Η Πράξη 412/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης για το έργο «ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΨΑΧΝΩΝ», που είχε συναφθεί μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και της εταιρείας ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε. Η προτεινόμενη τροποποίηση επέκτεινε κατά δεκαοκτώ (18) μήνες την προθεσμία άσκησης του δικαιώματος της Προαίρεσης 1, με τίτλο «Υψηλή γέφυρα Χαλκίδας - Α/Κ Ν. Λαμψάκου». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, καθώς η παράταση αυτή δεν μεταβάλλει το συμβατικό οικονομικό αντικείμενο ούτε τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, η τροποποιητική σύμβαση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 132 παρ. 2 και 6 του ν.4412/2016. Ως εκ τούτου, το σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως ενώπιον του Κλιμακίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας.

Οι προσφεύγοντες, η ένωση οικονομικών φορέων και τα μέλη της, ζητούν την ακύρωση της διακήρυξης για το έργο «ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ» με εκτιμώμενη αξία 33.020.000 ευρώ. Επικαλούνται παράνομο αποκλεισμό από το κριτήριο επιλογής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας του όρου 22.Δ.γ της διακήρυξης, ο οποίος απαιτεί προηγούμενη εμπειρία σε έργο αποχέτευσης αξίας 16.000.000 ευρώ τα τελευταία 10 έτη. Θεωρούν ότι ο όρος αυτός είναι δυσανάλογος και περιορίζει τον ανταγωνισμό, ενώ αμφισβητούν και τη νομιμότητα της απαίτησης για συγκεκριμένη προϋπηρεσία.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις 1 και 2, το σχέδιο σύμβασης του Δήμου Ζίτσας με τίτλο «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ Δ.Ε. ΜΟΛΟΣΣΩΝ ΔΗΜΟΥ ΖΙΤΣΑΣ» απαραδέκτως υποβάλλεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι αφορά σε συγχρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έργο, του οποίου η προϋπολογιζόμενη δαπάνη, χωρίς Φ.Π.Α., υπολείπεται του ορίου των 5.000.000,00 ευρώ.

Η Πράξη 26/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης τροποποίησης της σύμβασης 15431/29.12.2023 μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης Ηρακλείου (Δ.Ε.Υ.Α.Η.) και του οικονομικού φορέα «..ΑΕ» για την προμήθεια «ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ». Η τροποποίηση κρίνεται παραδεκτή και ουσιώδης διότι μεταβάλλει το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης λόγω τεχνολογικών εξελίξεων. Ωστόσο, το Κλιμάκιο αναβάλλει την οριστική του κρίση και διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με τεκμηρίωση της αξίας των προς αντικατάσταση ειδών, νέο σχέδιο σύμβασης που να περιγράφει αναλυτικά τις αλλαγές στα άρθρα 1 και 2, και διευκρινίσεις για την αναγκαιότητα τροποποίησης του άρθρου 8.

Η Πράξη 199/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο του Δήμου Βόλου «Δημιουργία Μουσείου για την αξιοποίηση της Αργούς». Η αρχική σύμβαση είχε αξία 11.014.875,17 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 2.073.412,64 ευρώ (με αναθεώρηση και ΦΠΑ), προέκυψε για συμπληρωματικές εργασίες, κυρίως λόγω αλλαγών στη στατική μελέτη θεμελίωσης και στο σύστημα προσωρινής αντιστήριξης σκαμμάτων, αποτέλεσμα της καταγραφής σχεδόν επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα μετά τους κυκλώνες Daniel και Elias. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση, με αξία 1.642.541,20 ευρώ (14,91% της αρχικής αξίας χωρίς ΦΠΑ), συνιστά τροποποίηση ήσσονος αξίας («de minimis») κατά το άρθρο 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς υπολείπεται του ορίου 15% και δεν μεταβάλλει τη φύση της σύμβασης. Ως εκ τούτου, η υποβολή του σχεδίου για προσυμβατικό έλεγχο κρίθηκε απαράδεκτη βάσει του άρθρου 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020.

Οι προσφεύγοντες απαιτούν την ακύρωση της υπ΄αριθ. 85/2020 Απόφασης ΔΣ του αναθέτοντος, καθώς η προσφορά του καθενός κρίθηκε αποδεκτή με οικεία βαθμολογία στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης για τα ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ, με εκτιμώμενη αξία 33.740.000 ευρώ. Ειδικότερα, ο πρώτος προσφεύγων αμφισβητεί την αποδοχή και βαθμολόγηση του δεύτερου προσφεύγοντος, ενώ ο δεύτερος αμφισβητεί την αποδοχή και βαθμολόγηση του πρώτου, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων όπως ο τρόπος υπολογισμού της βαθμολογίας για το κριτήριο πρόσθετου χρόνου εγγύησης (Κ2), η τεκμηρίωση του χρονοδιαγράμματος και η έκταση της εγγυητικής συμμετοχής.

 Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εκτελούμενης σύμβασης με αντικείμενο τη «ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΟΥ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ». Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (1.080.000 ευρώ Χ 10% = 108.000 ευρώ, πλέον ΦΠΑ). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση από τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης … (Δ.Ε.Υ.Α.Η.) του έργου «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ …-…», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.963.709,68 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(....)Επίσης, πρέπει να διορθωθεί το αναφερόμενο στο άρθρο 5 της σύμβασης τίμημα, καθώς προφανώς εκ παραδρομής έχει αναγραφεί το ποσό των 2.938.033,96 ευρώ, αντί του αναγραφόμενου στην προσφορά του αναδόχου ποσού των 2.938.933,96 ευρώ.Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ …-…».Διατάσσει τη συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου με τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό στοιχεία.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ε/834/2022.

1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου Ανέγερση Νέου Δημαρχείου Σητείας.(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου με τίτλο «Ανέγερση Νέου Δημαρχείου Σητείας», αξίας 58.666,19 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), δηλαδή κατώτερης των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (2.231.797,23 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.), δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης και, ως εκ τούτου, εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 1), απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας.

Εκπόνηση οριστικής μελέτης της 2ης διασυνοριακής οδικής γέφυρας;Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εκτελούμενης σύμβασης ανάθεσης μελέτης με αντικείμενο την «Εκπόνηση οριστικής μελέτης της 2ης διασυνοριακής οδικής γέφυρας στην περιοχή της συνοριακής διόδου "Κήποι-Ύψαλα" (τμήμα R15.02) – Κωδικός Αναφοράς 5973». Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης αυτής υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (946.450,00 ευρώ Χ 10% = 94.645,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.). Περαιτέρω, η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής.