Υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες συντηρήσεις στο επαρχιακό οδικό δίκτυο του Δήμου ...ζητείται η ανάκληση της 387/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και συνεκτιμώντας ότι: 1) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε συντηρήσεις οδών, όπου, όπως είναι γνωστό τόσο στην αναθέτουσα αρχή από παρόμοιες συμβάσεις που έχει ήδη συνάψει, όσο και στο Δικαστήριο από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις .., 2) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δέκα τεσσάρων (14) εργοληπτικών επιχειρήσεων, εκ των οποίων, πέραν της εταιρείας «..», που προσέφερε το υψηλότερο ποσοστό έκπτωσης (77,14%), οι επόμενες τρεις στη σειρά μειοδοσίας υπέβαλλαν επίσης προσφορές με υψηλά ποσοστά έκπτωσης άνω του 70% (76,50%, 75,81% και 75,07%), ενώ ο μέσος όρος των προσφορών όλων των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ήταν ομοίως υψηλός (63,95%), 3) η Οικονομική Επιτροπή, κατά την συνεδρίαση της 30ης.1.2018, αφού έλαβε υπόψιν την εισήγηση της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Π.Ε. … , προέβη στην έγκριση του Πρακτικού της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας αξιολόγησης των υποβληθεισών προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών, ενόψει και της συχνής επανάληψης του φαινομένου να υποβάλλονται υψηλά ποσοστά έκπτωσης σε διαγωνισμούς με το αντικείμενο αυτό, 4) με το οικ.21079/329/19.1.2018 έγγραφο του φορέα εκτέλεσης του έργου .. δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις σχετικά με τη φερεγγυότητα των προσφορών των διαγωνιζομένων, στις οποίες η Οικονομική Επιτροπή θα υποχρεούταν να απαντήσει, είτε καλώντας τους προσφέροντες να δικαιολογήσουν την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά τους και αξιολογώντας κατόπιν τις εξηγήσεις τους, είτε παραθέτοντας ειδικούς και συγκεκριμένους λόγους εξαιτίας των οποίων επέλεξε να μην εκτιμήσει τις υποβληθείσες προσφορές στο συγκεκριμένο διαγωνισμό ως ασυνήθιστα χαμηλές και συνακόλουθα, να μην ζητήσει στοιχεία αιτιολόγησης των προσφορών αυτών και 5) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών .., το Τμήμα κρίνει ότι,  η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας .., αφενός κρίνοντας σιωπηρώς ότι στην προκειμένη περίπτωση οι προσφορές αυτές δεν παρίσταντο ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, αφετέρου εγκρίνοντας το Πρακτικό της Α΄ Φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, χωρίς να παραθέσει ειδική αιτιολογία σχετικά με την ως άνω κρίση της, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις ανάκλησης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω και εφόσον δεν αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη άλλος διακωλυτικός της υπογραφής της σύμβασης λόγος, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 387/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου (Α΄ Διακοπών) και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΔΙΚΤΥΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως προκύπτει από το 1ο/23.12.2021 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, στην επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία υποβλήθηκαν προσφορές από οκτώ (8) οικονομικούς φορείς, το σύνολο των οποίων κρίθηκε παραδεκτό. Ο μέσος όρος έκπτωσης των παραδεκτών αυτών προσφορών ανέρχεται σε ποσοστό 35,65% (βλ. ανωτέρω σκέψη 5.5,   47,25% + 43,57% + 41,35% + 39,57% + 38,69% + 35,03% + 34,77% + 5,01%/8=35,65). Κατά συνέπεια, με δεδομένο ότι η προσφορά του πρώτου μειοδότη οικονομικού φορέα και ήδη αναδόχου «…» ανέρχεται σε ποσοστό μέσης έκπτωσης 47,25%, ήτοι παρουσίαζε απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο των παραδεκτών προσφορών, τεκμαίρεται, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του άρθρου 88 παρ. 5α του ν.4412/20216, ότι αυτή είναι ασυνήθιστα χαμηλή και, επομένως, κατά παράβαση του άρθρου 88 παρ. 1 του ίδιου νόμου παρέλειψε η αναθέτουσα αρχή να καλέσει τον ως άνω οικονομικό φορέα να παράσχει εξηγήσεις-διευκρινίσεις για τη σοβαρότητα και βιωσιμότητα της προσφοράς του. Η παράλειψη δε αυτή της αναθέτουσας αρχής συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, που κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ.Κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού (8.9.2015), δεκατέσσερις (14) εργοληπτικές επιχειρήσεις υπέβαλαν προσφορά. Η Επιτροπή Διαγωνισμού εξέτασε τις προσφορές κατά την προβλεπόμενη στα άρθρα 22 της ΚΔΕ και 4 της διακήρυξης διαδικασία (καταχώριση προσφορών κατά σειρά κατάθεσης, καταγραφή δικαιολογητικών συμμετοχής και έλεγχος πρωτότυπης βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ., αποσφράγιση οικονομικών προσφορών και καταχώρισή τους κατά σειρά μειοδοσίας, λογιστικός έλεγχος και έλεγχος ομαλότητας, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3669/2008, πλήρης έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής κατά τη σειρά μειοδοσίας, έλεγχος εγκυρότητας εγγυητικών επιστολών συμμετοχής). Από τη διαδικασία αυτή προέκυψε ότι όλες οι κατατεθείσες προσφορές πληρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου και τους όρους της διακήρυξης, προσωρινή δε μειοδότρια αναδείχθηκε η εργοληπτική επιχείρηση «….», που κατατάχθηκε στην πρώτη θέση του οικείου πίνακα μειοδοσίας, με μέση έκπτωση 59,00% (βλ το από 18.9.2015 Πρακτικό Δημοπρασίας). Ζ. Με τη 1070/28.9.2015 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανωτέρω εργοληπτική επιχείρηση, έναντι συμβατικού ανταλλάγματος 328.000,02 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), σύμφωνα με την προσφορά της.

Επισκευή και συμπλήρωση των οικοδομικών εγκαταστάσεων... ζητείται η ανάκληση της 16/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου  Τομέα Παιδείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα αρχή, εκτιμώντας εκ πρώτης όψεως (prima facie) ότι η προσφορά του έκτου κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικού φορέα φαινόταν ασυνήθιστα χαμηλή, έστω και αν η απόκλιση της προσφοράς του ήταν μικρότερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των προσφορών που υποβλήθηκαν, είχε τη διακριτική ευχέρεια σύμφωνα με το άρθρο 88 παρ.5 α εδ. β΄ του ν. 4412/2016, να αποστείλει πρόσκληση προς τον εν λόγω φορέα, προκειμένου αυτός να αιτιολογήσει τα στοιχεία της προσφοράς του, χωρίς να συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια το γεγονός ότι εκ του περιεχομένου της σχετικής πρόσκλησης η προσφορά του εμφανιζόταν ότι υπερέβαινε το μαθηματικό εύρος των δέκα ποσοστιαίων μονάδων. 

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 236/28.8.2017 απόφαση του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Λ., η οποία κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη 2η κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτική επιχείρηση «…», δεν είναι νόμιμη. Τούτο δε διότι η εν λόγω απόφαση, υιοθετώντας α) την 113/4.5.2017 απόφαση του Δ.Σ., με την οποία κρίθηκε ότι η προσφορά της 1ης μειοδότριας, με προσφερόμενη μέση έκπτωση 52,59% φαίνεται ασυνήθιστα χαμηλή, ενόψει του ότι η έκπτωση αυτή, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και πρακτικής των συναλλαγών, υπερβαίνει το ποσοστό μέσης έκπτωσης του 50% επί της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, β) την 202/18.7.2017 όμοια απόφαση που έκρινε ανεπαρκή την αιτιολόγηση της προσφοράς της 1ης μειοδότριας, βάσει της εισήγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης των πληροφοριών για ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και απέρριψε την προσφορά της και γ) την 203/18.7.2017 όμοια απόφαση, με την οποία τροποποιήθηκε ο πίνακας κατάταξης των συμμετεχόντων και αναδείχθηκε προσωρινή μειοδότρια η εργοληπτική επιχείρηση «…», με ποσοστό μέσης έκπτωσης 50,24%, δεν διαλαμβάνει νόμιμη αιτιολογία σχετικά με το χαρακτηρισμό της προσφοράς της «…» ως ασυνήθιστα χαμηλής. 

ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙ της παρούσας), το Τμήμα συνεκτιμώντας ότι: α) το αντικείμενο της κρινόμενης σύμβασης συνίσταται σε επισκευές συντηρήσεις σχολικών κτιρίων και των αύλειων χώρων τους, όπου, όπως είναι γνωστό από προηγούμενες ενέργειες των ελεγκτικών σχηματισμών του Δικαστηρίου, είναι συνήθης η υποβολή προσφορών με υψηλές εκπτώσεις (βλ. Ελ. Συν. Ε΄ Kλ. 417/2016, 209/2018, 354, 399, 406, 418, 587/2019), β) κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, με τη συμμετοχή στο διαγωνισμό δεκαέξι (16) εργοληπτικών επιχειρήσεων, ενώ ο μέσος όρος των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών των συμμετεχουσών εταιρειών στο διαγωνισμό ανήλθε σε 49,07% επί του προϋπολογισμού μελέτης με τις προσφερθείσες εκπτώσεις να κυμαίνονται από 64% έως 35% και γ) σε κανένα στάδιο του διαγωνισμού δεν διατυπώθηκαν ειδικές και συγκεκριμένες αιτιάσεις ούτε υποβλήθηκαν ενστάσεις, ώστε να δημιουργήσουν στην αναθέτουσα αρχή αμφιβολίες ως προς τη φερεγγυότητα των υποβληθεισών οικονομικών προσφορών (βλ. Ελ.Συν. VI Tμ. 1345/2018, 2028/2017, πρβλ. 525/2018, 3335, 2980/2015), κρίνει ότι δεν τεκμηριώνεται εν προκειμένω η κρίση του Κλιμακίου περί της φύσης των προσφορών ως ασυνήθιστα χαμηλών. Κατά συνέπεια ο αιτών Δήμος κρίνοντας σιωπηρά ότι στην προκειμένη περίπτωση οι επίμαχες οικονομικές προσφορές δεν παρίστανται ασυνήθιστα χαμηλές λόγω της φύσης και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του συγκεκριμένου έργου και ότι, συνακόλουθα, δεν συνέτρεχε ανάγκη πρόσκλησης των συμμετεχόντων προς αιτιολόγησή τους, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την ένδικη αίτηση ανάκλησης.

ΕΡΓΑ. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, νόμιμη. Και τούτο διότι, κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων του ν. 4254/2014, που κατήργησαν από 1.1.2015 τη σχετική υποχρέωση προσκόμισης μηχανοσήμων στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων, η διακήρυξη του επίμαχου έργου, που δημοσιεύθηκε στις 9.4.2015, περιέλαβε όρο, σύμφωνα με τον οποίο οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε, επί ποινή αποκλεισμού, να καταθέσουν επτά (7) μηχανόσημα του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ή πρωτότυπο ισόποσο γραμμάτιο είσπραξης αγοράς ενσήμων Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και αποκλείσθηκε κατ΄εφαρμογή του μη νόμιμου αυτού όρου η 2η κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτική επιχείρηση «.. Ε.Ε.», η οποία είχε προσφέρει μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης από την 3η κατά σειρά μειοδοσίας και τελικώς ανακηρυχθείσα ως ανάδοχο του έργου φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «… & ΣΙΑ Ε.Ε.». (συγγνωστή πλάνη)

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων, με αντικείμενο την «Πρόσληψη συμβούλου παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης και διαχείρισης των προγραμμάτων ανάπτυξης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης», για χρονικό διάστημα τριών ετών, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 390.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), πλέον δικαιώματος προαίρεσης για ένα έτος ποσού 110.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(...)(...)Το Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι με τον ως άνω διακωλυτικό λόγο κατά την διατύπωσή του με την προσβαλλομένη, δεν αμφισβητείται ούτε η αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις από τους οικονομικούς φορείς που έχουν υποβάλει ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, ούτε η αιτιολογία της 8724/30.1.2023 απόφασης του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία, το μεν, απορρίφθηκε, κατόπιν ελέγχου, η προσφορά της εταιρείας «…. – … ΟΕ» ως ασυνήθιστα χαμηλή, το δε, έγινε δεκτή η αντίστοιχη της ένωσης οικονομικών φορέων «… ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» και «… IKE». Συνακόλουθα, ουδεμία πλημμέλεια διαπιστώνεται επί των ζητημάτων αυτών. Περαιτέρω, η χρήση από την αναθέτουσα αρχή ενός αντικειμενικού κριτηρίου για να υπολογιστεί η απόσταση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών από την προϋπολογισθείσα δαπάνη ούτε προσκρούει στη διάταξη του άρθρου 88 παρ. 5α του ν. 4412/2016 ή οποιαδήποτε άλλη διάταξη του ενωσιακού δικαίου, δοθέντος ότι με την ως άνω διάταξη της παραγράφου 5α καθιερώνεται η υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να διενεργεί έλεγχο των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών στην περίπτωση των δημοσίων έργων και των συναφών με αυτά υπηρεσιών, θέτοντας ως κριτήριο την απόκλιση άνω των δέκα ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν, χωρίς, ωστόσο, να απαγορεύει τη χρήση του αντικειμενικού αυτού τρόπου υπολογισμού της απόκλισης των προσφορών (ποσοστό