Προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης (...) Κατά παράβαση του άρθρου 45 του ν. 4412/2016 αλλά και της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης των διατιθέμενων στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων δημοσίων πόρων, δεν τεκμηριώνονται με επάρκεια από την Αναθέτουσα Αρχή οι δημοπρατηθείσες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης. Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται η απόκλιση μεταξύ της πιο πρόσφατης συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης (έτους 2023-286.210,00 λίτρα) και της δημοπρατηθείσας διά της 237784/23.8.2023 διακήρυξης συνολικής ποσότητας των 515.000 λίτρων/έτος. ... Η έλλειψη του στοιχείου αυτού περί ωριμότητας της ελεγχόμενης προμήθειας (επαρκής τεκμηρίωση δημοπρατηθεισών ποσοτήτων) συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια που πλήττει το κύρος της οικείας προκήρυξης και καθιστά μη νόμιμη την διαδικασία ανάθεσης στο σύνολό της. Κατά παράβαση του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 δεν ζητήθηκαν διευκρινίσεις από τον αρχικό μειοδότη οικονομικό φορέα «… ΑΕ» αναφορικά με τις εντοπισθείσες διά της ΕΑΔΗΣΥ/279/2024 ως άνω απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ ελλείψεις της τεχνικής προσφοράς του. Τούτο διότι και οι δύο εντοπισθείσες ‘πλημμέλειες’ συνιστούν κατ’ουσίαν ελλείψεις της κατατεθείσας τεχνικής προσφοράς δυνάμενες να τύχουν συμπλήρωσης. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων 

Προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης, διάρκειας τριάντα (30) ημερών, για τις ανάγκες λειτουργίας του συστήματος τηλεθέρμανσης (...) Με τα δεδομένα αυτά συντρέχουν οι προϋποθέσεις της κατεπείγουσας ανάγκης, η οποία οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις και ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Εξάλλου δεν προκύπτει ακυρότητα της διαδικασίας εκ του ότι στη δημοσιευθείσα πρόσκληση δεν προβλέφθηκαν αφενός άλλα κριτήρια ποιοτικής επιλογής των υποψηφίων πέραν της ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, καθόσον τέτοια δεν απαιτούνται από το νομοθετικό καθεστώς που διέπει την ελεγχόμενη σύμβαση (άρθρα 326 έως 333 του ν. 4412/2016) και αφετέρου η ποσότητα του καυσίμου, αφού αυτή προκύπτει άμεσα από το συνδυασμό του προϋπολογιζόμενης δαπάνης με την επίσημη τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. (...)Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμβάσεως μεταξύ της ...... και της επιχείρησης  ...... για την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες τροφοδοσίας του συστήματος Τηλεθέρμανσης ......, υπό τον διαλαμβανόμενο στο σκεπτικό όρο.

Προμήθεια του συνόλου των καυσίμων κίνησης, θέρμανσης και λιπαντικών του Δήμου Σαρωνικού και των νομικών προσώπων αυτού για 3 έτη.(...)Κατ’ ακολουθίαν δε των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Δεν κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ i. του Δήμου Σαρωνικού και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, ii. του …και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, iii. της …και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) των Ομάδων Α και Β, iv. της ως άνω Ενιαίας Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) της Ομάδας Α και v. της ως άνω Ενιαίας Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και του …για την προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (καυσίμων) της Ομάδας Α. β) Κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ i. του Δήμου Σαρωνικού και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (λιπαντικών και άλλων υγρών) της Ομάδας Γ και ii. της …και του …κατά το μέρος που αυτή αφορά στην προμήθεια των αντίστοιχων ειδών (λιπαντικών και άλλων υγρών) της Ομάδας Γ, εξαιτίας της συνδρομής των υπό σκέψεις 11 και 12 διαπιστωθεισών ουσιωδών νομικών πλημμέλειών της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ειδικώς κατά το μέρος που αφορά στα είδη αυτά (της Ομάδας Γ).

