους που προαναφέρθηκαν, την αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας, και ιδίως τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των μερών και του υγιούς ανταγωνισμού. Η μη υποβολή ενστάσεων και προσφυγών κατά των κρίσιμων όρων της διακήρυξης, δεν συνιστά αυτοτελώς λόγο που καθιστά τις εν λόγω πλημμέλειες μη ουσιώδεις, λόγω της φύσης του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ελέγχου νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας, που αποβλέπει στη θεραπεία της αντικειμενικής ακεραιότητας των διαγωνιστικών διαδικασιών. Αυτό έχει ως συνέπεια να διατυπώνεται αρνητική κρίση ως προς την υπογραφή ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνονται πλημμέλειες που πλήττουν τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των μερών και του υγιούς ανταγωνισμού, επί των οποίων στηρίζεται το σύνολο της οικείας νομοθεσίας, ανεξαρτήτως της υποβολής διοικητικών ή δικαστικών προσφυγών από τους ενδιαφερόμενους.Δεν ανακαλεί την 272/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.