×
register
Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/743/2025

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.28, 4412/2016/Α.79, 4412/2016/Α.75 , 4412/2016/Α.86

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής.(...). Υπό το προπαρατεθέν πραγματικό της προκείμενης υπόθεσης και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλομένη έγινε δεκτό ότι η απαίτηση του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων αναδόχων να κρίνεται βάσει της προσκόμισης από αυτούς έξι εκτελεσθεισών εντός χρονικού διαστήματος έξι και πλέον ετών συμβάσεων, αθροιστικού ποσού τουλάχιστον στο ήμισυ της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι περί τα 20,5 εκατομμύρια ευρώ), κάθε μία εκ των οποίων να περιλαμβάνει την προμήθεια και διανομή τουλάχιστον δύο ή έξι, κατά περίπτωση, εκ των περιγραφόμενων συναφών ειδών, σε τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ωφελούμενους και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% σε αξία ή ποσότητα των αντίστοιχων ειδών της ελεγχόμενης συμφωνίας πλαίσιο, είναι υπέρμετρα περιοριστική. Τούτο διότι με το εν λόγω άρθρο της διακήρυξης εγκαθιδρύεται ένα σχήμα απόδειξης της απαιτούμενης εμπειρίας που είναι δυσανάλογα περιοριστικό, χωρίς να αποδεικνύεται η αναγκαιότητα θέσπισης αυτού από τα έγγραφα της σύμβασης ούτε, όμως, και από το περιεχόμενο των ένδικων προσφυγής και παρέμβασης.Όσον δε αφορά στον δεύτερο αναδειχθέντα από το Κλιμάκιο διακωλυτικό λόγο, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό ότι τα αποδεικτικά μέσα που ζητήθηκαν για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 2.2.6.2 της διακήρυξης και, συνακόλουθα η ίδια η απαίτηση όπως ετέθη, ήταν μη νόμιμα. Ειδικότερα, η απαίτηση για την εκ των προτέρων απόδειξη ότι κάθε διαγωνιζόμενος υποψήφιος ανάδοχος διαθέτει ιδιόκτητους ή μισθωμένους τους αποθηκευτικούς χώρους και τύπους φορτηγών οχημάτων που απαριθμούνται στη διακήρυξη δύναται να προκαλέσει δυσανάλογα έξοδα και να καταστήσει έτσι δυσχερή τη συμμετοχή στον διαγωνισμό. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την από 1.4.2025 (ΑΒΔ 614/2.4.2025) προσφυγή ανάκλησης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.Απορρίπτει την από 23.4.2025 παρέμβαση της ένωσης οικονομικών φορέων με την επωνυμία «…S.A.». Δεν ανακαλεί την 99/2025 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.



Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/554//2025

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής.(...)Υπό το προπαρατεθέν πραγματικό της προκείμενης υπόθεσης και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλομένη έγινε δεκτό ότι η απαίτηση του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων αναδόχων να κρίνεται βάσει της προσκόμισης από αυτούς έξι εκτελεσθεισών εντός χρονικού διαστήματος έξι και πλέον ετών συμβάσεων, αθροιστικού ποσού τουλάχιστον στο ήμισυ της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι περί τα 10,8 εκατομμύρια ευρώ), κάθε μία εκ των οποίων να περιλαμβάνει την προμήθεια και διανομή τουλάχιστον δύο ή έξι, κατά περίπτωση, εκ των περιγραφόμενων συναφών ειδών, σε τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ωφελούμενους και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% σε αξία ή ποσότητα των αντίστοιχων ειδών της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο, είναι υπέρμετρα περιοριστική. Τούτο διότι με το εν λόγω άρθρο της διακήρυξης εγκαθιδρύεται ένα σχήμα απόδειξης της απαιτούμενης εμπειρίας που είναι δυσανάλογα περιοριστικό, χωρίς να αποδεικνύεται η αναγκαιότητα θέσπισης αυτού από τα έγγραφα της σύμβασης ούτε, όμως, και από το περιεχόμενο των ένδικων προσφυγών. Όσον δε αφορά στον δεύτερο αναδειχθέντα από το Κλιμάκιο διακωλυτικό λόγο, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό ότι τα αποδεικτικά μέσα που ζητήθηκαν για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 2.2.6.2 της διακήρυξης και, συνακόλουθα η ίδια η απαίτηση όπως ετέθη, ήταν μη νόμιμα. Ειδικότερα, η απαίτηση για την εκ των προτέρων απόδειξη ότι κάθε διαγωνιζόμενος υποψήφιος ανάδοχος διαθέτει τους ιδιόκτητους ή μισθωμένους αποθηκευτικούς χώρους και τύπους φορτηγών οχημάτων που απαριθμούνται στη διακήρυξη δύναται να προκαλέσει δυσανάλογα έξοδα και να καταστήσει έτσι δυσχερή τη συμμετοχή στον διαγωνισμό.  Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις από 11.2.2025 (ΑΒΔ 334/12.2.2025) και από 12.2.2025 (ΑΒΔ 337/2025) προσφυγές ανάκλησης της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της ένωσης οικονομικών φορέων με την επωνυμία «…Α.Β.Ε.Ε.», αντίστοιχα.Απορρίπτει αυτές, καθώς και την υπέρ της πρώτης προσφυγής ασκηθείσα παρέμβαση του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Δεν ανακαλεί την 22/2025 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/555/2025

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής .(...)Υπό το προπαρατεθέν πραγματικό της προκείμενης υπόθεσης και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλομένη έγινε δεκτό ότι η απαίτηση του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων αναδόχων να κρίνεται βάσει της προσκόμισης από αυτούς έξι εκτελεσθεισών εντός χρονικού διαστήματος έξι και πλέον ετών συμβάσεων, αθροιστικού ποσού τουλάχιστον στο ήμισυ της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι περί τα 8,3 εκατομμύρια ευρώ), κάθε μία εκ των οποίων να περιλαμβάνει την προμήθεια και διανομή τουλάχιστον δύο ή έξι, κατά περίπτωση, συναφών ειδών, σε τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ωφελούμενους και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% σε αξία ή ποσότητα των αντίστοιχων ειδών της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο, είναι υπέρμετρα περιοριστική. Τούτο διότι με το εν λόγω άρθρο της διακήρυξης εγκαθιδρύεται ένα σχήμα απόδειξης της απαιτούμενης εμπειρίας που είναι δυσανάλογα περιοριστικό, χωρίς να αποδεικνύεται η αναγκαιότητα θέσπισης αυτού από τα έγγραφα της σύμβασης ούτε, όμως, και από το περιεχόμενο των ένδικων προσφυγών.Όσον αφορά στον δεύτερο αναδειχθέντα από το Κλιμάκιο διακωλυτικό λόγο, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς έγινε δεκτό ότι τα αποδεικτικά μέσα που ζητήθηκαν για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 2.2.6.2 της διακήρυξης και, συνακόλουθα, η ίδια η απαίτηση, όπως ετέθη, ήταν μη νόμιμα. Ειδικότερα, η απαίτηση για την εκ των προτέρων απόδειξη ότι κάθε διαγωνιζόμενος υποψήφιος ανάδοχος διαθέτει τον ιδιόκτητο ή μισθωμένο αποθηκευτικό χώρο συγκεκριμένου εμβαδού και τους τύπους και αριθμό φορτηγών οχημάτων που απαριθμούνται στη διακήρυξη δύναται να προκαλέσει δυσανάλογα έξοδα και να καταστήσει έτσι δυσχερή τη συμμετοχή του στον διαγωνισμό.  Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις από 26.2.2025 (ΑΒΔ 425/2025) και από 27.2.2025 (ΑΒΔ 444/2025) προσφυγές ανάκλησης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και της ένωσης οικονομικών φορέων με την επωνυμία «….» και των μελών αυτής, αντίστοιχα.Απορρίπτει αυτές.Δεν ανακαλεί τη 45/2025 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.



ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/1090/2025

Η απόφαση 1090/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου δέχεται την προσφυγή του Δήμου Μάνδρας - Ειδυλλίας και ανακαλεί την πράξη 133/2025 του Ε' Κλιμακίου, η οποία είχε κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την «Κατασκευή νέου εργοταξίου». Το Κλιμάκιο είχε θέσει θέματα νομιμότητας λόγω αναντιστοιχίας χρήσεων της παραχωρηθείσας έκτασης και λόγω της ανάθεσης της εκπόνησης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) με σύστημα μελέτης-κατασκευής και κριτήριο χαμηλότερης τιμής. Το Τμήμα έκρινε ότι η αναντιστοιχία χρήσεων έχει αρθεί με μεταγενέστερη υπουργική απόφαση. Επιπλέον, δέχτηκε ότι η εκπόνηση ΕΠΣ/ΡΣΕ δεν αποτελεί βασική υποχρέωση του έργου, καθώς ούτε ο περιορισμένος προϋπολογισμός (€150.000 για μελέτες) ούτε ο χρόνος της σύμβασης (24 μήνες) επαρκούν για τέτοιες σύνθετες μελέτες. Συνεπώς, επιτρέπεται η υπογραφή της σύμβασης με τον οικονομικό φορέα «…..ΙΚΕ».


ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/532/2025

Προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για τις ανάγκες του προγράμματος αντιμετώπισης της υλικής στέρησης απόρων (...)Υπό το προπαρατεθέν πραγματικό της προκείμενης υπόθεσης και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλομένη έγινε δεκτό ότι η απαίτηση του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης η τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των υποψηφίων αναδόχων να κρίνεται βάσει της προσκόμισης από αυτούς έξι εκτελεσθεισών εντός χρονικού διαστήματος έξι και πλέον ετών συμβάσεων, αθροιστικού ποσού ανερχομένου τουλάχιστον στο ήμισυ της προϋπολογισθείσας δαπάνης (ήτοι περί τα 13,6 εκατομμύρια ευρώ), κάθε μία εκ των οποίων να περιλαμβάνει την προμήθεια και διανομή τουλάχιστον δύο ή έξι, κατά περίπτωση, εκ των περιγραφόμενων συναφών ειδών, σε τουλάχιστον τρεις χιλιάδες ωφελούμενους και σε ποσοστό τουλάχιστον 25% σε αξία ή ποσότητα των αντίστοιχων ειδών της ελεγχόμενης συμφωνίας πλαίσιο, είναι υπέρμετρα περιοριστική. Τούτο διότι με το εν λόγω άρθρο της διακήρυξης εγκαθιδρύεται ένα σχήμα απόδειξης της απαιτούμενης εμπειρίας που είναι δυσανάλογα περιοριστικό, χωρίς να αποδεικνύεται η αναγκαιότητα θέσπισης αυτού από τα έγγραφα της σύμβασης ούτε, όμως, και από το περιεχόμενο των ένδικων προσφυγών.Περαιτέρω, απορριπτέος ως αλυσιτελής τυγχάνει ο ισχυρισμός των προσφευγόντων ότι με το άρθρο 2.2.8 της διακήρυξης παρέχεται η δυνατότητα για την πλήρωση των κριτηρίων επιλογής με τη στήριξη στις ικανότητες τρίτων οικονομικών φορέων. Τούτο, προεχόντως, διότι η προσφυγή των υποψηφίων αναδόχων στις ικανότητες τρίτων ουδόλως δύναται να θεραπεύσει τη δυσαναλογία του τεθέντος κριτηρίου, καθώς αυτή κρίνεται αυτοτελώς και όχι σε συνάρτηση με το εάν η διακήρυξη προβλέπει τη στήριξη στις ικανότητες τρίτων ή όχι. Σε αντίθετη περίπτωση ο χαρακτηρισμός των κριτηρίων ως δυσανάλογων θα εξαρτάτο από το τυχαίο γεγονός σχετικής πρόβλεψης ή μη στο κείμενο της κάθε διακήρυξης. Άλλωστε η προσφυγή στη στήριξη τρίτων είναι δυνατότητα που παρέχεται από το άρθρο 78 του ν. 4412/2016 με απώτερο σκοπό την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (πρβλ. απόφ. ΔΕΕ της 14.1.2016, C-234/14 «Ostas celtnieks», σκ. 24) και δεν δύναται να ασκεί επιρροή στην αναλογικότητα ή μη των κριτηρίων επιλογής. Υπό την αντίθετη εκδοχή σε κάθε περίπτωση που προβλέπεται σε διακήρυξη ανάθεσης δημόσιας σύμβασης η δυνατότητα στήριξης στις ικανότητες τρίτων θα ήταν περιττός ο έλεγχος περί δυσαναλογίας των κριτηρίων επιλογής, κάτι το οποίο δεν είναι συμβατό με τον νόμο. Ούτε άλλωστε συντρέχει, εν προκειμένω, απαγορευμένη περίπτωση σωρευτικής επίκλησης διαφορετικών κριτηρίων επιλογής (χρηματοοικονομικής επάρκειας και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας), όπως η σχετική απαγόρευση έχει αποκρυσταλλωθεί στη νομολογία του Τμήματος (βλ. ΕλΣυν Έβδ. 602/2021 σκ. 7.8), δοθέντος ότι στο άρθρο 2.2.6.1 της διακήρυξης δεν τίθενται περισσοτέρων ειδών νόμιμα κριτήρια που τελικώς κρίνονται σωρευτικώς μη νόμιμα με την προσβαλλομένη πράξη, αλλά ένα κριτήριο με πολλαπλά υποκριτήρια, τα οποία για την επιτρεπτή συμμετοχή στον διαγωνισμό πρέπει -κατά τη διακήρυξη- να συντρέχουν.  Για τους λόγους αυτούς