έκπτωσης) και στην περίπτωση που η ελεγχόμενη σύμβαση αφορά στην παροχή υπηρεσιών, όπως εν προκειμένω. Άλλωστε η ίδια η διατύπωση του νόμου («φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές») καταλείπει ευρεία διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να ορίσει αυτόνομα τα κριτήρια, βάσει των οποίων θα προβεί στην εξέταση της ουσίας των προσφορών ως προς το ύψος τους (πρβλ ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 1138/2021 σκ. 7), υπό τον αυτονόητο όρο ότι αυτά είναι αντικειμενικά και γενικά, όπως το ποσοστό απόκλισης μίας οικονομικής προσφοράς από την προϋπολογισθείσα δαπάνη. Συνακόλουθα και ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Ανακαλεί την 3/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση ανάκλησης της 1/2017 πράξης της αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό(...)Περαιτέρω, το Τμήμα για λόγους οικονομίας της όλης διαδικασίας κρατεί την υπόθεση και εξετάζει τη βασιμότητα του έτερου αιτήματος της υπό κρίση αίτησης, με το οποίο ζητείται από αυτό να αποφανθεί ότι δεν συντρέχει νομική πλημμέλεια, που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης. Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου  προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την 155/3.3.2016 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου ..... εγκρίθηκε ομόφωνα η εκτέλεση του έργου "Ανακατασκευή πεζοδρομίων τμήματος Νότιας Προκυμαίας", προϋπολογισμού 314.655,17 (χωρίς Φ.Π.Α.) με ανοικτή δημοπρασία σε βάρος των πιστώσεων του ως άνω νομικού προσώπων καθώς και οι όροι της διακήρυξης, σύμφωνα με τους οποίους ως κριτήριο ανάθεσης ορίστηκε η  χαμηλότερη τιμή (άρθρο 14) και ως σύστημα υποβολής προσφορών αυτό των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης (άρθρο 6 του ν. 3669/2008 και  13.2. της διακήρυξης). Μετά την τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας, κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού (3.10.2016) υπέβαλαν προφορά 13 εργοληπτικές επιχειρήσεις και κοινοπραξίες. Η Επιτροπή Διαγωνισμού (Ε.Δ.), απέκλεισε, νομίμως, ως απαράδεκτη την προσφορά της εταιρείας "……", την οποία και δεν αποσφράγισε, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 3.3. της διακήρυξης, κατατέθηκε ταχυδρομικώς στο πρωτόκολλο και όχι ιδιοχείρως ενώπιον της Ε.Δ. Στη συνέχεια, εξετάσθηκαν οι προσφορές κατά την προβλεπόμενη στα άρθρα 22 του ν. 3669/2008 (ΚΔΕ) και 4 της διακήρυξης διαδικασία (καταχώριση προσφορών κατά σειρά κατάθεσης, καταγραφή δικαιολογητικών συμμετοχής και έλεγχος πρωτότυπης βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ., αποσφράγιση οικονομικών προσφορών και καταχώρισή τους κατά σειρά μειοδοσίας, λογιστικός έλεγχος και έλεγχος ομαλότητας, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3669/2008, πλήρης έλεγχος των δικαιολογητικών συμμετοχής κατά τη σειρά μειοδοσίας, έλεγχος εγκυρότητας εγγυητικών επιστολών συμμετοχής). Από τη διαδικασία αυτή προέκυψε ότι όλες οι κατατεθείσες προσφορές πληρούσαν τις νόμιμες προϋποθέσεις και τους όρους της διακήρυξης, εκτός από την προσφορά της 1ης κατά σειρά μειοδοσίας Κοινοπραξίας «…..-……..." (με μέση έκπτωση 43.72%), η οποία και αποκλείσθηκε με την αιτιολογία ότι, κατά παράβαση του άρθρου 23.2.2.α. παρ. β της διακήρυξης, οι υπεύθυνες δηλώσεις που υπέβαλαν τα μέλη της δεν είχαν το περιεχόμενο που απαιτούσε το άρθρο αυτό για τις επιχειρήσεις που είναι γραμμένες στο ΜΕΕΠ και δεν κατέχουν ενημερότητα πτυ..... και συγκεκριμένα ότι "...ι. τα πρόσωπα που απασχολούν με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας είναι ασφαλισμένα στους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς (αν δεν απασχολούν τέτοια πρόσωπα υποβάλλεται σχετική αρνητική υπεύθυνη δήλωση).....". Ένσταση της ανωτέρω κοινοπραξίας κατά του αποκλεισμού της απορρίφθηκε, νομίμως, με την 353/17.10.2016 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου ..... με την αιτιολογία ότι η διατύπωση των εν λόγω δηλώσεων με το εξής περιεχόμενο " Δεν απασχολώ προσωπικό με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εξαρτημένη σχέση εργασίας, εταίροι κ.λ.π. που να είναι ασφαλισμένοι στο ΤΣΜΕΔΕ" ήταν ασαφής και κατέλειπε αμφιβολίες σχετικά με το εάν οι δηλούντες απασχολούν προσωπικό με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας που πιθανώς είναι ασφαλισμένο σε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό πλην του ΤΣΜΕΔΕ. Περαιτέρω, με την ίδια απόφαση κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη δεύτερη μειοδότρια εταιρεία "…...", που προσέφερε μέση έκπτωση 43% και συνολικό ποσό προσφοράς 179.353,45 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Σε εκτέλεση των ανωτέρω υπογράφηκε τις 1.12.2016 και η σχετική σύμβαση.Ανακαλεί την 1/2017 πράξη της αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό...

