Η προσφεύγουσα εταιρία επιδιώκει την ακύρωση ή τροποποίηση της απόφασης 415/24/20-12-2019 του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης-Αποχέτευσης, η οποία απέρριψε την προσφορά της και έκανε δεκτές τις προσφορές των οικονομικών φορέων «********* Α.Ε.» και «*********». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός Φωτοβολταϊκού Σταθμού ισχύος 500 kWp που θα συνδεθεί στο δίκτυο Μέσης Τάσης του ΔΕΔΔΗΕ με χρήση του μηχανισμού Virtual net metering. Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι πληροί τα κριτήρια τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας και ότι οι αποδεκτές προσφορές δεν πληρούν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, όπως η μη πλήρης τεκμηρίωση του προσφερόμενου εξοπλισμού και η έλλειψη αναγκαίων πιστοποιητικών.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί η απόφαση της αναθέτουσας αρχής (απόσπασμα από το πρακτικό υπ’ αριθμό 11/5-3-2020), με την οποία απορρίφθηκε η προσφορά της για το Υποέργο 8 ('Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος (net metering) 500 KW') και επαναπροκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για αυτό το υποέργο λόγω άγονης έκβασης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης με συνολικό προϋπολογισμό 3.560.483,87€ πλέον ΦΠΑ, ενώ το Υποέργο 8 είχε προϋπολογισμό 403.225,80€ πλέον ΦΠΑ.

Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής με αριθμό 355/2021, η οποία απέκλεισε τον πρώτο προσφεύγοντα και κρίθηκε αποδεκτή η προσφορά του δεύτερου προσφεύγοντος και του πρώτου παρεμβαίνοντος. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 250 kWp, με εκτιμώμενη αξία (χωρίς ΦΠΑ) 390.000,00 ευρώ.

Η απόφαση 218/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κωλύει την υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Ενεργειακής Κοινότητας Δήμου Κοζάνης (Ε.Κοιν.) και του Δήμου Κοζάνης, η οποία αφορούσε την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία 7 φωτοβολταϊκών σταθμών virtual net-metering συνολικής ισχύος 7MW (προϋπολογισμού 6.764.158,91€). Η σύμβαση κρίθηκε μη νόμιμη για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον, το αντικείμενο δεν είχε άμεσα αναπτυξιακό χαρακτήρα, αλλά αποσκοπούσε στη μείωση του κόστους ενέργειας για τα μέλη της Ε.Κοιν. (μεταξύ των οποίων ο Δήμος). Δεύτερον, η Ε.Κοιν., ως αστικός συνεταιρισμός, μπορεί να συμμετάσχει σε προγραμματικές συμβάσεις, σύμφωνα με τον ν. 3852/2010, μόνο ως εκ τρίτου συμβαλλόμενος και όχι ως κύριος (άμεσος) αντισυμβαλλόμενος.

Καθορισμός του μέγιστου ορίου συνολικής ισχύος φωτοβολταϊκών σταθμών σε αγροτική γη εντός του οποίου είναι επιτρεπτή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού < 1 MW σε αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας σε MW ανά Περιφερειακή Ενότητα και προσδιορισμός των ενεργειών των αρμόδιων υπηρεσιών με βάση την παρ. 6 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 (Α' 200) όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 4643/2019 (Α' 193) και ισχύει.

Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση της Απόφασης 355/2021 της Οικονομικής Επιτροπής, η οποία απέκλεισε τον πρώτο προσφεύγοντα και έκρινε αποδεκτές τις προσφορές του δεύτερου προσφεύγοντα και του πρώτου παρεμβαίνοντος. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 250 kWp, με εκτιμώμενη αξία (χωρίς ΦΠΑ) 390.000 ευρώ. Οι προσφυγές επικεντρώνονται σε ζητήματα αποκλεισμού λόγω μη συμμόρφωσης με τεχνικές προδιαγραφές, όπως ο δείκτης προστασίας των μετατροπέων (IP66 vs IP65) και η έλλειψη βεβαίωσης διαθεσιμότητας για φωτοβολταϊκά πλαίσια.