Συνεκδικάζει τις από 4.2.2025 (ΑΒΔ 258/2025) και από 12.2.2025 (ΑΒΔ 340/13.2.2025) προσφυγές ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «.......και της Περιφέρειας Θεσσαλίας, αντίστοιχα.Απορρίπτει αυτές, καθώς και την υπέρ της δεύτερης προσφυγής ασκηθείσα παρέμβαση του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Δεν ανακαλεί την 21/2025 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.



ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/21/2025

Η Πράξη 21/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων και ειδών βασικής υλικής συνδρομής για την Περιφέρεια Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 27.235.268,29 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Οι πλημμέλειες αφορούν τα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας: Η απαίτηση για απόδειξη εμπειρίας μέσω πέντε (5) τουλάχιστον συμβάσεων συγκεκριμένου τύπου και ποσότητας θεωρήθηκε υπέρμετρα περιοριστική. Επιπλέον, η απαίτηση για κατοχή δύο αποθηκευτικών χώρων (ο ένας 2.000 τ.μ.) και 18 φορτηγών οχημάτων κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης κρίθηκε δυσανάλογη και αδικαιολόγητα περιοριστική του ανταγωνισμού. Το γεγονός ότι υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά επιβεβαίωσε την έλλειψη ανταγωνισμού, οδηγώντας στην κώλυση της υπογραφής του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/355/2023