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΧΩΡΩΝ:	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης, συνεπώς κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά το χρονικό διάστημα από 1.1.2022 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. 666/2021, 649, 621/2022). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (ΕλΣυν Ζ΄ Κλ. 74/2020 κ.ά.).ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/447/2023

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια από τη Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης ..... ..... πετρελαίου θέρμανσης για την παραγωγή θερμικής ενέργειας.(...)Η απουσία ρύθμισης όμως στο ν. 4412/2016 για την ελεγχόμενη κατηγορία συμβάσεων συνιστά ακούσιο νομοθετικό κενό, το οποίο δικαιολογεί την κατ’ αναλογία κάλυψή του από το προσιδιάζον σύστημα σύναψης δημοσίων συμβάσεων, που η εκτιμώμενή τους αξία είναι κατώτερη των ορίων εφαρμογής της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ (άρθρα 326 έως 333 του ν. 4412/2016) (Πράξη ΣΤ΄ 10/2017).  (...)Με τα δεδομένα αυτά συντρέχουν οι προϋποθέσεις της κατεπείγουσας ανάγκης, η οποία οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις και ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Εξάλλου δεν προκύπτει ακυρότητα της διαδικασίας εκ του ότι στη δημοσιευθείσα πρόσκληση δεν προβλέφθηκαν αφενός άλλα κριτήρια ποιοτικής επιλογής των υποψηφίων πέραν της ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, καθόσον τέτοια δεν απαιτούνται από το νομοθετικό καθεστώς που διέπει την ελεγχόμενη σύμβαση (άρθρα 326 έως 333 του ν. 4412/2016) και αφετέρου η ποσότητα του καυσίμου, αφού αυτή προκύπτει άμεσα από το συνδυασμό του προϋπολογιζόμενης δαπάνης με την επίσημη τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. (...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, υπό τον όρο της αναγραφής στο κείμενο της σύμβασης της κατακυρωθείσας τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, με ρητή αναφορά του ποσοστού έκπτωσης που προσέφερε ο ανάδοχος, και της προς προμήθεια ποσότητας.

Προδιαγραφές αναβάθμισης - ρύθμισης των λογισμικών υποστήριξης Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. και των αντιστοίχων λογισμικών έκδοσης παραστατικών, που λειτουργούν σε πρατήρια καυσίμων, σε εγκαταστάσεις πωλητών πετρελαίου θέρμανσης και σε προμηθευτές υγραερίου ή πεπιεσμένου φυσικού αερίου για πρατήρια, με πληροφορίες για το είδος και την ποσότητα του καυσίμου.

Προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης, για τις ανάγκες της ως άνω Σχολικής Επιτροπής.(...)Κατόπιν των ανωτέρω, πέραν του ότι δεν αποδεικνύεται, κατά τα προαναφερθέντα, ότι η ανάγκη τροποποίησης της αρχικής σύμβασης οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις που ανέκυψαν κατά τον χρόνο εκτέλεσής της, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ότι η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση δεν αποσκοπεί στην καταστρατήγηση των διατάξεων περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων, αφού δεν τεκμηριώνονται επαρκώς η αναγκαιότητα της αναπροσαρμογής του ποσοστού έκπτωσης της προμηθεύτριας εταιρείας και το ύψος αυτής, λαμβανομένου υπ’όψιν ότι τυχόν δυνατότητα εκ των υστέρων μεταβολής της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου, βάσει των εκάστοτε οικονομικών συνθηκών της αγοράς, άγει σε νόθευση του ανταγωνισμού, δοθέντος ότι, εάν ο σχετικός όρος είχε αποτελέσει μέρος της αρχικής διαδικασίας σύναψης της σύμβασης, θα προσέλκυε και άλλους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό.Κατ’ ακολουθίαν, συντρέχει, εν προκειμένω, ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία συνίσταται στη μη συνδρομή των σωρευτικά προβλεπόμενων προϋποθέσεων του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 και κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.

