ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/207/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 207/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της διαδικασίας για την «Έγκριση τροποποίησης πράξης: «Προμήθεια και εγκατάσταση ευφυών συστημάτων διαχείρισης ενέργειας στα δίκτυα πόσιμου νερού της ΔΕΥΑ Ρόδου»». Η προτεινόμενη 1η τροποποίηση αφορά συμπληρωματικές εργασίες ποσού 2.753.520,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. Το Κλιμάκιο, ωστόσο, διαπίστωσε ελλείψεις στον υποβληθέντα φάκελο, καθώς δεν προσκομίστηκαν κρίσιμα στοιχεία όπως η εγκριτική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΥΑΡ για την τροποποίηση, το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης, οι αποφάσεις περί χρονικών παρατάσεων του Έργου (99/2024 και 764/2024), καθώς και η απόφαση επί του αιτήματος χρηματοδότησης και η οικεία απόφαση ανάληψης υποχρέωσης. Λόγω των ελλείψεων, το Κλιμάκιο αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξης και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου, ώστε να σχηματιστεί ασφαλής κρίση.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/197/2025
Η Πράξη 197/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το μικτό έργο «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ – ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΕΕΛ ΡΟΔΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΒΟΔΙ ΜΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ» της ΔΕΥΑΡ, με συμβατικό τίμημα 11.574.246,04 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ, με προαίρεση 13.878.246,04 ευρώ). Η απόφαση διαπίστωσε ότι η διαδικασία ανάδειξης του οικονομικού φορέα «.. Α.Ε.» ως προσωρινού αναδόχου, ο οποίος έλαβε την υψηλότερη συνολική βαθμολογία (88,732 έναντι 74,666 του δεύτερου), ήταν νόμιμη. Ειδικότερα, η Επιτροπή Διαγωνισμού νομίμως απέρριψε την τεχνική προσφορά άλλης ένωσης για μη συμμόρφωση με τους όρους της διακήρυξης. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο να καταρτιστεί συμπληρωματική δανειακή σύμβαση μεταξύ της ΔΕΥΑΡ και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης.
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/553/2024
Η Πράξη 553/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας για την ανάθεση του έργου «Κατασκευή δικτύων πόσιμου νερού Δήμου Νέας Προποντίδας». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης καθώς η προσφορά της πρώτης μειοδότριας ένωσης εταιρειών απορρίφθηκε μη νομίμως. Ο αποκλεισμός βασίστηκε, εσφαλμένα, στο ότι η ένωση δεν ήταν εγγεγραμμένη στην απαιτούμενη τάξη του ΜΕΕΠ και στο ότι δεν δήλωσε ως υπεργολάβο τον τρίτο φορέα που παρείχε «δάνεια εμπειρία». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η συμμετοχή επιτρέπεται ανεξαρτήτως τάξης, εφόσον πληρούνται τα κριτήρια, ενώ η δάνεια εμπειρία είναι διακριτή από την υπεργολαβία.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/272/2022
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:«Οργάνωση και ανάθεση των υπηρεσιών διαχείρισης, λειτουργίας και συντήρησης των έργων ύδρευσης Ρόδου από το Φράγμα Γαδουρά» (προϋπολογιζόμενης δαπάνης 23.200.000 ευρώ, προσαυξημένης με λειτουργικά έξοδα που θα προκύψουν από την ηλεκτροδότηση του εν θέματι «έργου»).(...)Η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση έχει ως αντικείμενο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης ύδρευσης της νήσου Ρόδου που είναι αναγκαία για την υγιεινή διαβίωση των κατοίκων και επισκεπτών της και, ιδίως, την παροχή πόσιμου ύδατος, φυσικού αγαθού απαραίτητου για την ανθρώπινη επιβίωση που ιδίως στο νησί της Ρόδου αποτελεί πόρο όλως περιορισμένο ... Αβεβαιότητα ως προς τη συνέχεια της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών κοινής ωφέλειας για το κοινωνικό σύνολο δεν συγχωρείται από το άρθρο 5 του Συντάγματος ... Συνεπώς, με γνώμονα την ως άνω συνταγματική επιταγή προς τους εκάστοτε αρμόδιους στον τομέα της ύδρευσης – αποχέτευσης δημόσιους φορείς να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη και ποιοτική παροχή των εν λόγω ζωτικής σημασίας υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στους πολίτες, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν μπορεί να νοηθεί στο πλαίσιο της προκείμενης σύμβασης η πρόβλεψη όρων περί δυνατότητας εκ μέρους της Περιφέρειας να διακόπτει το παρεχόμενο ύδωρ προς το δίκτυο της ΔΕΥΑΡ σε περίπτωση μη καταβολής των οφειλόμενων από τη ΔΕΥΑΡ ποσών ή περί δυνατότητας καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους οιουδήποτε εκ των συμβαλλομένων φορέων. Ως εκ τούτου, οι σχετικοί όροι στα άρθρα 2 και 7 του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης πρέπει να απαλειφθούν από το σώμα αυτού.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης,...υπό τον αναφερόμενο στο σκεπτικό της παρούσας όρο.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ζ/501/2024
Η Πράξη 501/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση υπηρεσιών υποστήριξης στη ΔΕΥΑΡ Ρόδου, προϋπολογισμού 2.897.499,90 ευρώ. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε σοβαρές νομικές πλημμέλειες στη διακήρυξη. Συγκεκριμένα, η απαίτηση για μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών ίσο με το διπλάσιο της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης κρίθηκε αδικαιολόγητη και δυσανάλογη. Επιπλέον, ο όρος που απαιτούσε απόδειξη τεχνικής ικανότητας μέσω συμβάσεων που έχουν ολοκληρωθεί αποκλειστικά σε φορείς του δημόσιου ή ευρύτερου δημόσιου τομέα (ειδικά για δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού) κρίθηκε ως ανεπίτρεπτη διάκριση. Οι απαιτήσεις αυτές θεωρήθηκε ότι περιορίζουν τον ανταγωνισμό, γεγονός που καταδεικνύεται και από την υποβολή προσφοράς από έναν μόνο οικονομικό φορέα. Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/187/2025
