ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της αριθμ. 13/2018 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σχετικά με τo εάν η ειδική εισφορά αλληλεγγύης εμπίπτει στην κατηγορία των «όμοιων με το φόρο εισοδήματος ή ουσιωδώς παρόμοιας φύσης φόρων», που περιλαμβάνονται στις ισχύουσες Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας.

ΒΛΕΠΕ ΝΣΚ/13/2018.Αν η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ υπάγεται στην έννοια των «όμοιων με το φόρο εισοδήματος ή ουσιωδώς παρόμοιας φύσης φόρων», που περιλαμβάνονται στις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) που έχει συνάψει η Ελλάδα.  Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ (ν. 4172/2013), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 12 παρ. 9 του ν. 4387/2016, δεν εμπίπτει στην κατηγορία των «όμοιων με το φόρο εισοδήματος ή ουσιωδώς παρόμοιας φύσης φόρων», που περιλαμβάνονται στις ισχύουσες Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, που έχει συνάψει η χώρα μας και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής τους.

ΣΤΕ/2465/2018 Εισφορά αλληλεγγύης- αποφυγή διπλής φορολογίας..Επειδή, από τις παραπάνω διατάξεις του άρθρου 63 παρ. 1 εδαφ. β΄ και παρ. 5 εδαφ. α΄ του ΚΦΔ, ερμηνευόμενες ενόψει και της ανάγκης διαφύλαξης του ωφέλιμου αποτελέσματος της προβλεπόμενης στο άρθρο αυτό ενδικοφανούς διαδικασίας (η οποία σκοπεί στην επανεξέταση από τη φορολογική Διοίκηση των ζητημάτων που εγείρονται από τον φορολογούμενο σε σχέση με ορισμένη πράξη που έχει εκδοθεί σε βάρος του, ώστε είτε να επιλυθεί το πρόβλημα, ταχέως, από την ίδια τη Διοίκηση είτε, τουλάχιστον, να εκκαθαριστούν επαρκώς τα λυσιτελώς τιθέμενα νομικά ή/και πραγματικά ζητήματα, προκειμένου, αφενός, να μην επιβαρύνεται ασκόπως ο φόρτος των δικαστηρίων και, αφετέρου, να εξυπηρετείται η οικονομία και η αποτελεσματικότητα της οικείας ένδικης διαδικασίας επίλυσης της διαφοράς και του ασκούμενου στο πλαίσιό της ελέγχου του διοικητικού δικαστηρίου) προκύπτει ότι η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ υποχρεούται κατ’ αρχήν να αποφαίνεται ρητά και αιτιολογημένα επί (εκάστου) των λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής. Ωστόσο, τούτο δεν σημαίνει ότι η ΔΕΔ υποχρεούται να εξετάσει το σύνολο των νομικών και πραγματικών ζητημάτων που μπορούν να εγερθούν στο πλαίσιο της εξέτασης της ενδικοφανούς προσφυγής, εάν, προκειμένου να αποφανθεί επί (εκάστου) των λόγων της προσφυγής, αρκεί να εκφέρει κρίση επί ορισμένων εκ των ζητημάτων αυτών, η οποία καθις τά, κατ’ αρχήν, αλυσιτελή την έρευνα των υπολοίπων. Πράγματι, η αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή, αφενός, δεν βρίσκει επαρκές έρεισμα στο γράμμα των ως άνω διατάξεων του άρθρου 63 του ΚΦΔ και στον προαναφερόμενο σκοπό της προβλεπόμενης σε αυτό ενδικοφανούς διαδικασίας και, αφετέρου, θα επέβαλε στην ΔΕΔ ένα υπέρμετρο βάρος, ασύμβατο προς την αρχή της εύρυθμης και ορθολογικής λειτουργίας της, με