Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Νόμιμη η αμοιβή ιδιώτη από Νοσοκομείο για την εκτέλεση εργασιών καθαρισμού, καθόσον πάνω στο σχέδιο του εγγράφου της σύμβασης και στα ακριβή αντίγραφα αναγράφεται ο μοναδικός αριθμός διαδικτυακής ανάρτησης στο δικτυακό τόπο του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων, ο οποίος κατά την έννοια του άρθρου 26 του Ν. 2362/1995 αποτελεί στοιχείο κανονικότητας της δαπάνης (άρθρο 6 παρ. 4 της εκδοθείσας, κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 11 παρ. 8 του ν. 4013/2011 (ΦΕΚ Α' 204/2011) ΚΥΑ Π1/2380/2012, ΦΕΚ Β' 3400/2012).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική επιχείρηση για την προμήθεια τσιμεντοπροϊόντων και συναφών υλικών για τη συντήρηση διδακτηρίων, καθόσον δεν αποδεικνύεται ότι η οικονομική αξία της σύμβασης, υπερβαίνει το εύλογο μέτρο, αλλά αντιθέτως προκύπτει ότι αυτή διενεργήθηκε σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και ειδικότερα την αρχή της οικονομικότητας.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ (στειρωση αδέσποτων ζώων).(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω η δημοσιονομική ανάληψη της συγκεκριμένης υποχρέωσης αρχικώς έλαβε χώρα με την από 5.8.2016 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, ήτοι σε χρόνο πριν από τη διοικητική ανάληψη αυτής, ενώ, δεδομένου ότι η δαπάνη δεν εκτελέσθηκε εντός του έτους 2016, ακολούθησε ανατροπή της πίστωσης και εκ νέου δέσμευσή της.... Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι το τρίμηνο για την ολοκλήρωση των ανατεθεισών υπηρεσιών διέδραμε μετά την 31η Δεκεμβρίου 2016 δεν συνιστά τροποποίηση της ανατεθείσας με τη σύμβαση υπηρεσίας κατά τρόπο επαγόμενο δημοσιονομικής φύσης συνέπειες (μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση του φορέα), δοθέντος ότι οι συγκεκριμένες κτηνιατρικές υπηρεσίες αφορούσαν συγκεκριμένο αριθμό αδέσποτων ζώων, προκύπτει δε ότι εκτελέσθηκαν καθ’ ον τρόπο προβλέφθηκε τούτο στην Τεχνική Περιγραφή. Εξάλλου, το γεγονός ότι εκ παραδρομής ανεγράφη στην Τεχνική Περιγραφή η εκτέλεση του έργου έως 31η Δεκεμβρίου 2016 προκύπτει από την από 15.12.2016 «Ορθή Επανάληψη» αυτής που προσκομίσθηκε από τον Δήμο κατά την επανυποβολή του χρηματικού εντάλματος, όπου έχει γίνει η σχετική διόρθωση, μπορεί δε αυτή να ληφθεί υπόψη παρότι μεταγενέστερη της από 22.11.2016 πρόσκλησης υποβολής προσφορών προς τους ενδιαφερόμενους. Τούτο, διότι η τηρηθείσα εν προκειμένω διαδικασία ήταν αυτή της απευθείας ανάθεσης επομένως δεν ετίθετο ζήτημα παρεμπόδισης του ανταγωνισμού, ενώ ακόμη και αν ήθελε υποτεθεί ότι οι συγκεκριμένοι υποψήφιοι που προσκλήθηκαν δεν είχαν λάβει γνώση του εγγράφου συγγραφής υποχρεώσεων, η μεταγενέστερη ενημέρωση αυτών περί ολοκλήρωσης της υπηρεσίας εντός τριμήνου, αντί -το πολύ- ενός μήνα (μέχρι 31.12.2016), οπωσδήποτε δεν θα επηρέαζε τη συμμετοχή τους. Τέλος, όπως προκύπτει από την Τεχνική Περιγραφή και τον Ενδεικτικό Προϋπολογισμό για την ανάθεση των υπηρεσιών κτηνιάτρου, η προϋπολογισθείσα δαπάνη αφορούσε προεχόντως τις εργασίες κτηνιάτρου, αφού, όπως διευκρινίσθηκε ανά ειδικότερη εργασία, τα υλικά και τα αναλώσιμα για την εκτέλεση αυτής θα τα παρείχε ο κτηνίατρος, επιβαρυνόμενος, συνεπώς, ο ίδιος με τη δαπάνη τους.V. Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, συνεπώς αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Υπηρεσίες αμοιβής για «αποκομιδή και μεταφορά απορριμμάτων», δυνάμει σύμβασης απευθείας ανάθεσης. Ως αιτιολογία για την άρνησή του προέβαλε  ότι κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ΄ υποπερ. δδ του ν. 4013/2011 ο Δήμος προσέφυγε στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και υπέγραψε τη σχετική σύμβαση χωρίς να έχει λάβει προηγουμένως την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.).(..)Με τα δεδομένα αυτά νομίμως τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... προέβησαν στη σύναψη της σύμβασης για την αποκομιδή των απορριμμάτων, χωρίς να λάβουν την σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, διότι πρόκειται για σύμβαση που μπορεί να ανατεθεί απευθείας λόγω ποσού κατ’ εφαρμογή του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, στην περίπτωση αυτή δεν εφαρμόζεται το  άρθρο 2  παρ. 2  του  ν. 4013/2011. Η συγκεκριμένη δε ανάθεση παρουσιάζει αυτοτέλεια σε σχέση με τον εν εξελίξει διαγωνισμό και δεν αποτελεί μέρος αυτού, δοθέντος ότι η αναγκαιότητα σύναψής της ανέκυψε λόγω ακριβώς της μη έγκαιρης ολοκλήρωσής του και προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αποκομιδής των απορριμμάτων για το χρονικό διάστημα από την λήξη της προηγούμενης σύμβασης μέχρι και την ολοκλήρωσή του. (..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια υγειονομικού υλικού.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η επίμαχη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι η παραπάνω 640/16.11.2016 σύμβαση δεν καταχωρήθηκε στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων αμέσως μετά την υπογραφή της ή τουλάχιστον μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, αλλά μόλις στις 2.10.2017, ήτοι μετά την πάροδο σχεδόν 11 μηνών. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη όσα προβάλλονται από το Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος σχετικά με την εκ παραδρομής μεταγενέστερη ανάρτηση της σύμβασης σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η υπογραφείσα σύμβαση εν τέλει αναρτήθηκε κατά την ως άνω ημερομηνία στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων και μάλιστα πριν την έκδοση του οικείου χρηματικού εντάλματος, κρίνει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.(συγγνωστή πλάνη)

