Δασικές εκτάσεις. Κήρυξη αναδάσωσης. Ανάκληση πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
α) Τα πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής, οι κατά το άρθρο 14 του Ν. 998/79 εκδιδόμενες πράξεις χαρακτηρισμού εκτάσεων ως δασικών ή μη, οι κατά το άρθρο 114 του Ν. 1892/90 εκδιδόμενες αποφάσεις κατεδαφίσεως κτισμάτων, τα κατά το άρθρο 114 του Ν 1892/90 εκδιδόμενα πρωτόκολλα επιβολής ειδικής αποζημιώσεως, ανεξαρτήτως του διοικητικού σταδίου και χαρακτήρα τους (οριστικού, τελεσιδίκου ή μη) αποτελούν, στο σύνολό τους, συνέπειες των αναδασωτικών πράξεων, που ανακαλούνται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 12 του Ν. 2044/2002. β) Οι αναδασωτικές αποφάσεις, δύναται και πρέπει να ανακληθούν, στο σύνολό τους, με μια διαπιστωτική πράξη δημοσιευτέα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. (ομοφ.)

με την προσφυγή της παρανόμων, με βάση τα άρθρα 363, 366 ν. 4281/14 ΦΕΚ 98 Α') υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτή προσβάλλονται οι αποφάσεις που αφορούν στην ανάθεση των συμβάσεων που έχουν ως αντικείμενο την εκτέλεση έργων, την προμήθεια αγαθών, την παροχή υπηρεσιών ή την παροχή διαγνωστικών και θεραπευτικών μέσων, εικόνων, διάγνωσης και θεραπείας ή τη δημοπρασία ακινήτων με βάση την κείμενη νομοθεσία. Επιπλέον, οι αποφάσεις που απορρίπτουν την κρίσιμη προσφυγή της παρανόμων ασφαλιστικών μέτρων, ανακριβείς ή μη νόμιμες διακηρύξεις, καθώς και προσωρινές ή οριστικές αποφάσεις επιλογής αναδόχου ή εκπροσώπου του κύριου αναδόχου, επιδέχονται προσφυγή στην Α.Ε.Π.Π. Η προσφυγή ασκείται εντός σύντομου προθεσμίου και επηρεάζει τη νομιμότητα και τη διαδικασία της δημόσιας σύναψης.

Αν το δεδικασμένο που προκύπτει από τις υπ’ αριθ. 200/2007, 201/2007, 2043/2010 και 2044/2010 αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, κατόπιν εκδόσεως των αποφάσεων με αριθμούς 2300, 2301, 2302 και 2303/2013 του ΣτΕ, που απέρριψαν αιτήσεις αναίρεσης, υποχωρεί έναντι της υποχρέωσης προς συμμόρφωση προς την απόφαση C-601/2010/27.10.2011 του ΔΕΕ, ενόψει και της εκδόσεως της με αριθμό 2552/2014 αποφάσεως του ΣτΕ και συνεπώς η υποχρέωση προς συμμόρφωση του Δήμου «Κ», στον οποίο αφορούν οι ανωτέρω αποφάσεις, νοείται ως υποχρέωση ανάκλησης όλων των παρανόμων πράξεων(..)Συνεισηγήτρια: Ελένη Λευθεριώτου, Πάρεδρος ΝΣΚ Στο πλαίσιο και προς τον σκοπό συμμορφώσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας προς την απόφαση C- 601/2010/27.10.2011 του ΔΕΕ, το δεδικασμένο που προκύπτει από τις με αριθμούς 200/2007, 201/2007, 2043/2010 και 2044/2010 αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, κατόπιν εκδόσεως των με αριθμούς 2300, 2301, 2302 και 2303/2013 αποφάσεων του ΣτΕ, δεν εκτείνεται στο ζήτημα είτε της νομιμότητας της διαδικασίας αναθέσεως από πλευράς ενωσιακού δικαίου, είτε της νομιμότητας των διοικητικών πράξεων, στις οποίες θεμελιώθηκαν άμεσα ή έμμεσα οι επιδικασθείσες αξιώσεις της αναδόχου, ώστε να αντιπαρατίθεται στην ευθεία και αυτοτελή υποχρέωση προς συμμόρφωση, που πηγάζει από την ανωτέρω απόφαση του ΔΕΕ. Η ύπαρξη δεδικασμένου από τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο δικών, οι οποίες ανοίχτηκαν με αγωγές ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, μεταξύ του Δήμου «Κ» και της αναδόχου εταιρείας «Γ.ΑΕ-Δ.Μ. & ΣίΑ-ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΩΝ» και αφορούν σε επιδικασθέν τμήμα αμοιβής για μέρος συμβάσεων, δεν αποτελεί κώλυμα για την εκ μέρους του Δήμου και άλλου τρίτου φορέα ή υπηρεσίας, που λειτουργεί για λογαριασμό του, ως φορέων της Ελληνικής Δημοκρατίας, συμμορφώσεώς τους, στην απόφαση αυτή όπως έχουν υποχρέωση.