Προμήθεια καυσίμων...Με τα δεδομένα αυτά, κρίνεται ότι η υποβληθείσα ενώπιον του Κλιμακίου αυτού τροποποίηση είναι μη νόμιμη, διότι οι ταυτόσημες αιτιολογίες της από 31.10.2019 απόφασης της Πρωτοβάθμιας Σχολικής Επιτροπής και της .... απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... παρίστανται αντιφατικές και αόριστες, ώστε δεν δύναται να διαπιστωθεί η πλήρωση της προϋπόθεσης της υποπερ. αα) της περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με την οποία η ανάγκη τροποποίησης πρέπει να προέκυψε λόγω περιστάσεων που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν από μια επιμελή αναθέτουσα αρχή. Και τούτο, διότι i) δεν διευκρινίζεται τόσο στο υποβληθέν ενώπιον του Κλιμακίου αυτού σχέδιο σύμβασης της 2ης τροποποίησης, αλλά ούτε προκύπτει από τη σύμβαση της 1ης τροποποίησης, η οποία δεν υποβλήθηκε ενώπιον του Κλιμακίου αυτού για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, αν η αύξηση του οικονομικού αντικείμενου της σύμβασης σε ποσοστό 40% (σε ποσοστό 10% με τη σύμβαση της 1ης τροποποίησης) συνδέεται με αύξηση της ποσότητας του πετρελαίου θέρμανσης ή αν οφείλεται σε αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης τέτοια ώστε, παρόλο που η σύμφωνα με τη μελέτη ποσότητα πετρελαίου θέρμανσης επαρκούσε, δεν επαρκούσε ο προϋπολογισμός γι’ αυτή την ποσότητα, ii) αν η επαύξηση του οικονομικού αντικείμενου συνδέεται και με αύξηση της ποσότητας του πετρελαίου θέρμανσης, κρίνεται ότι δεν αιτιολογείται α) ποια είναι η αύξηση της ποσότητας αυτής κατά τη 2η τροποποίηση και σε σχέση με την 1η τροποποίηση, β) γιατί η αρχικώς υπολογισθείσα ποσότητα των 150.000lt, η οποία υπολογίσθηκε ότι θα καλύψει τις ανάγκες της Πρωτοβάθμιας Σχολικής Επιτροπής για τρία έτη, διήρκησε μόλις ένα έτος (στις 23.11.2017 υπογράφηκε η αρχική σύμβαση και στις 13.2.2019 η Πρωτοβάθμια Σχολική Επιτροπή αποφάσισε την επαύξηση του συμβατικού αντικείμενου σε ποσοστό 10%), γ) γιατί ούτε και η 1η τροποποίηση, η οποία προβλέφθηκε να καλύψει τις ανωτέρω ανάγκες μέχρι 22.11.2020, δεν εξάντλησε ούτε έτος, αφού στις 31.10.2019 η Πρωτοβάθμια Σχολική Επιτροπή αποφάσισε τη δεύτερη τροποποίηση σε ποσοστό 40% του οικονομικού αντικείμενου της αρχικής σύμβασης, η δε αναφορά περί των έντονων καιρικών φαινομένων και των χαμηλών θερμοκρασιών στην περιοχή κατά τη χειμερινή περίοδο 2018-2019, η οποία παρατίθεται στις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων και για τις δύο τροποποιήσεις, είναι εντελώς αόριστη και ανεπίδεκτη εκτίμησης, καθόσον δεν παρατίθενται συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, τα οποία να μπορούν να αποδειχθούν και από τα οποία να μπορεί να προκύψει ότι οι καιρικές συνθήκες κατά την ως άνω χειμερινή περίοδο ήταν τόσο διαφορετικές από ό,τι συνήθως επικρατεί στην περιοχή, ώστε χρειάστηκε να εξαντληθεί το σύνολο του πετρελαίου θέρμανσης, που καταρχάς προβλέφθηκε για μία τριετία, σε ένα έτος και λίγους μήνες, iii) αν η επαύξηση του οικονομικού αντικείμενου δεν συνδέεται με επαύξηση της ποσότητας του πετρελαίου θέρμανσης αλλά μόνο με αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, κρίνεται , καταρχάς, ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε αιτιολόγηση γιατί η προβαλλόμενη αύξηση της τιμής συνεπάγεται την αύξηση του οικονομικού αντικειμένου τελικώς σε ποσοστό 50% και όχι περισσότερο ή λιγότερο και, επίσης, δεν αιτιολογείται η αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης σε ποσοστό 22%, καθόσον λαμβάνεται υπόψη η μέση τιμή λιανικής πώλησης σε τρεις ημερομηνίες, 9.12.2016, 8.12.2017 και 26.10.2018, χωρίς το στοιχείο αυτό σύγκρισης να είναι δόκιμο, αφού οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης στη διάρκεια ενός έτους κυμαίνονται άλλοτε αυξητικά και άλλοτε μειωτικά, ώστε δόκιμο στοιχείο σύγκρισης θα ήταν η μέση τιμή του πετρελαίου θέρμανσης στη διάρκεια ενός έτους και, επίσης, αν και οι αποφάσεις περί της 2ης τροποποίησης ελήφθησαν τέλος του έτους 2019 δεν λήφθηκε υπόψη ημερομηνία κοντά στις ημερομηνίες λήψης αυτών των αποφάσεων, iv) το γεγονός της καθυστέρησης του προκηρυχθέντος διαγωνισμού λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής από έναν οικονομικό φορέα δεν αποτελεί απρόβλεπτο γεγονός κατά την έννοια του νόμου, ήτοι γεγονός που παρά την άκρα επιμέλεια των αρμοδίων οργάνων δεν μπορούσε να προβλεφθεί, καθόσον η άσκηση προσφυγών κατά τη διάρκεια διαγωνιστικής διαδικασίας είναι από τα πλέον συνήθη και προβλέψιμα περιστατικά.