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νόμιμα το Γενικό Νοσοκομείο … παρέτεινε την ισχύ της 18932/01.11.2011 σύμβασης για το πέραν της 13.01.2013 χρονικό διάστημα, οπότε έληξε, και η δίμηνη παράτασή της.. η επίμαχη παράταση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε ως αυτοτελής και ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών απ’ ευθείας ανάθεση, εφόσον η συνολική αξία της επίμαχης προμήθειας προϊόντων καθαρισμού υπερέβαινε κατά πολύ, σε ετήσια βάση, το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία και, περαιτέρω, δεν αιτιολογείται ούτε προκύπτει η συνδρομή επείγουσας ανάγκης, οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι:....κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 και της ισχύουσας, κατά τον κρίσιμο χρόνο, Π1/2380/2012 Κ.Υ.Α., δεν καταχωρήθηκε το πρωτογενές αίτημα του Νοσοκομείου για σύναψη της σύμβασης στο Μητρώο Ηλεκτρονικής Καταχώρησης Δημοσίων Συμβάσεων, όπως βασίμως προβάλλει και ο Αναπληρωτής Επίτροπος, με συνέπεια τη μη κανονικότητα της εντελλόμενης δαπάνης.Αντιθέτως, αβασίμως προβάλλεται με την πράξη επιστροφής του χρηματικού εντάλματος ότι η απόφαση περί οριστικής κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν δημοσιεύθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι, μη δημοσιευθείσας κατά τον κρίσιμο χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (1.2.2017) της προβλεπόμενης στο άρθρο 38 παρ. 6 υπουργικής απόφασης (ήδη 57654/22.5.2017 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, ΦΕΚ Β΄ 1781/23.5.2017), η εν λόγω υποχρέωση δημοσίευσης δεν είχε ακόμα ενεργοποιηθεί. β) Η ελεγχόμενη δαπάνη  είναι μη κανονική και για το λόγο ότι δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη με τις διατάξεις του π.δ/τος 113/2010 διαδικασία ανάληψης δημοσιονομικής υποχρέωσης για την επίμαχη δαπάνη. ...είναι δε πάγια η νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικώς με τη μη δυνατότητα ανάθεσης από το δημόσιο και τα ν.π.δ.δ. σε τρίτους υπηρεσιών που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα του κατά κλάδο αρμόδιου προσωπικού του οικείου φορέα, όπως τα καθήκοντα αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΑΠΑΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΗ.Πρόσβαση στην παροχή τηλεοπτικών υπηρεσιών:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για την εκτέλεση μέρους εργασιών, δυνάμει σύμβασης, με αντικείμενο την επισκευή και συντήρηση αναμεταδοτών τηλεοπτικού σήματος, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ενώ περαιτέρω δεν είναι λειτουργική, διότι η λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης, η οποία, όπως προκύπτει από το ισχύον συνταγματικό και νομοθετικό πλαίσιο, αποτελεί αντικείμενο έντονου κρατικού ενδιαφέροντος, αναγόμενο σε θέμα γενικότερου δημοσίου συμφέροντος, δεν εντάσσεται στον κύκλο των θεσμοθετηθέντων από το Σύνταγμα και το νόμο τοπικών υποθέσεων ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του Δήμου.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά παράβαση του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007 προέβη το Νοσοκομείο στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση της εν λόγω υπηρεσίας, καθόσον και μόνο η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης είναι ίση με το ποσό των 207.000 ευρώ, συνυπολογιζομένης δε και της παράτασης αυτής, ανέρχεται σε 343.364,61 ευρώ (207.000 + 136.364,61) και ως εκ τούτου επιβαλλόταν η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, ενώ δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτα γεγονότα, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση εγκαίρως της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας. β) Σε κάθε περίπτωση, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, δεν προηγήθηκε ....,  η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.Δ.Η.Σ.Υ.), ... γ) Περαιτέρω, η πραγματοποίηση τμηματικών αναθέσεων της επίμαχης υπηρεσίας καθαριότητας εντός του ίδιου έτους, κατά κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου, καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη, υπολογιζόμενη σε ετήσια βάση (45.484,87Χ12), υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ, άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. δ).... μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο πλαίσιο του συστήματος της ανάθεσης παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στο δε Π.Π.Υ.Υ. 2014 έχει ενταχθεί ανοικτός διαγωνισμός για την ανάθεση της εν λόγω υπηρεσίας.