Αστική Ευθύνη Δημοσίου-Αποζημίωση:ζητείται να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του πρώτου εναγόμενου Δημοσίου και του δεύτερου εναγόμενου Δήμου Πατρέων να καταβάλλουν στον ενάγοντα, μόνιμο υπάλληλο καθαριότητας του εναγόμενου Δήμου, το συνολικό ποσό των 1.117.730,40 ευρώ (όπως το ποσό αυτό διορθώθηκε με το νομοτύπως υποβληθέν υπόμνημα του ενάγοντος), ως αποζημίωση και ως χρηματική ικανοποίηση, κατά τα άρθρα 105 – 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα και 932 του Αστικού Κώδικα, για την αποκατάσταση της ζημίας και της ηθικής βλάβης που υπέστη ο ενάγων εξαιτίας του τραυματισμού και της μόνιμης σωματικής βλάβης (ακρωτηριασμός αριστερού άνω άκρου κατά τον καρπό) που προκλήθηκε σε αυτόν κατά την εργασία του στις 17.10.2017 από έκρηξη χειροβομβίδας κρότου – λάμψης στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.ΤΑ.) Ξερόλακκας Δήμου Πατρέων και οφείλεται, κατά τους ισχυρισμούς του, σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις οργάνων των εναγομένων.(....)Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, ο ενάγων δικαιούται να λάβει: α) το ποσό των 67.800 ευρώ, που αντιστοιχεί αφενός στο κόστος αγοράς μίας μυοηλεκτρικής πρόθεσης αντιβραχίου συνολικής αξίας 33.900 ευρώ, αφετέρου στο κόστος αντικατάστασης της εν λόγω πρόθεσης μετά την παρέλευση πενταετίας από την αρχική τοποθέτηση, β) το ποσό των 400 ευρώ ως αποζημίωση λόγω αύξησης δαπανών για μετάβαση, διαμονή και διατροφή στην Αθήνα επί δύο ημέρες κάθε φορά και για δύο φορές συνολικά, ανά πενταετία, και γ) το ποσό των 60.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής του βλάβης. Από το ως άνω συνολικό ποσό των 128.200 ευρώ (67.800 ευρώ + 400 ευρώ + 60.000 ευρώ) πρέπει να αφαιρεθεί το ποσό των 28.900 ευρώ, το οποίο επιδικάσθηκε προσωρινώς υπέρ του ενάγοντος με την Α824/2019 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου. Απορρίπτει την αγωγή καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά του Δήμου Πατρέων. Δέχεται εν μέρει την αγωγή, καθ’ μέρος στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Αναγνωρίζει την υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να καταβάλει στον ενάγοντα το συνολικό ποσό των ενενήντα εννέα χιλιάδων τριακοσίων (99.300) ευρώ, νομιμοτόκως από 22.7.2019 έως την εξόφληση.

Αστική ευθύνη δημοσίου- αποζημίωση για αναδρομικό διορισμό:..Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 932 του Αστικού Κώδικα κρίθηκε ότι ο αναιρεσίβλητος υπέστη ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, και τούτο διότι i) το δικάσαν εφετείο στήριξε τη σχετική κρίση του στο «μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα», στον οποίο υποχρεώθηκε ο αναιρεσίβλητος, χωρίς ο τελευταίος να έχει στηρίξει το αγωγικό του αίτημα περί επιδικάσεως χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης στο ως άνω γεγονός, και ii) οι κρίσεις του εκλεκτορικού σώματος δεν ήταν ικανές να θίξουν την προσωπικότητα και την υπόληψη του αναιρεσίβλητου στο εργασιακό και κοινωνικό του περιβάλλον, με αποτέλεσμα την πρόκληση σε βάρος του τελευταίου ηθικής βλάβης. Όμως, ενόψει των ήδη εκτεθέντων, ο ανωτέρω λόγος, με τον οποίο αμφισβητείται η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ότι επήλθε, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ηθική βλάβη, χωρίς να προβάλλεται ότι το δικάσαν δικαστήριο, κατά τον προσδιορισμό του ποσού της χρηματικής ικανοποιήσεως, έλαβε υπόψη γεγονότα που δεν ήταν επιτρεπτό να συνεκτιμηθούν για το σχηματισμό της κρίσεως αυτής ή ότι, αντιθέτως, παρέλειψε να συνεκτιμήσει γεγονότα που είχαν τεθεί υπόψη του και τα οποία επιδρούσαν στον προσδιορισμό του ποσού της χρηματικής ικανοποιήσεως, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος.Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος αναιρέσεως, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.

