ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΟ Ε/32/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 32/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο της Περιφέρειας Αττικής «Αποκατάσταση Ασφαλτικών Οδοστρωμάτων Δήμου Διονύσου», προϋπολογισμού €2.983.870,97 (χωρίς ΦΠΑ). Το κλιμάκιο διαπίστωσε ότι, παρόλο που η διακήρυξη δεν προέβλεπε πριμ (πρόσθετη καταβολή) για νωρίτερη παράδοση, όπως απαιτείται νομικά για έργα άνω του 1.000.000 ευρώ με κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή, η πλημμέλεια αυτή δεν κρίθηκε ουσιώδης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρόκειται για έργο συντήρησης με δυναμικό αντικείμενο, όπου η προθεσμία συνήθως εξαντλείται, και λόγω του επαρκούς ανταγωνισμού (12 προσφορές). Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με την προσωρινή ανάδοχο «… Α.Τ.Ε.Β.Ε.» (συμβατικό τίμημα €1.418.999,65), με την επισήμανση της υποχρέωσης προσθήκης των νόμιμων κρατήσεων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1502/2017
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 234/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι οι εργασίες οδοποιίας - οδοστρωσίας (αποξήλωση πλακοστρώσεων πεζοδρομίων, αποκατάσταση επίστρωσης πεζοδρομίου νησίδας ή πλατείας στις θέσεις ορυγμάτων υπογείων δικτύων, αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωμάτων στις θέσεις ορυγμάτων υπογείων δικτύων ‘αναλογική τιμή σε μια στρώση ασφαλτοτάπητα’, ασφαλτική ισοπεδωτική στρώση μεταβλητού πάχους και ανακατασκευή, επαναφορά οδού από άοπλο σκυρόδεμα πάχους 10 cm) ανέκυψαν, όπως εξάλλου αναφέρεται στα συμπεράσματα της αιτιολογικής έκθεσης που συνοδεύει τον 3ο ΑΠΕ και τεκμηριώνεται από τα λοιπά στοιχεία που προσκομίσθηκαν σχετικώς, από τα πλημμυρικά φαινόμενα και τη μεταβαλλόμενη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα που διαπιστώθηκαν στο παράλιο μέτωπο των οικισμών ..... και…. του Δήμου ….κατά το χρονικό διάστημα από 7.12.2014 έως 13.6.2017. Ειδικότερα, τα γεγονότα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση κατολισθήσεων με καταπτώσεις χωματισμών, τη διεύρυνση του πλάτους των ορυγμάτων εντός των οποίων τοποθετούνται οι αγωγοί και εν τέλει την καταστροφή του οδοστρώματος σε πλάτος μεγαλύτερο του αρχικώς προβλεπόμενου. Άλλωστε, η εργασία με ΝΤ2 «Αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωμάτων στις θέσεις ορυγμάτων υπογείων δικτύων», η οποία είχε ήδη περιληφθεί στον 1ο Α.Π.Ε. και συνεπώς δεν συνιστά εργασία που περιλαμβάνεται το πρώτον στην 1η συμπληρωματική σύμβαση, ήταν οικονομικότερη λόγω του πάχους της χρησιμοποιούμενης στρώσης ασφαλτοτάπητα από την αρχικώς προβλεφθείσα «Αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωμάτων στις θέσεις ορυγμάτων δικτύων» με ΑΤ 19, δεδομένου ότι προέκυψε μετά από αναλογική μείωση της τιμής του ως άνω άρθρου. Τέλος, όλες οι ανωτέρω εργασίες είναι απολύτως αναγκαίες για την αποκατάσταση του οδοστρώματος, ώστε το έργο «Kατασκευή εσωτερικών δικτύων αποχέτευσης, αντλιοστασίων και καταθλιπτικών αγωγών των οικισμών ….και…. του Δήμου …» να ολοκληρωθεί με ασφάλεια για τους χρήστες του οδικού δικτύου των δυο ως άνω παράλιων οικισμών. Συνεπώς, συντρέχουν και για την ως άνω κατηγορία εργασιών απρόβλεπτες περιστάσεις που δικαιολογούν την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης.Ανακαλεί την 234/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/48/2018
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου … – … για το έργο «Συντήρηση και αποκατάσταση ασφαλτικών οδοστρωμάτων και πεζοδρομίων πόλεως …», προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.300.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).(....)Το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης, το οποίο έχει εγκριθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη, φέρει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο. Ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.