Ζητήματα αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων αρτιότητας γηπέδων που βρίσκονται εντός της Ζ.Ο.Ε. Μυκόνου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Το ΝΣΚ γνωμοδοτεί επί ερωτημάτων αναφυομένων κατ' ενάσκηση υφιστάμενης αρμοδιότητας των ερωτώντων διοικητικών οργάνων. Ως τέτοια νοείται και η ανάκληση διοικητικής πράξεως, εκτελεστής ή μη, κατά την ενάσκηση ιεραρχικού ελέγχου νομιμότητας εκ μέρους του αρμοδίου Γενικού Γραμματέα Υπουργείου. α) Για το κατώτατο εμβαδόν αρτιότητας των γηπέδων που βρίσκονται στις περιοχές που εμπίπτουν στην παράγραφο I του άρθρου 3 του π.δ/τος 7.3/8.3.2005 (Ζ.Ο.Ε. Μυκόνου, περιοχές με στοιχεία 2.3α.9), δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί παρεκκλίσεων της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ίδιου διατάγματος, ούτε οι διατάξεις περί παρεκκλίσεων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του από 24.5.1985 π.δ/τος. β) Άδειες δόμησης που τυχόν εκδόθηκαν κατά πλημμελή εφαρμογή των διατάξεων για το κατώτατο εμβαδόν αρτιότητας, μπορεί να ανακληθούν από την αρμόδια Υ.ΔΟΜ. κατά τα, περί ανακλήσεως ευμενών διοικητικών πράξεων για λόγους νομιμότητας, γενικώς ισχύοντα (ομόφ.).

1) Δυνατότητα ανάκλησης των Πρωτοκόλλων Επιβολής Ειδικής Αποζημίωσης (ΠΕΕΑ), τα οποία κρίθηκαν δικαστικά με απορριπτικές ως προς την ακύρωσή τους αποφάσεις και εν συνεχεία βεβαιώθηκαν στην οικεία ΔΟΥ, μετά την οικειοθελή παράδοση κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979. 2) Διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να ανακληθούν τα με δικαστική απόφαση επιβληθέντα πρόστιμα.(...)1.α) Κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979, μετά την οικειοθελή παράδοση που επέρχεται με τη σύνταξη από το δασάρχη πρωτοκόλλου παράδοσης και παραλαβής ή την κατεδάφιση από τον κύριο, νομέα ή κάτοχο, των αυθαίρετων κτισμάτων, που βρίσκονται εντός των εκτάσεων της παραγράφου 1 του ιδίου άρθρου, εφόσον η, ως άνω, παράδοση ή κατεδάφιση πραγματοποιηθεί μετά τη λήξη της εξάμηνης ανατρεπτικής προθεσμίας, που θέτει η μεταβατική διάταξη της παραγράφου 6 του ιδίου άρθρου, ο δασάρχης, δύναται να ανακαλεί το Πρωτόκολλο Επιβολής Ειδικής Αποζημίωσης (ΠΕΕΑ) που αφορά στο αμέσως προηγούμενο της οικειοθελούς παράδοσης ή της κατεδάφισης, χρονικό διάστημα. Στην περίπτωση δε που έχουν εκδοθεί περισσότερα ΠΕΕΑ και κάποιο από αυτά έχει ακυρωθεί με δικαστική απόφαση, η Διοίκηση μπορεί να ανακαλεί και τα ΠΕΕΑ που αφορούν σε χρονικά διαστήματα μεταγενέστερα του ΠΕΕΑ που ακυρώθηκε δικαστικά, β) κατ’ εφαρμογή της μεταβατικής διάταξης της παραγράφου 6 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979, ο δασάρχης υποχρεούται σε ανάκληση όλων ανεξαιρέτως των Πρωτοκόλλων ΕΕΑ που εκδόθηκαν, μέχρις ότου, ο κύριος, νομέας ή ο κάτοχος των ως άνω αυθαίρετων κτισμάτων προέβη στην κατεδάφιση ή στην ως άνω οικειοθελή παράδοση αυτών στο Δημόσιο, με την προϋπόθεση ότι η κατεδάφιση ή η οικειοθελής παράδοση έχει ήδη, λάβει χώρα, μέσα στην εξάμηνη ανατρεπτική προθεσμία που ορίζει η διάταξη (ομόφωνα). 2. Η, κατά τα ως άνω, ανάκληση των Πρωτοκόλλων ΕΕΑ ενεργείται είτε οίκοθεν από το δασάρχη είτε κατόπιν αίτησης του διοικούμενου ενώπιον της δασικής αρχής. Στην περίπτωση δε που τα Πρωτόκολλα ΕΕΑ έχουν βεβαιωθεί ταμειακά από τη ΔΟΥ, μετά την (εν ευρεία εννοία) βεβαίωσή τους από το δασάρχη με τη σύνταξη και αποστολή στη ΔΟΥ χρηματικού καταλόγου, τότε ο ίδιος δασάρχης εκδίδει τα ατομικά φύλλα έκπτωσης (ΑΦΕΚ) των βεβαιωθέντων εσόδων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των άρθρων 98 και 99 του π.δ./τος 16/1989 (ομόφωνα).