Καθαριότητα κτιρίων και χώρων Πανεπιστημίου: Σε κάθε περίπτωση, διακήρυξη, η οποία δεν προβλέπει ρητά τέτοιου είδους περιορισμό, αλλά αυτός επιβάλλεται εκ των υστέρων κατόπιν ερμηνείας των σχετικών προβλέψεων από την αναθέτουσα αρχή, καθίσταται ασαφής για όλους εκείνους που εντέλει συμμετείχαν στον διαγωνισμό υποβάλλοντας προσφορά, καθώς δεν παρίσταται ευκρινής ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να αξιοποιηθεί η δάνεια εμπειρία σύμφωνα με τις απαιτήσεις τις αναθέτουσας αρχής (ΕλΣυν ΄Εβδομο Τμ. 1307/2021). Ακόμη όμως και αν γινόταν δεκτό, κατά την έννοια της ίδιας της διακήρυξης [βλ. ανωτέρω όρο 2.2.8 «Η εκτέλεση των κάτωθι εργασιών/καθηκόντων σύμφωνα με τα αναφερόμενα στα Παραρτήματα Ι Αναλυτική Περιγραφή Φυσικού και Οικονομικού Αντικειμένου της Σύμβασης και ΙΙ Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων γίνεται υποχρεωτικά από τον προσφέροντα ή, αν η προσφορά υποβάλλεται από ένωση οικονομικών φορέων, από έναν από τους συμμετέχοντες στην ένωση αυτή» και όρο 2.2.6 «Σε περίπτωση που ο Υποψήφιος Ανάδοχος αποτελεί Ένωση/Κοινοπραξία, τα απαιτούμενα στην παρούσα παράγραφο στοιχεία τεκμηρίωσης πρέπει να υποβάλλονται χωριστά όσα απαιτούνται για κάθε Μέλος της Ένωσης/Κοινοπραξίας ή/και συγκεντρωτικά για την Ένωση/Κοινοπραξία όσα απαιτούνται»], ότι δεν επιτρεπόταν ο προσφέρων να καλύψει τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2.2.6 Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, στηριζόμενος σε τρίτους/δανείζοντες, ούτε ότι οι ενώσεις προσώπων για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας μπορούσαν να κάνουν χρήση των ικανοτήτων είτε κάποιων εκ των μελών τους ή τρίτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος αυτός δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι δεν συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, δεδομένου ότι δεν προκύπτει από τα έγγραφα της σύμβασης ότι οι εργασίες καθαριότητας των χώρων του Πανεπιστημίου είναι κρίσιμες κατά την έννοια του άρθρου 78 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ήτοι δεν παρουσιάζουν τέτοιες ιδιαιτερότητες, ώστε να καθίσταται αδύνατη η σώρευση ικανοτήτων περισσότερων φορέων και δη για το σύνολο του συμβατικού αντικειμένου και όχι για την εκτέλεση ορισμένων καθηκόντων (βλ. σκέψη 4). Για τους ίδιους ως άνω λόγους, είναι μη νόμιμη η αιτιολογία αποκλεισμού της εταιρείας «…..», η οποία διαλαμβάνεται στο 116918/1-12-2022 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού (ήτοι ότι καμία από τις εταιρείες στις οποίες στηρίζεται δεν έχει εκτελέσει αυτοτελώς την τελευταία τριετία τουλάχιστον 3 συμβάσεις σε έργα καθαριότητας άνω του 1.000.000 €, ούτε διαθέτει αυτοτελώς 120 εργαζόμενους καθαριστές πλήρους απασχόλησης και δη κάθε ένα από τα τρία τελευταία έτη) (βλ. σκέψη 15). Ομοίως, μη νόμιμη είναι και η κρίση της Επιτροπής Διαγωνισμού που διαλαμβάνεται στο ίδιο ως άνω Πρακτικό, κατά την οποία η εν λόγω εταιρεία «έπρεπε να καταθέσει βεβαίωση επίσκεψης τόσο δική της (που κατέθεσε με αριθ. πρωτ. 34120/16-4-2021), όσο και των άλλων τεσσάρων οικονομικών φορέων, στους οποίους στηρίζεται», δοθέντος δε ότι οι βεβαιώσεις αυτές δεν κατατέθηκαν, η προσφορά της καθίσταται απορριπτέα σύμφωνα με τη διακήρυξη. Τούτο, διότι η εταιρία ….. δεν συμμετείχε σε ένωση στον διαγωνισμό, αλλά στηρίχτηκε στις ικανότητες τρίτων δανειστών, η δε διακήρυξη δεν απαιτεί την κατάθεση βεβαίωσης επίσκεψης εκ μέρους των τρίτων δανειστών.  ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1191/2023


