Νομικό καθεστώς που διέπει τις προμήθειες των Ο.Τ.Α. σε καύσιμα, ελαιολιπαντικά, γραφική ύλη, και λοιπά αναλώσιμα είδη.

Η Πράξη 6/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ορεστιάδας με τίτλο «αναβάθμιση εξοπλισμού εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) Ορεστιάδας», προϋπολογισμού 2.253.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.. Μετά την έκδοση της αναβλητικής πράξης 348/2024 του Κλιμακίου, ο φάκελος συμπληρώθηκε με την απαιτούμενη αιτιολογία για τη βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς του οριστικού αναδόχου (Παναγιώτης Παρασκευόπουλος Α.Ε.). Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν προκύπτουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία και συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του επικαιροποιημένου σχεδίου σύμβασης, το οποίο περιλαμβάνει ρήτρα αναπροσαρμογής τιμής με αναφορά σε ειδικότερους κωδικούς του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Η Πράξη 41/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του διαγωνισμού «Ανάδειξη χορηγητών προμηθευτών λοιπών αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, υλικών καθαριότητας & ευπρεπισμού» για τον Δήμο Αθηναίων και εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα, συνολικής δαπάνης 1.777.955,46 ευρώ. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την έκδοση οριστικής πράξης, διατάσσοντας τη συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών. Ζητούνται αναλυτικές διευκρινίσεις σχετικά με την τεκμηρίωση των ποσοτήτων και των προϋπολογιζόμενων τιμών μονάδας. Επίσης, απαιτούνται αιτιολογήσεις για τη δημοπράτηση της προμήθειας ως ενιαίας, χωρίς υποδιαίρεση σε τμήματα. Τέλος, ζητούνται αναλυτικές απόψεις της αναθέτουσας Αρχής για την αναγκαιότητα και την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας δύο όρων αποκλεισμού: α) της απαίτησης ασφαλιστηρίου συμβολαίου για το διπλάσιο της προϋπολογισθείσας δαπάνης και β) της υποχρέωσης κατοχής εγκατάστασης «Κέντρο Αποθήκευσης και Διανομής» κατ' ελάχιστο 2.000 τ.μ. στην Περιφέρεια Αττικής.

Η Απόφαση 1093/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή του Δήμου Ορεστιάδας κατά της 135/2025 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του ΣΤ΄ Κλιμακίου, η οποία έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή σύμβασης για την προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών (Ομάδες Γ, Δ και Ε). Το Κλιμάκιο είχε θέσει διακωλυτικούς λόγους λόγω ανεπαρκούς τεκμηρίωσης ποσοτήτων και προϋπολογισθέντων τιμών μονάδας. Το Έβδομο Τμήμα, αφού εξέτασε τα συμπληρωματικά στοιχεία και τις διευκρινίσεις που υπέβαλε ο Δήμος, συμπεριλαμβανομένης της αιτιολόγησης των ποσοτήτων – ιδίως για τα βιοαποικοδομήσιμα λιπαντικά (Ομάδα Δ) σε συμμόρφωση με την ΚΥΑ 14900/8.2.2021 – και τη δικαιολόγηση των αυξητικών αποκλίσεων τιμών μέσω συγκριτικών στοιχείων από άλλους Δήμους, έκρινε ότι η τεκμηρίωση ήταν επαρκής. Επίσης, ο Δήμος διόρθωσε το σχέδιο σύμβασης προσθέτοντας ρήτρα αναπροσαρμογής τιμής. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα δέχτηκε την προσφυγή, ανακάλεσε την προσβαλλόμενη Πράξη και αποφάνθηκε υπέρ της υπογραφής της σύμβασης.

Η Πράξη 177/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την επανεξέταση της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης προμήθειας ειδών (Ομάδες 2, 4, 7, 8 και 10) για τον Δήμο Ορεστιάδας, συνολικού προϋπολογισμού 1.839.168,73 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Η επανεξέταση ακολούθησε την αναβλητική Πράξη 139/2025. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι διορθώθηκαν οι αρχικές νομικές πλημμέλειες. Συγκεκριμένα, η διαφορά τιμήματος για την Ομάδα 2 (Γαλακτοκομικά) επιλύθηκε με τη ματαίωση της προμήθειας γάλακτος προσωπικού και τη μείωση του συμβατικού τιμήματος. Επίσης, η ανάδοχος εταιρεία για τις Ομάδες 4, 7, 8 και 10 υπέβαλε εκ των υστέρων τα απαιτούμενα αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας που κάλυπταν τον χρόνο υποβολής προσφορών, αποκαθιστώντας έτσι τη νομιμότητα. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των δύο σχεδίων συμβάσεων.