Ρύπανση θαλάσσιων περιοχών – Αστική ευθύνη του εκπροσώπου της διαχειρίστριας λιβεριανής εταιρείας ως προς το ρυπογόνο πλοίο – Επιβολή προστίμων και καταλογισμός δαπανών απορρυπάνσεως – Ευθύνη ή μη των κληρονόμων του εκπροσώπου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
α) Πρόσωπο, υπό την ιδιότητά του ως εκπροσώπου λιβεριανής εταιρείας, εγκατεστημένης νομίμως στην Ελλάδα, ευθύνεται για την καταβολή του προστίμου λόγω θαλάσσιας ρυπάνσεως και των δαπανών απορρυπάνσεως, εφ’ όσον το πρόσωπο αυτό διαχειριζόταν το ρυπογόνο πλοίο στην Ελλάδα, μετά το θάνατο δε αυτού, ευθύνονται οι κληρονόμοι του, σε κάθε περίπτωση για τις δαπάνες απορρυπάνσεως ενώ για το πρόστιμο του άρθρου 13 μόνο στην περίπτωση, που αυτό είχε επιβληθεί ήδη στον υπόχρεο, πριν από το θάνατό του. (ομοφ.) β) Οι αποφάσεις, δια των οποίων είτε καταλογίζονται οι δαπάνες αντιμετωπίσεως ή αποτροπής της ρυπάνσεως είτε επιβάλλονται τα πρόστιμα, εκδίδονται καθ’ ενός εκάστου των αναφερομένων στο άρθρο 12 παρ. 1 το Π.Δ. 55/1998 προσώπων. (ομοφ.)

Δικαστήρια - Νομολογία - Δέσμευση Διοίκησης - Δημόσιο Συμφέρον - Ανάκληση διοικητικών πράξεων.(...)α) Η νομολογία, η οποία έχει διαμορφωθεί με τις υπ’ αριθμ. 978/2012, 2270/2014, 3349/2014 και 4781/2014 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας συνιστά «παγία νομολογία», καθόσον αφορά την δοθείσα από τις αποφάσεις αυτές ερμηνευτική νομική λύση για την δόμηση εντός των μνημειακού χαρακτήρα οικισμών της Ύδρας και της Χώρας Πάτμου. Η νομολογία αυτή μάλιστα επαναλήφθηκε και με τις μετέπειτα εκδοθείσες υπ’ αρ. 166/2015 (ΕΑ), 4363/2015 και 1248/2016 αποφάσεις του ιδίου δικαστηρίου. β) Ενδείκνυται η Διοίκηση, σε συμφωνία προς τις ανωτέρω αποφάσεις, να εξετάσει τις όμοιες υποθέσεις, ήδη εκκρεμείς ενώπιον αυτής ή μελλοντικές, που αφορούν τη δόμηση στους ίδιους οικισμούς, υιοθετώντας την δοθείσα από τις αποφάσεις αυτές ερμηνευτική νομική λύση. γ) Καθόσον αφορά τις ήδη εκδοθείσες πράξεις και οι οποίες τελούν σε αντίθεση προς την ερμηνευτική νομική λύση, που έχει δοθεί με τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, η Διοίκηση δύναται να τις ανακαλέσει οποτεδήποτε και να εξετάσει εκ νέου τις σχετικές υποθέσεις υπό το φως αυτής της νομικής ερμηνευτικής λύσεως, με βάση τις γενικές αρχές, που ισχύουν για την δυνατότητα ανακλήσεως των παράνομων ευμενών ατομικών διοικητικών πράξεων, επικαλούμενη λόγους σπουδαίου δημοσίου συμφέροντος (προστασία μνημειακών οικισμών), λαμβάνοντας, όμως, υπόψη τα δικαιώματα ή τις επωφελείς καταστάσεις, που έχουν δημιουργηθεί από τις πράξεις αυτές για καλόπιστους διοικούμενους, εκτός εάν, κατά την αιτιολογημένη κρίση της Διοικήσεως, συντρέχουν λόγοι γενικότερου δημοσίου συμφέροντος προστασίας των συγκεκριμένων μνημειακού χαρακτήρα οικισμών, σε βαθμό τέτοιο, ώστε να επιβάλλεται η ανάκληση, ακόμα και των πράξεων αυτών (ομοφ).

Η Απόφαση 270/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά την αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής κατά Οριστικών Πράξεων Επιβολής Προστίμου του άρθρου 53 του Ν. 5104/2024. Ο προσφεύγων είχε θεωρηθεί αλληλεγγύως υπεύθυνος, καθώς είχε οριστεί προσωρινό μέλος του ΔΣ της ελεγχόμενης εταιρείας με δικαστική απόφαση. Οι πράξεις αφορούσαν αυτοτελή πρόστιμα ύψους 500,00 € για μη υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (2019, 2020, 2021) και για μη ανταπόκριση σε αίτημα πληροφοριών (2024). Η ΔΕΔ έκρινε, βάσει της ερμηνευτικής εγκυκλίου Ε. 2173/2020, ότι η αλληλέγγυα ευθύνη μπορεί να στοιχειοθετηθεί μόνο επί των προστίμων/προσαυξήσεων που έχουν παρακολουθηματικό χαρακτήρα επί των κύριων φόρων, και όχι επί των αυτοτελών προστίμων. Ως εκ τούτου, έγινε δεκτή η προσφυγή και παύθηκε η αλληλέγγυα ευθύνη του προσφεύγοντος για τις καταλογισθείσες οφειλές.

Οικισμοί – Δόμηση – Νομολογία – Δέσμευση Διοίκησης – Δημόσιο Συμφέρον – Ανάκληση διοικητικών πράξεων.(..)Κατάσταση : Μη αποδεκτή 
α) Η νομολογία, η οποία έχει διαμορφωθεί με τις με αριθμ. 978/2012, 2270/2014, 3349/2014 και 4781/2014 αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας συνιστά παγία νομολογία, καθόσον αφορά την δοθείσα από τις αποφάσεις αυτές ερμηνευτική νομική λύση για την δόμηση εντός των μνημειακού χαρακτήρα οικισμών της Ύδρας και Χώρας Πάτμου, β) Είναι σκόπιμο, η Διοίκηση, σε συμφωνία προς τις ανωτέρω αποφάσεις, να εξετάσει τις όμοιες υποθέσεις, μελλοντικές ή ήδη εκκρεμείς ενώπιον αυτής, που αφορούν τη δόμηση στους ίδιους οικισμούς, υιοθετώντας την δοθείσα από τις αποφάσεις αυτές ερμηνευτική νομική λύση, επί του συνόλου αυτών, γ) Καθόσον αφορά τις ήδη εκδοθείσες πράξεις, που αφορούν δόμηση στους ίδιους οικισμούς και οι οποίες τελούν σε αντίθεση προς την ερμηνευτική νομική λύση, που έχει δοθεί με τις ανωτέρω δικαστικές αποφάσεις, η Διοίκηση δύναται να τις ανακαλέσει οποτεδήποτε και να εξετάσει εκ νέου τις σχετικές υποθέσεις υπό το φως αυτής της νομικής ερμηνευτικής λύσης, με βάση τις γενικές αρχές, που ισχύουν για την δυνατότητα ανάκλησης των παράνομων ευμενών ατομικών διοικητικών πράξεων, επικαλούμενη λόγους σπουδαίου δημοσίου συμφέροντος (προστασία μνημειακών οικισμών), με εξαίρεση εκείνες από τις οποίες έχουν ήδη δημιουργηθεί δικαιώματα ή επωφελείς καταστάσεις για καλόπιστους διοικούμενους, εκτός εάν, κατά την αιτιολογημένη κρίση της Διοίκησης, συντρέχουν λόγοι γενικότερου δημοσίου συμφέροντος προστασίας των συγκεκριμένων μνημειακού χαρακτήρα οικισμών, σε βαθμό τέτοιο, ώστε να επιβάλλεται η ανάκληση, ακόμα και των πράξεων αυτών (ομοφ.). ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ - ΕΚΔΟΘΗΚΕ Η 248/2016 ΓΝΩΜ. Β' ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ.