Αστική ευθύνη δημοσίου:..Επειδή, η ανωτέρω κρίση της αναιρεσιβαλλομένης όσον αφορά στην πρόκληση ηθικής βλάβης στον αναιρεσίβλητο λόγω της μη ανάθεσης σε αυτόν καθηκόντων Διευθυντού, παρίσταται νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, ο δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Οι δε επιμέρους ισχυρισμοί ότι ο αναιρεσίβλητος δεν εμποδίσθηκε στην άσκηση του ιατρικού του έργου, ότι ανεξαρτήτως της μη ανάθεσης σε αυτόν καθηκόντων Διευθυντή, αυτός έφερε τον σχετικό τίτλο και ότι οι εκάστοτε διοικήσεις του νοσοκομείου φρόντιζαν για την αξιοποίησή του σε σημαντικές θέσεις που άρμοζαν στον βαθμό και στην ειδικότητά του, με τους οποίους αμφισβητείται η κρίση του δικάσαντος δικαστηρίου περί της προκλήσεως ηθικής βλάβης στον αναιρεσίβλητο, καθώς και ο ισχυρισμός ότι η επιδικασθείσα χρηματική ικανοποίηση ήταν υπέρογκη, προβάλλονται απαραδέκτως, διότι πλήττεται ευθέως η ουσιαστική εκτίμηση του δικάσαντος δικαστηρίου ως προς τα ζητήματα αυτά.Επειδή, κατόπιν αυτών, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση

Εκχώρηση σε δικηγόρο μέρους επιδικασθείσας, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δίκαιης ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης, έναντι δικηγορικής αμοιβής. 1) Η εκχωρηθείσα από δικαιούχο σε δικηγόρο απαίτηση μέρους επιδικασθείσας, με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δίκαιης ικανοποίησης, λόγω ηθικής βλάβης, έναντι δικηγορικής αμοιβής, δύναται να αποτελέσει αντικείμενο κατάσχεσης και αυτεπάγγελτου συμψηφισμού με τις οφειλές του δικηγόρου προς το Δημόσιο (ομόφ.). 2) Η μη γνωστοποίηση του εκχωρητηρίου εγγράφου στην αρμόδια για τη φορολόγηση του δικηγόρου Δ.Ο.Υ., κωλύει την καταβολή της εκχωρηθείσας στο δικηγόρο απαίτησης (πλειοψ.)

