Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1025/2024

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.49

Παροχή υπηρεσιών για τη λειτουργία, συντήρηση, παρακολούθηση και φύλαξη: Επιδιώκεται η ανάκληση της 164/2024 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου (....) Με δεδομένα αυτά, ενόψει όσων εκτέθηκαν ανωτέρω στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι από τα επικαιροποιημένα στοιχεία που υποβλήθηκαν ενώπιόν του προκύπτει προδήλως ότι το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης δεν έχει μεταβληθεί ουσιωδώς σε σχέση με τα οριζόμενα στη διακήρυξη. Ειδικότερα, ναι μεν τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας «Daniel» πράγματι προκάλεσαν πρόσκαιρα προβλήματα στη δυνατότητα εκτέλεσης των εργασιών που προβλέπονται στην υπό έλεγχο σύμβαση, όπως άλλωστε οι ίδιες οι υπηρεσίες της προσφεύγουσας διέλαβαν στο 413831/18.10.2023 έγγραφο, στο οποίο διατυπώθηκαν οι αρχικές εκτιμήσεις τους σχετικά με τον βαθμό εφικτότητας υλοποίησης των προς εκτέλεση εργασιών, και στο οποίο, κυρίως, βασίστηκε η διατύπωση της αρνητικής κρίσης του Ζ΄ Κλιμακίου, πλην κατά τον χρόνο συζήτησης της υπόθεσης ενώπιον του Τμήματος, διαπιστώνεται ότι, οκτώ –και πλέον- μήνες μετά, η κατάσταση έχει εξομαλυνθεί και οι ίδιες ως άνω υπηρεσίες, έχοντας πλήρως διαμορφωμένη εικόνα κατόπιν αλλεπάλληλων ελέγχων και τακτικών επισκέψεων, ήδη διαβεβαιώνουν με το 248999/31.5.2024 έγγραφό τους και τους συνημμένους σε αυτό πίνακες, ότι το σύνολο σχεδόν των υπηρεσιών δύναται να παρασχεθεί, καθόσον η στάθμη των υδάτων έχει υποχωρήσει και το σύνολο σχεδόν των εγκαταστάσεων είναι προσβάσιμο, ενώ και η ελλείπουσα έτι προσβασιμότητα αναμένεται να αποκατασταθεί, λόγω της έλευσης του θέρους και της αναμενόμενης περαιτέρω υποχώρησης των υδάτων. Προς απόδειξη των ανωτέρω, με το ως άνω έγγραφο παρέχονται από την προσφεύγουσα Περιφέρεια αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τις ακριβείς προς παροχή υπηρεσίες, τον βαθμό (επί τοις εκατό) κατά τον οποίο επηρεάζεται η εκτέλεσή τους από την έκτακτη συγκυρία, καθώς και ο χρόνος και η συχνότητα παροχής τους, συμπληρώνοντας τις σχετικές ελλείψεις που εντόπισε η προσβαλλομένη, οι οποίες είχαν θεμελιώσει την αρνητική της κρίση (σκ. 9 της παρούσας). Εξάλλου, το Τμήμα, στο πλαίσιο της πρακτικής αποτελεσματικότητας του προσυμβατικού ελέγχου (βλ. συναφώς ΕλΣυν Ολ. 138/2024 σκ. 7), συνεκτιμά ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία συνιστά επαναληπτική ματαιωθείσας όμοιας, η οποία (ματαιωθείσα διαδικασία) είχε εκκινήσει ήδη τον Σεπτέμβριο του έτους 2020 (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1884/2022 σκ. 11), ήτοι πριν από περίπου τέσσερα έτη (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 1579/2023 σκ. 34). Τέλος, εκ των ανωτέρω σαφώς συνάγεται ότι δεν απαιτείται οποιαδήποτε επικαιροποίηση της ισχύουσας έως τις 31.12.2031 απόφασης έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), αφού οι συνέπειες του προμνησθέντος ακραίου καιρικού φαινομένου έχουν εν πολλοίς αρθεί, και, κατά συνέπεια, δεν προκύπτει ότι έχει επέλθει ουσιώδης μεταβολή των δεδομένων στα οποία βασίστηκε η έκδοσή της το έτος 2000 και η ανανέωσή της το έτος 2007. Ανακαλεί την 164/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1735/2024

Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1378/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία απορρίφθηκε η από 3.9.2024 (ΑΒΔ 5931/4.9.2024) προσφυγή ανάκλησης που ασκήθηκε από το προσφεύγον κατά της 295/2024 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Γ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. .(...). Με τα δεδομένα αυτά ο πρώτος λόγος αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Δοθέντος δε ότι η τεκμηρίωση του προϋπολογισμού αποτελεί τμήμα του υποχρεωτικού περιεχομένου του φακέλου της σύμβασης κατά τον ν. 4412/2016 και ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν αποδείχθηκε παντάπασι η ακρίβεια του υπολογισμού των συνολικών και επιμέρους ποσοτήτων των προς προμήθεια υλικών, με αποτέλεσμα να μην δύναται να ελεγχθεί το εύλογο της σχετικής δημοσιονομικής επιβάρυνσης του Νοσοκομείου εντός του πλαισίου των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η εν λόγω πλημμέλεια παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, και πλήττει το σύνολο της διενεργηθείσας διαδικασίας ανάθεσης της εν λόγω προμήθειας, κωλύοντας την υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων σύμβασης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του Εβδόμου Τμήματος. Κατόπιν αυτών, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων αναθεώρησης (ΕλΣυν Ολ. 1656/2023 σκέψη 33, 179/2022 σκέψη 38, 1833/2021 σκέψη 14), με τους οποίους προβάλλεται πλάνη περί τα πράγματα του Τμήματος ως προς α) τη διαπιστωθείσα ελλιπή τεκμηρίωση των τιμών μονάδας των προς προμήθεια υλικών και β) την κατακύρωση των ειδών 4 και 5 της διακήρυξης σε μειοδότη που δεν προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή. . Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι ο έλεγχος νομιμότητας που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο επί των σχεδίων συμβάσεων που υπάγονται στην ελεγκτική του δικαιοδοσία είναι αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων, περιοριζόμενος μόνον από την ύπαρξη δεδικασμένου στις περιπτώσεις, που τα αρμόδια δικαστήρια αποφάνθηκαν επί ζητημάτων που έθεσαν ενώπιόν τους οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, αιτούμενοι δικαστικής προστασίας, απορριπτομένου ως αβάσιμου του περί του αντιθέτου ισχυρισμού του προσφεύγοντος (ΕλΣυν Ολ. 1404/2022, 180/2022, 1978/2021, 1832/2021, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. αποφ. 763/2019, 1354/2018). Κατόπιν αυτών, η ένδικη προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και να μην αναθεωρηθεί η 1378/2024 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Δικαστηρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1383/2024

Προμήθεια Αντιδραστηρίων με Συνοδό Εξοπλισμό.(...) Από τις διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 1, 75 παρ. 1γ΄,4 και 5, και 80 παρ. 1 και 5 σε συνδυασμό με τα στοιχεία που αναφέρονται στο Παράρτημα XII «Αποδεικτικά μέσα για τα κριτήρια επιλογής» του Προσαρτήματος A' του ιδίου νόμου για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας συνάγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: (i) Κατά τη διαδικασία ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι όροι του διαγωνισμού πρέπει να διατυπώνονται κατά τρόπο τελούντα σε συνάρτηση με την ανάγκη, την οποία η αναθέτουσα αρχή επιδιώκει να ικανοποιήσει, όπως απαιτείται από την αρχή της αναλογικότητας, η οποία διέπει τις σχετικές ρυθμίσεις του νόμου ως εγγενές στοιχείο αυτών, αλλά και ως ερμηνευτικός κανόνας για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει οι ρυθμίσεις αυτές να εφαρμόζονται. Συνακόλουθα, όροι υπερβολικά περιοριστικοί, και συνεπώς μη αναλογικοί, πλήττουν τον ανταγωνισμό, διότι, περιορίζοντας, χωρίς την επίκληση λόγου δημοσίου συμφέροντος, τον κύκλο των δικαιουμένων να υποβάλουν προσφορά, δημιουργούν συνθήκες αθέμιτης εύνοιας υπέρ ορισμένων μόνον ή και μεμονωμένων οικονομικών φορέων (ΕλΣυν. Ολ. 180/2022 σκ. 6, 1832/2021 σκ. 9, 505/2021 σκ. 9, Εβδ. 1279/2023 σκ.3,4). (ii) Στο πλαίσιο αυτό οι αναθέτουσες αρχές διαμορφώνουν, κατά διακριτική ευχέρεια, ως επιμέρους κριτήριο καταλληλότητας των διαγωνιζομένων, τους όρους τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας, οι οποίοι πρέπει να αποβλέπουν στην αποτελεσματική εκτέλεση της σύμβασης και να είναι συναφείς ποσοτικά και ποιοτικά με το αντικείμενο αυτής, ώστε να καθίστανται πρόσφοροι για τη διακρίβωση της καταλληλότητας των υποψηφίων (ΕλΣυν. Ολ. 180/2022 σκ. 9, 1832/2021 σκ. 12, 505/2021 σκ.12, Τμ. Μείζ. - Επτάμ. Σύνθ. 1265, 1563/2019, 6022/2015, 3065/2014, πρβλ. ΔΕΕ αποφ. της 13.7.2017, INGSTEEL και Metrostav, C-76/16, σκ. 33, και της 18.10.2012, Edukozivig - Hochtief Construction AG, C-218/11, σκ. 29). Ειδικότερα, για την απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων, οι αναθέτουσες αρχές μπορεί να απαιτούν από τους οικονομικούς φορείς να διαθέτουν ικανοποιητικό επίπεδο εμπειρίας, ζητώντας από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς την υποβολή καταλόγου των κυριότερων υπηρεσιών που παρασχέθηκαν από αυτούς την τελευταία τριετία στο πλαίσιο συμβάσεων που είτε έχουν περατωθεί είτε εκτελούνται ακόμη (ΕλΣυν. Ολ. 505/2021 σκ. 12, Έβδ. Τμ. 1279/2023 σκ. 4, 1400/2022 σκ. 5, 1274/2021 σκ. 7).Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Δεν ανακαλεί την 299/2024 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 