Η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση των αποφάσεων των αναθετόντων φορέων που απέρριψαν την προσφορά της, ισχυριζόμενη ότι η απόρριψή της ήταν παράνομη καθώς δεν υποχρεώθηκε να προσκομίσει αμέσως αποδεικτικά της δέσμευσης τρίτου φορέα για την πλήρωση των κριτηρίων τεχνικής επάρκειας. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την ανάδειξη αναδόχου για μελέτη, έργα πολιτικού μηχανικού, προμήθεια, μεταφορά, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία δύο φωτοβολταϊκών σταθμών ονομαστικής ισχύος 39 MW και 11 MW, καθώς και ενός υποσταθμού 33kV/150kV στον Δήμο ..., με ενδεικτικό προϋπολογισμό 30.725.000,00€ (χωρίς ΦΠΑ). Η προσφυγή αναφέρει ότι η προσφορά της πληρούσε τους όρους της διακήρυξης και ότι η απαίτηση για άμεση προσκόμιση στοιχείων δέσμευσης του τρίτου δεν προερχόταν σαφώς από τη διακήρυξη, παραβιάζοντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της αναλογικότητας.

Προγραμματική σύμβαση Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία 7 Φ/Β σταθμών virtual net-metering, συνολικής ισχύος 7MW.(...)	Με αυτά τα δεδομένα, η προσφεύγουσα νομίμως συμβάλλεται, ως κύριο συμβαλλόμενο μέρος, στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, δοθέντος ότι με την τελευταία μεταβιβάζεται η αρμοδιότητα υλοποίησης της ενταχθείσας στο Πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση 2021-2027» Πράξης «Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία 7 Φ/Β σταθμών virtual net-metering, συνολικής ισχύος 7MW» από τη δικαιούχο Ενεργειακή Κοινότητα στον αντισυμβαλλόμενο Δήμο, ο οποίος ορίζεται ως «Φορέας Υλοποίησης» της ως άνω Πράξης, ελλείψει της σχετικής διοικητικής και επιχειρησιακής ικανότητας στο πρόσωπο της πρώτης και της ύπαρξης της ικανότητας αυτής στο πρόσωπο του δεύτερου και, ως εκ τούτου, η σύναψη της εν λόγω προγραμματικής σύμβασης εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ειδικής διάταξης του άρθρου 22 παρ. 3 του ν. 3614/2007. Εξάλλου, όπως βασίμως προβάλλεται με την ένδικη προσφυγή, η ανωτέρω Πράξη, η αρμοδιότητα υλοποίησης της οποίας μεταβιβάζεται με την ελεγχόμενη σύμβαση, έχει άμεσο αναπτυξιακό χαρακτήρα, καθώς – μέσω της αυτοπαραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμη πηγή – συμβάλλει στη διαφοροποίηση του τοπικού παραγωγικού συστήματος της πόλης της Κοζάνης, περιοχής εξαρτώμενης από την εξόρυξη και χρήση του λιγνίτη, με απώτερο στόχο τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Παράλληλα, με τη σύναψη της προγραμματικής αυτής σύμβασης εξυπηρετείται σκοπός δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή η αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας (φωτοβολταϊκών) για την κάλυψη των αναγκών των μελών της προσφεύγουσας σε ηλεκτρική ενέργεια και τη συνακόλουθη μείωση της ρύπανσης στην περιοχή, ο οποίος συγκαταλέγεται τόσο στις αρμοδιότητες του Δήμου Κοζάνης (βλ. άρθρο 75 παρ. Ι περ. α΄ στοιχ. 1 και περ. β΄ στοιχ. 2 του ν. 3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», Α΄ 114) όσο και στους καταστατικούς σκοπούς της προσφεύγουσας, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται η προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, η αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας και η προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Καταστατικού της, όπως έχει τροποποιηθεί (βλ. σχετ. την 3333436/30.7.2024 ανακοίνωση της Υ.Γ.Ε.Μ.Η.). Τέλος, όπως γίνεται δεκτό, ο προσδιορισμός του αναλυτικού χρονοδιαγράμματος κάθε επιμέρους δράσης του φυσικού αντικειμένου της γνήσιας προγραμματικής σύμβασης συγκαταλέγεται στο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο της οικείας σύμβασης, καθώς συνδέεται με την αρχή της διαφάνειας και της οικονομικότητας (βλ. ΕλΣυν VI Τμ. 1452/2019). Πλην, όμως, εν όψει της φύσης και του σκοπού της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, που – κατά τα ανωτέρω – διέπεται από την ειδική διάταξη του άρθρου 22 παρ. 3 του ν. 3614/2007 και αποσκοπεί στη μεταβίβαση της αρμοδιότητας υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενης Πράξης (όπως η διάρκειά της προσδιορίζεται στη μνημονευόμενη στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης απόφαση ένταξης), ελλείψει διαχειριστικής επάρκειας του δικαιούχου - «Κυρίου του Έργου» και χωρίς την καταβολή οικονομικού ανταλλάγματος στον «Φορέα Υλοποίησης», δεν υφίσταται εν προκειμένω ουσιώδης πλημμέλεια, η οποία κωλύει την υπογραφή της σύμβασης (πρβλ. ΕλΣυν VI Τμ. 2655/2014). Κατόπιν αυτών, δεν συντρέχουν διακωλυτικοί λόγοι για την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης.	Για τους λόγους αυτούς	Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί τη 218/2025 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Β΄ Θερινού Τμήματος) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Με την προδικαστική προσφυγή του, ο προσφεύγων αιτείται να ακυρωθούν: (α) η παράλειψη του αναθέτοντος φορέα να χορηγήσει περαιτέρω παράταση της προθεσμίας υποβολής προσφορών, προκειμένου να διορθώσει τα σφάλματα σχεδιασμού του ηλεκτρονικού τόπου διεξαγωγής του διαγωνισμού στο ΕΣΗΔΗΣ, (β) η παράλειψη εκ μέρους του αναθέτοντος φορέα της οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας της παραλαβής της προσφοράς του, άλλως η από 29.6.2020 εν τοις πράγμασι παρεμπόδιση του να υποβάλει προσφορά που ισοδυναμεί με την εν τοις πράγμασι απόρριψη της προσφοράς του, (γ) η από 3.7.2020 πράξη αποσφράγισης των υποβληθεισών προσφορών στον Διαγωνισμό, (δ) η τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη του από 29.6.2020 αιτήματός του για την ακύρωση-ματαίωση του Διαγωνισμού και (ε) κάθε άλλη συναφής, προγενέστερη ή μεταγενέστερη, πράξη ή παράλειψη του αναθέτοντος φορέα. Το αντικείμενο της σύμβασης είναι «Μελέτη, έργα πολιτικού μηχανικού, προμήθεια, μεταφορά, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός (1) φωτοβολταϊκού σταθμού ονομαστικής ισχύος 200 MW στη θέση Λιγνιτικό Κέντρο ... των Δήμων ... και ... στην Περιφερειακή Ενότητα ... και σύνδεσή του σε δύο υποσταθμούς 150kV υπαίθριου τύπου μέσω νέων Μ/Σ 33kV/150kV».

Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων ζήτησε την ακύρωση τριών ενεργειών: α) της παράλειψης του αναθέτοντος φορέα να διορθώσει το σχεδιασμό του περιβάλλοντος του διαγωνισμού και το σύστημα υποβολής των προσφορών ώστε να καταστεί σύμφωνο με την Διακήρυξη, β) της παράλειψης του αναθέτοντος φορέα να παραλάβει την προσφορά του προσφεύγοντος με τον τρόπο που αυτός ανεπιτυχώς επεδίωξε και είχε προγραμματίσει συμφώνως προς τη Διακήρυξη, και γ) της συναγόμενης απόρριψης του από 30.6.2020 υποβληθέντος εγγράφου αιτήματος του προσφεύγοντος, με το οποίο αιτήθηκε την αναβολή της αποσφράγισης των προσφορών και την παραχώρηση ικανοποιητικής παράτασης, τουλάχιστον μέχρι την επίλυση του προβλήματος στο ηλεκτρονικό περιβάλλον του διαγωνισμού, ώστε να καταστεί δυνατή η ορθή επανυποβολή της προσφοράς του. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη "Μελέτη, έργα πολιτικού μηχανικού, προμήθεια, μεταφορά, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός (1) φωτοβολταϊκού σταθμού ονομαστικής ισχύος 200 MW και σύνδεσή του σε δύο υποσταθμούς 150kV υπαίθριου τύπου μέσω νέων Μ/Σ 33kV/150kV", με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας-τιμής.