ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/130/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η πράξη 130/2024 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή της 2ης εκτελεστικής σύμβασης της συμφωνίας-πλαισίου μεταξύ Δήμου Πειραιά και της εταιρείας … Α.Β.Ε.Ε. για την προμήθεια και εγκατάσταση 15 γωνιών-πολυκέντρων ανακύκλωσης για χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών (πλαστικό, μέταλλο, γυαλί, χαρτί) με σύστημα εγγυοδοσίας, ποσού 4.477.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Οι λόγοι περιλαμβάνουν: α) Παράβαση διατάξεων ν. 4819/2021, καθώς οι δαπάνες βαρύνουν Φορείς ΣΣΕΔ (ΕΕΑΑ Α.Ε., Ανταποδοτική Ανακύκλωση Α.Ε.) και όχι δημόσιους πόρους του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». β) Έλλειψη λεπτομερούς περιγραφής και τεκμηρίωσης στόχων, μέσων συλλογής-μεταφοράς και ανταπόδοσης κινήτρων στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ), παραβιάζοντας αρχές χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και αποτελεσματικότητας. γ) Μη νόμιμη χωροθέτηση χωρίς τεχνική μελέτη και απαιτούμενες εγκρίσεις/γνωμοδοτήσεις (ν. 4674/2020, ν. 4819/2021), θέτοντας σε αμφιβολία την εκτέλεση. δ) Μη επίκαιρη συγκριτική έρευνα τιμών σε διεθνές επίπεδο και μη αιτιολόγηση οικονομικότητας, με τιμή μονάδας 298.500 ευρώ υπερβολική σε σχέση με εναλλακτικές λύσεις (5.400-97.000 ευρώ). Η απόφαση βασίζεται σε συνεδριάσεις 5/3, 26/3, 4/4 και 9/4/2024, προστατεύοντας δημόσιο συμφέρον.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/76254/1331/2022
Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις όλων των εμπλεκόμενων μερών για την εφαρμογή συστήματος επιστροφής εγγύησης για τις συσκευασίες ποτών από πλαστικό, αλουμίνιο και γυαλί.
ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/15185/193/2025 ΦΕΚ: 503/Β/11.02.2025 άρθρο 10:Με την έναρξη εφαρμογής της παρούσας καταργείται η ισχύς της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/76254/1331/ 21-7-2022 (Β’ 3883) κοινής υπουργικής απόφασης
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/894/2024
Δημιουργία γωνιών ανακύκλωσης.(...) Ειδικότερα δε από τις εν λόγω διατάξεις δεν προκύπτει ότι όταν ένας Δήμος έχει συνάψει σύμβαση με φορέα ΣΣΕΔ για την εναλλακτική διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών, ο φορέας ΣΣΕΔ καθίσταται αποκλειστικά αρμόδιος για την εν λόγω διαχείριση και παύει η θεσπιζόμενη με το άρθρο 29 του ν. 4819/2021 αυτοτελής αρμοδιότητα του Δήμου να προμηθευτεί και να θέσει σε λειτουργία γωνιές ανακύκλωσης για τη διαχείριση των προβλεπόμενων στο Παράρτημα VI του ως άνω νόμου αποδεκτών κατηγοριών αποβλήτων, στις οποίες ρητά περιλαμβάνονται και συσκευασίες. Συνεπώς, ένας Δήμος έχει αρμοδιότητα να αναθέσει σύμβαση προμήθειας γωνιών ανακύκλωσης για τη διαχείριση σε αυτές του συνόλου των προβλεπόμενων εκ του νόμου κατηγοριών αποβλήτων, καθώς και απορριμματοφόρων οχημάτων για τη μεταφορά των ως άνω αποβλήτων από τις γωνιές ανακύκλωσης και να αναλάβει τις σχετικές δαπάνες, έστω και εάν παραλλήλως έχει συνάψει με φορέα ΣΣΕΔ σύμβαση με αντικείμενο την εναλλακτική διαχείριση δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών..
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι το σύστημα διαχείρισης από τους ΟΤΑ α΄ βαθμού αποβλήτων μέσω των γωνιών ανακύκλωσης, στις οποίες γίνονται αποδεκτές οι προβλεπόμενες από τον νόμο κατηγορίες αποβλήτων περιλαμβανομένων και συσκευασιών και το σύστημα της εναλλακτικής διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών, που μπορεί να υλοποιείται και με συνεργασία ενός ΟΤΑ α΄ βαθμού με τον οικείο φορέα ΣΣΕΔ, είναι δύο διακριτά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων με διαφορετικό σκοπό, φορέα διαχείρισης και τρόπο λειτουργίας, τα οποία μπορούν να υπάρχουν παράλληλα και να δρούν συμπληρωματικά μεταξύ τους για την επίτευξη υψηλότερων ποσοτικών στόχων στην ανακύκλωση. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 98/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ε.2175/2021
Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 21, 32, 79 παρ. 2, 3, 4, 80 παρ. 2, 92 παρ. 2, 3, 4, 106, 107, 129 παρ. 2, 139 και 173 του ν. 4819/18.7.2021 (Α’ 129)
ΑΕΠΠ/580/2018
Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (απόφαση 1519/2018), η οποία ανακήρυξε ως προσωρινούς αναδόχους σε δύο ομάδες προμηθειών (Ομάδα 1 - Γραφική Ύλη και Ομάδα 2 - Χαρτί) τους οικονομικούς φορείς '...' και '...'. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια ειδών γραφικής ύλης, φωτοαντιγραφικού χαρτιού και ειδών από χαρτί και μελανιών-τόνερ, με εκτιμώμενη αξία 96.774,17 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Οι λόγοι της προσφυγής εστιάζουν στην αποδοχή προσφορών που περιλάμβαναν τιμές με τρία δεκαδικά ψηφία, ενώ η διακήρυξη απαιτούσε μόνο δύο, κάτι που κατά τον προσφεύγοντα συνιστά παράβαση των όρων του διαγωνισμού.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/220/2025
Η Πράξη 220/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης εκτελεστικής σύμβασης, ποσού 2.945.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), μεταξύ του Δήμου Παλαιού Φαλήρου και της εταιρείας Α.Β.Ε.Ε. Η σύμβαση προκύπτει από την συμφωνία-πλαίσιο 5090/12.2.2025 και αφορά την προμήθεια και τοποθέτηση δέκα (10) πολυκέντρων ανακύκλωσης υλικών για Διαλογή στην Πηγή. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι η υποκείμενη διαδικασία ανάθεσης και η υπογραφή της συμφωνίας πλαισίου είχαν ήδη κριθεί νόμιμες από προηγούμενες αποφάσεις (1345/2024 της Α΄ Ελάσσονος Ολομέλειας). Δεδομένου ότι τα δικαιολογητικά κρίθηκαν πλήρη και η χωροθέτηση των πολυκέντρων έχει εγκριθεί νόμιμα, το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης εκτελεστικής σύμβασης, συνολικού συμβατικού τιμήματος 3.651.800,00 ευρώ με ΦΠΑ.
ΑΕΠΠ/340/2021
Ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της διακήρυξης με εκτιμώμενη αξία 11.062.500,00 ευρώ που αφορούσε τη σύναψη σύμβασης για επεξεργασία οργανικών αποβλήτων και παραγωγή εδαφοβελτιωτικών. Επιπλέον, προσβάλλει τους όρους της διακήρυξης ως φωτογραφικούς, αόριστους και περιοριστικούς του ανταγωνισμού, ιδίως ως προς: (1) τις απαιτήσεις για βιοκαταλυτική επεξεργασία που κατοχυρώνονται με ευρεσιτεχνία, (2) τις προδιαγραφές του παραγόμενου καυσίμου και κόμποστ, (3) την έλλειψη ειδικών προδιαγραφών για το κοκοποιημένο πλαστικό, (4) την ασάφεια των ποσοτήτων προς επεξεργασία, και (5) την προτεινόμενη παραβίαση των νομίμων προδιαγραφών για τα παραγόμενα προϊόντα.