τις εντεύθεν επιπτώσεις στην ταχύτητα και στην αποτελεσματικότητα του έργου της και, συνακόλουθα, στην αποτελεσματικότητα της εν λόγω διαδικασίας. Συνεπώς, εάν ο φορολογούμενος υποστηρίζει με την ενδικοφανή προσφυγή του ότι η προσβαλλόμενη πράξη της ελληνικής φορολογικής Διοίκησης, περί επιβολής σε βάρος του φόρου επί του εισοδήματός του, αντιβαίνει σε διάταξη Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, δυνάμει της οποίας το βαρυνόμενο εισόδημά του δεν υπόκειται σε φόρο στην ημεδαπή, η ΔΕΔ δύναται να απορρίψει τον οικείο λόγο, με την αιτιολογία ότι ο επίμαχος φόρος δεν εμπίπτει καν στο πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης, χωρίς να απαιτείται να εξετάσει εάν συντρέχουν στη συγκεκριμένη υπόθεση οι (λοιπές) προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης της Σύμβασης που επικαλείται ο φορολογούμενος. Περαιτέρω, σε τέτοια περίπτωση, η παράγραφος 5 του άρθρου 79 του ΚΔΔ (όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 20 παρ. 1 του ν. 3900/2010, το οποίο αποβλέπει στην επιτάχυνση της επίλυσης από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια των διαφορών από πράξεις ή παραλείψεις της φορολογικής Διοίκησης), ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με τις προαναφερόμενες διατάξεις του ΚΦΔ, έχει την έννοια ότι το διοικητικό δικαστήριο, εάν δεχθεί ως βάσιμο τον προβαλλόμενο λόγο προσφυγής ότι δεν είναι νόμιμη η παραπάνω αιτιολογική βάση της απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής, ούτε εξετάζει το ίδιο εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της διάταξης της Σύμβασης που επικαλέσθηκε ο βαρυνόμενος φορολογούμενος ούτε χορηγεί την επιδιωκόμενη απαλλαγή από τον επίμαχο ημεδαπό φόρο (ούτε διατάσσει την επιστροφή του τυχόν καταβληθέντος ποσού φόρου), θεωρώντας ως δεδομένη την (μη αμφισβητηθείσα από τη Διοίκηση) συνδρομή των εν λόγω προϋποθέσεων (την οποία η ΔΕΔ δεν εξέτασε και δεν όφειλε να ερευνήσει), αλλά παραπέμπει την υπόθεση στη ΔΕΔ, προκειμένου αυτή να αποφανθεί το πρώτον επί της εφαρμογής της διάταξης της Σύμβασης, στην οποία στηρίζεται η επιδιωκόμενη από τον προσφεύγοντα ακύρωση του επίμαχου φόρου. (...)Επειδή, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ απέρριψε την από 14.12.2017 ενδικοφανή προσφυγή της προσφεύγουσας, κατά το μέρος της που βασιζόταν στο άρθρο VII της ΣΑΔΦ, με την προεκτεθείσα μη νόμιμη αιτιολογία, χωρίς να εξετάσει εάν συντρέχουν, εν προκειμένω, οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου αυτού. Ενόψει τούτου και σύμφωνα με όσα έγιναν κατά πλειοψηφία ερμηνευτικώς δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, προκειμένου αυτή να αποφανθεί αιτιολογημένα (το αργότερο εντός εξήντα ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης στο Διοικητή της ΑΑΔΕ) επί του σκέλους της ανωτέρω ενδικοφανούς προσφυγής που στηρίζεται στο άρθρο VII της ΣΑΔΦ, με το δεδομένο ότι η ένδικη εισφορά εμπίπτει στο πεδίο του άρθρου I της ΣΑΔΦ. 

