Το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε απαράδεκτη την υποβολή του σχεδίου 1ης τροποποίησης της σύμβασης 5/2024 του Γενικού Αντικαρκινικού Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού. Η τροποποίηση, η οποία αφορούσε την ενσωμάτωση αυξήσεων του κατώτατου μισθού, προκάλεσε συνολική επαύξηση 165.631,84 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι πρόκειται για τροποποίηση ήσσονος σημασίας («de minimis»), καθώς η αξία της υπολείπεται τόσο του ενωσιακού κατωφλίου (221.000 ευρώ) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (290.211,07 ευρώ). Ως εκ τούτου, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020, η τροποποίηση εξαιρείται του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.

Αξιοποίηση της περιοχής της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας.(...)από τον έλεγχο των στοιχείων του υποβληθέντος ενώπιον του Κλιμακίου φακέλου για το υποέργο 3 «Αξιοποίηση της περιοχής της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 38.614.450,74 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.,  διαπιστώθηκε ότι δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτόν:....Συνεπώς, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβληθεί η οριστική κρίση του επί της νομιμότητας των «τευχών δημοπράτησης» του υποέργου 3 «Αξιοποίηση της περιοχής της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας», προκειμένου ο Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης «…Α.Ε.» να προσκομίσει τα ως άνω ελλείποντα στοιχεία.Για τους λόγους αυτούς Απαραδέκτως εισάγονται για έλεγχο νομιμότητας στο Κλιμάκιο τούτο τα «τεύχη δημοπράτησης» του υποέργου 5 «Αναβάθμιση Κτιριακών Εγκαταστάσεων Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών».Παραπέμπει τα τεύχη δημοπράτησης του υποέργου 6 «Αναβάθμιση και Εμπλουτισμός Εκθεσιακού Περιεχομένου Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών» στο Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό για το υποέργο 3 «Αξιοποίηση της περιοχής της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας

 Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εκτελούμενης σύμβασης με αντικείμενο τη «ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΟΥ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ». Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (1.080.000 ευρώ Χ 10% = 108.000 ευρώ, πλέον ΦΠΑ). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής.

Εκπόνηση οριστικής μελέτης της 2ης διασυνοριακής οδικής γέφυρας;Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εκτελούμενης σύμβασης ανάθεσης μελέτης με αντικείμενο την «Εκπόνηση οριστικής μελέτης της 2ης διασυνοριακής οδικής γέφυρας στην περιοχή της συνοριακής διόδου "Κήποι-Ύψαλα" (τμήμα R15.02) – Κωδικός Αναφοράς 5973». Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (946.450,00 ευρώ Χ 10% = 94.645,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής. 

Η Πράξη 112/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ». Η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 26.9.2023 έναντι τιμήματος 8.053.805,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 990.173,04 ευρώ, εισάγεται απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η τροποποίηση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς η επαύξηση (12,29% της αρχικής αξίας) υπολείπεται του κατώτατου ορίου του 15% και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης.

Η Πράξη 527/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «Δεξαμενισμός – Συντήρηση Πλωτής Γέφυρας Λευκάδας "ΑΓΙΑ ΜΑΥΡΑ" 2018-2021». Η αρχική σύμβαση είχε συνολικό συμβατικό τίμημα 1.305.447,09 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ και αναθεώρηση). Η ανάγκη για συμπληρωματικές εργασίες, κυρίως λόγω παράτασης της προθεσμίας και αποκατάστασης βλάβης στο σύστημα περιστροφής, οδήγησε σε αύξηση δαπάνης 102.624,62 ευρώ. Δεδομένου ότι η επαύξηση αυτή αντιπροσωπεύει το 7,86% της αξίας της αρχικής σύμβασης, υπολειπόμενη του ορίου του 15% που ορίζει ο ν. 4412/2016, η τροποποίηση χαρακτηρίζεται ως «de minimis» (ήσσονος σημασίας). Ως εκ τούτου, η εν λόγω συμπληρωματική σύμβαση εξαιρείται από τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και υποβάλλεται απαραδέκτως στο Κλιμάκιο, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 298/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, αξίας 466.651,25 ευρώ πλέον ΦΠΑ, για το έργο συντήρησης σιδηροδρομικών γραμμών του ΟΣΕ στην περιοχή Λαμίας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η σύναψη της σύμβασης, δικαιολογώντας την τροποποίηση βάσει του άρθρου 337 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Η ανάγκη για συμπληρωματικές εργασίες προέκυψε από τις απρόβλεπτες ζημίες που προκάλεσε η σφοδρή κακοκαιρία «Bora» τον Δεκέμβριο του 2024. Διαπιστώθηκε ότι οι εργασίες είναι συναφείς, δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση του έργου, ενώ η συνολική αύξηση της αξίας (μαζί με την 1η Σ.Σ.) ανέρχεται σε 49,04%, παραμένοντας κάτω από το νόμιμο όριο του 50%.