Φορολογία εισοδήματος: Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη απόφαση, ο αναιρεσίβλητος, δικαστικός λειτουργός, σε συμπληρωματική δήλωση φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 1989 περιέλαβε ως εισόδημα μισθωτών υπηρεσιών ποσό 2.079.730 δραχμών το οποίο κατεβλήθη σ' αυτόν από το Δημόσιο το έτος 1988 ως διαφορά μεταξύ μισθολογίου δικαστικών λειτουργών και μισθολογίου καθηγητών Α.Ε.Ι. των ετών 1985 και 1986 δυνάμει δικαστικής αποφάσεως, επιφύλαξη δε, την οποία διετύπωσε στην δήλωσή του, περί μη υπαγωγής σε φόρο εισοδήματος του ποσού αυτού διότι τούτο αποτελούσε επιδικασθείσα αποζημίωση κατά το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικος, απερρίφθη με την ένδικη πράξη. Με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε κατ' επικύρωση της πρωτοδίκου ότι το εν λόγω ποσό είχε χαρακτήρα αποζημιώσεως κατά το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικος, ήτοι ποσού καταβληθέντος για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη ο αναιρεσίβλητος τα έτη 1985 και 1986 συνεπεία παρανόμου συμπεριφοράς οργάνων του Δημοσίου. Η κρίση, όμως, αυτή του διοικητικού εφετείου δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη διότι, κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, το ως άνω ποσό, ανεξαρτήτως αν επιδικάσθηκε στον αναιρεσίβλητο ως αποζημίωση κατά το άρθρο 105 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικος, αποτελεί εισόδημα μισθωτών υπηρεσιών υποκείμενο σε φόρο εισοδήματος κατά τις ειδικές περί τούτου διατάξεως ...Για τον λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, η δε υπόθεση, χρήζουσα διευκρινίσεως κατά το πραγματικό, πρέπει να παραπεμφθεί στο ίδιο δικαστήριο για νέα κρίση.

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:. Στην προκειμένη περίπτωση η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ....., αφού έλαβε υπόψη της την 53312/15.12.2017 θετική, κατά την Επίτροπο, γνωμοδότηση της Νομικής του Υπηρεσίας, ενέκρινε, με την 594/20.12.2017 απόφασή της, το από 14.12.2017 αίτημα συμβιβαστικής επίλυσης διαφοράς του φερόμενου ως δικαιούχου ...... και την καταβολή σε αυτόν ποσού 8.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ενόψει προσβολής της σωματικής του ακεραιότητας μετά από δάγκωμα σκύλου στις 17.1.2008 επί της οδού … στη Βουλιαγμένη, υπό τον όρο             να παραιτηθεί από την με αριθμό κατάθεσης 5576/2010 σχετική αγωγή, που           είχε ασκήσει ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά και με την οποία διεκδικούσε για την άνω αιτία το ποσό των 20.000 ευρώ. Μετά την παραίτηση του ανωτέρω από την προαναφερόμενη αγωγή του και την, συνεπεία της παραίτησης αυτής, κατάργηση της εκκρεμούς δίκης, εκδόθηκε, προς υλοποίηση του άνω συντελεσθέντος εξώδικου συμβιβασμού, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, η δαπάνη του οποίου νομίμως βαρύνει τον Κ.Α.Ε. 811 (πληρωμές υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών), αφού δεν εξοφλήθηκε κατά το έτος 2018, κατά το οποίο είχε αρχικά επιδιωχθεί η πληρωμή με την έκδοση του ήδη ακυρωθέντος 13/2018 χρηματικού εντάλματος.

Αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση προς αποκατάσταση της ζημίας και της ηθικής βλάβης που υπέστη από βαρύτατο τραυματισμό εξαιτίας πτώσεως δένδρου στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου, όπου εργαζόταν ως νοσηλεύτρια, οφειλόμενης σε παραλείψεις οργάνων του αναιρεσείοντος ιδρύματος.(....)Ειδικότερα, ο προβαλλόμενος λόγος ότι η βλάβη της υγείας της αναιρεσίβλητης οφειλόταν σε απρόβλεπτο γεγονός και ότι ακόμη και με τη λήψη κατάλληλων μέτρων δεν θα μπορούσε να αποτραπεί, δεν υπάρχει δε για την ταυτότητα του νομικού και πραγματικού λόγου αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της επελθούσης ζημίας της αναιρεσίβλητης και των προαναφερομένων παραλείψεων οργάνων του αναιρεσείοντος είναι απορριπτέος. Και τούτο διότι, όπως με νόμιμη κατ’ αρχήν και επαρκή αιτιολογία έκρινε το δικάσαν δικαστήριο, η απόσπαση κλώνων των δένδρων ιδίως σε περίπτωση κακοκαιρίας δεν μπορεί να θεωρηθεί απρόβλεπτο και αναπόφευκτο γεγονός αλλά πιθανό, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και δυνάμενο να αποφευχθεί με την καταβολή της επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου (αποκοπή των κλάδων) και συνεπώς η πτώση του κλάδου στον προαύλιο χώρο του αναιρεσείοντος και ο τραυματισμός της αναιρεσίβλητης συνδέετει αιτωδώς με υπαίτια συμπεριφορά των μελών της διοικήσεως του αναιρεσείοντος (παράλειψη να προβούν εγκαίρως στην αποκοπή των κλάδων).(....)Απορρίπτει την αίτηση.

Εν προκειμένω, η αναιρεσείουσα Κοινοπραξία με το ασκηθέν, στις 30.12.2002, ένδικο βοήθημα, ζήτησε, μεταξύ άλλων, να υποχρεωθεί ο αναιρεσίβλητος Δήμος να της καταβάλει το συνολικό ποσό των 17.795.490 δραχμών, εκ των οποίων (α) ποσό 8.374.272 δραχμών αφορά τόκους οι οποίοι, κατά τους ισχυρισμούς της αναιρεσείουσας, έπρεπε να της καταβληθούν λόγω της μεταγενέστερης εξόφλησης της ιδίας συμμετοχής του Δήμου, συμπεριλαμβανομένου του εργολαβικού οφέλους ποσοστού 15% και του ΦΠΑ ποσοστού 18% και (β) ποσό 5.000.000 δραχμών για πρόσθετες εργασίες καθώς και ποσό 4.421.218 δραχμών για τόκους επί του ποσού των προσθέτων εργασιών. Ενόψει των ως άνω αξιώσεων της αναιρεσείουσας κοινοπραξίας, η ικανοποίηση των οποίων προϋποθέτουν την ερμηνεία και την εφαρμογή των σχετικών όρων της συμβάσεως, όφειλε αυτή να ασκήσει, μετά την τήρηση της προσήκουσας ενδικοφανούς διαδικασίας, προσφυγή διότι, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, η δικαστική επίλυση όλων εν γένει των διαφορών από την εκτέλεση δημοσίων ή δημοτικών έργων, και αυτών ακόμη που έχουν ως αντικείμενο την ανόρθωση ζημίας που προκλήθηκε από ενέργειες ή παραλείψεις των δημοσίων ή δημοτικών αρχών κατά την εκτέλεση δημοσίου ή δημοτικού έργου, επιδιώκεται με άσκηση προσφυγής, μετά τήρηση της διαγραφομένης από το νόμο διοικητικής διαδικασίας. Με αυτά τα δεδομένα, ορθώς το δικάσαν εφετείο δέχθηκε ότι το ασκηθέν ένδικο βοήθημα είχε το χαρακτήρα προσφυγής, όπως άλλωστε επιγράφετο, δεδομένου ότι οι συγκεκριμένες απαιτήσεις της αναιρεσείουσας δεν ήταν βέβαιες και εκκαθαρισμένες αλλά, αντιθέτως, υπήρχε στάδιο ουσιαστικής κρίσεως τόσο ως προς την καταρχήν ύπαρξη των απαιτήσεων όσο και το ύψος αυτών, ο δε προαναφερθείς λόγος αναιρέσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος...κατόπιν αυτών η υπό κρίση αίτηση αναιρέσεως είναι απορριπτέα στο σύνολό της.