Η Πράξη 187/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης του έργου «ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΥ ΑΓΩΓΟΥ ΚΑΙ ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΟΥ ΕΛΛΗ ΣΤΗ Δ.Κ. ΡΟΔΟΥ ΛΟΓΩ ΘΕΟΜΗΝΙΑΣ» της ΔΕΥΑΡ, προϋπολογισμού €2.867.000,00. Η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε στη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (άρθρο 269 περ. δ΄ του ν. 4412/2016), επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη λόγω των εκτεταμένων ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα της 30.11.2024. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις για την εξαιρετική αυτή διαδικασία, καθώς η ανάγκη για άμεση αποκατάσταση κρίνεται επείγουσα για τη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του αποχετευτικού δικτύου της Ρόδου. Ανάδοχος αναδείχθηκε η «ΣΤΗΡΙΞΙΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ» με μέση έκπτωση 4,32%. Κατόπιν ελέγχου, το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ζ/379/2024
Η Πράξη 379/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου αφορά την εξέταση σχεδίου τροποποίησης της 2523/2023 σύμβασης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η οποία αφορά παροχή υπηρεσιών υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης 112. Η αρχική σύμβαση είχε παραταθεί μέχρι 31.12.2024. Η προτεινόμενη τροποποίηση αφορούσε την αύξηση της δαπάνης κατά 53.190,18 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) λόγω αύξησης του κατώτατου μισθού των εργαζομένων. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η τροποποίηση συνιστά τροποποίηση ήσσονος σημασίας («de minimis») κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς η αξία της υπολείπεται τόσο του ενωσιακού κατωφλίου των 143.000 ευρώ όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με το νόμο, η τροποποίηση εξαιρείται του προσυμβατικού ελέγχου και το σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται απαραδέκτως.
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/412/2024
Η Πράξη 412/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης για το έργο «ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΨΑΧΝΩΝ», που είχε συναφθεί μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και της εταιρείας ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. Η προτεινόμενη τροποποίηση επέκτεινε κατά δεκαοκτώ (18) μήνες την προθεσμία άσκησης του δικαιώματος της Προαίρεσης 1, με τίτλο «Υψηλή γέφυρα Χαλκίδας - Α/Κ Ν. Λαμψάκου». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, καθώς η παράταση αυτή δεν μεταβάλλει το συμβατικό οικονομικό αντικείμενο ούτε τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, η τροποποιητική σύμβαση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 132 παρ. 2 και 6 του ν.4412/2016. Ως εκ τούτου, το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως ενώπιον του Κλιμακίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας.
ΔΕΔ/Θεσ/569/2025
Η απόφαση 569/08-04-2025 του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά τη μερική αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής κατά 30 πράξεων επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν από τη Δ.Ο.Υ. Αλεξανδρούπολης για το φορολογικό έτος 2024. Τα πρόστιμα, ύψους 100,00 € έκαστο, επιβλήθηκαν λόγω εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας, αναφορικά με λύσεις αστικών μισθώσεων. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών επικύρωσε 19 από τις προσβαλλόμενες πράξεις, κρίνοντας ορθά επιβληθέντα τα πρόστιμα. Ωστόσο, ακύρωσε 11 πράξεις, κυρίως λόγω εφαρμογής της αρχής της χρηστής διοίκησης σε περιπτώσεις συνεχών και αδιάλειπτων μισθώσεων (παρατάσεων) ή επειδή δεν υπήρχε νόμιμη υποχρέωση υποβολής των συγκεκριμένων δηλώσεων. Ως αποτέλεσμα, η οριστική φορολογική υποχρέωση για πρόστιμα διαμορφώθηκε στα 1.900,00 €.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ζ/275/2024
Η Πράξη 275/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για τις «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΟΥ ΣΙΝΤΙΚΗΣ». Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι η αναθέτουσα αρχή (Δήμος Σιντικής) παραβίασε το δεδικασμένο της 34/2024 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης. Η δικαστική απόφαση είχε ακυρώσει την αρχική ανάδειξη της εταιρείας ως αναδόχου, κρίνοντας τη προσφορά της μη νόμιμη λόγω εσφαλμένης συμπλήρωσης του Ε.Ε.Ε.Σ. Ο Δήμος, όμως, εξέδωσε νέα απόφαση (123/30.4.2024) ανακηρύσσοντας εκ νέου την ίδια εταιρεία ανάδοχο, κατόπιν απόσυρσης της προσφοράς του έτερου διαγωνιζόμενου. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η ενέργεια συνιστά ουσιαστικά απευθείας ανάθεση αντίθετη προς τη δικαστική απόφαση που είχε κρίνει την προσφορά της εταιρείας μη νόμιμη. Συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/112/2025
Η Πράξη 112/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ». Η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 26.9.2023 έναντι τιμήματος 8.053.805,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 990.173,04 ευρώ, εισάγεται απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η τροποποίηση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς η επαύξηση (12,29% της αρχικής αξίας) υπολείπεται του κατώτατου ορίου του 15% και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης.