Η Πράξη 41/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει απαράδεκτη την εισαγωγή του σχεδίου Συμπληρώματος Νο3 της σύμβασης ΔΕΑ 419114_2021 μεταξύ ΑΔΜΗΕ Α.Ε. και του οικονομικού φορέα «Metlen Energy & Metals A.E.». Η αρχική σύμβαση, που αφορούσε την υλοποίηση του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής με προϋπολογισμό 46.000.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), υπερέβαινε το τότε ισχύον όριο του 1.000.000 ευρώ για υποχρεωτικό προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά δεν υποβλήθηκε σε αυτόν. Δεδομένου ότι η αρχική σύμβαση δεν διήλθε από τον προληπτικό έλεγχο, το Κλιμάκιο αποφασίζει ότι και η τροποποιητική αυτή σύμβαση (Συμπλήρωμα Νο3) δεν μπορεί νομίμως να ελεγχθεί, καθόσον δεν προβλέπεται από τη ρύθμιση του άρθρου 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020.

Η Πράξη 158/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την εξέταση της νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Ενεργειακής Κοινότητας και του Δήμου Κοζάνης για την προμήθεια και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής ισχύος 7MW. Η αρχική σύμβαση, η οποία υπεγράφη στις 30.7.2024, είχε προϋπολογισμό 5.040.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και, παρά το ύψος της δαπάνης, δεν υποβλήθηκε σε προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι, εφόσον η αρχική σύμβαση υπαγόταν στον έλεγχο αλλά δεν διήλθε από αυτόν, η υποβολή της κατοπινής τροποποίησης για έλεγχο νομιμότητας είναι απαράδεκτη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 324 του ν. 4700/2020.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 207/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς κατ’ αποτέλεσμα το Κλιμάκιο απείχε του ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος ενώπιόν του σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα ορθά τούτο έκρινε ότι η υπό κατάρτιση σύμβαση, κατά το μέρος που ερείδεται σε ενεργοποίηση του περιλαμβανομένου στη 461/29.6.2007 αρχική σύμβαση δικαιώματος προαίρεσης, δεν υπάγεται, λόγω της φύσης αυτού, αυτοτελώς εκ νέου σε έλεγχο νομιμότητας στο στάδιο της ενεργοποίησής του, καθόσον, ως αναπόσπαστο μέρος της αρχικής σύμβασης, ελέγχθηκε κατά τον προσυμβατικό έλεγχο αυτής με την 162/2007 πράξη του και κρίθηκε νόμιμο. Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι εσφαλμένα το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως η από 4.5.2009 σύμβαση δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας, υπολαμβάνοντας εσφαλμένα ως κατώτατο χρηματικό όριο το ποσό των 1.000.000,00 ευρώ και όχι το ποσό των 5.000.000,00 ευρώ, δοθέντος ότι τόσο η αρχική όσο και η από 4.5.2009 σύμβαση συγχρηματοδοτούνται από το Ε.Τ.Π.Α...(..)Με δεδομένο επομένως ότι η από 4.5.2009 σύμβαση είναι συγχρηματοδοτούμενη από κονδύλια της Ε.Ε. και δεν υπερβαίνει το όριο των 5.000.000,00 ευρώ και ότι συνεπώς ακόμα και αν είχε υποβληθεί για έλεγχο πριν από την υπογραφή της, θα είχε σύμφωνα με την τότε νομολογία κριθεί ότι υποβάλλεται απαραδέκτως, λόγω της μη υπέρβασης του εν λόγω ορίου, το Τμήμα κρίνει ότι η από 4.5.4009 σύμβαση δεν είναι αυτοδικαίως άκυρη, εκ μόνου του λόγου της μη υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο πριν από την υπογραφή της, αφού η μη υποβολή της ήταν σύμφωνη με την κατά τον κρίσιμο χρόνο ισχύουσα νομολογία..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης,.Ανακαλεί τη 207/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου

Η Πράξη 95/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει απαράδεκτη την εισαγωγή για έλεγχο νομιμότητας της από 21.7.2023 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, του Δήμου Χίου και του Δικτύου Πόλεων ΔΕΠΑΝ. Η σύμβαση, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 2.350.056,33 ευρώ, έπρεπε υποχρεωτικά να υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο λόγω ποσού (άρθρο 324 του ν. 4700/2020), αλλά υπεγράφη χωρίς αυτόν. Δεδομένου ότι είχε ήδη συναφθεί, θεωρείται απαράδεκτη. Ομοίως, κρίνεται απαράδεκτο και το σχέδιο της 1ης τροποποίησης της σύμβασης, καθώς δεν επιτρέπεται ο έλεγχος τροποποιήσεων όταν η αρχική σύμβαση δεν έχει διέλθει τον απαιτούμενο προληπτικό έλεγχο.

