Η Πράξη 27/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εξέταση νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας και της εταιρείας «ΑΦΟΙ ... ΑΤΕΒΕ» για τη συντήρηση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Η τροποποίηση, κατόπιν αύξησης του κατώτατου μισθού, προσαρμόζει τη μηνιαία αμοιβή στα 50.258,02€ άνευ ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η τροποποίηση, ακόμη και αν συναθροιστεί με την προηγούμενη επαύξηση προσωπικού (συνολική σωρευτική αξία 99.341,04 ευρώ υπό τη μία εκδοχή), είναι «ήσσονος σημασίας» («de minimis»), καθώς το σωρευτικό ποσό υπολείπεται του 10% της αρχικής σύμβασης και του ενωσιακού κατωφλίου των 215.000 ευρώ. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020 και το άρθρο 132 παρ. 6 του ν. 4412/2016, η τροποποίηση εξαιρείται του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, και ως εκ τούτου, το σχέδιο υποβάλλεται απαραδέκτως προς έλεγχο.

Η Πράξη 379/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου αφορά την εξέταση σχεδίου τροποποίησης της 2523/2023 σύμβασης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η οποία αφορά παροχή υπηρεσιών υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης 112. Η αρχική σύμβαση είχε παραταθεί μέχρι 31.12.2024. Η προτεινόμενη τροποποίηση αφορούσε την αύξηση της δαπάνης κατά 53.190,18 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) λόγω αύξησης του κατώτατου μισθού των εργαζομένων. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η τροποποίηση συνιστά τροποποίηση ήσσονος σημασίας («de minimis») κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς η αξία της υπολείπεται τόσο του ενωσιακού κατωφλίου των 143.000 ευρώ όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με το νόμο, η τροποποίηση εξαιρείται του προσυμβατικού ελέγχου και το σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται απαραδέκτως.

Η Πράξη 112/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ». Η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 26.9.2023 έναντι τιμήματος 8.053.805,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 990.173,04 ευρώ, εισάγεται απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η τροποποίηση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς η επαύξηση (12,29% της αρχικής αξίας) υπολείπεται του κατώτατου ορίου του 15% και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης.

Η Πράξη 524/2024 του Ζ' Κλιμακίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης-τροποποίησης του ν.π.δ.δ. «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» για μελέτη κτηματογράφησης στον νομό Χανίων. Η συμβατική δαπάνη της τροποποίησης ανέρχεται σε 192.798,32 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο διαπίστωσε ότι η αξία αυτή είναι κατώτερη τόσο του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης όσο και του κατώτατου ορίου των 221.000 ευρώ που ισχύει για τις μη κεντρικές αναθέτουσες αρχές. Επειδή η τροποποίηση θεωρείται 'de minimis' και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης, κρίνεται μη ουσιώδης. Κατ' εφαρμογή του άρθρου 324 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4700/2020, οι μη ουσιώδεις τροποποιήσεις εξαιρούνται από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ως εκ τούτου, το σχέδιο σύμβασης υποβάλλεται απαραδέκτως για έλεγχο νομιμότητας.

Η Πράξη 536/2024 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης τροποποιητικής σύμβασης για το έργο "Κάθετος Άξονας 56...". Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η υποβληθείσα τροποποίηση, η οποία αφορούσε την πρόσθετη δαπάνη διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) ύψους 979.239,38 ευρώ, δεν υπάγεται αυτοτελώς στον έλεγχο νομιμότητας καθώς αποτελεί τροποποίηση de minimis. Ωστόσο, διαπίστωσε ότι μέσω της έγκρισης του 2ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών (Α.Π.Ε.), συντελέστηκε ουσιώδης μείωση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης (αφαίρεση του Βόρειου Τμήματος του έργου), ύψους 11,7 εκατ. ευρώ. Επειδή αυτή η μείωση συνιστά ουσιώδη τροποποίηση που απαιτεί έλεγχο, το Κλιμάκιο έκρινε απαράδεκτη την υποβολή του σχεδίου και ζητά την υποβολή σχεδίου σύμβασης για την συνολική ουσιώδη τροποποίηση.