Ασφάλιστρα αυτοκινήτων.Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου οφείλουν να ασφαλίζουν τα οχήματά τους, εφόσον δεν έχουν εξαιρεθεί της υποχρεωτικής ασφαλίσεως με προεδρικό διάταγμα, πλην όμως υποχρεούνται να καλύπτουν μόνον τους κινδύνους που ρητά προβλέπονται από τις ως άνω διατάξεις. Πιο συγκεκριμένα, η ασφαλιστική κάλυψη αφορά αποκλειστικά την αστική ευθύνη του κυρίου, κατόχου και κάθε οδηγού αυτών έναντι τρίτων για τους κινδύνους της θανάτωσης, της σωματικής βλάβης και των ζημιών σε πράγματα, περιλαμβάνεται δε σε αυτήν και η χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη ή ηθική βλάβη. Δαπάνη για την κάλυψη άλλων ασφαλιστικών κινδύνων δεν προβλέπεται και επομένως δεν μπορεί να διενεργηθεί διότι αντίκειται στην αρχή της νομιμότητας που διέπει τη δράση της δημόσιας διοίκησης, σύμφωνα με την οποία αυτή οφείλει ή μπορεί να ενεργεί μόνον ότι ρητώς ορίζεται στο Νόμο (βλ. πράξεις IV Τμ. 217/2009, 63/2009, 75/2010).

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΥΠΟΛΟΓΟΣ: Με βάση τα ανωτέρω και δεδομένου ότι όλα τα έσοδα του Ινστιτούτου από οποιαδήποτε πηγή και αν προέρχονταν κατατίθεντο σε ιδιαίτερο λογαριασμό Τράπεζας στο όνομα του Ινστιτούτου, καθώς η με τον τρόπο αυτό ανάμειξη του δημόσιου χρήματος (προερχόμενου από επιχορηγήσεις από διάφορους δημόσιους φορείς) με τα ίδια έσοδα του ν.π.ι.δ. (από την πώληση προϊόντων, την παροχή υπηρεσιών κ.λπ.), δεν αναιρεί την ευθύνη του αναιρεσείοντος, ως διαχειριστή υπολόγου της συνολικής περιουσίας του Ινστιτούτου, το δικάσαν Τμήμα βάσιμα έκρινε ότι αυτός ευθύνεται ως υπόλογος για το σύνολο της διαχείρισης της περιουσίας του Ινστιτούτου, ανεξάρτητα από το εάν αυτή αφορά στην ιδιωτική περιουσία του ή στο δημόσιο χρήμα, με το οποίο αυτό επιχορηγήθηκε και μάλιστα όχι μόνο κατά τα τρία πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου που αυτός διετέλεσε διευθυντής του.Ο αναιρεσείων προβάλλει ότι παραβιάστηκε ουσιώδης τύπος της διαδικασίας καθόσον δεν ελήφθησαν υπόψη αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων, την έκδοση των οποίων αυτός είχε επικαλεστεί και προσκομίσει στη δίκη ενώπιον του VI Τμήματος του Δικαστηρίου τούτου. Ισχυρίζεται δε ότι ναι μεν το Ινστιτούτο νομιμοποιείται να ζητήσει από αυτόν αποζημίωση για υποτιθέμενη κακή διαχείριση, πλην όμως και ο ίδιος είχε απαιτήσεις κατά του Ινστιτούτου, καθόσον μετά την απομάκρυνσή του από τη θέση του διευθυντή του Ινστιτούτου άσκησε το 2001 αγωγή κατ’ αυτού για οφειλόμενες αποδοχές διευθυντή (από το 1995 έως το 2001), για αποδοχές ερευνητή α΄ βαθμίδας (το 2001), καθώς και για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Και ενώ το Ινστιτούτο άσκησε κατ’ αυτού ανταγωγή, το Μονομελές Πρωτοδικείο … (ειδική διαδικασία εργατικών διαφορών) με την απόφαση 248/2003 καταδίκασε τούτο στην καταβολή 49.559,71 ευρώ, απορρίπτοντας την ανταγωγή αυτού, το δε Εφετείο .. επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση με την 469/2005 απόφασή του και ο Άρειος Πάγος με την 136/2007 απόφασή του απέρριψε την ασκηθείσα αναίρεση.(..)Δέχεται την από 10.11.2010 αίτηση του ....για αναίρεση της 697/2010 απόφασης του VΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αναιρεί την απόφαση αυτή.