Συντήρηση και λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ελάσσονος αξίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης υπ. αρ. 01.4287/30-11-2021 (ΑΔΑΜ: 21SYMV009636823) σύμβασης. Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής, η οποία σύμφωνα με το υποβληθέν σχέδιο θα αρχίσει να ισχύει από την υπογραφή της και έως τις 29-11-2023, ημερομηνία λήξης της αρχικής (τροποποιούμενης) σύμβασης, για τους υπολειπόμενους μήνες, ήτοι, κατά λογική ακολουθία, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και Νοέμβριο του έτους 2023, ύψους έως 12.916,80 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (4.305,60 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. επιπλέον μηνιαίο κόστους για τα 3 παραπάνω άτομα προσωπικό του αναδόχου, σύμφωνα με το σχετικό πίνακα της υπ. αρ. 16/30-6-2023, Θέμα 21ο, απόφασης του ΔΣ του Νοσοκομείου) υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αξία αρχικής σύμβασης 1.109.134,45 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. μη συνυπολογιζομένου του δικαιώματος προαίρεσης και 1.625.806,45 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., συνυπολογιζομένου του δικαιώματος προαίρεσης). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή στο είδος ή στο αντικείμενο αυτής. Εξάλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι θα ενεργοποιηθεί τελικώς το δικαίωμα προαίρεσης για 1 επιπλέον έτος και, επομένως, το αυξημένο, εκ της ως άνω επαύξησης του προσωπικού του αναδόχου, μηνιαίο κόστος της σύμβασης θα αφορά και στο έτος της προαίρεσης, και πάλι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης, που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής για τους 12 επιπλέον μήνες, ύψους 51.667,20 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (4.305,60 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. επί 12 μήνες), και συνυπολογίζοντας την ως άνω δαπάνη ποσού έως 12.916,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., άρα συνολικά 64.584,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (12.916,80 ευρώ συν 51.667,20 ευρώ), υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, κατά τα προεκτεθέντα.

Η Πράξη 279/2025 του Ε΄ Κλιμακίου (Β΄ Θερινό) του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης του έργου «Αντιπλημμυρικά έργα στην Τ66 και στον ποταμό Λουδία» στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με συμβατικό τίμημα 34.888.165,66 ευρώ (με ΦΠΑ). Διαπιστώθηκε ότι η αρχική προσφορά του πρώτου μειοδότη («...ΑΤΕΒΕ») με έκπτωση 44,97% κρίθηκε ως ασυνήθιστα χαμηλή και απορρίφθηκε, καθώς η τεκμηρίωση της προσφοράς της εταιρείας ήταν ελλιπής και προέβλεπε καθαρή ζημία. Κατόπιν αυτού, η σύμβαση κατακυρώθηκε στον δεύτερο μειοδότη («...ΑΤΕ») με ποσοστό έκπτωσης 23,97%. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου, και ως εκ τούτου, επιτρέπεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Προμήθεια αντιδραστηρίων μικροβιολογικών εξετάσεων.(...)Συνακόλουθα, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, απαραδέκτως έχει υποβληθεί για έλεγχο η εγκριθείσα με την 4/14.2.2023 (…) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας τροποποίηση της 01.4389.4/17.5.2022 αρχικής σύμβασης, με την αναπροσαρμογή των ποσοτήτων αυτής (ως προς τα αντιδραστήρια για την ανίχνευση του ιού SARS COV-2) και την αύξηση της αξίας της αρχικής σύμβασης κατά το ποσό των 92.948,75 ευρώ (με ΦΠΑ 6%), δοθέντος ότι το τελικώς υπογραφέν σχέδιο της αρχικής σύμβασης δεν έχει ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο η από 14.2.2023 εγκριθείσα τροποποίηση της με αρ. 01.4389.4/17.5.2022 και …2022-06-29 σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «...».