Η Πράξη 223/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας σύναψης σύμβασης για την προμήθεια Αντιδραστηρίων και Αναλυτών, συνολικής συμβατικής δαπάνης 1.786.543,50 ευρώ πλέον ΦΠΑ, για το Γενικό Νοσοκομείο Ξάνθης. Καθώς υποβλήθηκε μοναδική προσφορά, το Κλιμάκιο αποφασίζει την αναβολή της έκδοσης οριστικής πράξης. Ζητείται η συμπλήρωση του φακέλου εντός 15 ημερών με απαραίτητα στοιχεία. Συγκεκριμένα, απαιτούνται αναλυτικές απόψεις για τη μη υποδιαίρεση της προμήθειας σε τμήματα, τεκμηρίωση των προϋπολογιζόμενων τιμών μονάδας και των ποσοτήτων, καθώς και νέο σχέδιο σύμβασης με εξειδικευμένη ρήτρα αναπροσαρμογής της τιμής, βασισμένη στους κωδικούς COICOP 5 του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Προμήθεια καυσίμων...Ήδη, με την κρινόμενη αίτηση του Δήμου ... επισημαίνονται τα εξής: α) Η παράλειψη ρητής αναφοράς στο οικείο πρακτικό του ανοίγματος και της αξιολόγησης της υποβληθείσας τεχνικής προσφοράς, παρά το γεγονός ότι αυτή έλαβε χώρα μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και προ της αποσφράγισης της οικονομικής προσφοράς, οφείλεται σε παραδρομή, όπως εξάλλου προκύπτει και από την από 21.1.2014 σχετική βεβαίωση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η συγκεκριμένη τεχνική προσφορά όντως ελέγχθηκε και διαπιστώθηκε ότι πληρούσε τις τεχνικές προδιαγραφές της 14/2013 μελέτης της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Πρασίνου και Καθαριότητας του Δήμου .... και της 14/29988/2013 διακήρυξης αυτού. β) Στο άρθρο 8 παρ.1β΄ της ίδιας διακήρυξης προβλέπεται ρητά ότι κριτήριο κατακύρωσης για τα ελαιολιπαντικά είναι αυτό της χαμηλότερης τιμής σε απόλυτη τιμή μονάδας (ενώ για τα καύσιμα ορίζεται ρητά ως κριτήριο το μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης, βλ. άρθρο 8παρ.1α΄ αυτής). Κατόπιν αυτών, η επισημανθείσα εσφαλμένη αναγραφή στο άρθρο 17 παρ. 2 της διακήρυξης, δεν προκάλεσε σύγχυση ως προς το κριτήριο κατακύρωσης των ελαιολιπαντικών, η δε μοναδική συμμετέχουσα προσέφερε με την οικονομική της προσφορά ποσοστό έκπτωσης 0,1% για τα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης, ενώ για τα ελαιολιπαντικά προσέφερε απόλυτες τιμές μονάδας ίδιες με αυτές της διακήρυξης (ήτοι προσέφερε μηδενική έκπτωση ως προς τα ελαιολιπαντικά, βλ. και το από 21.1.2014 επεξηγηματικό σημείωμα της επιτροπής διαγωνισμού), με συνέπεια να προσδιορίζεται σαφώς τόσο η οικονομική της προσφορά όσο και το οφειλόμενο συμβατικό τίμημα. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνουν δεκτοί ως βάσιμοι οι ως άνω ισχυρισμοί του αιτούντος καθώς και η αίτηση ανάκλησης στο σύνολό της, να ανακληθεί η προσβαλλομένη και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Η Πράξη 166/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και τριών σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια καυσίμων, λιπαντικών και πετρελαίου θέρμανσης για τον Δήμο Κύμης-Αλιβερίου για τα έτη 2025-2026, συνολικού προϋπολογισμού 2.268.684,90 ευρώ (με ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των συμβάσεων με τους αναδόχους των Ομάδων Α, Β, Γ, Δ και Ε, υπό την προϋπόθεση ότι: α) στο σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια λιπαντικών (Ομάδα Β) θα συμπεριληφθεί ρήτρα αναπροσαρμογής τιμής με την προσθήκη του συγκεκριμένου κωδικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (COICOP) και β) στα σχέδια συμβάσεων για τα υγρά καύσιμα, το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης θα πρέπει να υπολογίζεται ρητώς επί της μέσης τιμής λιανικής πώλησης του Παρατηρητηρίου Τιμών του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Η προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση της απόφασης 220/27.11.2017 της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ορεστιάδας, η οποία είχε εγκρίνει το 1ο πρακτικό του ηλεκτρονικού ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού με τίτλο «Προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών για το Δήμο Ορεστιάδας και τα Νομικά του Πρόσωπα για τα έτη 2018-2019». Αντικείμενο της σύμβασης ήταν η προμήθεια υγρών καυσίμων (πετρέλαιο θέρμανσης, ντίζελ, βενζίνη) και ελαιολιπαντικών (έλαια κινητήρων, λιπαντικά, αντιψυκτικά) για τις ανάγκες του Δήμου και των νομικών του προσώπων, διαχωρισμένα σε 8 ομάδες προϊόντων (Α-Η) με συνολικό προϋπολογισμό 2.715.108,96 € (συμπ. ΦΠΑ). Ο προσφεύγων ενίσχυε ειδικά την απόρριψη της δικής του προσφοράς για την Ομάδα Γ και την αποδοχή άλλων συμμετεχόντων για τις Ομάδες Β και Ζ, με επιχειρήματα σχετικά με τη μη τήρηση τεχνικών προδιαγραφών (π.χ. έλλειψη Δελτίου Δεδομένων Ασφαλείας για απιονισμένο νερό, μη συμμόρφωση με όρους συσκευασίας). Η ΑΕΠΠ έκρινε εν μέρει δεκτή την προσφυγή, ακυρώνοντας τμήματα της επίμαχης απόφασης.

Η Πράξη 230/2025 αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή 2 Συγκροτημάτων των 13 Διαμερισμάτων στο Στρατόπεδο “ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ” στη Δημοτική Ενότητα Ορεστιάδας». Το έργο, προϋπολογισμού 3.225.806,45 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), χρηματοδοτείται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Η ανάθεση έγινε με ανοικτό διαγωνισμό. Μετά την αξιολόγηση των προσφορών οκτώ οικονομικών φορέων, και αφού έγινε δεκτή η αιτιολόγηση της ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς του πρώτου μειοδότη, το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου (Υπουργείο Εθνικής Άμυνας) και του αναδόχου.