Η Πράξη 203/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε τη νομιμότητα του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο του Δήμου Αθηναίων «Αποκαταστάσεις – ανακατασκευές – αναπλάσεις κοινοχρήστων χώρων του Δ.Α.». Η δαπάνη της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης ανέρχεται σε 39.400,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η αύξηση αυτή αφορά την επαύξηση της απολογιστικής δαπάνης για τη διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.), καθώς και λοιπές απολογιστικές εργασίες, που προέκυψαν λόγω της επείγουσας ανάγκης ανακατασκευής διαδρόμων στο Γ' Κοιμητήριο και άλλων επικίνδυνων βλαβών. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι εργασίες πληρούν σωρευτικά τις προϋποθέσεις του ν.4412/2016, διότι είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση, δεν μπορούν να διαχωριστούν τεχνικά/οικονομικά, και το συνολικό ποσό των συμπληρωματικών συμβάσεων (49,99%) δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής σύμβασης. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΓΕΥΜΑΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης 317/2022 σύμβασης. Και τούτο, διότι η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης (97.561,43 ευρώ) υπολείπεται τόσο του ποσού των 750.0000 (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 5 περ. δ΄ του ν. 4412/2016) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης (2.648.096,64 ευρώ Χ 10% = 264.809,66 ευρώ, πλέον ΦΠΑ). Περαιτέρω, με την εν λόγω τροποποίηση δεν αλλοιώνεται η φύση της αρχικής σύμβασης, μη επιφέρουσα αλλαγή όσον αφορά το είδος ή το αντικείμενο αυτής.    

Η Πράξη 96/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνεδρίασε στις 6 Μαρτίου 2025 για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για το έργο «Υποέργο 5: “Αισθητική, ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση υποδομών ψυχαγωγίας σε κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Δυτικής Λέσβου”» συνολικού προϋπολογισμού 2.070.024 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που η σύμβαση είναι μεικτή, το κύριο αντικείμενο της, η προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού παιδικών χαρών (1.725.586 ευρώ), υπερτερεί σαφώς του τμήματος των εργασιών (344.438 ευρώ). Κατά την καθ' ύλην κατανομή αρμοδιοτήτων, το Ε΄ Κλιμάκιο είναι αρμόδιο για έργα, ενώ το ΣΤ΄ Κλιμάκιο για προμήθειες. Συνεπώς, το Ε΄ Κλιμάκιο έκρινε εαυτό αναρμόδιο και παραπέμπει τον φάκελο στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η απόφαση 0484/2025 του Δευτέρου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά έφεση υπαλλήλου κατά του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ – Ο ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ». Η υπάλληλος είχε καταλογιστεί με 5.084,84 ευρώ, ποσό που αντιστοιχούσε στο σύνολο των αποδοχών που της καταβλήθηκαν αχρεωστήτως μετά την αυτοδίκαιη έκπτωσή της από την υπηρεσία (4.2.2019) λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης για πλαστογραφία. Το Δικαστήριο δέχθηκε εν μέρει την έφεση. Ενώ απέρριψε την ένσταση περί καλοπιστίας, έκρινε ότι ο καταλογισμός του συνόλου του ποσού παραβίαζε την αρχή της αναλογικότητας, λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπάλληλος παρείχε υπηρεσίες, την οικονομική της κατάσταση και το χαμηλό δηλωθέν εισόδημα. Ως εκ τούτου, μετέρρυθμισε την απόφαση και περιόρισε το ποσό του καταλογισμού στο 1/10 του αρχικού, δηλαδή στα 508,48 ευρώ.

Η Πράξη 186/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το συγχρηματοδοτούμενο έργο «Ανέγερση Μουσικού Σχολείου Χαλκίδας» με συμβατική δαπάνη 390.440,09 ευρώ (άνευ Φ.Π.Α.). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, παρόλο που η αρχική σύμβαση του 2020 δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο λόγω ποσού (ήταν κάτω του τότε ορίου των 10 εκ. ευρώ), η συμπληρωματική υπάγεται στον έλεγχο. Αυτό συμβαίνει επειδή η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του αρχικού έργου (5.875.000,00 ευρώ) υπερβαίνει πλέον το μειωμένο όριο των 5.000.000 ευρώ για συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις, βάσει του ν.4700/2020. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης, υπό τον όρο έκδοσης απόφασης δέσμευσης πίστωσης.