Η απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής που κατατέθηκε κατά της σιωπηρής απόρριψης αίτησης αμφισβήτησης του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος βάσει του άρθρου 28Α ΚΦΕ για το φορολογικό έτος 2023. Ο φορολογούμενος είχε ζητήσει την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου, επικαλούμενος αντικειμενικούς λόγους ανωτέρας βίας, συγκεκριμένα τη φοίτησή του σε λύκειο και κατόπιν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. δεν εξέτασε την αίτηση εντός της προβλεπόμενης τρίμηνης προθεσμίας, με αποτέλεσμα τη σιωπηρή απόρριψή της. Κατά την εξέταση της ενδικοφανούς προσφυγής, η ΔΕΔ διαπίστωσε ότι η προσφυγή είχε ασκηθεί εκπρόθεσμα (πέραν της 30ήμερης προθεσμίας από την συντέλεση της σιωπηρής απόρριψης). Συνεπώς, η ΔΕΔ αποφασίζει την απόρριψη της ενδικοφανούς προσφυγής ως απαράδεκτης λόγω της εκπρόθεσμης άσκησής της.

Η απόφαση 603/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αφορά τη μερική αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής κατά διορθωτικής πράξης προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς έτους 2019, που εκδόθηκε από την Δ.Ο.Τ. Καβάλας. Ο προσφεύγων αμφισβήτησε τρεις ισχυρισμούς: το τεκμήριο περί ύπαρξης τιμήματος από πωλήσεις ακινήτων, την αξία οικοπέδου βάσει συγκριτικών στοιχείων και τον υπολογισμό της αξίας της οικοσκευής. Η ΔΕΔ απέρριψε τους δύο πρώτους ισχυρισμούς, κρίνοντας ότι ο φορολογούμενος δεν απέδειξε την ανάλωση του τιμήματος ούτε την πλημμέλεια στην εκτίμηση της αξίας του ακινήτου. Ωστόσο, έγινε δεκτός ο ισχυρισμός για την οικοσκευή, καθώς ο νόμος ορίζει ότι η αξία της (1/30) υπολογίζεται μόνο επί της αξίας των κτισμάτων και όχι των οικοπέδων. Κατόπιν επαναϋπολογισμού της φορολογητέας αξίας, η συνολική οφειλή του προσφεύγοντος μειώθηκε από €3.796,96 σε €3.760,39.

Η απόφαση 422/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αφορά την αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής και την ακύρωση πράξης επιβολής προστίμου 100,00 ευρώ, που είχε επιβληθεί βάσει του άρθρου 53 του Κ.Φ.Δ. για εκπρόθεσμη υποβολή. Το πρόστιμο επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα λόγω της εκπρόθεσμης υποβολής της 1ης τροποποιητικής δήλωσης φορολογικού έτους 2018, με την οποία δήλωνε αναδρομικά μισθών και πάγιας αντιμισθίας ύψους 633,47 ευρώ, που ανάγονταν στο 2018. Η ΔΕΔ διαπίστωσε ότι η βεβαίωση αποδοχών αναρτήθηκε καθυστερημένα από τον αρμόδιο φορέα (ΕΦΚΑ) στο σύστημα taxis (30.10.2020) και ο φορολογούμενος δεν ενημερώθηκε εγκαίρως, όπως όφειλε ο φορέας. Ως εκ τούτου, κρίθηκε ότι η υποβολή δεν μπορεί να εκληφθεί ως εκπρόθεσμη λόγω υπαιτιότητας του φορολογουμένου, οδηγώντας στην ακύρωση του προστίμου.

Η απόφαση 1334 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής κατά πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2025, ύψους 88,97€. Ο προσφεύγων ζήτησε την τροποποίηση της πράξης, ισχυριζόμενος ότι δικαιούται πλήρη απαλλαγή (100%) βάσει του άρθρου 7 του ν.4223/2013, επικαλούμενος ποσοστό αναπηρίας 86%. Η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή, καθώς διαπίστωσε ότι ο φορολογούμενος δεν τήρησε την ειδική διοικητική διαδικασία που προβλέπεται από την απόφαση Α.1272/2019 της ΑΑΔΕ, η οποία απαιτεί υποβολή αίτησης στον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. για τη χορήγηση απαλλαγών από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. λόγω αναπηρίας. Ως εκ τούτου, η προσφυγή απορρίφθηκε για διαδικαστικούς λόγους.

Η Απόφαση 294 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής κατοίκου εξωτερικού κατά πράξεων διοικητικού προσδιορισμού φόρου και επιβολής προστίμου φορολογικού έτους 2018, ύψους 1.912,36€ και 100,00€ αντίστοιχα. Οι πράξεις εκδόθηκαν οίκοθεν από τη Δ.Ο.Υ. Α΄ΠΕΙΡΑΙΑ, καθώς η προσφεύγουσα δεν είχε δηλώσει εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης (Τσεχία) 15.223,14€. Η προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι τα εισοδήματα είχαν ήδη φορολογηθεί στην Τσεχία βάσει ΣΑΔΦ. Ωστόσο, η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή στις 24/10/2024 ως απαράδεκτη λόγω εκπρόθεσμης υποβολής, καθώς η νόμιμη προθεσμία των 60 ημερών, η οποία έληγε την 8η/5/2024, είχε ήδη παρέλθει.