Η Πράξη 472/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος Παιδικής Προστασίας, σχετικά με την «Αποκατάσταση και Εκσυγχρονισμό λειτουργίας κεντρικού κτηρίου». Το Κλιμάκιο απείχε από τον έλεγχο νομιμότητας της τροποποιητικής σύμβασης, κρίνοντας ότι, εφόσον η αρχική σύμβαση του 2014 δεν είχε υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο βάσει της Πράξης 265/2012 —καθώς το Ίδρυμα δεν θεωρήθηκε αναθέτουσα αρχή—, δεν επιτρέπεται ο έλεγχος ούτε της επιγενόμενης τροποποίησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4700/2020 και του ν. 4412/2016. Η τροποποίηση περιλάμβανε την ένταξη 7 Υποέργων συνολικού προϋπολογισμού 13.320.115,37 ευρώ.

Η Πράξη 112/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ». Η αρχική σύμβαση είχε υπογραφεί στις 26.9.2023 έναντι τιμήματος 8.053.805,97 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προτεινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, αξίας 990.173,04 ευρώ, εισάγεται απαραδέκτως για προσυμβατικό έλεγχο. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι η τροποποίηση εμπίπτει στις εξαιρέσεις του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς η επαύξηση (12,29% της αρχικής αξίας) υπολείπεται του κατώτατου ορίου του 15% και δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης.

Η Πράξη 18/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου «Συμπληρώματος Νο 3 της Σύμβασης ΔΕΑ-99557» μεταξύ του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε.) και του οικονομικού φορέα ... S.R.L., σχετικά με την υλοποίηση του έργου της υποβρύχιας διασύνδεσης Πελοποννήσου-Κρήτης (Κύκλωμα 2 - Ανατολικό). Το εν λόγω Συμπλήρωμα τροποποιεί τη σύμβαση επιτρέποντας την αντικατάσταση των κρατήσεων καλής εκτέλεσης με ισόποση εγγυητική επιστολή. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η αλλαγή συνιστά μη ουσιώδη τροποποίηση, κατά την έννοια του άρθρου 337 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθώς δεν μεταβάλλει ουσιαστικά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.

Η Πράξη 121/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «AΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ... ΣΤΗ Δ.Ε. ΙΝΑΧΩΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΙΣΣΑΜΟΥ». Η αρχική σύμβαση συνήφθη το 2023. Η συμπληρωματική σύμβαση, ποσού 747.000,58 ευρώ (χωρίς αναθεώρηση και Φ.Π.Α.), κρίθηκε αναγκαία λόγω της επιδείνωσης των ζημιών από νέα έντονα καιρικά φαινόμενα, που οδήγησαν σε εκτεταμένη διάβρωση, ρηγματώσεις και αστάθεια του εδάφους. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι συμπληρωματικές εργασίες πληρούν τις προϋποθέσεις του ν.4412/2016, καθώς είναι απαραίτητες για την άρτια ολοκλήρωση και ασφαλή λειτουργία του έργου, δεν μεταβάλλουν τη συνολική του φύση, δεν μπορούν να διαχωριστούν τεχνικά από την αρχική σύμβαση, και η αξία τους (49,92%) δεν υπερβαίνει το όριο του 50%. Ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης.

Η Πράξη 212/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΡΕΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ – ΦΑΣΗ Β». Η συμπληρωματική σύμβαση, ποσού 1.232.796,15 ευρώ (χωρίς αναθεώρηση και ΦΠΑ), συντάχθηκε για να συμπεριλάβει αυξομειώσεις ποσοτήτων λόγω ακριβέστερων επιμετρήσεων. Οι πρόσθετες εργασίες κρίθηκαν απαραίτητες για την άρτια ολοκλήρωση του έργου, καθώς η αρχική μελέτη συντάχθηκε εν μέσω πλημμυρικών φαινομένων (Ιανουάριος 2021) όταν πολλές βλάβες (διάβρωση αναχωμάτων, άμμος) δεν ήταν πλήρως ορατές. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι εργασίες πληρούν τις προϋποθέσεις του ν.4412/2016, είναι τεχνικά αδιαχώριστες από την αρχική σύμβαση, και η αξία τους δεν ξεπερνά το 50% αυτής, συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή της.

Η Πράξη 98/2024 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει ως απαράδεκτη την υποβολή σχεδίου πρόσθετης πράξης για παράταση σύμβασης παροχής υπηρεσιών καθαρισμού οχημάτων. Η αρχική σύμβαση 93292/15.6.2023 συνήφθη χωρίς να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, παρόλο που η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της, συνυπολογιζομένων των δικαιωμάτων προαίρεσης, υπερέβαινε προδήλως το νόμιμο όριο του 1.700.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι, εφόσον η σύμβαση συνάφθηκε και εκτελέστηκε χωρίς τον υποχρεωτικό έλεγχο, δεν υφίσταται πλέον περιθώριο προσυμβατικού ελέγχου για την ενεργοποίηση των όρων εκτέλεσης της, όπως η τρέχουσα παράταση, καθώς ο έλεγχος πρέπει να γίνει πριν από τη σύναψη της σύμβασης.