ΑΕΠΠ/1175/2021
Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα εταιρεία ζητά την ακύρωση της υπ’ αριθμ. 85/2021 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, η οποία ματαίωσε τη διαδικασία του διαγωνισμού για την «Προμήθεια Ασφαλτικών Υλικών Συντήρησης - Επισκευής Οδών (Νέα Προμήθεια)». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια ασφαλτικών υλικών για τις ανάγκες των τεχνικών συνεργείων του Δήμου, προκειμένου να εκτελούνται εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης οδοστρωμάτων λόγω φθορών (λακκούβες, τομές κ.α.). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η ματαίωση παραβιάζει τις διατάξεις του άρθρου 106 παρ. 2β και 2δ του Ν. 4412/2016, καθώς δεν υπάρχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία για την ουσιαστική αλλαγή των τεχνικών ή οικονομικών παραμέτρων ή τη μη συμφέρουσα φύση της προσφοράς.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/175/2025
Η απόφαση (Πράξη 175/2025) του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το έργο «Βελτίωση οδικού δικτύου Γρεβενά – Βασιλίτσας (Αγία Παρασκευή - Βασιλίτσα)». Το έργο, με συμβατική δαπάνη 8.774.567,90 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και μήκους 19.753 μ., χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η ανάθεση έγινε μέσω ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα οικονομική προσφορά μόνο βάσει τιμής. Εννέα οικονομικοί φορείς κατέθεσαν προσφορές, με τον πρώτο μειοδότη «ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Τ.Ε.Β.Ε.» να αναδεικνύεται προσωρινός ανάδοχος, αφού έγιναν δεκτές οι αιτιολογήσεις του για ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.
ΑΕΠΠ/377/2021
Η προσφυγή ασκήθηκε για την ακύρωση της απόφασης κατακύρωσης του έργου «*****» στην εταιρεία «*****», επιδιώκοντας η προσφεύγουσα εταιρεία να κατακυρωθεί η σύμβαση σε αυτήν ως δεύτερη στη σειρά μειοδοσίας. Το έργο αφορά χωματουργικές εργασίες, κατασκευή οδοστρωσίας, ασφαλτικών και διαγραμμίσεων με προϋπολογισμό 241.935,48€ πλέον ΦΠΑ. Οι λόγοι της προσφυγής περιλαμβάνουν παρατυπίες στα δικαιολογητικά της αναδειχθείσας ανάδοχου, όπως μη ισχύον πιστοποιητικό ΓΕΜΗ, ληγμένη βεβαίωση για επαγγελματικά παραπτώματα και μη καλύπτον αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας κατά την υποβολή της προσφοράς.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/284/2025
Η Πράξη 284/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας) με τίτλο «Κατασκευή Περίφραξης και Περιμετρικού Φωτισμού στην 130ΣΜ». Το έργο, προϋπολογισμού 4.500.000,00 ευρώ (με ΦΠΑ), ανατέθηκε μέσω ανοικτού διαγωνισμού. Αρχικά απορρίφθηκε η προσφορά της μειοδότριας εταιρείας («...Α.Ε.») ως ασυνήθιστα χαμηλή (έκπτωση 33,24% έναντι μέσου όρου 17,38%) και κρίθηκε ζημιογόνα. Ως εκ τούτου, ανακηρύχθηκε ανάδοχος η δεύτερη σε σειρά μειοδοσίας εταιρεία («...Α.Τ.Ε.Β.Ε.») έναντι συμβατικής δαπάνης 2.834.951,27 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, με την επισήμανση ότι πρέπει να συμπληρωθεί το ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης (5% επί της αξίας χωρίς Φ.Π.Α.).
ΑΕΠΠ/1432/2020
Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα επιχείρηση αίτησε την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας με αριθμό 101/2020, η οποία ενέκρινε την παράταση της προθεσμίας υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης της παρεμβαίνουσας εταιρείας και την επανεξέταση των δικαιολογητικών από την Επιτροπή Διαγωνισμού. Η προσφεύγουσα ζητούσε την απόρριψη της προσφοράς της παρεμβαίνουσας και την ανάθεση της σύμβασης σε αυτήν. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε έργο βελτίωσης, αναβάθμισης και επισκευής της Εθνικής Οδού, συμπεριλαμβανομένων χωματουργικών, ασφαλτικών έργων, τεχνικών έργων, σήμανσης, ασφάλειας και εργασιών πρασσίνου, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 11 της Διακήρυξης του διαγωνισμού. Η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για το έργο ήταν 2.200.004,2 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1177/2025
Η απόφαση 1177/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Αθηναίων κατά της 269/2025 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, σχετικά με τον έλεγχο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης (Σ.Σ.) για ένα έργο. Ο Δήμος ζητούσε την ανάκληση του μέρους της πράξης που έκρινε απαράδεκτη την εξάμηνη παράταση της δοκιμαστικής λειτουργίας και κωλυόμενη την υπογραφή της Σ.Σ. για δαπάνες διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και αυξήσεις τιμών ασφαλτικών έργων. Το Δικαστήριο έκρινε βάσιμους τους λόγους ανάκλησης για την παράταση της δοκιμαστικής λειτουργίας και τη δαπάνη ΑΕΚΚ. Όμως, έκρινε αβάσιμο τον λόγο ανάκλησης για την αύξηση στην τιμή ασφαλτικών έργων, διαπιστώνοντας ότι ο υπολογισμός έγινε κατά παράβαση των συμβατικών τευχών. Επειδή εξακολουθούσε να συντρέχει ένας διακωλυτικός λόγος, η προσφυγή απορρίφθηκε και η 269/2025 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου δεν ανακλήθηκε.
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/235/2025
Η Πράξη 235/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του Πανεπιστημίου Πατρών για το έργο «Κατασκευή Νέου κτιρίου Εστιατορίου – Μαγειρείου της Φοιτητικής Εστίας». Το έργο, εκτιμώμενης αξίας άνω των 6,4 εκατ. ευρώ, ανατέθηκε μέσω ανοικτού διαγωνισμού. Από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχουν νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο «... Α.Ε.», ο οποίος αναδείχθηκε δεύτερος μειοδότης μετά την απόρριψη της μη ομαλής προσφοράς του πρώτου. Παρασχέθηκαν, ωστόσο, επισημάνσεις για αναγκαίες διορθώσεις στο σχέδιο της σύμβασης, όπως η ορθή αναγραφή ορισμένων ποσών, η διόρθωση του ποσοστού απρόβλεπτων από 18% σε 9%, και ο σωστός υπολογισμός της ρήτρας πρόσθετης καταβολής (πριμ) σε ποσοστό 3% επί της συμβατικής αξίας.
ΕΣ.ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/270/2025
Η απόφαση του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Πράξη 270/2025) αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο «Οριστική Μελέτη, Μελέτη Εφαρμογής και Εκτέλεση Εργασιών Στοχευμένων Δομικών Αποκαταστάσεων... του Ο.Α.Κ.Α.». Το έργο, προϋπολογισμού 11.553.786,97 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης και Αναθεκτικότητας, με αναθέτουσα αρχή το Ο.Α.Κ.Α. και διενεργούσα αρχή την Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας της Ε.Ε.ΣΥ.Π. Α.Ε. Κριτήριο ανάθεσης ήταν η χαμηλότερη τιμή με αξιολόγηση μελέτης. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι η διαδικασία ανάδειξης του προσωρινού αναδόχου («...Α.Ε.» με έκπτωση 27%) δεν παρουσίασε νομικές πλημμέλειες. Ωστόσο, επισήμανε ότι το συμβατικό τίμημα πρέπει να σταθεροποιηθεί στα 8.370.520,02 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., χωρίς να συμπεριληφθεί η ρήτρα πρόσθετης καταβολής (πριμ), η οποία εγκρίνεται ως τροποποίηση σε μεταγενέστερο στάδιο. Κατόπιν αυτών, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.