ΕΣ/Γ΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1339/2024

Το πρώτο σκέλος του πρώτου λόγου αναίρεσης περί συνυπολογισμού στη συνολική συντάξιμη υπηρεσία της ως χρόνου πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας του χρόνου υπηρεσίας της στη μετακλητή θέση του Προέδρου του Τ.Α.Π.Ι.Τ. είναι απορριπτέο, προεχόντως ως προβαλλόμενο το πρώτον κατ’ αναίρεση, καθόσον από την επισκόπηση του δικογράφου της έφεσης προκύπτει ότι η αναιρεσείουσα δεν είχε προβάλλει τέτοιον ισχυρισμό, τη βασιμότητα του οποίου όφειλε να εξετάσει η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση (ΕλΣυν Ολ. 788/2022 σκ. 30, 2117/2021 σκ. 20, 1391/2018 σκ. 13). Σε κάθε περίπτωση ο ισχυρισμός αυτός είναι και αλυσιτελής, δεδομένου ότι η επίκλησή του γίνεται στο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 4 του ν. 4024/2011, οι οποίες εντάσσονται στο δεύτερο κεφάλαιο του νόμου και οι οποίες σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 10 της παρούσας, ρυθμίζουν μεν νέο σύστημα βαθμολογικών προαγωγών και μισθολογικής εξέλιξης, δεν εφαρμόζονται, όμως, στην περίπτωση της αναιρεσείουσας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης πρέπει να απορριφθεί, να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (βλ. άρθρο 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020) και εκτιμωμένων των περιστάσεων να συμψηφισθεί η δικαστική δαπάνη μεταξύ των διαδίκων (άρθρα 314 παρ. 4 εδ. β΄ του ν. 4700/2020).