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/79/2025
Η Πράξη 79/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια έξι πολυκέντρων ανακύκλωσης υλικών για τον Δήμο Αιγάλεω, με συνολικό προϋπολογισμό 1.800.000,00 ευρώ (προ ΦΠΑ). Ο διαγωνισμός δέχτηκε μία μόνο προσφορά, από την «...Α.Β.Ε.Ε.», η οποία αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος. Το Κλιμάκιο ανέβαλε την οριστική του κρίση, καθώς έκρινε ότι ο υποβληθείς φάκελος δεν είναι πλήρης. Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου, ζητώντας στοιχεία όπως το αίτημα ένταξης στο Πρόγραμμα ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ, τα ισχύοντα Τοπικά/Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων, ανάλυση κόστους-οφέλους, στοιχεία προσδιορισμού της τιμής μονάδας, διευκρινίσεις για τη διαχείριση των συλλεγόμενων αποβλήτων, αποφάσεις χωροθέτησης των πολυκέντρων και σαφές χρονοδιάγραμμα παράδοσης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1190/2023
Προμήθεια και εγκατάσταση πολυκέντρων ανακύκλωσης(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη τα αναφερόμενα στη σκέψη 5 της παρούσας, καθώς και (α) ότι σε χρονικό σημείο προγενέστερο της 132043/1.6.2023 «Πρόσκλησης-παραγγελίας» για τη σύναψη της 1ης εκτελεστικής σύμβασης και ήδη κατά τη διακήρυξη της υποκείμενης συμφωνίας-πλαίσιο, οι ανάγκες του προσφεύγοντος Δήμου για την προμήθεια και εγκατάσταση σαράντα οκτώ (48) πολυκέντρων ανακύκλωσης, όπως προκύπτει, ιδίως από την ως άνω αναφερθείσα 20/7.2.2022 απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, είχαν επαρκώς προσδιοριστεί, ενώ παράλληλα με την ίδια απόφαση είχε ήδη λάβει χώρα, αρμοδίως κατά τα οριζόμενα στον Πίνακα 2 του Παραρτήματος VI του ν.4819/2021 (Α΄129), η χωροθέτηση των σαράντα οκτώ (48) πολυκέντρων ανακύκλωσης, σε κοινόχρηστους χώρους κυριότητας του προσφεύγοντος Δήμου, (β) ότι ρητώς, επί τη βάσει των άρθρων 6 και 14 της Διακήρυξης, καθώς και του άρθρου με τίτλο «Αντικείμενο της συμφωνίας-πλαίσιο» της συμφωνίας-πλαίσιο, ο προσφεύγων Δήμος, κατ΄ενάσκηση διακριτικής ευχέρειας, δύναται να προβεί στην εκτέλεση της συμφωνίας-πλαίσιο για το σύνολο των σαράντα οκτώ (48) πολυκέντρων ανακύκλωσης, δια της υπογραφής μίας και μόνο εκτελεστικής σύμβασης, (γ) ότι με το ήδη προσκομισθέν σχέδιο σύμβασης, ο προσφεύγων επαναδιατυπώνει (βλ. σκ. 11 δ΄ ανωτέρω) τα άρθρα 2 και 4 της ελεγχόμενης σύμβασης ώστε πλέον η διάρκειά της να ορίζεται στους επτά (7) μήνες (προθεσμία, η οποία, καθόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, αρχίζει, κατ΄ άρθρο 147 παρ. 2 του ν.4412/2016, από την υπογραφή της εκτελεστικής σύμβασης), (δ) το προσκομισθέν αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης ανά σημείο τοποθέτησης έκαστου πολυκέντρου ανακύκλωσης, καθώς και (ε) την οριστικότητα και την εξ΄ αυτής απορρέουσα δέσμευση από την 148/2023 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, από την οποία καλύπτεται κάθε νομικό ζήτημα που είχε ανακύψει κατά την εξέταση της νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης της υποκείμενης συμφωνίας-πλαίσιο και των όρων αυτής και που είχε κριθεί κυρίως ή παρεμπιπτόντως, ακόμα και σιωπηρώς κατά τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου (βλ. ΕλΣυν Ολ 793/2022, 1384/2021, 2135/2020, VI Τμ. 3013/2013, 2724/2010), κρίνει ότι ο προσφεύγων Δήμος, έχοντας προσδιορίσει και εξειδικεύσει ποσοτικά και χωροταξικά ήδη κατά τη σύναψη της υποκείμενης συμφωνίας-πλαίσιο τις ανάγκες του, κατ΄ενάσκηση διακριτικής ευχέρειας και στο πλαίσιο της ευελιξίας που του παρείχε η συμφωνία-πλαίσιο, νομίμως προβαίνει με την ελεγχόμενη σύμβαση στην προμήθεια του συνόλου των προς εγκατάσταση κέντρων ανακύκλωσης. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την ένδικη προσφυγή. Ανακαλεί την 288/2023 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/96/2025
Η Πράξη 96/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια δεκαέξι (16) πολυκέντρων ανακύκλωσης τεσσάρων (4) ρευμάτων του Δήμου Αχαρνών, προϋπολογισμού 4.800.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη την εκτέλεση όσων ζητήθηκαν με την προηγούμενη πράξη 58/2024, έκρινε επαρκή την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, επικαλούμενο συναφείς αποφάσεις της Ολομέλειας. Διαπίστωσε ότι οι τεχνικές προδιαγραφές βρίσκονται εντός της διακριτικής ευχέρειας της Αναθέτουσας Αρχής και δεν περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Κατακυρώνοντας την διαδικασία, αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του επικαιροποιημένου σχεδίου σύμβασης, με την επισήμανση της αναρίθμησης των παραγράφων του άρθρου 7.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/519/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 24-25/11/2019 στην Τοπική Κοινότητα …», συμβατικού τιμήματος 5.755.472,07 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Την υποχρέωση αυτή εν γνώσει του και χωρίς να μπορεί να επικαλεστεί σχετική μη ενημέρωση ανέλαβε ανεπιφύλακτα ο ανάδοχος με την υποβολή της προσφοράς του και τη σύναψη της σύμβασης, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και τον αντίστοιχο επιχειρηματικό κίνδυνο, με αποτέλεσμα να μην πληρούται ούτε η προϋπόθεση του απροβλέπτου σχετικά με την αναγκαιότητα εκτέλεσης των περιλαμβανόμενων στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση δαπανών διαχείρισης ΑΕΚΚ. Περαιτέρω, ο ανάδοχος υποχρεούται να καταβάλει τη σχετική εισφορά (τίμημα) στο ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ για την εκάστοτε ποσότητα ΑΕΚΚ που αυτός του παραδίδει στο πλαίσιο της μεταξύ τους σύμβασης, η οποία (εισφορά) καθορίζεται στο επίσης εγκεκριμένο από τον ΕΟΑΝ τιμολόγιο του ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, όπως και να υποβάλει στην Υπηρεσία που επιβλέπει το έργο τη σχετική βεβαίωση παραλαβής των ΑΕΚΚ από το ΣΣΕΔ, κατόπιν κάθε παράδοσης ΑΕΚΚ σ’ αυτό. Συναφώς, οι εργασίες του έργου που σχετίζονται με την παραγωγή ΑΕΚΚ περιλαμβάνουν στις τιμές τους το κόστος της μεταφοράς των ΑΕΚΚ που παράγονται από αυτές μέχρι και τον τόπο παράδοσής τους στο συμβεβλημένο με τον ανάδοχο ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ σε οποιαδήποτε απόσταση.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα της 24-25/11/2019 στην Τοπική Κοινότητα …».
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1364/2022.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ε/732/2021.