ΕΣ/ΚΛ ΣΤ/95/2025

Η Πράξη 95/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων για τον διαγωνισμό «Ανάδειξη χορηγητών προμηθευτών λοιπών αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου, υλικών καθαριότητας & ευπρεπισμού» του Δήμου Αθηναίων και εποπτευόμενων φορέων. Το Κλιμάκιο διαπίστωσε πλείονες ουσιώδεις πλημμέλειες. Πρώτον, η επιλογή της Αναθέτουσας Αρχής να μην υποδιαιρέσει τη σύμβαση σε τμήματα κρίθηκε μη νομικά αιτιολογημένη και περιοριστική του ανταγωνισμού, καθώς τα είδη ήταν διακριτά. Δεύτερον, τέθηκαν μη νόμιμα, δυσανάλογα και αυθαίρετα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, όπως η απαίτηση για ασφαλιστική κάλυψη τουλάχιστον διπλάσιας αξίας του προϋπολογισμού και η υποχρέωση κατοχής εγκατάστασης "Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής" (ΚΑΔ) κατ' ελάχιστο 2.000 τ.μ. στην Αττική. Οι πλημμέλειες αυτές οδήγησαν σε μη ανάπτυξη ανταγωνισμού και πληγή το δημόσιο συμφέρον.


ΕΣ/ΤΜ.6/823/2019

Προμήθεια υγρών καυσίμων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (υπό στοιχ. ΙΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει καταρχάς ότι, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, η συμμετοχή της παρεμβαίνουσας εταιρείας στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και η κατακύρωση σε αυτήν της 1ης ομάδας των δημοπρατούμενων ειδών (υγρά καύσιμα), προϋπολογιζόμενης δαπάνης άνω του 1.000.000,00 ευρώ, δεν ήταν νόμιμη λόγω μη ονομαστικοποίησης των μετοχών της και μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών, και, ως εκ τούτου, η προσφορά της έπρεπε να είχε απορριφθεί, κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ως απαράδεκτη. Επιπλέον, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι ο επίδικος διαγωνισμός συνιστά κατ΄ουσίαν σώρευση περισσότερων αυτοτελών διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν δημοπρατηθεί αυτοτελώς, αβασίμως προβάλλεται με την αίτηση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού, ως προς την κρίσιμη 1η ομάδα των υγρών καυσίμων, δεν υπερβαίνει κατ’ είδος καυσίμου ανά νομικό πρόσωπο το ποσό του 1.000.000,00 ευρώ, άνω του οποίου απαιτείται η ονομαστικοποίηση των μετοχών των προσφερουσών ανωνύμων εταιρειών, δοθέντος ότι στη διακήρυξη δεν προβλεπόταν δυνατότητα υποβολής προσφοράς για μέρος μόνο των ζητούμενων ειδών της ομάδας αυτής λ.χ. ανά νομικό πρόσωπο, ώστε να είναι ληπτέα ως βάση η αντίστοιχη προϋπολογιζόμενη δαπάνη. Συνεπώς, ορθώς ελήφθη υπ’ όψιν, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των ειδών της ομάδας αυτής, προκειμένου να κριθεί εάν απαιτείτο η ονομαστικοποίηση των μετοχών της παρεμβαίνουσας και η υποβολή των οικείων δικαιολογητικών κατακύρωσης. Ωστόσο, δεδομένου ότι όπως προβάλλεται οι μετοχές της παρεμβαίνουσας ανώνυμης εταιρείας έχουν ήδη μετατραπεί σε ονομαστικές και επομένως συντελέσθηκαν – έστω εκ των υστέρων – οι τασσόμενες στο νόμο και τη διακήρυξη προϋποθέσεις συμμετοχής αυτής στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, προσκομίζονται δε προς απόδειξη αυτού τα σχετικά νόμιμα δικαιολογητικά (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1115/2016), το Τμήμα κρίνει ότι ο σχετικός, νομίμως κατ’ αρχήν διαπιστωθείς με την προσβαλλόμενη Πράξη, διακωλυτικός της υπογραφής των οικείων σχεδίων συμβάσεων λόγος δεν συντρέχει πλέον (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.-Επτ. Σύνθ. 3200/2012, 2772/2011) και ότι θα πρέπει κατ΄ εξαίρεση να επιτραπεί η υπογραφή αυτών, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι η παρεμβαίνουσα - ανάδοχος ήταν η μοναδική προσφέρουσα ως προς την κρίσιμη 1η ομάδα των δημοπρατούμενων ειδών (υγρά καύσιμα), με συνέπεια να μην πλήττεται ο ανταγωνισμός με την εκ των υστέρων ονομαστικοποίηση των μετοχών της και προσκόμιση των οικείων δικαιολογητικών.