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1165/2024

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης εγκαταστάσεων.(...) Υπό τις ανωτέρω συνθήκες, η απαίτηση για αυτοτελή χρηματοοικονομική επάρκεια, από τους αριθμητικούς δείκτες της οποίας αντλούνται πληροφορίες σχετικές με την υγεία και την ευρωστία της επιχείρησης (αν μπορεί να ανταποκριθεί στις άμεσες (οικονομικές) υποχρεώσεις της, οι αναπτυξιακές της τάσεις και η οικονομική αξιοπιστία της), επιτρέποντας τη σύγκριση με άλλες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου, δεν προκύπτει ότι θα ήταν δυνατόν στην ελεγχόμενη σύμβαση να αποτελέσει αντικείμενο αθροιστικής συνένωσης περισσοτέρων υποψηφίων και συνεπώς, ότι ο επίμαχος όρος βαίνει πέραν του ευλόγως αναγκαίου για τον σκοπό της σύμβασης. Περαιτέρω, η απαίτηση αυτοτελούς τεχνικής επάρκειας για το μέλος της ένωσης/κοινοπραξίας, ενόψει των προαναφερόμενων χαρακτηριστικών της κρινόμενης σύμβασης, δεν προκύπτει ότι δεν είναι πρόσφορη και ανάλογη προς τον σκοπό διασφάλισης της έγκαιρης, ορθής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών, τον οποίο επιδιώκει η αναθέτουσα με τη διατύπωση του εν λόγω όρου. Πολλώ δε μάλλον που στην ελεγχόμενη διαδικασία εκτός από την ανάδοχο εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, δεν συμμετείχε κάποια ένωση/κοινοπραξία οικονομικών φορέων (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 2646/2020 σκ. 25-29) ούτε αποκλείστηκε ένωση/κοινοπραξία λόγω μη πλήρωσης των όρων αυτών. Επιπλέον, δεν προκύπτει ότι ζητήθηκαν σχετικά διευκρινίσεις από άλλους οικονομικούς φορείς, ώστε να παρέχονται ενδείξεις ότι ενδεχομένως και κάποιοι άλλοι θα επιθυμούσαν να λάβουν μέρος στη διαγωνιστική διαδικασία ούτε ότι κατά των επίμαχων όρων ασκήθηκαν προδικαστικές προσφυγές (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 376/2024 σκ. 33).  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 274/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ αφενός της ... ΑΕ και αφετέρου της εταιρείας με την επωνυμία «..ΕΠΕ» για την «Παροχή υπηρεσιών φύλαξης εγκαταστάσεων του . με τεχνικά μέσα».




ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1029/2024

Ελληνικές Έξυπνες Πόλεις: Επενδύσεις σε υποδομές και συστήματα SSC για ένα βιώσιμο & πράσινο αστικό μέλλον.(....)Εν προκειμένω, με την 390/11.6.2024 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής του Δήμου Τρικκαίων (ΑΔΑ: ΡΠΕΩΩΗ9-ΚΩΚ) εγκρίθηκε το Παράρτημα του Πρακτικού 1 της επιτροπής διαγωνισμού της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο, περί λεκτικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής προσφέρουσας και ήδη αναδόχου ένωσης οικονομικών φορέων. Η απόφαση αυτή, μετά του οικείου παραρτήματος λεκτικής αιτιολόγησης, προσκομίστηκε ενώπιον του παρόντος Τμήματος. Περαιτέρω, νομίμως, κατά τα ανωτέρω, το εσωτερικό έγγραφο της Ε.Δ. περί της μεθοδολογίας βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων ανάθεσης δεν περιλήφθηκε στη διακήρυξη ή σε άλλα δημοσιευμένα τεύχη του διαγωνισμού, δοθέντος άλλωστε ότι σχετικές επεξηγήσεις επί των κριτηρίων ανάθεσης είχαν περιληφθεί στη διακήρυξη (βλ. ιδίως άρθρα 2.3.1 και 2.3.2 της διακήρυξης). Τέλος, από την επισκόπηση του εσωτερικού εγγράφου αυτού δεν προκύπτει προδήλως ότι η αναθέτουσα αρχή προέβη σε απαγορευμένη εκ των υστέρων μεταβολή των κριτηρίων ανάθεσης και της σχετικής στάθμισής τους, μη δυναμένου του παρόντος Τμήματος να προβεί σε έλεγχο ουσιαστικών τεχνικών κρίσεων της διοίκησης (βλ., υπό την έννοια αυτή, ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 535/2024 σκ. 8.3). Τούτων δοθέντων, ο έκτος διακωλυτικός λόγος πρέπει να ανακληθεί.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, αφού δεν συντρέχει κανένας από τους διαπιστωθέντες με την προσβαλλομένη διακωλυτικούς λόγους, πρέπει να γίνουν δεκτές οι κρινόμενες προσφυγές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 170/2024 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να γίνει δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο. 


ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/91/2025

Επισκευές και συντηρήσεις των εγκαταστάσεων κλιματισμού.(...)Λαμβάνοντας τα ανωτέρω υπόψη, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν τυγχάνουν εφαρμογής εν προκειμένω, ήτοι αναφορικά με τις επίμαχες απαιτήσεις της διακήρυξης ως προς το προσωπικό που θα διατεθεί στην υλοποίηση της σύμβασης και δεν ανήκει στον ανάδοχο, οι ρυθμίσεις του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 και οι αντίστοιχες του άρθρου 2.2.8 της διακήρυξης «περί δάνειας ικανότητας», καθώς αυτές προϋποθέτουν στήριξη στη δάνεια ικανότητα τρίτου για την ικανοποίηση των εξεταζομένων ως προς το πρόσωπο του προσφέροντος κριτηρίων επιλογής της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (άρθρο 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.5 της διακήρυξης) ή/και της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (άρθρο 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016 και άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης) αυτού και δεν εφαρμόζονται για την κάλυψη των απαιτήσεων και όρων που αποτελούν στοιχεία της τεχνικής προσφοράς του διαγωνιζόμενου. Ως εκ τούτου, δεν απαιτείται η υποβολή χωριστών εντύπων ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης για το προσωπικό αυτό, ούτε δήλωση στο ΕΕΕΣ που η ίδια υπέβαλε ότι θα στηρίζεται στη δάνεια ικανότητα τρίτων, όπως λανθασμένα υπολαμβάνει η Αναπληρώτρια Επίτροπος.  Μετά δε και τις ανωτέρω παραδοχές και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, παρέλκει η εξέταση του προβαλλόμενου με την ασκηθείσα υπέρ της προσφυγής και κατά τους κύρους της προσβαλλόμενης πράξης παρέμβαση λόγου ότι οι εργαζόμενοι με σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών δεν συνιστούν «τρίτους» δανείζοντες τεχνική ικανότητα, αλλά αποτελούν «ίδιους πόρους» του προσφέροντος, ο οποίος αυτοδύναμα θα εκτελέσει τη σύμβαση (βλ. σχετικά ΔΕφΑθ 906/2023 σκ. 8 και Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. 1045/2022 σκ. 9, αλλά και αντίθετα ΕλΣυν Ολ. 310/2022 σκ. 49, ΣτΕ 107/2018 σκ. 6, ΔΕφΑθ. 826/2024 σκ. 10, ΔΕφΑθ. 236/2019 σκ. 7), και ότι, επομένως, για τον λόγο αυτό, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα του διαγωνισμού ο χαρακτηρισμός των επίμαχων απαιτήσεων είτε ως κριτηρίων τεχνικής ικανότητας είτε ως στοιχείων της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζομένων. Επίσης, παρέλκει η εξέταση των προβαλλόμενων από την αναθέτουσα αρχή λόγων δημοσίου συμφέροντος.



ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1195/2024

Αποπεράτωση ημιτελούς 1ου ορόφου κτιρίου.(...) Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη ότι: α. κατά της απόφασης της αναθέτουσας αρχής περί εκκίνησης νέας κατ’ ουσίαν διαγωνιστικής διαδικασίας δεν ασκήθηκαν προδικαστικές και ένδικες προσφυγές από τους, ευλόγως ενημερωμένους και επιδεικνύοντες τη συνήθη επιμέλεια (βλ. συναφώς ΔΕΕ, 17.6.2021, C-23/20, Simonsen & Weel A/S σκ. 61, 71 και ΔΕΕ, 7.4.2016, C-324/14, Partner Apelski Dariusz σκ. 61), οικονομικούς φορείς που συμμετείχαν στην αρχική διαδικασία (πρβλ. ΕλΣυν Ολ. 376/2024 σκ. 33, Έβδομο Τμ. 535/2024 σκ. 9.4, VI Τμ. 19/2019 σκ. 5) β. αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός στη νέα διαδικασία, με τη συμμετοχή 9 οικονομικών φορέων (πρβλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 535/2024 σκ. 9.4, Στ΄ Κλιμ. 371/2021 σκ. 4.6) γ. ενόψει των ανωτέρω, δεν προκύπτει ότι κάποιος ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας περιήλθε, σε μη αμελητέο βαθμό, σε μειονεκτική θέση έναντι των υπολοίπων (πρβλ. ΔΕΕ, 20.9.2018, C-518/17, Stefan Rudigier, σκ. 69) δ. η ελεγχόμενη διαδικασία εγκρίθηκε εκ νέου με τις αντίστοιχες αποφάσεις της αναθέτουσας αρχής και επικυρώθηκε με την τελική έκδοση κατακυρωτικής απόφασης και ε. κατά τη νέα διαδικασία επιτεύχθηκε έκπτωση 25,33%, ήτοι υψηλότερη αυτής που είχε επιτευχθεί στην αρχική διαδικασία και ανερχόταν σε 23,55%, αποτέλεσμα που συνάδει με τη - ρητώς θεσπιζόμενη στο άρθρο 18 παρ. 1 του ν. 4412/2016 αλλά και στο άρθρο 33 περ. α΄ και δη αα΄ του ν. 4270/2014 - αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, με ειδικότερη έκφανση την αρχή της οικονομικότητας, σύμφωνα με την οποία ο δημόσιος σκοπός που επιτελείται μέσω κάθε δημόσιας σύμβασης και δη με κριτήριο ανάθεσης τη χαμηλότερη τιμή, όπως η ελεγχόμενη, πρέπει να επιτυγχάνεται με τη μικρότερη δυνατή οικονομική (δημοσιονομική) επιβάρυνση (βλ. ΕλΣυν VI Τμ. 821/2019 σκ. ΙΙ.i.f., 1271/2016 σκ. V-VI, Στ΄ Κλιμ. 190/2023 σκ. 4), το Τμήμα κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν παρίσταται, εν προκειμένω, ουσιώδης.Κατ’ ακολουθία, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 87/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου 



ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/259/2025

Παροχή υπηρεσιών σίτισης (...) Με την υπό κρίση προσφυγή ζητείται η ανάκληση της 489/2024 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....) Ωστόσο, αναφορικά με τον έτερο διακωλυτικό της υπογραφής της σύμβασης λόγο, το Δικαστήριο κρίνει ότι το άρθρο 2.2.8 της διακήρυξης, που απαιτεί το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών να εκτελείται από τον προσφέροντα ή, σε περίπτωση υποβολής προσφοράς από ένωση οικονομικών φορέων, από ένα από τα μέλη της, με ίδια μέσα, χωρίς δυνατότητα στήριξης στις ικανότητες τρίτων, είναι μη νόμιμος, ως υπέρμετρα περιοριστικός του ανταγωνισμού. Και τούτο, διότι, σύμφωνα με την εξαιρετική διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 (και το αντίστοιχο άρθρο 63 παρ. 2 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ο κανόνας ότι οι οικονομικοί φορείς δύνανται να μετέχουν στους δημόσιους διαγωνισμούς στηριζόμενοι στις ικανότητες τρίτων μπορεί να καμφθεί μόνον για «ορισμένα» (ποσοτικό κριτήριο) και «κρίσιμα» (ποιοτικό κριτήριο) καθήκοντα και όχι για το σύνολο του έργου (βλ. ΕλΣυν Ολ. 101/2025 σκ. 12, 1674/2024 σκ. 15, 18). Ως εκ τούτου, αλυσιτελώς η αναθέτουσα αρχή επικαλείται, προκειμένου να αιτιολογήσει τον επίμαχο περιορισμό, τις αυξημένες απαιτήσεις της σύμβασης, λόγω του ευαίσθητου αντικειμένου αυτής, της διασποράς των τόπων εκτέλεσης του έργου, του μεγάλου αριθμού των φοιτητών και του εύρους των υποχρεώσεων του αναδόχου.  Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον συντρέχει διακωλυτικός της υπογραφής του σχεδίου σύμβασης λόγος, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη.




ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1200/2024

Εγκατάσταση Συστήματος Ελέγχου Διαρροών (τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού) στα υφιστάμενα δίκτυα ύδρευσης.(...) ζητείται η αναθεώρηση της 765/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (...) Ενόψει όλων των ανωτέρω, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι προέχων χαρακτήρας της σύμβασης είναι αυτός της προμήθειας και ως εκ τούτου η δημοπράτησή της ως σύμβασης έργου, λαμβανομένων υπόψη των εννόμων συνεπειών αυτής, κατά τα βασίμως διαλαμβανόμενα στην προσβαλλομένη απόφαση (σκ. 25 της παρούσας, βλ. και σκέψεις 7, 8, 9 της παρούσας), συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττουσα την ακεραιότητα αυτής (βλ. ΕλΣυν Ολ. 2037/2022 σκ. 12, 1716/2022 σκ. 30). Ως εκ τούτου, ο σχετικός λόγος της προσφυγής υπό τις ειδικότερες αιτιάσεις του πρέπει να απορριφθεί.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος αναθεώρησης, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν



ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/669/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση δεν συνιστά πρόσφορο μέσο για την αντιμετώπιση της επικαλούμενης από την αναθέτουσα αρχή ανάγκης και η ανάθεση της σύμβασης θα έπρεπε να γίνει μέσω προσφυγής στις ανοικτές ή κλειστές διαγωνιστικές διαδικασίες, με σύντμηση προθεσμιών, η δε προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ χωρίς να συντρέχουν οι εκ του νόμου τασσόμενες προϋποθέσεις συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, καθόσον πλήττει τον ανταγωνισμό και παραβιάζει τις αρχές της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής στη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης (ΕλΣυν Ολ. 304/2023 σκ. 23).