Η απόφαση 354/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή κατά της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2023 (ύψους 2.981,19€) της Δ.Ο.Υ. Νέων Μουδανιών. Η προσφεύγουσα ζητούσε την αναγνώριση και αφαίρεση φόρου 1.311,84€ που κατέβαλε στο Βέλγιο για σύνταξη, επικαλούμενη τη Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) Ελλάδος-Βελγίου. Η Δ.Ο.Υ. είχε μηδενίσει το ποσό του φόρου αλλοδαπής (κωδικός 651), καθώς έκρινε ότι η Ελλάδα είχε αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης βάσει των διατάξεων της ΣΑΔΦ. Η ΔΕΔ διαπίστωσε ότι, αν και προσκομίστηκε εκκαθαριστικό σύνταξης με επισημείωση της Χάγης, η προσφεύγουσα δεν προσκόμισε τα απαραίτητα δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν τον τομέα (δημόσιο ή ιδιωτικό) εργασίας, προκειμένου να κριθεί η υπαγωγή των συντάξεων στο άρθρο 18 ή 19 της ΣΑΔΦ και κατά συνέπεια το δικαίωμα πίστωσης φόρου. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός απορρίφθηκε ως αναπόδεικτος.

Η απόφαση αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής κατά πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος και πράξης επιβολής προστίμου 100,00 € για το φορολογικό έτος 2014. Η υπόθεση αφορά φορολογούμενη κάτοικο Ελλάδας που έλαβε συντάξεις από τη Γερμανία, ύψους 23.036,02 €, οι οποίες προστέθηκαν οίκοθεν στο φορολογητέο εισόδημά της από τη Δ.Ο.Υ. Η προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι η αποκλειστική αρμοδιότητα φορολόγησης ανήκει στη Γερμανία βάσει της ΣΑΔΦ, καθώς παρείχε υπηρεσίες σε γερμανικό δημόσιο φορέα. Μετά από αναπομπή της υπόθεσης από το Διοικητικό Πρωτοδικείο λόγω αρχικής απόρριψης ως εκπρόθεσμης, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών απέρριψε τελικά τους ισχυρισμούς της ως αναπόδεικτους, καθώς δεν προσκομίστηκαν έγγραφα που να πιστοποιούν το νομικό καθεστώς του ασφαλιστικού φορέα ή τον τομέα (δημόσιο/ιδιωτικό) προηγούμενης απασχόλησης, απαραίτητα για την εφαρμογή της ΣΑΔΦ. Επικυρώθηκε το τελικό χρεωστικό ποσό των 4.139,03 €.

Η απόφαση 500/04/03/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών αφορά την αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής και την ακύρωση πράξης επιβολής προστίμου 100,00 ευρώ που επιβλήθηκε από την Προϊσταμένη της Δ.Ο.Υ. Αμαλιάδας. Ο φορολογούμενος είχε υποβάλει εκπρόθεσμα την 4η τροποποιητική δήλωση φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2018. Συνολικά, υπέβαλε τέσσερις δηλώσεις, με την 4η εκπρόθεσμη δήλωση να επαναφέρει το αρχικό χρεωστικό ποσό των 156,75 ευρώ, το οποίο είχε μηδενιστεί από προηγούμενη τροποποιητική δήλωση. Δεδομένου ότι αθροιστικά το αποτέλεσμα των εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων δεν υπερέβη τα 100 ευρώ σε σχέση με την αρχική δήλωση (βάσει της εγκυκλίου Ε.2053/2022), η ΔΕΔ έκρινε ότι δεν έπρεπε να επιβληθεί πρόστιμο και ακύρωσε την πράξη επιβολής προστίμου.

Η Απόφαση 1070/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) αφορά την απόρριψη ενδικοφανούς προσφυγής ως απαράδεκτης. Η προσφεύγουσα στρεφόταν κατά έκθεσης μερικού επιτόπιου ελέγχου επιστροφής Φ.Π.Α. του 1ου ΕΛ.ΚΕ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ζητώντας την ακύρωσή της με τον ισχυρισμό ότι έπρεπε να ληφθούν υπόψη τα έξοδα της επιχείρησης. Η ΔΕΔ, βασιζόμενη στο άρθρο 72 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024) και στη νομολογία, έκρινε ότι η εν λόγω έκθεση ελέγχου δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη ή τελική πράξη, αλλά προπαρασκευαστική. Συνεπώς, δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής της ενδικοφανούς προσφυγής, με αποτέλεσμα την απόρριψη του αιτήματος ως απαράδεκτου.