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου. (..) «Συντήρηση οδικού δικτύου έτους 2016-2017 της Δημοτικής Ενότητας ... Δήμου ...»Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως έλαβε χώρα ο αποκλεισμός των εταιρειών «….» και «….» από τη συνέχεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, με την εσφαλμένη αιτιολογία ότι αυτές δεν είχαν προσκομίσει πρακτικό του διοικητικού συμβουλίου τους περί εξουσιοδότησης εκπροσώπου για την υποβολή προσφοράς στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, δεδομένου ότι η διάταξη του άρθρου 23.8 της οικείας διακήρυξης – κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία της οποίας η αναθέτουσα αρχή προέβη στον ως άνω αποκλεισμό – προβλέπει ρητώς ότι η προσκόμιση του επίμαχου πρακτικού εκπροσώπησης ζητείται κατά το μεταγενέστερο στάδιο ελέγχου της νομιμοποίησης του προσωρινού αναδόχου, στο πλαίσιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτού. Ούτε από την ως άνω διακήρυξη ούτε από άλλη διάταξη ιδρύεται υποχρέωση του διαγωνιζόμενου να προσκομίσει το εν λόγω αποδεικτικό νομιμοποίησης (πρακτικό εκπροσώπησης) κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς του, αντιθέτως δε, σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του άρθρου 24 της οικείας διακήρυξης, κατά την υποβολή της προσφοράς κατατίθεται φάκελος του διαγωνιζόμενου, που περιλαμβάνει μόνον τον υποφάκελο με τα αποκλειστικώς ζητούμενα δικαιολογητικά συμμετοχής, δηλαδή το Τ.Ε.Υ.Δ. και την εγγύηση συμμετοχής, και τον υποφάκελο με το έντυπο οικονομικής προσφοράς(..)Περαιτέρω δε, η κατά τα ανωτέρω μη νόμιμη απόρριψη της προσφοράς της εταιρείας «….» είχε ως συνέπεια τον αποκλεισμό αυτής από το επόμενο στάδιο του διαγωνισμού, το οποίο αφορούσε στην αιτιολόγηση των προσφορών που φαίνονταν ως ασυνήθιστα χαμηλές, επειδή υπερέβαιναν το μέσο όρο (55,00%) των προσφερθέντων ποσοστών έκπτωσης. Κατά το στάδιο δε αυτό, στο οποίο ορθώς καταρχήν προχώρησε η αναθέτουσα αρχή κάνοντας  χρήση της σχετικής δυνατότητας που παρέχει ο νόμος (άρθρο 88 του ν. 4412/2016) και η διακήρυξη του διαγωνισμού (βλ. υποσημείωση xv στο άρθρο 4.1.ζ της διακήρυξης), ορίζοντας ως αφετηρία για την αιτιολόγηση των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών το ως άνω αντικειμενικό κριτήριο του μέσου όρου των προσφερθέντων ποσοστών έκπτωσης, θα έπρεπε να είχε προσκληθεί να συμμετάσχει – εάν δεν είχε παρανόμως αποκλειστεί προηγουμένως, κατά τα ανωτέρω – και η εταιρεία «….», ως εκ του προσφερθέντος από αυτήν ποσοστού έκπτωσης (61,52%) βάσει του οποίου είχε καταταχθεί στην 3η θέση του αρχικού πίνακα μειοδοσίας, ήτοι σε ευνοϊκότερη θέση από τον τελικό ανάδοχο, πλην όμως, λόγω του παράνομου αποκλεισμού της, δεν της δόθηκε η δυνατότητα να αιτιολογήσει την προσφορά της, γεγονός που επηρέασε το αποτέλεσμα του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Λόγω των παραπάνω πλημμελειών η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία καθίσταται μη σύννομη, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.