Ερωτάται εάν τα διοικητικά πρόστιμα του ν. 2969/2001 (Α΄281): 1) Έχουν χαρακτήρα αποκαταστατικό ή κυρωτικό και 2) Είναι κληρονομητέα και σε καταφατική περίπτωση: α) είναι κληρονομητέα εάν ο παραβάτης αποβιώσει πριν την κοινοποίηση του πρωτοκόλλου παράβασης, β) εάν ο παραβάτης αποβιώσει μετά την κοινοποίηση πρωτοκόλλου παράβασης, αλλά πριν την κλήση σε απολογία, γ) εάν ο παραβάτης αποβιώσει μετά την κλήση σε απολογία, αλλά πριν την σύνταξη και κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου, δ) εάν ο παραβάτης αποβιώσει μετά την κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου αλλά πριν την βεβαίωση του προστίμου και ε) εάν ο παραβάτης αποβιώσει μετά την βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια εφορία.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
1) Τα πρόστιμα του άρθρου 11 ν. 2969/2001 έχουν κυρωτικό χαρακτήρα (ομόφωνα). 2) Σε περίπτωση που επισυμβεί θάνατος φυσικού προσώπου – παραβάτη των διατάξεων του άρθρου 11 ν. 2969/2001 είτε, α) πριν την κοινοποίηση του πρωτοκόλλου παράβασης, ή β) μετά την κοινοποίηση του πρωτοκόλλου παράβασης αλλά πριν την κλήση σε απολογία ή γ) μετά την κλήση σε απολογία, αλλά πριν την σύνταξη και κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου, δεν είναι επιτρεπτή η έκδοση πράξης επιβολής προστίμου σε βάρος των τυχόν κληρονόμων του. Σε περίπτωση που εκδοθεί τέτοια πράξη βεβαίωσης παράβασης, αυτή τυγχάνει άκυρη καθόσον βαρύνει πρόσωπα που δεν έχουν την ιδιότητα του παθητικού υποκειμένου του σχετικού προστίμου, συνακόλουθα δε, δεν υφίσταται νόμιμο έρεισμα και για την στενή εννοία ταμειακή βεβαίωση της οφειλής, ενώ τυχόν γενόμενη δεν είναι νόμιμη και θα πρέπει να διαγραφεί (ομόφωνα). 3) Σε περίπτωση, όμως, που επισυμβεί θάνατος φυσικού προσώπου – παραβάτη των διατάξεων του άρθρου 11 ν. 2969/2001 είτε, α) μετά την έκδοση και κοινοποίηση της πράξης επιβολής προστίμου, αλλά πριν την εν στενή εννοία βεβαίωση του προστίμου ή β) μετά την εν στενή εννοία βεβαίωση του προστίμου, οι κληρονόμοι ευθύνονται για την χρηματική αυτή οφειλή από το εν λόγω πρόστιμο, ανάλογα με την κληρονομική μερίδα τους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο κληρονομικό δίκαιο (ομόφωνα).