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών για δύο (2) έτη από τον Δήμο Διονύσου και τα νομικά του πρόσωπα (Τμήματα Α, Β, Γ, Δ και Ε της 4740/40768/27.12.2022 διακήρυξης).(...)Αποφαίνεται ότι: α) Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Διονύσου και του οικονομικού φορέα «…» για το Τμήμα Α, Υποτμήματα Α1 και Α2. β) Δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του οικονομικού φορέα «….» και του Δήμου Διονύσου (Τμήμα Β), του Ν.Π.Δ.Δ. Κοινωνικής Προστασίας, Αλληλεγγύης και Παιδείας Δήμου Διονύσου «…» (Τμήμα Γ), της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Τμήμα Δ) και της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Τμήμα Ε), για την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης, υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στη σκέψη 13.7 της παρούσας.

Προμήθεια υγρών καυσίμων: Με βάση τα ανωτέρω, και λαμβανομένου υπ’όψιν του γεγονότος ότι όπως προκύπτει από την 15517/23.8.2022 βεβαίωση του Δημάρχου Ελασσόνας δεν εκκρεμούν προδικαστικές προσφυγές, αιτήσεις αναστολής εκτέλεσης και αιτήσεις ακύρωσης κατά των πράξεων της ανωτέρω διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης για τις ανάγκες του Δήμου και των νομικών του προσώπων, συνολικής συμβατικής αξίας 877.500 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) με αντισυμβαλλόμενους: α) τον Δήμο Ελασσόνας και τον οικονομικό φορέα ..., συμβατικής αξίας 152.100 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), β) τον ΟΚΠΑΠ και τον οικονομικό φορέα ..., συμβατικής αξίας 70.200 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), γ) τη Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Ελασσόνας και τον οικονομικό φορέα Ιωάννη Γκέκα, συμβατικής αξίας 290.160 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και δ) τη Σχολική Επιτροπή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Ελασσόνας και τον οικονομικό φορέα ..., συμβατικής αξίας 365.040 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).