Ανακαλεί την 95/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το σκεπτικό.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/126/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια απορριμματοφόρων οχημάτων και οχημάτων και μηχανημάτων έργου από τον Δήμο(....)Τούτο, διότι από την προαναφερόμενη από 29.9.2021 «Βεβαίωση μη καταγγελμένων επιχειρηματικών οφειλών» της Τράπεζας …, που αυτός υπέβαλε ως δικαιολογητικό κατακύρωσης, δεν αποδεικνύεται η εκπλήρωση του προβλεπόμενου στη διακήρυξη κριτηρίου ποιοτικής επιλογής για τη χρηματοοικονομική επάρκεια να έχει αυτός βεβαιωμένη από τράπεζα πιστοληπτική ικανότητα, ήτοι δυνατότητα σύναψης οποιασδήποτε μορφής νέων δανείων χρηματοδότησης από τράπεζα, ποσού τουλάχιστον ίσου με τον προϋπολογισμό του ανωτέρω Τμήματος με ΦΠΑ, που είναι 86.800,00 ευρώ(....)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … – … και: α) της … Α.Ε. … για την προμήθεια έξι απορριμματοφόρων οχημάτων (1), και για την προμήθεια ενός διαξονικού ανατρεπόμενου  φορτηγού μικτού φορτίου 19 τόνων, ενός διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού μικτού φορτίου 3,5 τόνων και ενός  καταβρεχτήρα 10 κ.μ. (2), και β) του … για την προμήθεια ενός  επουλωτικού λάκκων (3).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/962/2022.


ΕΣ/ΤΜΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ/886/2025

Η απόφαση 0886/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης του Ελληνικού Δημοσίου (Υπουργείο Πολιτισμού) κατά της 6/2025 πράξης της Επιτρόπου, η οποία έκρινε ότι κωλυόταν η υπογραφή σύμβασης φύλαξης κτηρίων. Το Δικαστήριο έκρινε ότι δύο κριτήρια ποιοτικής επιλογής της διακήρυξης—η απαίτηση πιστοληπτικής ικανότητας 3.000.000 ευρώ και η απαίτηση απασχόλησης τουλάχιστον 100 ατόμων προσωπικού φύλαξης—ήταν μη νόμιμα και προδήλως δυσανάλογα, περιορίζοντας αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό. Επιπλέον, διατηρήθηκε ως διακωλυτικός λόγος η μη ρητή ενσωμάτωση βασικών στοιχείων (όπως ο αριθμός προσωπικού και οι όροι απασχόλησης) στο σώμα του σχεδίου σύμβασης, όπως απαιτείται από το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010. Αντίθετα, η διάρκεια του δικαιώματος προαίρεσης (έως δύο έτη για μονοετή σύμβαση) κρίθηκε νόμιμη, και η έλλειψη αιτιολόγησης της τεχνικής προσφοράς καλύφθηκε με συμπληρωματικό πρακτικό. Καθώς όμως διατηρούνται ουσιώδεις λόγοι ακυρότητας, η προσφυγή απορρίφθηκε.